رکود جهانی تمام شده است؟

دنیای اقتصاد- پس از آنکه دنیس گارتمن اقتصاددان، در پاییز ۲۰۰۷ پیش‌بینی کرد که اقتصاد ایالات متحده به زودی گرفتار رکود می‌شود، یک سال طول کشید که دولت رسما وقوع رکود را اعلام کرد.اکنون نیز گارتمن پیشگام شده و اعلام کرده، رکودی که در دسامبر ۲۰۰۷ شروع شد، مدتی است پایان یافته است. او اخیرا در مصاحبه‌ای گفت: «دو هفته پیش تشخیص دادم که رکود پایان یافته است».دیگر اقتصاددانان شناخته شده و فعالان بازار نیز اخیرا همین ادعا را کرده‌اند.

اقتصاددانان می‌گویند رکود تمام شده است

نویسنده: اسکات سندروسکی

مترجمان: پریسا آقاکثیری، مصطفی جعفری

منبع:CNN

هنگامی که دنیس گارتمن اقتصاددان، در پاییز ۲۰۰۷ پیش‌بینی کرد که اقتصاد ایالات متحده به زودی گرفتار رکود می‌شود، شاخص داوجونز برابر ۱۳۵۰۰ بود. تازه یک سال پس از آن بود که دولت رسما وقوع رکود را اعلام کرد.

اکنون نیز گارتمن پیشگام شده و اعلام کرده، رکودی که در دسامبر ۲۰۰۷ شروع شد، مدتی است که پایان یافته است. او اخیرا در مصاحبه‌ای گفت: «دو هفته پیش تشخیص دادم که رکود پایان یافته است».

دیگر اقتصاددانان شناخته شده و فعالان بازار نیز اخیرا همین ادعا را کرده‌اند. نوریل روبینی، اقتصاددان دانشگاه نیویورک که به خاطر پیش‌بینی‌هایی که از رکود جهانی ارائه داده بود، با عنوان دکتر بدبین شناخته می‌شود، می‌گوید که رکود در ایالات متحده تا پایان سال جاری به پایان می‌رسد. تیموتی گایتنر وزیر خزانه نیز هفته گذشته پیش‌بینی کرد که رکود در حال پایان‌یافتن است. حتی پرزیدنت اوباما هفته گذشته در مصاحبه‌ای گفت: «احتمالا رکود به زودی پایان می‌یابد».

اما گارتمن می‌گوید که رکود در ماه جولای به حضیض خود رسید و بنابراین ما اکنون رکود را پشت سر گذاشته‌ایم. «این بحث که چگونه اقتصاد دچار رکود و رونق می‌شود، هنوز داغ است. اما من با ۳۵سال تجربه می‌دانم که با در نظر گرفتن کدام متغیرها می‌توانم آغاز و پایان رکود را پیش‌بینی کنم». دو شاخص برای پیش‌بینی پایان رکود وجود دارد.

اولین راه تشخیص پایان رکود، کاهش تعداد مدعیان بیکاری هفتگی است. این شاخص بر خلاف نرخ بیکاری بر کارگرانی که تازه از کار تعدیل شده‌اند، تاکید دارد. شایان ذکر است که گارتمن یک کاهش با نرخی معین را دنبال نمی‌کند (مثل وقتی که با اطمینان می‌گوییم یک کاهش بیست‌درصدی به این معنی است که بازار خرس است). اما معتقد است که این روند کاهشی باید شدید باشد. او می‌گوید برای پیش‌بینی‌هایش از شهودش کمک می‌گیرد.

وی معتقد است که این کاهش شدید را ماه گذشته مشاهده کرده است. مدعیان بیکاری هفتگی که در هفته اول مارس به ۶۵۸۰۰۰ رسید، در هفته منتهی به ۲۵ جولای به ۵۸۴۰۰۰ نفر کاهش یافت. گارتمن معتقد است که این کاهش برای این که بدانیم رکود تمام شده است، کافی است.

گارتمن از سوی دیگر به نسبت نماگرهای اقتصادی همزمان به نماگرهای تاخیری نیز اشاره می‌کند. این نسبت از تقسیم کردن نماگرهای همزمان مانند تولید صنعتی و درآمد شخصی بر نماگرهای تاخیری مانند نرخ بیکاری به دست می‌آید. حال اگر هنگامی که در یک بحران قرار گرفته‌ایم، نماگرهای همزمان با نرخی بیشتر از نماگرهای تاخیری افزایش یابند و این نسبت بزرگ‌تر شود، می‌توانیم انتظار داشته باشیم اقتصاد رکود را پشت سر بگذارد.

همان‌طور که گارتمن بیان می‌کند، این نسبت سه ماه است که در حال افزایش یافتن است. این نسبت که در ماه مارس ۴/۸۹ بود، تا ماه ژوئن به ۵/۹۰ افزایش یافت. گارتمن بر این نکته تاکید دارد که با در نظر گرفتن داده‌های موجود، به این نتیجه می‌رسیم که کاهش در مدعیان بیکاری و افزایش نسبت نماگرهای همزمان به تاخیری از سال ۱۹۵۹ با پایان رکود همبستگی داشته‌اند.

گارتمن نمی‌تواند بگوید که چرا این دو نسبت تا بدین حد با بهبودهایی که پس از رکودها در اقتصاد رخ داده، مطابقت داشته‌اند. وی می‌گوید: «من اگر ببینم بین این متغیرها و پایان رکود همبستگی وجود دارد، برای یافتن توضیح خودم را گیج نمی‌کنم». البته گارتمن تاکید دارد که این شاخص‌ها نمی‌توانند شروع رکود را پیش‌بینی کنند.

گارتمن انتظار دارد که شاخص‌های اقتصادی تا اکتبر بهبود یابند؛ اما به سرمایه‌گذاران نیز یادآوری می‌کند: «در حضیض رکود خبرهای بد زیاد به گوش می‌رسد. تا چند ماه آینده منتظر خبر‌های خوب نباشید.» وی معتقد است که بیکاری احتمالا حتی در سال ۲۰۱۰ نیز افزایش یابد.

منتقدان می‌گویند که مدل گارتمن در صورتی که رکود‌های ۷۰ سال اخیر را در نظر بگیریم ممکن است نتایج دیگری را به دست بدهد. اما وی اصرار دارد که اگر داده‌های مربوط به این رکودها وجود داشت نیز نتیجه همین بود.

گارتمن می‌گوید: «بله. این امکان وجود دارد که این بار با دفعات قبل متفاوت باشد. اما هر بار که فکر می‌کنید با دفعه‌های قبل فرق دارد، غافلگیر می‌شوید».