دو تهدید شکن صنعت متانول

صنعت متانول در سال‌های اخیر چه فراز و فرودهایی داشته است؟

در بحث نرخ خوراک گاز و سرویس‌‌‌های جانبی و سایر موضوعاتی که متاسفانه مقداری شرایط و عرصه را به تولیدکننده‌های متانول سخت‌تر کرد. این موضوع توسط کارگروه متانول پیگیری‌‌‌ شد و با همراهی انجمن صنفی صنعت کارفرمایی پتروشیمی موجب شد که هیات وزیران نرخ خوراک گاز را به فرمول برگردانند ولی متاسفانه به‌رغم مصوبه‌ای که هیات دولت ارائه داده هنوز ما نرخی را از سوی وزارت نفت دریافت نکرده‌ایم و این خود موجبات یک آشفتگی در صورت‌حساب مربوط به گاز بها به وجود آورده است. بنابراین ما در حال حاضر با فشارهایی در رابطه با بحث پرداخت صورت حساب گاز و از همه مهم‌تر نداشتن نرخ تمام شده محصول مواجه هستیم. موضوع بعدی این است که ۱۷ ماه از آخرین نرخ سرویس‌‌‌های جانبی هم می‌گذرد و هیچ نرخ جدیدی اعلام نشده است. دو آیتم اصلی که نرخ تمام شده محصولات ما را مشخص می‌کند، نرخ خوراک گاز و نرخ سرویس‌های جانبی هست که هنوز متاسفانه ابلاغ نشده است.

به نظر شما نیاز به یک کنسرسیوم قیمتی وجود ندارد؟

در حال حاضر ما با رقابت منفی در تولیدکننده‌‌‌های متانول کشور مواجه نیستیم. با توجه به اینکه دو موضوعی که می‌تواند رقابت منفی ایجاد بکند، یکی بحث نرخ‌گذاری خود محصول است و دوم بحث نرخ‌گذاری حمل یا لجستیک است، در این خصوص یک همگرایی خوب وجود دارد. ما جلسات کاربردی متانول را که برگزار می‌‌‌کنیم آنجا کف قیمت را اعلام می‌کنیم به این شکل که بر اساس یک فرمول کف نرخ مشخص می‌شود چنانچه هرکس بالاتر از آن بفروشد اشکالی ندارد، ولی پایین تر از این رقم نباید فروش داشته باشد. همگرایی خوبی وجود دارد، ما حتی در بحث تبادل محصول، این همگرایی و هم‌افزایی را بین شرکت‌های تولیدکننده متانول داریم. در حال حاضر پیگیر این موضوع هستیم که سازوکارهایی طراحی کنیم که این همگرایی و انسجام بیشتر از گذشته شود.

در بحث رقابت منفی افزایش تولید متانول ایران چقدر می‌تواند تاثیرگذار باشد؟

ما حول و حوش ۶ میلیون تن در صورت به مدار تولید رسیدن واحدهای متانولی، مازاد خواهیم داشت و این موضوع خودش قطعا می‌تواند یک تاثیر منفی داشته باشد. یعنی باید فکری به حال این مازاد عرضه شود.

 برای این مازاد راه‌حل ما ورود به حوزه‌‌‌های پایین‌دستی و بحث اختلاط محصول متانول با بنزین و نهایتا هم ارائه متانول به عنوان سوخت کشتی‌‌‌هاست. ما باید به این حوزه‌ها ورود بکنیم که بتوانیم یک راهکار عملی واقعی برای این مازاد عرضه داشته باشیم.

برای عرضه متانول به عنوان سوخت کشتی‌ها اقداماتی هم صورت گرفته است؟

بله. همین الان شرکت هیوندا قراردادهای ساخت کشتی‌های با سوخت متانول امضا می‌کند و چند کشتی هم وارد آب‌های آزاد کرده است.

در شرایط بازار کنونی رقابت‌پذیری شرکت‌های ایران چقدر است؟

آنچه امکان رقابت‌پذیری را از بین می‌برد، بحث نرخ خوراک گاز است، یعنی اگر نرخ خوراک گاز در آمریکا کانادا و سایر کشورهای حوزه حاشیه خلیج فارس را مقایسه کنیم، مشاهده می‌کنیم، نرخ خوراک گاز آنها به مراتب پایین‌‌‌تر از ماست و به تبعیت از آن نرخ تمام شده محصول‌شان خیلی پایین‌تر از ما قرار می‌گیرد.

این موضوع رقابت‌پذیری را کمی دچار چالش خواهد کرد. به هر صورت این موضوعات تاثیر بر قیمت تمام شده می‌گذارد و حاشیه سود ما را پایین می‌آورد و حتی در مقاطعی هم که می‌بینید و الان هم با آن دست و پنجه نرم می‌کنیم دچار ضرر و زیان شده‌ایم، ولی آنها با توجه به اینکه نرخ خوراک گازشان پایین‌‌‌تر است قطعا می‌توانند حاشیه سود خوبی داشته باشند.

شرایطی که بر نرخ جهانی متانول و کاهش قیمت آن گذشته است باید مدنظر قرار گیرد. بحث ما این است که سیاستگذار باید این وضعیت را با عنایت به میزان ارزآوری و صادراتی که متانولی‌ها دارند ببینند تا بتوانند حیات‌شان را حفظ کنند. این موضوعی هست که ما دنبال می‌کنیم تا بتوانیم دغدغه‌ها را منتقل کنیم و نتیجه هم بگیریم.

 آیا امکان همگرایی جهانی بین زاگرس و اصلی‌ترین تولیدکننده‌های جهان برای جلوگیری از کاهش قیمت وجود دارد؟

پارامتر اصلی در بحث نرخ‌‌‌‎گذاری در مارکت بین‌المللی بحث عرضه و تقاضاست. وقتی که واحدهایی که خوراکشان متانول هست با کاهش تولید مواجه می‌شوند، این خودش به هر صورت موجبات این کاهش قیمت را ایجاد می‌کند یعنی این  طور نیست که کاهش قیمت متانول را تا حد بسیار بالایی خود متانولی‌ها بتوانند کنترل کنند پارامترهای بسیار زیادی در تعیین نرخ وجود دارد که انشاءلله وقتی نشریه متانول ایران را راه‌اندازی کردیم از طریق این نشریه  بتوانیم این دغدغه‌ها و موضوعات را منعکس کنیم.

تا حدودی هم شرایط تحریم تاثیرگذار بوده است. ولی با توجه به حجم متانول که در ایران وجود دارد ما پیگیر این هستیم که از همین حجم عمده بتوانیم به عنوان یک هاب قیمت‌گذاری استفاده کنیم.

  با توجه به این سه راهکاری که در سمینار متانول در مورد تامین با ثبات خوراک گاز گفته شد، زاگرس تا چه اندازه امکان استفاده از این راهکارها را دارد؟

قطعا ما هم در این حوزه‌های بالا دست و در راستای تامین خوراک گاز ورود خواهیم کرد و هم برنامه‌های اجرایی برای حضور در پایین‌دست داریم.

در مورد مشکلات مالی که با دولت دارید توضیح بفرمایید.

بله با توجه به اینکه صورتحساب نرخ خوراک گاز بر اساس ۷۰۰۰ تومان شرکت مبین و شرکت گاز بوشهر صادر شده است و عددهای بسیار بالایی را تحت عنوان بدهی ما ارائه کرده‌اند، با اعمال ماده ۴۸ قانون محاسبات حکم توقیف حساب های ما  را صادر کردند.

برای رفع مسدودی حساب‌های بانکی پیگیری‌‌‌های لازم انجام شد و ما هم با توجه به اینکه به هر صورت کسری منابع دارند و باید جبران بکنند دغدغه دولت را درک می‌کنیم.

 در رابطه با بحث احداث واحد اکسیژن هم توضیح  می‌دهید؟

با توجه به افزایش‌های بی‌رویه نرخ گاز و خصوصا سرویس‌های جانبی و به دلیل اینکه اکسیژن برای تولید زاگرس یک خوراک محسوب می‌شود تصمیم به راه‌اندازی یک واحد اکسیژن برای تامین این محصول گرفتیم.