آرشیو روزنامه شماره ۶۰۱۳ دنیای اقتصاد

اخبار باشگاه اقتصاددانان - روزنامه شماره ۶۰۱۳

توافق هسته‏‏‌ای جدیدی در راه است؟

سعیده‌سادات فهری: بحث از آینده اقتصاد ایران، لاجرم ما را به بحث از آینده روابط خارجی کشور و تعیین‌تکلیف تحریم می‌‌‌کشاند. بعد از تنش‌‌‌هایی که پیرامون جنگ غزه میان ایران و رژیم صهیونیستی رخ داد، به نظر می‌رسد که چرخشی در روابط ایران و غرب بر سر برجام رخ داده که بخشی از آن با سفر رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، به ایران آشکار شد. برجام به‌عنوان خروجی چارچوبی که ایران و ۱+۵ را بر سر اهدافی مشترک دور یک میز نشاند، یکی از مسیرهایی است که احتمالا با احیای مجدد،می‌تواند کاهش‌‌‌دهنده آسیب‌های تحریم باشد. با این‌حال برخی از کارشناسان روابط بین‌الملل معتقدند احتمالا در فضای مبهم کنونی نه برجام، بلکه یک توافق غیررسمی ولی هماهنگ، چشم‌انداز آینده روابط هسته‌‌‌ای ایران و غرب را تنظیم خواهد کرد. «باشگاه اقتصاددانان» به همین بهانه سراغ پژوهشگران این حوزه رفته و پیرامون فرجام توافق هسته‌‌‌ای از آنها سوال کرده که نتیجه کار پیش‌روی شماست.
معامله بزرگ تهران و واشنگتن؟
کوروش احمدی /دیپلمات پیشین
با خاتمه کار دولت دونالد ترامپ و شروع به کار دولت جو بایدن در ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱، زمینه برای بازگشت ایران و آمریکا به برجام فراهم شد. رابرت مالی در ۲۸ژانویه به‌عنوان فرستاده ویژه آمریکا در امور ایران تعیین و مذاکرات کمیسیون مشترک برجام در ۲ آوریل (۱۳فروردین ۱۴۰۰) برای احیای برجام شروع شد. از این تاریخ تا اوایل تیرماه، شش‌دور مذاکره در وین در سه‌کمیته انجام شد و طی آن تقریبا در مورد تمام نکات فنی و حقوقی برای احیای برجام توافقاتی حاصل شد. نکات حل‌نشده تماما سیاسی بودند و حل آنها نیازمند تصمیم سیاسی در بالاترین سطوح در تهران و واشنگتن بود.
فرجام برجام
رضا مجیدزاده/پژوهشگر اندیشگاه طرح هزاره
با نزدیک‌‌‌شدن به زمان انتخابات ریاست‌جمهوری در ایالات‌متحده و رقابت بین جو بایدن و دونالد ترامپ، یکی از پرسش‌‌‌های مهم به رویکرد دولت جدید این کشور در قبال برجام بازمی‌گردد. مذاکرات برجام در دوران اوباما به نتیجه رسید؛ سپس ترامپ اعلام خروج کرد و با وجود سیگنال‌‌‌های او مبنی بر مذاکرات مجدد، احیای برجام در دوران بایدن شروع شد؛ اما بی‌‌‌نتیجه ماند. اکنون، شرایط نسبت به دوران مذاکرات، اعلام خروج و مذاکرات بعدی، تغییر کرده است. با این حال، چشم‌‌‌انداز برجام پس از انتخابات جدید آمریکا بدون توجه به چرایی شکست مذاکرات احیای آن، روشن نیست.