آدام مانچینی

نویسنده فول

مترجم: الینا ادیب

کاهش شدید تقریبا تمام کالاهای پایه عمده ممکن است به‌عنوان فرصتی برای سرمایه‌گذاری در یک دهه آینده به‌نظر بیاید. بر اساس شاخص قیمت کالاهای پایه بانک مرکزی کانادا که شامل قیمت‌های ۲۴ کالای پایه اصلی است، قیمت‌های کالاهای پایه در سطوحی هستند که از اوایل سال ۲۰۰۹ تجربه نشده است. در حقیقت از آن تاریخ به بعد، جولای یکی از بدترین ماه‌های کالاهای پایه بوده است.

آخرین بار که قیمت کالاهای پایه به این سطوح رسید، کالاهای اساسی مانند نفت، زغال سنگ و مس روندی را در پیش گرفتند که سهام شرکت‌های عرضه‌کننده این کالاها در حال ثبت بالاترین رکوردها قرار گرفتند. آیا افت قیمت‌ها اکنون نیز فرصتی برای سرمایه‌گذاری است؟ مشکل اینجاست که هم‌اکنون این اطمینان وجود دارد که قیمت‌های کالاهای پایه پس از آخرین سقوط قیمت قبلی به راحتی افزایش نمی یابد.

چرا قیمت‌های کالاهای پایه در طول یک دهه اخیر عملکرد خوبی داشته است؟ از سال ۱۹۹۰ تا به امروز بسیاری از کالاهای پایه رشد انفجاری گاهی بالای هزار درصد به خود دیده‌اند؛ به‌طوری‌که این دوران به «سوپرچرخه کالاهای پایه» مشهور است.

وقتی میلیون‌ها نفر از شهروندان چینی برای ادامه کار در بخش صنعتی در حال رشد از روستاها به شهرستان‌های جدید نقل مکان کردند، چین شاهد رشد تولید ناخالص داخلی (GDP) خود با متوسط سالانه ۱۰ درصد بود؛ بنابراین در سال ۲۰۰۸ شروع به سرمایه‌گذاری با خیال راحت کرد؛ به‌طوری‌که صرف میلیاردها دلار برای زیرساخت‌ها و املاک و مستغلات نسبت سرمایه‌گذاری‌ها به تولید را به ۴۹ درصد رساند.

نتیجه نهایی این است که چین موتور اقتصاد جهان محسوب شده و امروزه مصرف فولاد چین بیشتر از مجموع ۹ کشور بزرگ مصرف‌کننده و نیمی از فلزات پایه جهان است. اما حالا چین از «اقتصاد بر پایه سرمایه‌گذاری» به سمت «اقتصاد بر پایه مصرف» در حال حرکت است تا سرعت رشد تولید ناخالص داخلی کند شده باشد. در این شرایط عرضه نیروی کار مازاد کم شده، زیرا سن افراد متقاضی کار در چین در سال ۲۰۱۲ به اوج خود رسید و سرمایه‌گذاری چین که رکورد بالایی داشت در حال کاهش سالانه است، چراکه کشور با عرضه بیش از حد املاک و مستغلات و مقدار زیادی بدهی مواجه شده است.

نتیجه نهایی این است که اقتصاد چین شاهد سقوط رشد تولید ناخالص داخلی خود از اوج دو رقمی به ۴ درصد در سال ۲۰۲۵ خواهد بود؛ بنابراین نیروی اصلی که سبب افزایش قیمت کالاهای اساسی در گذشته شده بود در حال حاضر وجود ندارد.

درحالی‌که رشد پایین چین در جلوگیری از احیای قیمت‌ کالاهای پایه موثر بوده، عوامل دیگری هم در پایین نگه داشتن قیمت‌ها دخیل هستند. نخست اینکه دلار آمریکا هم چنان نزدیک بالاترین رکورد خود است. به دلیل اینکه کالاهای پایه با دلار آمریکا قیمت‌گذاری می‌شوند؛ کم شدن تقاضا برای کالاهای پایه از این رو است که در کشورهایی با ارزهای ضعیف، خرید نیاز به هزینه بیشتری خواهد داشت. تورم پایین نیز یک تعدیل‌کننده تقاضا برای قیمت‌ کالا پایه است.

معمولا تورم، قیمت‌ کالاهای پایه را افزایش می‌دهد که به نوبه خود باعث افزایش تقاضا می‌شود، اما با تورم بسیار کم قیمت کالاهای پایه نیز پایین باقی می‌ماند.

ولی چه باید کرد؟ در حال حاضر اجتناب از سهام مبتنی‌بر کالاهای پایه عاقلانه است. این سهام با پایین آمدن دلار، بهبود تورم و یا با رشد بیشتر بازارهای نوظهور مورد توجه قرار می‌گیرد؛ بنابراین هم‌اکنون حرکت صعودی در این زمینه با محدودیت همراه است.