دنیای اقتصاد با بررسی ۱۰ ارز مهم مطرح می‌کند
میانگین ۴/۲۶ درصدی شکاف ارزی
دلار کانادا، یورو و پوند انگلستان در رده‌های بعدی این لیست قرار دارند. اما به لحاظ میزان مطلق شکاف، پوند انگلستان و یورو به ترتیب با ۴۴۸ و ۳۸۷ تومان فاصله در صدر جدول بیشترین فاصله نرخ بازار از نرخ مرجع قرار دارند.
بیشترین شکاف نسبی برای یوآن
شکاف نرخ رسمی و غیر رسمی ارزهای مهم کشور شامل دلار آمریکا، کانادا و استرالیا، فرانک سوئیس، پوند انگلستان، یورو، درهم امارات، لیر ترکیه، یوآن چین و ین ژاپن در حال حاضر با توجه با مقایسه قیمت بازار و نرخ مرجع به طور میانگین بیش از ۲۵ درصد است. در بین این ارزها بیشترین شکاف ارزی به یوآن چین با ۶/۳۱ درصد اختصاص دارد. بسیاری از کارشناسان معتقدند تقاضای رو به افزایش برای یوآن چین می‌تواند توضیح دهنده این شکاف بزرگ در قیمت این ارز باشد. بر این اساس در حالی که نرخ مرجع یوآن چین توسط بانک مرکزی ۱۷۱ تومان تعیین می‌شود این ارز در بازار با قیمت ۲۲۵ تومان در حال فروخته شدن است. امری که نشان‌دهنده فاصله ۵۴ تومانی و به عبارتی ۶/۳۱ درصدی نرخ بازار و مرجع این ارز در کشور است. فرانک سوئیس در بین ارزهای مهم در بازار کشور بیشترین فاصله را از نرخ مرجع خود بعد از یوآن چین دارد. بر این اساس این ارز در حالی در بازار با نرخ ۱۵۰۵ تومان در بازار به فروش می‌رسد که بانک مرکزی نرخ مرجع این ارز را ۳۲۵ تومان پایین تر و معادل ۱۱۸۰ تومان تعیین کرده است. دلار کانادا، یورو، پوند انگلستان و درهم امارات نیز در بین ارزهای مهمی هستند که بیشترین
شکاف ارزی را در روزهای اخیر در بازار ارز کشور تجربه می‌کنند. اما ین ژاپن در این بین کمترین شکاف را دارا است، هرچند درصد شکاف در بین این ارزهای مهم آنقدر زیاد است که در واقع تفاوت معناداری را نشان نمی‌دهد. بر این اساس قیمت صد ین ژاپن در بانک مرکزی معادل ۱۳۹۵ تومان تعیین شده است در حالی که صرافان در بازار ارز صد ین ژاپن را با قیمت ۱۷۳۰ تومان به متقاضیان می‌فروشند.
بیشترین شکاف برای پوند انگلستان
به لحاظ میزان مطلق فاصله پوند انگلستان در صدر جدول قرار دارد. بر این اساس پوند انگلستان با فاصله ۴۴۸ تومانی از نرخ مرجع خود که توسط بانک مرکزی در سطح ۱۶۹۷ تومان تعیین شده است، در بازار توسط صرافان با نرخ ۲۱۴۵ تومان به متقاضیان این ارز فروخته می‌شود. این فاصله برای یورو ۳۸۷ تومان است و یورو را در جایگاه دوم فاصله گیری از نرخ مرجع خود قرار می‌دهد. فرانک سوئیس و صد ین ژاپن در رده‌های بعدی این لیست قرار می‌گیرند. دلار آمریکا نیز پس از ارزهای مذکور با ۲۷۲ تومان شکاف در رده بعدی قرار دارد. پس از به هم ریختن نظام تک نرخی از مهرماه سال گذشته، دلار آمریکا تا کنون روند بسیار شدیدی را در رشد شکاف ارزی نشان داده است. بر اساس گزارش «دنیای اقتصاد» شکاف ارزی دلار آمریکا از مهرماه سال گذشته تا هفته پیش حدود ۱۰۰۰ درصد رشد را تجربه کرده است. بر این اساس شکاف تنها ۲۸ تومانی این ارز در مهرماه سال ۸۹ در ابتدای آذرماه امسال رکورد ۲۹۰ تومانی را شکست. لیر ترکیه نیز پس از دلار آمریکا با فاصله ۱۵۱ تومانی نرخ بازار از نرخ مرجع در رده بعدی قرار دارد. صرافان در بازار این ارز را با نرخ ۷۴۵ تومان در اختیار متقاضیان قرار می‌دهند، در حالی
که نرخ مرجع تعیین شده برای این ارز در بانک مرکزی معادل ۵۹۴ تومان است.
پیامد‌های نظام چند نرخی ارز
پس از سال‌ها برقراری نظام تک نرخی در بازار ارز کشور بیش از یک سال است که این بازار با پدیده چند نرخی شدن مواجه شده است. پدیده‌ای که بسیاری از کارشناسان اقتصادی به لحاظ پیامد‌های مخرب آن چه در سطح اقتصادی و چه در زمینه شیوع رانت خواری هشدار داده‌اند. تشدید این پدیده از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی نظام پولی کشور است. بدیهی است که چند نرخی شدن ارز، آن هم در حالی که این شکاف به طور میانگین به ۲۶ درصد برای ارزهای مهم رسیده است، آثار بسیار مخربی بر اقتصاد کشور تحمیل خواهد کرد. هرچند بانک مرکزی و نهاد‌های پولی مهم کشور سعی بر کنترل این شکاف با دخالت در این بازار‌ها دارند ولی به نظر می‌رسد این راهکارهای مداخله ای راه به جایی نبرده و در عین حال به ذخایر ارزی بانک مرکزی لطمه وارد کرده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند تا این پدیده به خوبی ریشه‌یابی نشود راه برون رفت دقیقی از این آثار مخرب وجود نخواهد داشت.
تلاطم بازار ارز و نرخ سود بانکی
در پی تغییر و تحولات به وجود آمده در نظام پولی و بانکی کشور در چند سال اخیر و کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی به میزان قابل توجه، تمایل مردم به روی آوردن به بازار‌های سوداگرایانه بیشتر و بیشتر شده است. تقریبا روزی نیست که مردم، حتی در سطح‌های درآمدی متوسط و پایین از تغییرات قیمت ارز غافل بمانند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که این امر به لحاظ تجربی در چندین ماه گذشته در ذهن مردم تشکیل یک روند داده است؛ روندی که در مجموع سودآوری را به عنوان نقطه پایان خود می‌نمایاند. بیرون رفتن سرمایه‌ها از بخش تولیدی اقتصاد و ورود آنها به بازار‌هایی نظیر ارز و سکه بی‌شک از مهم‌ترین چالش‌های حال حاضر اقتصاد کشور است و بسیاری از کارشناسان ریشه این مشکل را در غفلت در تعیین نرخ سود سپرده‌های بانکی با شرایط اقتصادی جامعه، نظیر تورم روبه افزایش، جست‌وجو می‌کنند.
ارسال نظر