دنیای اقتصاد- کاهش رتبه اعتباری آمریکا به عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا در دقایق پایانی روز جمعه، قیمت جهانی مواد خام را با افت روبه‌رو کرد؛ وضعیتی که باعث شد بورس تهران با توجه به حضور پررنگ شرکت‌های معدنی، پتروشیمی و هلدینگ‌های فعال در این صنایع، با افت ۳۰۸ واحدی شاخص(معادل ۲/۱ درصد) مواجه شود. افت دیروز شاخص بورس تهران، هشتمین افت بزرگ روزانه و دوازدهمین افت شدید تاریخ بورس تهران محسوب می‌شد. در پی افت دیروز، میانگین بازدهی بورس از ابتدای امسال ۴/۷ درصد کاهش یافت. جنب پل حافظ

سایه سنگین بازارهای جهانی بر بورس تهران

گروه بورس- همایون دارابی: بورس اوراق بهادار تهران تحت تاثیر افت گسترده بازارهای جهانی در روزهای ۵شنبه و جمعه با افت مواجه شد و شاخص کل بورس با ۲/۱درصد کاهش به مرز ۲۵هزار واحد عقب نشینی کرد.

در بازار دیروز معامله گران در شرایطی فعالیت خود را شروع کردند که در بازارهای جهانی طی روزهای ۵شنبه و جمعه کاهش گسترده قیمت‌ها رخ داد. هر چند برخی از کارشناسان این افت را غیر عادی و در مقایسه با خبرهای منتشره بیش از اندازه ارزیابی کردند، اما برخی کارشناسان این رفتار را نشانه‌ای از نگرانی آتی معامله گران بورس‌های جهانی ارزیابی کرده‌اند. در این شرایط بهای فلزات و مواد خام نظیر نفت، افت شدیدی را تجربه کردند که این امر تاثیر خود را بر بورس تهران گذاشت. عصر روز جمعه و در شرایطی که بورس تهران به دلیل تعطیلی پایان هفته فرصت واکنش را در اختیار نداشت، بهای مس به مرز ۹ هزار و ۱۹۰دلار در هر تن عقب نشست. بهای روی و سرب نیز با کاهش چشمگیر به ۲هزار و ۲۶۰ دلار و ۲هزار و ۴۱۹دلار در هر تن رسید و بهای بیلت فولادی بورس فلزات لندن نیز به ۵۸۰دلار رسید. در همین شرایط و پس از توقف بازارهای ایالات متحده و اروپا، موسسه استاندارد اند پورز رتبه اعتباری آمریکا را از AAA به AA+ کاهش داد تا برای نخستین بار از سال ۱۹۱۷ ریسک اعتباری آمریکا افزایش یابد. در این شرایط نگرانی از وضعیت اقتصادی آمریکا و اروپا به خصوص در کشورهای نظیر اسپانیا و ایتالیا شبح بازگشت دور جدیدی از بحران اقتصادی را پر رنگ‌تر کرده است. با این وجود باید منتظر ماند و دید بازارهای جهانی روز دوشنبه در بازگشایی مجدد آیا کف‌های قیمتی را تشکیل داده یا افت قیمت‌ها ادامه خواهد داشت؟ در تحولات اقتصادی داخلی دیروز رییس سازمان خصوصی در مصاحبه‌ای به تشریح برنامه‌های این سازمان در جهت وارد کردن شرکت‌های جدید به بورس پرداخت. به گفته وی در صورت همکاری شرکت ملی حفاری و شرکت مادر تخصصی مربوطه این شرکت تا پایان شهریور راهی بورس خواهد شد. وی همچنین از احتمال عرضه سهام پالایشگاه‌های تهران، شیراز و کرمانشاه در صورت همکاری وزارت نفت تا پایان سال جاری خبر داد و افزود: در صورت ارائه صورت‌های تلفیقی هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس این شرکت تا شهریورماه در بورس پذیرش خواهد شد.

از سوی دیگر بازار دیروز با افت قیمت و صف‌های فروش در نمادهای وابسته به بازار جهانی در گروه‌های فلزی و پتروشیمی شروع به کار کرد هر چند که برخی از صف‌های فروش نظیر ملی مس دیروز جمع آوری شدند، اما بعید به نظر می‌رسد بازار تا بازگشایی روز دوشنبه بتواند در مورد نمادها وابسته به بازار جهانی تصمیم جدی را بگیرد.

در بازار دیروز در گروه تجهیزات صدرا همچنان به رشد قیمتی به رغم معامه ۴/۳۸میلیون سهام (۵۶/۲درصد کل سهام شرکت)ادامه داد. در گروه بانکی دیروز معامله گران در اکثر نمادها با تعادل نسبی مواجه بودند. در گروه مالی دیروز پذیره نویسی سهام شرکت بیمه آرمان برگزار شد و ۶۰میلیون سهم این شرکت به فروش رفت. این شرکت توسط بانک‌های تات، سرمایه گذاری میراث فرهنگی و گردشگری ایران، تعاونی مولی‌الموحدین و کیسون تشکیل شده و ۶۵ درصد سهام این شرکت در اختیار این گروه از سهامداران است. در گروه انفورماتیک دیروز معامله گران شاهد معامله سه درصد سهام تجارت الکترونیک پارسیان بودند. این معامله که ۲۵درصد حجم کل معاملات دیروز بازار کم حجم دیروز را به خود اختصاص داد در راستای فراهم کردن میزان ۱۰درصدی سهام شناور شرکت جهت انتقال نماد از فرابورس به بورس اوراق بهادار انجام شده است. انتظار می‌رود با معامله یک درصد دیگر سهام «رپارس»، این نماد نخستین نمادی باشد که از فرابورس راهی بورس می‌شود.

در گروه پتروشیمی، مدیرعامل شرکت ملی صنایع پتروشیمی دیروز از تصویب قانون جدیدی در مجلس خبر داد که اگر اجرا شود واحدهای پتروشیمی با خوراک مایع نیز سودده خواهند بود و از انحصاری شدن محصولات پتروشیمی جلوگیری می‌شود.

به گفته بیات قبل از هدفمند‌سازی یارانه‌ها واحدهای گازی که خوراکشان گاز طبیعی بود دارای سود بسیار زیادی بودند، اما بعد از هدفمند‌سازی، قیمت آنها افزایش یافت و اکنون نیز با این شرایطی که موجود است این قیمت‌ها، قیمت‌های منطقی است و جای نگرانی برای واحدهایی که این خوراک‌ها را مصرف می‌کنند، نیست و حاشیه سود مناسبی دارد.

اما خوراک‌های مایع که مایعات گازی یا میعانات گازی یا نفتا یا نفت سفید را شامل می‌شوند، این خوراک‌ها قیمتشان فوب منهای ۵ درصد است که قیمت خوراکشان مقداری از قیمت خوراک‌های واحدهای پتروشیمی دنیا گران‌تر است و چون قابل حمل و نقل به اقصی نقاط دنیا هستند، خیلی راحت می‌شود اینها را صادر کرد در نتیجه قیمت آنها بالا است.

در گروه خودرویی دیروز همچنان بحث در مورد واگذاری ۳درصد سهام ملی مس از سوی سرمایه گذاری سایپا به گروه بهمن برای تسویه بخشی از بدهی‌های ناشی از معامله بلوکی سهام سایپا ادامه یافت. با اینکه تا کنون گروه بهمن این معامله را رسما اعلام نکرده است، اما در صورت تحقق این معامله اگر چه به شناسایی سود در سرمایه گذاری سایپا منجر می‌شود، اما در بلند مدت این شرکت بخشی از دارایی خود را واگذار کرده و گروه بهمن نیز که در ماه‌های اخیر خریدهای گرانی را نظیر بلوک ۵درصدی بانک تجارت صورت داده است، در قیمتی بسیار بالا-نسبت به زمان انجام معامله بلوکی سایپا -بلوک کوچکی از سهام مس را تصاحب می‌کند. در مجموع بازار دیروز بازاری ضعیف بود که در آن شاخص ۳۰۸واحد افت و به ۲۵هزار و ۸واحد عقب‌نشینی کرد. ارزش معاملات نیز دیروز ۳/۵۳میلیارد تومان بود که ۳/۱۵درصد آنرا معامله ۴/۳۸میلیون سهم صدرا تشکیل داد. از ۱۷۱ نمادی که دیروز به روی تابلو رفتند که ۱۲۵ نماد با کاهش قیمت و ۴۶نماد با رشد ارزش معامله شدند.