ثبت بازدهی 8 دهم درصدی در نیمسال دوم 88
عکس: امید بیژنی
گروه بورس- مجید اسکندری- زهرا مجتهد: پایان اولین ماه زمستان در بازار سرمایه به افزایش برخی پارامترهای این بازار انجامیده است.

رشد ارزش معاملات، افزایش دفعات معاملات سهام و در مقابل، کاهش حجم معاملات تغییراتی است که در پارامترهای یاد شده رخ داده است.
مهمانان تالار شیشه‌ای، تنها 20 روز کاری در دی ماه را در این تالار به سر بردند و در این مدت 156‌هزار دفعه معامله انجام دادند که این میزان در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 93‌درصد رشد را به همراه داشته است. بر اساس گزارش مدیریت بازار بورس اوراق بهادار تهران، در جریان معاملات یاد شده ارزش معاملات با 32/0درصد رشد نسبت به مدت مشابه سال قبل به رقم 4580میلیارد ریال رسید. این در حالی است که حجم سهام معاملات با کاهش 8/29درصدی به بیش از 3/2میلیارد سهم رسید.در این شرایط شاخص بورس با 2/45درصد رشد در مقایسه با ابتدای سال عدد 11هزار و 569واحد را به ثبت رساند. در دی ماه سال جاری شاخص کل 10 روز مثبت بود و در مقایسه با سال گذشته که تنها 3 روز مثبت برای معامله‌گران رقم خورد نشان‌دهنده بهبود وضعیت شاخص نسبت به یک سال گذشته مطلوب‌تر بوده است.
عرضه‌های جدید و رشد ارزش بازار
ارزش بازار در پایان دی ماه سال جاری به رقم 604هزار و 738میلیارد ریال بالغ شد که این میزان در مقایسه با پایان سال گذشته از رشدی معادل 7/34درصد برخوردار شده است. بخشی از این رشد بازار را می‌توان به عرضه‌های اولیه بانک تجارت و بانک صادرات و نیز شرکت‌های بیمه آسیا، بیمه البرز، حفاری شمال و سیمان فارس نو نسبت داد و بخش دیگر نیز مربوط به افزایش P/E بازار است. متوسط P/E بازار در پایان دی ماه امسال 65/5 مرتبه بوده که در مقایسه با پایان سال 87 به میزان 1/47درصد رشد یافته است. همچنین مقایسه گردش معاملات در پایان دی ماه 88 نسبت به پایان سال 87 حکایت از رشد 9/30درصدی این متغیر دارد. بر اساس اطلاعات موجود، میانگین بازدهی بازار از ابتدای سال تا پایان دی ماه 2/45درصد و در نیمه دوم سال 8/0درصد بوده که این نشان می‌دهد بازار سرمایه تنها در نیمه ابتدای سال از بازدهی مناسبی برخوردار بوده است.
رشد ۲۵‌درصدی مجموع معاملات
بر اساس اطلاعات منتشر شده ارزش معاملات خرد و بلوک طی 10ماهه ابتدای سال به رقم 52هزار و 70میلیارد ریال رسید که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 4/12درصد رشد را نشان می‌دهد. در همین حال ارزش معاملات عمده در دوره مورد گزارش به 94 هزار و 444میلیارد ریال بالغ شد که در مقایسه با سال گذشته 7/74درصد افزایش یافته است. این رشد قابل‌توجه مرهون عرضه بلوک 50‌درصدی مخابرات است.
همچنین در حالی که تعداد دفعات معاملات در ۱۰ ماهه ابتدای امسال در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۶۳‌درصد افزایش یافته، تعداد کدهای معاملاتی صادر شده با ۱۱‌درصد کاهش مواجه شده است. اما در این مدت متوسط روزانه دفعات معاملات از ۵/۵۸درصد رشد برخوردار شده است.
کوچ زمستانی حقیقی‌ها
در حالی که خالص ارزش معاملات سهامداران حقوقی در دی ماه ۸۸ مبلغ ۵۳۰میلیارد ریال بود، حقیقی‌ها ۵۸میلیارد ریال از سرمایه خود را از بورس خارج کردند. بر اساس آمارهای موجود خالص ارزش معاملات حقوقی‌ها در ۱۰ ماهه ابتدای سال مبلغ ۹۷‌هزار و ۵۳۶میلیارد ریال و ارزش معاملات حقیقی‌ها ۳۳۲۳میلیارد ریال بوده است. البته باید یادآور شد که ۷۹ هزار میلیارد ریال از معاملات حقوقی‌ها به معامله بلوک مخابرات اختصاص داشت.
برترین‌های دی ماه
در دی ماه سال جاری بانک ملت توانست با کسب ۴/۱۰درصد از کل ارزش معاملات بازار از ارزش معاملات ۴۲۶هزار و ۷۰۲میلیون ریالی برخوردار شده و رتبه اول را از این نظر به خود اختصاص دهد. پس از بانک ملت، شرکت‌های بیمه آسیا، فولاد مبارکه اصفهان، سرمایه‌گذاری غدیر و مپنا هر کدام به ترتیب با کسب ۵/۹‌درصد، ۲/۹درصد، ۶‌درصد و ۵/۴درصد از کل ارزش معاملات در دوره های بعدی قرار گرفتند.
همچنین رتبه نخست دفعات معاملات در دی ماه سال جاری به بیمه آسیا تعلق گرفت. تعداد دفعات معاملات این شرکت 36‌هزار و 352‌دفعه بود که 2/23‌درصد کل دفعات معاملات بازار است. پس از بیمه آسیا شرکت‌های فولاد مبارکه، سرمایه‌گذاری غدیر، سایپا و مپنا به ترتیب 6/7‌درصد، 5/4 درصد، 45‌درصد و 4/3‌درصد رتبه دوم تا پنجم را کسب کردند.
افزایش سود نقدی و تحقق یافته شرکت‌های بورسی در ۱۰ ماهه منتهی به دی ماه ۸۸ مبلغ ۷۷ هزار و ۴۳۹‌میلیارد ریال سود نقدی بین سهامداران خود تقسیم کردند که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۱۵۲۲میلیارد ریال افزایش یافته است.
این در حالی است که سود تحقق یافته در دوره یاد شده در سال 88 مبلغ 106‌هزار و 342‌میلیارد ریال و در سال 87 مبلغ 96‌هزار و 715 میلیارد ریال بوده است. با این وجود در سال جاری 73 درصد و در سال گذشته 78‌درصد سود شرکت‌ها تقسیم شده است.
دباغان بالاترین بازدهی را داشتند
در بین 39 صنعت حاضر در بازار سرمایه کشور، گروه دباغی با برخورداری از رشد 2/186درصدی شاخص قیمت در دی ماه 88 در مقایسه با پایان سال 87، توانسته است بالاترین بازدهی را در بین گروه‌ها از آن خود کند. پس از این گروه، گروه پیمانکار صنعتی با 6/155درصد رشد شاخص قیمت، ساخت رادیو و تلویزیون با 7/100درصد رشد، سایر واسطه‌گری‌های مالی با 4/94درصد رشد و ساخت محصولات فلزی با 94‌درصد رشد قرار گرفتند.
در این میان گروه چاپ و تکثیر، منسوجات و مبلمان به ترتیب با کاهش ۵/۳۳درصدی، ۵/۱۵‌درصدی و ۷/۵‌درصدی زیان‌ده‌ترین‌ها بودند.
فلزات اساسی در صدر ارزش بازار
بنابراین گزارش، گروه فلزات اساسی طی سال جاری پربازده‌ترین صنعت شناخته شد. ارزش بازار فلزات اساسی در بین ۱۰ صنعت بزرگ حاضر در بورس اوراق بهادار بیشترین رقم را دارا بود. ارزش بازار گروه فلزات اساسی تا پایان دی ماه ۸۸ معادل ۵/۹۷ هزار میلیارد ریال بود که میزان تغییر این رقم تا پایان دی ماه نسبت به اسفند ماه ۸۷ معادل ۵۳‌درصد افزایش نشان می‌دهد.
همچنین گروه بانکی با دارا بودن 9/13درصد از ارزش بازار، در میان صنایع بورسی جایگاه دوم را به خود اختصاص داد.
گروه مخابرات با وجود فعالیت یک شرکت و ارزش بازاری معادل ۲/۷۵ هزار میلیارد ریال سومین صنعت با ارزش بورس اعلام شد. شرکت‌های چند رشته‌ای صنعتی و گروه استخراج کانه‌های فلزی هر یک با ۳/۷درصد و ۶/۶درصد از ارزش بازار تا پایان دی ماه ۸۸ به آنها مربوط بود. در مجموع ارزش بازار ۱۰ صنعت بزرگ بورسی تا پایان دوره ۱۰ ماهه نسبت به سال ۸۷ با ۳۵‌درصد افزایش روبه‌رو است. این بدان معنا است که بازدهی این صنایع در مقایسه با سال قبل تا پایان دی ماه افزایش شایانی داشته است.
تا پایان دوره 10 ماه منتهی به پایان دی ماه سال جاری صنایعی مانند مخابرات، بانک‌ها و موسسات اعتباری، فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای، فلزات اساسی و استخراج کانه‌های فلزی بیشترین حجم و ارزش معاملات بازار سهام را در اختیار داشتند. به طوری که در صنعت مخابرات دادوستد 9/24میلیارد سهم به ارزش 81هزار و 589 میلیارد ریال، منجر به کسب 8/48درصد ارزش کل معاملات بورس طی دوره مورد گزارش شد.
از این رو این صنعت رتبه نخست بیشترین حجم و ارزش معاملات را در میان صنایع بورسی به دست آورد. همچنین صنعت بانک با در اختیار داشتن ۹/۱۹درصد از معاملات بورس از حیث حجم و ارزش معاملات در جایگاه دوم رتبه‌بندی صنایع در این زمینه قرار گرفت.
گروه‌ فرآورده‌های نفتی، کک و سوخت هسته‌ای نیز که در ماه گذشته به ارزش معامله‌ای به مبلغ 10 هزار و 340 میلیارد ریال دست یافت، به عنوان سومین صنعت بورسی از نظر ارزش معاملات شناخته شد.
همچنین صنایع فلزات اساسی و استخراج کانه‌های فلزی هر یک ۸/۳درصد و ۳/۲درصد از کل ارزش معاملات بورس را کسب کردند. ارزش کل معاملات بورس تا پایان دوره ۱۰ ماهه بیش از ۱۶۷ هزار میلیارد ریال اعلام شده است.
بانکی ها صاحب بالاترین سود
در همین باره می‌توان به بالاترین سود خالص پیش‌بینی شده از سوی صنایع متنوع اشاره کرد که صنعت بانک، موسسات اعتباری و سایر نهادهای پولی با حضور هفت شرکت فعال در صنعت خود، بیشترین سود را در حال حاضر پیش‌بینی کرده است.
رقم سود پیش‌بینی شده بر پایه آخرین گزارش‌های این شرکت‌ها در صنعت یاد شده معادل 7/18 هزار میلیارد ریال اعلام شده است. پس از آن گروه خودرو و ساخت قطعات با سرمایه‌ای معادل 5/31میلیارد ریال، پیش‌بینی سود خالص هر سهم را معادل 5/ 15 هزارمیلیارد ریال برای 30 شرکت فعال اعلام کرده است.
سومین صنعت سودده در بازار سهام گروه فلزات اساسی است که با ۲۲ شرکت و سرمایه ۹/۲۷ هزار میلیارد ریالی، سود خالص سال جاری را برابر ۸/ ۱۱هزار میلیارد ریال پیش‌بینی کرده است. پس از آن شرکت‌های چند رسته‌ای صنعتی و گروه سیمان، آهک و گچ به ترتیب سودهای خالص خود را معادل ۶/۸ هزار میلیارد ریال و ۶/ ۷هزار میلیارد ریال رقم زده‌اند.
در مجموع آخرین سود (زیان) خالص پیش‌بینی شده 39صنعت حاضر در بورس مبلغ 103 هزارو 416 میلیارد ریال اعلام شده است.
سرمایه‌گذاری‌ها پرطرفدارترین صنعت
همچنین تا پایان دی ماه امسال گروه سرمایه گذاری پر طرفدارترین صنعت در میان سرمایه گذاران بورسی بود .
در گروه سرمایه‌گذاری‌ها حدود ۵۶۳هزار نفر سهامدار در این صنعت سرمایه‌گذاری کردند. این صنعت دارای ۱۳ شرکت است. تعداد سهام این صنعت معادل ۱۸‌میلیارد و ۱۱۰میلیون سهم است.
همچنین در گروه خودرو و ساخت قطعات 429هزار نفر سهامدار حضور دارند که این امر موجب شده تا گروه خودرو دومین گروه از نظر پرطرفدارترین صنعت بورسی شناسایی شود.
سومین صنعت پراقبال در میان فعالان بورسی گروه انبوه‌سازی، املاک و مستغلات است که بیش از ۲۷۳هزار نفر سهامدار در این صنعت اقدام به خرید سهام این گروه کرده اند. پس از آن سهامداران گروه سیمان، آهک و گچ و استخراج کانه‌های فلزی از نظر تعداد نفر، بیشترین جمعیت را دارا هستند.
اصفهان فعال‌ترین بورس منطقه‌ای
در میان بورس‌های منطقه‌ای بورس اصفهان پس از تهران بالاترین سهم خرید و فروش از کل معاملات را در اختیار دارد. در اصفهان تا پایان دوره ۱۰ ماهه منتهی به دی ماه سال جاری، بیش از ۵/۳میلیون سهم به ارزش ۵/۶ هزارمیلیارد ریال دادوستد شد. از این رو اصفهانی‌ها معادل ۹/۱درصد از کل خرید و فروش سهام کشور را کسب کردند.
پس از اصفهان مشهد با 2/1درصد، کیش با 2/1درصد، تبریز با 1/1درصد و کرج با 1/1درصد سهم از کل حجم خرید و فروش در میان بورس‌های منطقه‌ای رده های بعدی را به خود اختصاص دادند.
تا پایان دوره ۱۰ ماهه مورد گزارش، سهام مبادله شده ارزشی بیش از ۳۳۴میلیارد و ۳۳۵میلیون ریال را دارا بود. در مجموع بورس‌های منطقه‌ای غیر از تهران ۲/۱۱درصد از کل خرید و فروش سهام را در اختیار داشتند.
65 درصدی کدهای صادره در اختیار 5 بورس منطقه‌ای
تا پایان دوره ۱۰ ماه منتهی به دی ماه ۶۵‌درصد از کل کدهای صادره از سوی بورس‌های منطقه‌ای مربوط به تهران، اصفهان، مشهد، تبریز و کرج صورت گرفت.
تعداد کل کدهای صادره معادل 5/46‌هزار کد بوده که خرم‌آباد تنها بورس منطقه‌ای است که در این مدت کدی صادر نکرده است.
در همین حال تهران ۶/۳۹‌درصد، اصفهان ۱/۸درصد، مشهد ۹/۷‌درصد، تبریز ۷/۴‌درصد و کرج ۳/۴‌درصد از کل کدهای صادره را به خود اختصاص دادند.