گزارشی از بازار نرم‌افزارهای آنتی ویروس ایران
حالا همه اصل می‌خواهند
در این بازار انواع و اقسام نرم‌افزارهای هزار دلاری را می‌توان به قیمت چند دلار خریداری کرد. ظاهرا این وضع مطلوب کاربران و فروشندگان تواما هست، اما با جدی تر شدن کاربری کامپیوتر و اینترنت در کشور بازار نرم‌افزارهای اصل یا اورجینال نیز جای خود را در این کاربری باز کرده است. شاید یکی از رسته‌هایی که نرم‌افزارهای اصل در آن بسیار رونق یافته‌اند بازار آنتی ویروس‌ها باشد. بسیاری از کاربران حتی حاضرند سیستم‌های عامل خود را از نمونه‌های غیر اصل انتخاب کنند، اما وقتی به آنتی ویروس می‌رسند ترجیح‌شان نرم‌افزارهای اصل است. حضور برخی برندها و نمایندگی‌های قانونی نیز به این بازار تا اندازه‌ای اعتبار قابل توجهی بخشیده است. این توجه به نرم‌افزارهای آنتی ویروس و امنیتی در حالی صورت می‌گیرد که نمونه‌های غیر اصل آن نیز به وفور در بازار موجود است و به کاربر پیشنهاد می‌شود، اما به رغم قیمت بالاتر بسیاری از کاربران نرم‌افزارهای اصل را به غیراصل ترجیح می‌دهند و این رفتار نشان می‌دهد که بسیاری کاربران بر اثر تجربه یا توصیه حاضر به ریسک روی امنیت سیستم خود نیستند، هر چند ممکن است تمام آن سیستم را با نرم‌افزارهای غیر اصل جمع کرده
باشند.
آنتی ویروس‌های پردردسر
بر اساس اعلام یک کارشناس، روزانه ۵۵۰۰۰ کد مخرب به فضای وب اضافه می‌شود که آنتی ویروس‌های فقل شکسته قادر به جستجو و بلاک یا حذف آنها نیستند. پرسته معتقد است آنتی ویروس‌های غیر اورجینال و قفل شکسته شاید در نظر اول همان کارایی نمونه‌های اورجینال را داشته باشند، ولی این آنتی ویروس‌ها قابلیت رجیستری و بهروزرسانی را ندارند و در عمل دردی را درمان نمی‌کنند. همچنین تعدادی از آنتی ویروس‌های قفل شکسته که در جعبه‌های شبیه به نمونه‌های اورجینال به بازار عرضه می‌شوند، در نگاه اول عملیات بهروزرسانی را انجام می‌دهند ولی در حقیقت این عملیات کامل انجام نمی‌شود و آنتی ویروس آن طور که باید عمل نمی‌کند.
از طرفی به دلیل اینکه بسیاری از آنتی ویروس‌های موجود در بازار محصول شرکت‌های آمریکایی و اروپایی هستند فاقد نمایندگی‌های رسمی‌فروش در ایران هستند و به همین دلیل شرکت‌هایی که عرضه کننده این آنتی ویروس‌ها هستند به خوبی از عهده خدمات پس از فروش و پشتیبانی نرمافزارها بر نمی‌آیند. برخی از شرکت‌ها هم تنها نماینده فروش این آنتی ویروس‌ها هستند و نمی‌توانند کاربر را هنگام بروز مشکل پشتیبانی کنند. به گفته یکی از کارشناسان بازار، در حال حاضر برندهای معدودی مانند کسپرسکی و پاندا و bit defenderدر ایران دارای نمایندگی رسمی فروش و خدمات پس از فروش هستند و برندهایی مانند نورتون، NOD32، سیمانتک و ... در بازار داخلی نمایندگی رسمی‌فروش ندارند.
کارنما رایانه یکی از عرضه‌کنندگان آنتی ویروس‌های کسپرسکی می‌گوید: «این شرکت مسوولیت عرضه آنتی ویروس‌های این برند را در بازار داخلی دارد و خدمات پس از فروش هم به مشتریان ارائه می‌دهد.»
اما عجایب و پیچیدگی‌های بازار کامپیوتر ایران کم نیست. برخی کارشناسان معتقدند حتی برخی شرکت‌هایی که ادعای نمایندگی اصلی می‌کنند عمدتا نماینده توزیع هستند. به عنوان مثال گفته می‌شود که آنتی ویروس کسپرسکی نمایندگی خود را از طریق شرکت‌های گلدن سیستم و الحسانی دبی در اختیار شرکت‌هایی چون آواژنگ، آتنا، کارنما رایانه و ... قرار داده است، اما در مقابل برندهایی مثل Bit defender و آویرا با نمایندگی‌های اصلی خود در بازار ایران حضور دارند. سید محمد مصلایی، مدیر عامل شرکت دژآذر که عرضه‌کننده محصولات مختلف آنتی ویروس است، می‌گوید: «آن دسته از آنتی ویروس‌هایی که در بازار داخلی نمایندگی رسمی‌ندارند هم می‌توانند مورد استفاده قرار گیرند و بهروزرسانی شوند، ولی برای بهروزرسانی آنها باید از ipهای غیرایرانی استفاده شود.»
با این حال به گفته این فعال بازار آنتی ویروس قیمت پایین آنتی ویروس‌های تک کاربره باعث افزایش فروش نسخه‌های اصل این محصولات در بازار ایران شده است.»
پرسته مدیر فروش شرکت ایمن رایانه‌پندار، عرضه‌کننده آنتی ویروس‌های پاندا نیز در این زمینه می‌گوید: «برای کاربران مقرون به صرفه است از آنتی ویروس‌های اورجینال استفاده کنند تا نمونه‌های قفل شکسته.
بازار پررونق آنتی ویروس‌ها
در اینکه بازار خرید و فروش آنتی ویروس‌ها طی سال‌های اخیر گرم و پررونق‌تر از قبل شده است شکی نیست. به گفته فعالان بازار، طی سال‌های اخیر اتفاقی که در بازار این کالا افتاده است این است که خریداران مانند سابق به نمونه‌های قفل شکسته که در سی‌دی‌های یک تا 5 هزار تومانی به فروش می‌رسند ندارند و دریافته‌اند استفاده از این آنتی ویروس‌ها ممکن است در ابتدا هزینه پایینی داشته باشد، اما بروز مشکلات بعدی می‌تواند هزینه‌های به مراتب بیشتری را به کاربر تحمیل کند.
پرسته، مدیر فروش شرکت ایمن رایانه پندار در این زمینه می‌گوید: «طی سال‌های اخیر شرکت‌های عرضه‌کننده آنتی ویروس تمام تلاش خود را کرده‌اند تا استفاده از آنتی ویروس‌های اورجینال را بین مصرف‌کنندگان فرهنگ‌سازی کنند و این تلاش هم نتیجه داده است، چرا که طی سال‌های اخیر حدود ۹۵ درصد از ارگان‌های دولتی، نظامی‌و انتظامی و ... به سمت نمونه‌های اورجینال کشیده شده‌اند.»
اما برخی دیگر اعتقاد دارند نمونه‌های اصل هم خیلی اصل نیستند. مومنی یکی از فعالان بازار در این باره می‌گوید: «در بازار ما نمونه‌های قفل شکسته پشت ویترین نمایش داده می‌شوند و حتی به خریدار پیشنهاد می‌شوند. پس نمی‌توان گفت که توجه مردم به طور کلی به سمت نمونه‌های اورجینال کشیده شده است.»
تفاوت قیمت اصل و غیر اصل
آنچه مشخص است قیمت آنتی ویروس‌های اصل طی سال‌های اخیر بسیار کاهش یافته و همین انگیزه خوبی برای تمایل مردم به خرید آنها بوده است. هم‌اکنون آنتی ویروس‌های اورجینال تک کاربره در برندهایی مانند نورتون، کسپرسکی، nod32،bit defender و... با قیمتی حدود 25 تا 50 هزار تومان به فروش می‌رسند و قیمت نمونه‌های غیراورجینال که در جعبه‌های شبیه به اورجینال به بازار عرضه می‌شوند حدود 15 هزار تومان ارزان تر از نمونه‌های اورجینال است.
در همین حال قیمت آنتی ویروس‌های غیر اصل و بدون جعبه بین ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰ تومان است. البته نمونه‌های ایرانی آنتی ویروس هم در بازار موجودند که آنتی ویروس ایمن از معروف‌ترین آنها است.
به گفته چیذری، مدیر فروش این شرکت، آنتی ویروس‌های ایرانی ایمن حدود پانزده سال است در بازار موجودند و استقبال هم از این آنتی ویروس‌ها خوب بوده است.
قیمت این آنتی ویروس‌ها هم در رده نسخه‌های تک کاربره بین ۱۰ تا ۱۶۵ هزار تومان و در نسخه‌های ویژه شبکه با اشتراک سالانه بین ۳۷۵ هزار تومان تا یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان است. البته این نسخه‌های گران قیمت برای ده تا ۸۰ کاربر طراحی شده‌اند.
چه آنتی ویروسی بخریم
اما با توجه به تنوع آنتی ویروس‌ها کدام محصول برای چه کاربری مناسب‌تر است. به گفته کارشناسان بازار این کالا یک کاربر باید در وهله اول مشخص کند که در چه محیط‌هایی در فضای مجازی کار می‌کند و به چه سطحی از امنیت نیاز دارد.
به گفته مدیر فروش شرکت پاندا، نسخه‌های آنتی ویروس عادی برای کاربرانی که در محیط شبکه نیستند یا به طور dialup به اینترنت وصل می‌شوند مناسب است و نمونه‌های اینترنت سکوریتی و توتال سکوریتی برای کاربرانی که از فیلترشکن استفاده می‌کنند یا به سایت‌های مختلف مراجعه می‌کنند مناسب است.
به گفته یکی دیگر از کارشناسان بازار، برخی از کاربران از یک آنتی ویروس ساده استفاده می‌کنند و هنگامی‌که سیستم آنها آلوده می‌شود به شرکت عرضه‌کننده مراجعه می‌کنند و اعتراض می‌کنند، ولی در حقیقت ایراد از خود آنها است که هنگام خرید به فروشنده اعلام نکرده‌اند به چه سطح از ایمنی نیازمندند.
علاوه بر این برخی از کاربران نمی‌دانند برای دستگاه خود چه آنتی ویروسی مناسب است و برای مثال برای مینی لپ‌تاپ خود یک نمونه اینترنت سکوریتی تهیه می‌کنند و سرعت دستگاه آنها پایین می‌آید. این طور مواقع گناه را به گردن آنتی ویروس انداخته و می‌گویند آنتی ویروس‌های فلان برند سرعت سیستم را پایین می‌آورد.
بازار در دست قفل شکسته‌ها
به رغم رشد استفاده از نرم‌افزارهای اصل آنتی ویروس هیچ کدام از فعالان بازار آمار دقیقی از میزان استفاده از این نرمافزارها ندارند. برخی میزان استفاده از نرم‌افزارهای اصل آنتی ویروس را 60 درصد و برخی زیر 25 درصد عنوان می‌کنند. به دست آوردن ارزش ریالی آنتی ویروس‌ها در بازار داخلی هم کاری سخت است، اما برخی از کارشناسان معتقدند در مورد نرم‌افزارهای آنتی ویروس فرهنگ‌سازی شده و همین به رشد فروش این بازار بسیار کمک کرده است. مصلایی مدیرعامل شرکت آذر در این‌باره می‌گوید: برای به‌دست آوردن ارزش آنتی ویروس‌ها در بازار داخلی می‌توان بر مبنای کاربران تخمین زد. به گفته وی، اگر ما حدود 20 تا 25 میلیون کاربر موبایل داشته باشیم و نیمی از این کاربران از طریق رایانه به اینترنت مراجعه کنند ما با یک جمعیت 10 میلیون نفری از کاربران اینترنت مواجه هستیم، ولی از این میزان تنها 25 درصد از آنتی ویروس‌های اورجینال استفاده می‌کنند و مشخص می‌شود که ارزش ریالی این کالا در بازار آن طور که باید نیست. به‌رغم این تجربه رویکرد مردم به خرید نرم‌افزارهای اورجینال آنتی ویروس شاید نشان‌دهنده این موضوع هم باشد که بازار بدون کپی‌رایت ایران بسیار
مستعد بهره‌گیری از نرم‌افزارهای اصل و حضور برندهای رسمی‌است.
ارسال نظر