عدم پرداخت سهم دولت باعث شده است
احتمال توقف پروژه احداث آزادراه تبریز- مرند
آیا این سرمایه‌گذاری، اولین تجربه سرمایه‌گذاری مجموعه شما در آزادراه‌های کشور است یا تجربه دیگری هم داشته‌اید؟
سرمایه‌گذار این پروژه آزادراهی، مجموعه بین‌المللی آبادراهان پارس بوده که قبلا در سه پروژه آزادراهی دیگر شامل آزادراه‌های تهران پردیس، کربلا (قطعه دوم ساوه همدان) و پل زال- اندیمشک سرمایه‌گذاری و به بهره‌برداری رسانده است. این چهارمین تجربه سرمایه‌گذاری این مجموعه در آزادراه‌ها است و جزو معدود سرمایه‌گذارانی است که در چهارپروژه آزادراهی مشارکت و سرمایه‌گذاری کرده است.
چرا به سرمایه‌گذاری در این پروژه علاقه‌مند شدید و این پروژه چه خصوصیتی دارد؟
در این پروژه قبلا حداقل چهار سرمایه‌گذار ایرانی و خارجی مذاکره کرده و حداقل برای دو سرمایه‌گذار مصوبه هیات وزیران اخذ و منجر به قرارداد شده بود، ولی به دلایلی از اجرای کار صرف‌نظر کرده بودند، این مجموعه به اصرار وزارت راه در فراخوان سرمایه‌گذاری شرکت کرده و منجر به عقد قرارداد شد؛ سه نکته دیگر هم در تصمیم این مجموعه به سرمایه‌گذاری و مشارکت در احداث این آزادراه بی‌تاثیر نبود؛ دلیل اول اینکه متاسفانه در شبکه آزادراهی کشور هنوز هیچ محور آزادراهی کامل از تهران به نقاط مرزی مهم مانند بازرگان، بندرامام، سرخس، خسروی و... وجود ندارد و هر کدام از این محورها دارای حلقه‌های مفقوده‌ای هستند؛ به طور مثال محور آزادراه تهران بازرگان که مهم‌ترین محور ترانزیت کشور بوده دارای حلقه مفقوده محدوده تبریز - بازرگان است که ما امیدواریم با احداث این آزادراه این نقیصه در مهم ترین محور آزادراهی کشور برطرف شود. دوم اینکه احداث آزادراه تبریز بازرگان نه تنها خواسته مردم شریف آذربایجان و ایران بلکه به عنوان بزرگراه آسیایی AH۱ از اولین تعهدات دولت ایران بوده است. سوم اینکه برای این پروژه در قوانین بودجه برای تامین منابع مالی سهم دولت اعتبار مناسبی پیش‌بینی کرده بودند.
اجرای این پروژه به چه میزان سرمایه‌گذاری نیاز دارد و تاکنون چقدر سرمایه‌گذاری انجام شده است؟
اجرای کل ۶۴ کیلومتر به بودجه‌ای حدود ۴۷۰۰ میلیارد تومان نیاز دارد و به دلیل کسری منابع مالی قسمت مهم‌تر پروژه به‌طول ۳۵ کیلومتر تحت عنوان پروژه «جهش تولید» در دو فاز مورد توجه قرار گرفته است که پتانسیل اتمام تا پایان دولت دوازدهم را دارد که برای فاز اول آن به ۹۵۰ میلیارد تومان نیاز است که ۲۵۰میلیارد تومان آن تاکنون تامین شده است و در صورتی‌که دولت منابع مالی سهم خود به میزان ۳۵۰ میلیارد تومان را تامین کند این فاز تا پایان تیرماه آتی به بهره‌برداری خواهد رسید.
چرا اکنون که دولت بودجه ندارد، سهم سرمایه‌گذاری خود را افزایش نمی‌دهید؟
در قرارداد سرمایه‌گذاری این شرکت هزینه تورم و تعدیل در حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد در سال منظور شده که از یک سو متاسفانه در دو سال گذشته تورم بیش از ۵۰ درصد بوده، از این رو منابع مالی مورد نیاز دو برابر شده است. از سوی دیگر سرمایه‌گذاری بیش از ۵۰درصد دیگر توجیه نخواهد داشت، زیرا ظرفیت دریافت عوارض خصوصا در این منطقه محدود است و پروژه دیگر مورد استقبال مردم قرار نخواهد گرفت.
در احداث آزادراه پل زال- اندیمشک که با سرمایه‌گذاری مجموعه شما و زودتر از موعد به اتمام رسید، اوراق مشارکت (سهم پرداختی دولت) به دلیل پایین بودن نرخ سود و جذاب نبودن فروش نرفت و مابه‌التفاوت سود توسط شرکت آبادراهان پرداخت شد تا اوراق به فروش برسد و منابع مالی سهم دولت تامین و پروژه به اتمام رسید. چرا برای تامین منابع مالی سهم دولت در این پروژه ابتکار دیگری به خرج نمی‌دهید؟
نظر شما کاملا صحیح است اولا به دلیل اینکه در آن پروژه درصد پیشرفت کار به ۷۰درصد رسیده بود؛ ثانیا این شرکت برای آن ابتکار و خرید اوراق مشارکت فروش نرفته هزینه زیادی متحمل شد که جبران نشد، ولی باز هم اگر دولت تضامین مورد قبول بانک‌ها و هزینه تامین مالی را متقبل شود این مجموعه آمادگی تامین منابع مالی سهم دولت را دارد.
گویا مجموعه شما علاوه بر سرمایه‌گذاری، اجرای پروژه را نیز به عهده گرفته است، آیا مجموعه شما تجربه‌ای در زمینه احداث راه‌ها و آزادراه‌ها داشته است؟
شرکت آبادراهان و شرکت‌های وابسته یکی از فعال‌ترین شرکت‌ها در زمینه اجرای پروژه‌های راه، آزادراه و راه‌آهن بوده و بیش از ۱۰۰ پروژه مهم در این زمینه انجام داده و جزو معدود شرکت‌هایی بوده است که در احداث بیش از ده محور آزادراهی به عنوان پیمانکار نقش داشته است. در یک سال اخیر نیز با اجرای قطعاتی از منطقه یک و دو آزادراه شمال و قطعه یک آزادراه کنارگذرجنوبی تهران که قرار است پیش از پایان سال‌جاری به بهره‌برداری برسد نقش پررنگی در اجرای آزادراه‌های کشور داشته است.
خواسته شما برای اینکه پروژه را ادامه داده و به عنوان یک پروژه جهش تولید تا پایان دولت دوازدهم به بهره‌برداری برسانید چیست؟
ما درمجموع به عنوان سرمایه‌گذار خواسته زیادی نداریم و در تعهدی که به طور رسمی به شرکت ساخت زیربناهای حمل و نقل کشور داده‌ایم اعلام کردیم اگر دولت تا پایان سال‌جاری ۱۰۰ میلیارد تومان (که ۴۰ میلیارد تومان آن بابت هزینه استهلاک پرداخت خواهد شد) و تا اواسط اردیبهشت ماه آتی ۱۵۰ میلیارد تومان دیگر و ۱۰۰ میلیارد تومان دیگر نیز تا اواسط تیرماه تامین کند. ما فاز اول آزادراه را که مهم ترین محدوده این آزادراه خواهد بود تاپایان تیرماه به بهره‌برداری خواهیم رساند؛ البته لازم به یادآوری است که در قانون بودجه امسال مبلغ ۲۰۰ میلیارد تومان در قالب تبصره‌های (۵) و (۱۹) برای تامین منابع مالی سهم دولت در این پروژه پیش‌بینی شده بود که متاسفانه هیچ‌کدام تخصیص داده نشد که جای گله و دلسردی این مجموعه به عنوان سرمایه‌گذار است.
آیا دولت و مجلس حمایت جدی از سرمایه‌گذاری در آزادراه‌ها انجام داده است و مشکلات اصلی سرمایه‌گذاری در آزادراه‌ها چیست؟
سه مشکل عدم حفظ ارزش سرمایه‌گذاری انجام شده، مشکل مالیاتی و عدم تکافوی بودجه راهداری در صدر مشکلات صنعت آزادراه‌ها است که متاسفانه از جانب دولت و
به خصوص مجلس در حل آن کم‌کاری شده است.
دولت باید سازمان برنامه را ملزم کند که تعهدات قراردادی دولت در پروژه‌های مشارکتی از دیون ممتازه دولت باشد و عدم پایبندی به این تعهد یکی از دلایل مهم رویگردانی از سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها و مشارکت در احداث آزادراه است.
در پایان اگر مطلب دیگری نیاز است یادآوری شود، بفرمایید.
یکی از دلایل پذیرفتن سرمایه‌گذاری در آزادراه تبریز مرند توسط این مجموعه، اصرار نمایندگان وقت تبریز و مرند در مجلس شورای اسلامی و قول حمایت‌های آنها بود؛ هر چند در چند ماه اخیر چند نفر از نمایندگان مردم تبریز و مرند مکاتباتی با سازمان برنامه برای انجام تعهد قراردادی خود در تامین مالی پروژه داشتند، ولی اینکه یک پروژه مهم که خواسته اهالی یک استان است بعد از ۲۰ سال به ثمر نرسیده و پنج سرمایه‌گذار از ادامه آن انصراف داده‌اند نشان از عدم حمایت جدی نمایندگان استان در مجلس از این پروژه دارد.
البته لازم به ذکر است که وزیر راه و شهرسازی و مدیر عامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌ونقل کشور در حد توان از این پروژه حمایت و حتی از سازمان برنامه درخواست جابه‌جایی اعتبارات تبصره ۱۹ یکی از پروژه‌های متوقف برای این پروژه کردند که جای تقدیر دارد، ولی متاسفانه این درخواست انجام نشد.
