دو رسانه صهیونیستی تحلیل کردند
علائم شکست لابی ضدبرجام
جزئیات مذاکرات آمریکا و اسرائیل درباره ایران
سفر هفته گذشته نفتالی بنت، نخست وزیر رژیم صهیونیستی به آمریکا و دیدار روز جمعه وی با جو بایدن که یکی از اهداف اصلی آن ارائه طرح ضدایرانی بوده همچنان در مرکز توجه رسانهها قرار دارد؛ چند روز پیش بود که وبسایت اکسیوس گزارش داده که راهبرد ارائهشده علیه ایران توسط نفتالی بنت در دیدار با جو بایدن، با عنوان «مرگ با هزار ضربه چاقو» مجموعهای از اقدامات دیپلماتیک و نظامی علیه ایران، به جای استفاده از یک اقدام بزرگ است. اکنون نیز دو روزنامه صهیونیستی به بررسی این همکاریها و طرح اسرائیل علیه ایران پرداختهاند.
به گزارش «ایسنا»، روزنامه صهیونیستی هاآرتص در گزارشی با اشاره به سفر نفتالی بنت، نخستوزیر رژیم صهیونیستی به آمریکا و دیدارش با جو بایدن، رئیسجمهور این کشور نوشت یکی از دستاوردهای این سفر تعمیق و تقویت روابط راهبردی واشنگتن و تلآویو از جمله در زمینه اطلاعاتی بوده است. موضوعات متعددی در دستور کار نشست بنت و بایدن قرار داشت. از آن جمله میتوان به ایران و احتمال بازگشت مجدد ایالات متحده به برجام، مساله فلسطین، همهگیری و سیاست واکسیناسیون، تغییرات آب و هوایی و چین اشاره کرد. به نظر میرسد به همه مسائل مهم پرداخته شد. آلون پینکاس در هاآرتص در مطلبی نوشت: «اولین ملاقاتها بین یک رئیس جمهور آمریکا و یک نخست وزیر اسرائیل همواره تعیینکننده یکسری نگرشها بوده است. منظور این نیست که نشستهای مورد بحث طوری طراحی شدهاند که اختلافات را برطرف کنند، قاطعانه درگیر منافع متفاوت یا موضوعات بحثبرانگیز شوند، یا نتایج چشمگیری به وجود آورند. آنچه آنها قصد دارند به آن دست یابند، ایجاد یک رابطه کاری مطمئن، قابل اعتماد و مبتنی بر اعتبار است. به این ترتیب، اولین ملاقات بین رئیس جمهور بایدن و نخست وزیر بنت دقیقا به این نتیجه رسید.»
به گزارش «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: «شیمون پرز یک بار قبل از اولین ملاقات با بیل کلینتون، رئیس جمهور وقت و ال گور، معاون وی به من گفت زمان و فرصتهای زیادی برای مخالفت و بازی سیاسی وجود خواهد داشت. تنها چیزی که در اینجا اهمیت دارد این است که اعتماد ایجاد کنیم، فعال باشیم و مواضع خود را با نهایت حساسیت نسبت به درک آمریکاییها از مسائل اعلام کنیم.»
اگرچه ممکن است ارزیابی عمیق جلسه روز جمعه بین بنت و بایدن زود باشد، اما به نظر میرسد بنت موفق به انجام این کار شده است. با توجه به اهمیت مسائل جاری، به ویژه موضوع ایران، بنت باید پیشنهاد میکرد که این نشست به دلیل حمله به کابل که توجه کامل کاخ سفید را به خود جلب کرد، چند روز یا چند هفته به تعویق بیفتد. بایدن که بهشدت حواسش پرت بود و بر افغانستان، کووید-۱۹ و چین تمرکز داشت، با نخست وزیر جدید اسرائیل که ریاست یک دولت ناهمگن، متنوع و نوپا را بر عهده دارد، ملاقات کرد.
همچنین در این نشست مسائلی همچون تعهد بیدریغ آمریکا به امنیت اسرائیل و حفظ لبه نظامی کیفی تل آویو، خطرات تروریسم افراطی و همکاری مشترک علیه آن، ضرورت صلح و امنیت اسرائیل و فلسطینیان، کووید- ۱۹و لغو روادید برای ورود اسرائیلیها به ایالات متحده مورد بحث قرار گرفت.
اینکه همه موارد مهم پوشش داده شد و تنها به یک موضوع خاص در این نشست پرداخته نشد، گواه موفقیت این بازدید است. در واقع بنت میهمان رئیس جمهوری بود که طی ۲۰ سال گذشته میزبان چهار نخست وزیر قبلی اسرائیل شامل ایهود باراک، آریل شارون، ایهود اولمرت و بنیامین نتانیاهو بوده است. این موضوع برای بنت اهمیت زیادی داشت و دقیقا همان چیزی بود که میخواست آن را نشان دهد.
اظهارنظر بایدن درباره ایران
بایدن درباره ایران دو اظهارنظر مهم داشت؛ اولین مورد در رابطه با برجام بود که گفت: «اگر دیپلماسی شکست بخورد، گزینهها و مسیرهای دیگر مورد بررسی قرار میگیرد.» بنت خوشحال بود و این موضع بایدن را تکرار کرد. مورد دوم این بود که ایران سلاح هستهای نخواهد داشت. بایدن وعده پیشینیانش را مبنی بر اینکه ایران از نظر من به قدرت هستهای تبدیل نخواهد شد، تکرار کرد و به تل آویو در این باره اطمینان خاطر داد.درباره اولین موضوعی که بایدن مطرح کرد مبنی بر اینکه گزینههای غیر از دیپلماسی را علیه تهران بررسی خواهد کرد، باید بگوییم هرکسی که منطق و تغییر پارادایمی را که بر خروج از افغانستان تاکید کرده است دنبال کند، میفهمد که ایالات متحده به این زودیها به دنبال یک ماجراجویی نظامی جدید علیه ایران نخواهد بود. با این حال، در صورت عدم توافق و اگر ایران در پروژه هستهای خود پیشرفتهای تحریکآمیز داشته باشد، ممکن است بایدن دوباره با اکراه وارد خاورمیانه شود. موضوع دوم از دیدگاه اسرائیل مشکلسازتر است. «ایران سلاح هستهای نخواهد داشت» به این معنی است که ایران به عنوان یک دولت در آستانه دستیابی به سلاح هستهای قابل قبول است، یعنی دارای دانش، فناوری، اجزا و اورانیوم غنی شده است، اما تولید واقعی خود را متوقف میکند. (در ایران بارها مقامات کشورمان تاکید کردهاند که به دنبال تولید سلاح هستهای نیستند و حتی مقام معظم رهبری تولید و استفاده از آن را حرام اعلام کردهاند.) چنین تحولی مستلزم چندین جلسه دیگر و ایجاد یک مکانیزم سطح بالای مشورت ایالات متحده و اسرائیل است که معیارهای پیشرفت ایران را تعیین کند و گزینهها و پاسخها را مورد بررسی قرار بدهد.
ایران، اولویت بنت
شاید این واقعیت که بایدن تحت تاثیر حوادث افغانستان بود، باعث شد که بنت از برخی سوالات ناراحتکننده درباره فلسطینیها صرف نظر کند. آخرین چیزی که باید در دستور کار سیاست خارجی بایدن قرار گیرد، حضور مجدد در عرصه بیپایان «روند صلح اسرائیل و فلسطین» است. بایدن همچنین میداند که اولویت اصلی اسرائیل، ایران است. به همین دلیل است که اظهارات بنت در مصاحبهای با نیویورک تایمز قبل از سفر به واشنگتن مبنی بر اینکه «اسرائیل یک کشور فلسطینی ایجاد نخواهد کرد» به طرز عجیبی بیموقع به نظر میرسید. با وجود اینکه بنت قبل از سفرش به آمریکا درباره مساله فلسطین صحبت کرد، اما در دیدار بنت و بایدن اول به موضوع ایران پرداخته شد، حال این سوال پیش میآید که هدف از این کار چه بود؟اسرائیل یکی از امضاکنندگان چندین توافقنامه است که شامل ایده دولت فلسطین در آینده است. معاهده اسلو، نقشه راه ۲۰۰۴، سخنرانی نتانیاهو در «بر-ایلان» در سال ۲۰۰۹، توافقنامه آبراهام (ابراهیم) ۲۰۲۰ همه به نوعی درباره فلسطین است و به تعهد اسرائیل درباره تاسیس دولت فلسطینی اشاره دارد. این سوال وجود دارد که آیا بنت از تعهدات اسرائیل سر باز میزند؟ البته امکانسنجی تاسیس یک کشور فلسطینی بحث دیگری است که باید به آن پرداخته شود. سوم، گفته میشود تاسیس یک دولت فلسطینی در دستور کار نیست. در واقع، این موضوع الان واقعا در دستور کار نیست، اما چرا اصلا این بحث را مطرح میکنید، پس احتیاط دیپلماتیک کجاست؟ الان کسی انتظار ندارد بنت درباره این موضوع اظهارنظر کند و مثلا اعلام کند تاسیس دولت فلسطینی در دستور کار قرار گرفته است. چهارم، در بخش چهارم بایدن وادار میشود تا پاسخ دهد و شفافسازی کند و چشمانداز آمریکا درباره مدل «دو دولت» را دوباره مورد تاکید قرار دهد. سرانجام، فلسطینیها را مجبور میکند واکنش نشان داده و ناراحتی خود را ابراز کنند. آنها درباره محدود شدن درگیری توسط بنت با سرمایهگذاری اقتصادی و محدود کردن روابط اسرائیل و فلسطین شنیدهاند، پس چرا با چنین بیانیهای دوباره به مشکلات دامن میزنید؟مساله اصلی، یعنی ایران، بدیهی است که در ملاقات خصوصی و رو در رو مورد بحث قرار گرفت. آنها به احتمال زیاد درباره دو نتیجه احتمالی بحث کردند: «توافق ایالات متحده برای ورود مجدد به برجام یا عدم توافق با آن به این دلیل که بر اساس برآورد آمریکا ایران به طور جدی به توافق علاقهای ندارد و مذاکرات بیهودهای را ترجیح میدهد که به آن امکان میدهد تا وضعیت آستانهای خود را تحکیم کند.»
بنت درباره ایران تسلیم بایدن شد
از سوی دیگر روزنامه صهیونیستی جروزالم پست به نقل از برخی نمایندگان مجلس صهیونیستی مدعی شد نخستوزیر این رژیم در دیدار هفته گذشته خود با رئیسجمهوری آمریکا تسلیم خواستههای وی در قبال ایران شده است. به گزارش «ایسنا» به نقل از جروزالم پست، زاجی هانگبی، نماینده صهیونیست از حزب لیکود روز سهشنبه در جلسه ویژه کنست مدعی شد نفتالی بنت، نخستوزیر رژیم صهیونیست نتوانسته در قبال فشارهای جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا در قبال مساله ایران ایستادگی کند. وی با اشاره به اینکه نخستوزیرهای پیشین رژیم صهیونیستی در برابر فشارهای رئیسجمهور آمریکا ایستادگی میکردند، گفت: «این برای آنها نیز آسان یا راحت نبوده است. ما نخستوزیرهایمان را انتخاب نمیکنیم تا از آنها در کاخ سفید تمجید شود.» این مقام صهونیستی ادامه داد: «بنت باید میگفت که آقای رئیسجمهور من به دیدگاه شما احترام میگذارم اما ما ملزم به پیروی از توافق نیستیم و به ایران اجازه نخواهیم داد قدرت حذفکردنمان از نقشه را به دست آورد و ما برای دفاع از خودمان نیاز به اجازهگرفتن نداریم. گانتز در گفتن این حرفها ناکام ماند. این حرفهایی بود که در کاخ سفید زده نشد و چون زده نشد، ما اعتمادی به این دولت نداریم.» متین کاناها، وزیر امور مذهبی رژیم صهیونیستی که ارتباط نزدیکی با کابینه نفتالی بنت دارد در پاسخ مدعی شد این شرایط در قبال ایران از نتانیاهو به دولت جدید رسیده است و این رژیم از طرفین توافق هستهای محسوب نمیشود. وی گفت: «اسرائیل این حق را دارد که در قبال مساله ایران برای خود تصمیمگیری کند. حزب مخالف در قبال مساله ایران حمایت خود را نشان دهد و آن را ابزاری برای سیاست نکند.» سیمشا راثمن، نماینده کنست با محکومکردن پاسخ وزیر امور مذهبی این رژیم به انتقادات وارده گفت: «ظاهرا در قبال ایران نیز همانند دیگر مسائل امنیتی تنها کاری که میتوانیم انجام دهیم دعا کردن است؛ به همین خاطر است که وزیر امور مذهبی را برای پاسخدهی به این مساله فرستادهاند.»
نگرانی تلآویو از تقویت حضور ایران در منطقه
همزمان رئیس پیشین موساد میگوید در پی خروج آمریکا از افغانستان باید نگران خروج این کشور از عراق و تقویت حضور نظامی ایران در منطقه باشیم. به گزارش «ایسنا»، به نقل از پایگاه خبری عرب ۴۸، یوسی کوهن، رئیس پیشین موساد در مقالهای که روز چهارشنبه در روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارونوت منتشر شد نوشت: «خروج آمریکا از افغانستان باید نگرانیهایی در ما ایجاد کند و آن خطر ملموس خروج احتمالی آمریکا از عراق است. خروج شتابزده و بررسی نشده از عراق میتواند باعث ویرانی این کشور و در نتیجه افزایش حضور ایران شود.» وی مدعی شد: «ایجاد ساختار ایرانی مکمل در شمال خاورمیانه در پی خروج آمریکا از افغانستان و سقوط سریع این کشور به دست طالبان، این تفکر را به وجود میآورد که آمریکا ممکن است گام مشابهی در عراق اتخاذ کند و این گام منجر به نابودی بخشهای مرکزی خاورمیانه شود.» کوهن در ادامه ادعاهایش افزود: «ایران برای تقویت موقعیت نظامی خود در منطقه تا به این لحظه از هیچ تلاشی دریغ نکرده است و علاوه بر سوریه و لبنان، حضور ایران در عراق ملموس و نگرانکننده است و این کشور بر دو بازو تکیه کرده است؛ یکی الحشد الشعبی و دیگری حضور گسترده نیروی قدس است.» این مقام صهیونیستی در ادامه میگوید: «خروج آمریکا از افغانستان همزمان با گفتوگوهایی درباره توافق هستهای ایران انجام شد. میان خروج آمریکا از افغانستان و تلاش برای تماس با ایران درباره توافق هستهای، اسرائیل در یک دوراهی سرنوشتساز قرار دارد و هر دوی این مسائل دراماتیک برای ارتباطات بینالمللی اسرائیل با طرفهای قدرتمند در خاورمیانه، روسیه، اروپا و آمریکا است.» کوهن میگوید: «درباره توافق هستهای همه ابرقدرتها میدانند که ایران به تلاشهای خود برای گسترش تولیدات هستهای خود از طریق غنیسازی زیرزمینی و به ویژه در دو سایت معروف فردو و نطنز ادامه میدهد، بنابراین ایران به گسترش امکانات علمی خود که میتواند در پروژه سلاح هستهای از آنها استفاده کند، ادامه میدهد.» وی در ادامه دیدار اخیر نفتالی بنت، نخست وزیر رژیم صهیونیستی با جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا را موفقیتآمیز توصیف کرد و گفت بایدن تاکید کرده است «هیچ گاه اجازه نمیدهد ایران توان نظامی هستهای داشته باشد» بنابراین ما باید یک چالش در برابر توافق کنونی قرار دهیم زیرا این امر به ایران اجازه میدهد که تقریبا بدون هیچ مانعی پیش برود. کوهن گفت اسرائیل و مقامات آن باید راهبرد جدیدی را در پیش بگیرند و اهداف روشنی برای سیاست جدید خود قرار دهند و باید مطالبات ما در راستای ایجاد خاورمیانه باثبات باشد و اجازه ندهد ایران در سراسر منطقه موضعگیری کند و همچنین اجازه ندهد که ایران به یک کشور هستهای تبدیل شود.