افق بلند مدت در ورود به صندوق‌ها

حسین کیانی‌زاده قائم‌مقام شرکت تامین سرمایه امید هفت سال از تاسیس اولین صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ایران می‌گذرد و اکنون با وجود ۱۳۱ صندوق سرمایه‌گذاری، این نهاد مالی به نهادی شناخته شده در بازار سرمایه ایران بدل شده و توجه به مبادلات حرفه‌ای در بازار سرمایه را بیش از پیش نمایان ساخته است. اگرچه صندوق‌های سرمایه‌گذاری همزمان با افت aو خیز بازار دستخوش فراز و فرودهایی شده است؛ لیکن نگاه حرفه‌ای مدیران صندوق‌ها به بازار، باعث شده است که کارنامه موفقی را از خود به نمایش بگذارند.

حسین کیانی‌زاده قائم‌مقام شرکت تامین سرمایه امید هفت سال از تاسیس اولین صندوق‌های سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه ایران می‌گذرد و اکنون با وجود ۱۳۱ صندوق سرمایه‌گذاری، این نهاد مالی به نهادی شناخته شده در بازار سرمایه ایران بدل شده و توجه به مبادلات حرفه‌ای در بازار سرمایه را بیش از پیش نمایان ساخته است. اگرچه صندوق‌های سرمایه‌گذاری همزمان با افت aو خیز بازار دستخوش فراز و فرودهایی شده است؛ لیکن نگاه حرفه‌ای مدیران صندوق‌ها به بازار، باعث شده است که کارنامه موفقی را از خود به نمایش بگذارند. قبل از ورود به بحث و بررسی نقاط قوت و ضعف و مزایا و معایب صندوق‌های سرمایه‌گذاری ملاحظه آماری از وضعیت صندوق‌های موصوف خالی از فایده نخواهد بود. در حال حاضر صندوق‌های فعال در بازار سرمایه به سه دسته صندوق‌های با درآمد ثابت، صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام و صندوق‌های مختلط تقسیم می‌شوند.

تفاوت صندوق‌های موصوف در میزان سرمایه‌گذاری آنها در اوراق با درآمد ثابت و سهام است؛ به نحوی که در صندوق‌های با درآمد ثابت حداقل ۷۰ درصد باید در اوراق با درآمد ثابت سرمایه‌گذاری شود و در صندوق‌های سهام این نسبت معکوس است؛ یعنی باید حداقل ۷۰ درصد منابع صندوق در سهام سرمایه‌گذاری شود و در صندوق‌های مختلط این نسبت ۵۰-۵۰ است.

همان‌گونه که ملاحظه می‌شود تعداد ۱۳۱ صندوق دارای مجوز در بازار وجود دارند که توانسته‌اند بیش از ۳.۶۷۲ میلیارد تومان منابع تجهیز کنند. از نظر تعداد ۲۴ درصد از صندوق‌های دارای مجوز با درآمد ثابت، ۶۶ درصد در سهام و ۱۰ درصد مختلط هستند؛ لیکن از نظر میزان منابع در اختیار ۷۷ درصد منابع در اختیار صندوق‌های با درآمد ثابت است و تنها ۲۳ درصد منابع توسط صندوق‌های سهام و مختلط جذب شده است و این نسبت‌ها بیانگر این است که صندوق‌های با ریسک کم از استقبال بیشتری در بازار برخوردار است.

البته ذکر این نکته نیز در تحلیل وضعیت صندوق‌ها قابل توجه است که صندوق یکم بانک کشاورزی به تنهایی با بیش از یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان منابع ۴۲ درصد ارزش کل صندوق‌های سرمایه‌گذاری را به خود اختصاص داده است و ۵ صندوق با درآمد ثابت حدود ۶۸ درصد حجم بازار را در اختیار دارند و آنچه در این ۵ صندوق مشترک است، پشتوانه بانکی تمامی آنها در تجهیز منابع است؛ که نکته با اهمیتی در ضرورت همکاری بازار پول و سرمایه در تقویت یکدیگر است.

با مروری بر وضعیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری در سهام مشاهده می‌شود که تنها دو صندوق در یک سال اخیر دارای بازدهی مثبت ۷/۱۵ و ۴/۲ درصد بوده‌اند و کل ۸۵ صندوق دیگر بازدهی منفی بین ۶- تا ۵۱- درصد کسب کرده‌اند که این مساله با توجه به منفی بودن بازار طی یک سال اخیر چندان دور از انتظار نیست.

ملاحظه بازدهی صندوق‌های موصوف از ابتدای فعالیت تا کنون بیانگر این مطلب است که ۳ صندوق سالانه بیش از ۲۰۰ درصد، ۱۰ صندوق سالانه بیش از ۱۰۰ درصد، ۲۵ صندوق سالانه بیش از ۵۰ درصد و ۴۷ صندوق سالانه بیش از ۳۰ درصد بازدهی برای سرمایه‌گذاران به ارمغان آورده‌اند و بیانگر دو مطلب اساسی است: اول اینکه اگر سرمایه‌گذاران با دید بلندمدت در صندوق‌های سرمایه‌گذاری وارد شوند به‌طور قطع سود مطلوبی نصیب ایشان خواهد شد و دوم اینکه مدیر صندوق نقش بسیار مهمی در ایجاد بازدهی دارد و سرمایه‌گذاران باید قبل از سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها عملکرد گذشته صندوق‌های سرمایه‌گذاری را در قیاس با یکدیگر و طی یک روند بلندمدت ارزیابی و سپس اقدام به سرمایه‌گذاری کنند. صندوق‌های با درآمد ثابت نیز بازدهی بین ۲/۱۰ تا ۵/۳۳ درصد سالانه به‌طور متوسط برای سرمایه‌گذاران فراهم کرده‌اند و میانگین بازدهی در این صندوق‌ها بین ۱۹ تا ۲۱ درصد بوده است که در قیاس با سپرده‌های بانکی بازدهی بهتری عاید کرده است.