گروه بورس - به اعتقاد بسیاری از کارشناسان و صاحب‌نظران بورس تهران رونق دوباره یافته است. عوامل متعددی چون عرضه سهام شرکت‌های اصل ۴۴، پوشش مناسب سود شرکت‌های بورسی، خبرهای خوش هسته‌ای، رکورد در بازار مسکن و ... از جمله دلایل رونق دوباره بورس برشمرده می‌شوند.

بررسی چرایی و دلایل این رونق در گفت‌وگو با نایب رییس هیات‌مدیره شرکت بورس مورد بررسی قرار گرفته است.

نصرا... برزنی می‌گوید: نباید تجربه‌های سال‌های شکل‌گیری حباب تکرار شود.

به عنوان اولین سوال، همان‌طور که در وضعیت بازار هم مشاهده می‌شود، رونق نسبی در فضای کلی بازار حاکم شده و امید سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری روند صعودی پیدا کرده است، با این توصیف چه راهکاری را می‌توان برای تداوم این رونق پیشنهاد کرد؟

اعتقاد من این است که در شرایط امروز، بازار تمام عواملی را که می‌تواند برای افزایش جاذبه سرمایه‌گذاری تاثیرگذار باشد، در خود دارد. علاوه بر این چند ماه پیش که خبری از رونق بورس نبود، پیش‌بینی رونق ۳۰درصدی بازدهی سرمایه‌گذاری را در سال جاری بورس مطرح کردم.

برای تداوم بخشیدن به این رونق کلیه دست‌اندرکاران بازار از سازمان خصوصی‌سازی گرفته تا سازمان بورس و کارگزینی می‌توانند نقش بسزایی داشته باشند.

به نظر شما عوامل موثر در رونق بورس چیست؟

بیشترین دلیلی که سبب می‌شود سرمایه‌گذاری جذب بازار شود، در وهله اول به بازده انتظاری مناسب از سرمایه‌گذاری در بازار برمی‌گردد. موارد بعدی هم یکی شامل اطمینان به آینده و دیگری احساس امنیت نسبت به سرمایه‌گذاری است. شرایطی که هم‌اکنون در آن هستیم سه مورد یاد شده را به نحو مطلوبی داراست.

با توجه به تقاضای بالا و عرضه محدود در شرایط فعلی بازار، آیا افزایش عرضه‌های اولیه می‌تواند کارساز باشد؟

همان‌طور که به درستی اشاره کردید، در حال حاضر قسمت عرضه بازار جوابگوی تقاضای ایجاد شده نیست. وجود این حالت هم چندان برای بازاری که در مسیر رونق قرار گرفته، مناسب نیست. چرا که دستور خریدی که برای مدت‌ها بدون پاسخ می‌ماند، باعث می‌شود سرمایه‌گذاران ناامید شده و سرمایه خود را از بازار خارج کنند. در چنین حالتی سازمان خصوصی‌سازی یا موسسات سرمایه‌گذاری می‌توانند تقاضاهای بازار را به موقع جواب دهند.

یعنی عرضه بیشتر نمی‌تواند به عنوان پاسخ مناسبی برای این تقاضا مطرح شود؟ آیا نباید در چنین شرایطی علاوه بر افزایش عرضه‌های اولیه به سهام شرکت‌های بخش‌خصوصی نیز برای ورود به بورس توجه نشان داده شود؟

عرضه‌های بیشتر به شرطی می‌تواند پاسخ مثبتی به تقاضاهای بازار باشد که با مطالعه و دقت زیاد همراه باشد. بازار مشابه این حالت را در اوایل دهه ۸۰ تجربه کرده است. در آن شرایط وقتی تقاضا بالا بود، عرضه‌ها بدون توجه، زیاد شد. در نهایت بعد از مدت کوتاهی مشخص شد که قیمت‌ها واقعی نبوده و دچار حباب قیمتی شدیم که سه سال هم طول کشید.

بنابراین در شرایطی که فشار تقاضا وجود دارد باید مراقب افزایش بی‌رویه قیمت‌ها باشیم. باید بسیار دقت کرد که تجربه سال‌های ۸۲ تا ۸۵ یا تجربه سال‌های ۷۵ تا ۷۸ دوباره تکرار نشود.

پس تقاضاهای فعلی بازار را باید به چه شکلی مرتفع کرد؟

به هر حال نکته مهم اینجاست که بازار همیشه به این حالت نیست که تقاضای زیاد در مقابل عرضه کم قرار داشته باشد. نظارت و هدایت به موقع دولت در کنار خلق ظرفیت‌های جدید می‌تواند تا حد زیادی از فشار تقاضا را کاهش دهد.

دولت می‌تواند از طریق سازمان خصوصی‌سازی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری وابسته به دولت و بانک‌ها وارد عمل شود. در واقع نهادهای یاد شده می‌توانند در مواقع نیاز اقدام به عرضه سهام در بازار کنند و در به تعادل رسیدن بازار نقش ایفا کنند. این امر در بلندمدت هم به نفع دولت است چرا که همان‌طور که گفته شد اگر تقاضا بدون پاسخ بماند، منابع از بازار سرمایه خارج و به سمت بازارهای دیگر می‌روند.

نقش سازمان و شرکت بورس برای تداوم این رونق و دادن امنیت به سرمایه‌گذاران چگونه است؟

بخش زیادی از احساس امنیت برای سرمایه‌گذاران و ایجاد فضای امن برای آنها، به سازمان و شرکت بورس برمی‌گردد. قانون بازار هم بسیار جامع است و می‌توان با تعریف آیین‌نامه‌های مناسب به راحتی اطمینان لازم را برای سرمایه‌گذاران ایجاد کرد. چرا که با وجود این قوانین و نظارت کافی بر بازار، سرمایه‌گذار مطمئن می‌شود که نهادهای ناظری مثل سازمان و شرکت بورس یا حتی کانون کارگزاران هستند که حافظ منافع او هستند. در مجموع نظارت نهادهای مسوول می‌تواند اطمینان سرمایه‌گذاری و نطق بازار را تداوم بخشد.