رستورانی متفاوت

کوشان غلامی

در سال ۱۹۴۸ «فرد دلوکا» در نیویورک آمریکا متولد شد. وقتی او تنها ۱۷ سال سن داشت به دلیل علاقه زیاد به غذاهای آماده، از پیتر باک که یکی از دوست‌های خانوادگی آنها بود مبلغ ۱۰۰۰ دلار قرض گرفت تا یک ساندویچ فروشی باز کند. او همچنین می‌خواست با این کار خرج تحصیل خود را در کالج فراهم کند. سپس او به دانشگاه بریج پورت رفت و در آنجا در گوشه خیابان اصلی که یک مکان پرتردد نبود مغازه خود را باز کرد؛ ولی در ظهر روز اول شاهد هجوم مشتریان به رستوران خود بود.

در آن زمان رستوران‌های دیگر در حال تنوع بخشیدن به محصولات خود بودند؛ ولی فرد روی یک محصول خاص متمرکز شد و آن ساندویچ‌های ساب مارین بود که با نان باگت بلند ساخته می‌شد. تنها تفاوت این ساندویچ با رستوران‌های دیگر در مواد به کار رفته و نوع سس مخصوص آن بود؛ ولی این تمرکز روی یک محصول توانست مشتریان زیادی به خود جلب کند. در ابتدا نام این رستوران «پیت ساب مارین» بود که چون در تبلیغات رادیویی مانند «پیتزا مارین» شنیده می‌شد به «پیت ساب وی» تغییر نام یافت و بعدها به ساب‌وی معروف شد. دکوراسیون شعبات ساب‌وی نیز شامل عکس‌های مختلفی از متروی نیویورک از زمان تاسیس تا آن زمان بود.

تمرکز نام تجاری ساب‌وی به آن کمک‌های بسیاری کرد که یکی از آنها برداشت ذهنی مشتریان از نام ساب‌وی بود. چون این نام فقط با یک نوع کالا مرتبط بود، برداشت مخاطبان از آن شفاف تر و مشخص تر بود و زمانی که به یک رستوران ساب‌وی می‌رفتند، می‌دانستند که چه چیزی به آنها عرضه می‌شود. همچنین این تمرکز محدود، به انتخاب اسم ساب‌وی نیز کمک کرده است. این نام برای چنین کمپانی خاصی یک نام ایده آل به شمار می‌رفت؛ چراکه بدون اینکه به روشنی نام کالایش را به زبان بیاورد، آن را پیشنهاد می‌کند. این نام همچنین به طور غیر مستقیم و ضمنی با پدیده شهرنشینی پیوند داشت.

این تمرکز به سرعت موجب گسترش ساب‌وی شد و آن را به یکی از غول‌های فست فود تبدیل کرد. چنانکه مک‌دونالدز، ساب‌وی را به عنوان بزرگ‌ترین تهدید برای خود به حساب می‌آورد. بنابراین هر دو شروع به گسترش خود و رقابت با دیگری کردند.

رشد ساب‌وی به قدری زیاد بود که فرد دلوکا را در سال ۲۰۰۷ با مجموع ۵/۱ میلیارد دلار دارایی به یکی از ثروتمندترین مردان دنیا تبدیل کرد و در پایان سال بعد، کمپانی بیش از ۳۲ هزار شعبه در ۹۱ کشور جهان افتتاح کرده بود و از آنها درآمد سالانه‌ای معادل ۹ میلیارد دلار به دست می‌آورد.

یکی از امتیازات ساب‌وی که موجب این فروش بالا می‌شد این بود که برخلاف بیشتر فست فودهای دیگر، یک غذای ناسالم به نظر نمی‌آمد، چون محتویاتش به طور معمول از مواد اولیه تازه و سالم تهیه می‌شد و این قضیه مرتبا در تبلیغات شرکت به اطلاع مردم می‌رسید. بنابراین آنها در انتخاب ساب‌وی نسبت به رقبایش تردید کمتری از خود نشان می‌دادند. در واقع، برتری ساب‌وی در این بود که نکات مثبت فست‌فود مثل سرعت و راحتی را بدون تصور ذهنی ناسالم بودن ارائه می‌کرد. بسیاری از ساندویچ‌هایی که در ساب‌وی ارائه می‌شد، تنها شش گرم یا کمتر چربی داشت.

علاوه بر مکان‌های معمول، ساب‌وی در نقاط متفاوتی نیز شعبه‌هایی تاسیس کرد، مثلا فقط بیش از ۹۰۰ شعبه در فروشگاه‌های والمارت و ۲۰۰ شعبه در مناطق جنگی از جمله عراق و افغانستان باز کرد.

همچنین علاوه بر ۳ شعبه در داخل پنتاگون، در حال گسترش شعبه‌های خود در دبیرستان‌ها و دانشگاه‌ها بود. در انگلستان و ایرلند نیز شعبه‌های خود را در داخل فروشگاه‌های بزرگ «لاندیس» تاسیس کرد و به عنوان تهدید جدی برای مک‌دونالدز در انگلستان محسوب شد، زیرا طبق قرارهایش برنامه داشت تا سال ۲۰۱۰ دوهزار شعبه در انگلیس تاسیس کند.

رستوران‌های زنجیره‌ای ساب‌وی در سال‌های متوالی جزو رده‌بندی کاندیداهای مجله کارآفرین بوده و در سال ۲۰۰۸ کسب نمایندگی ساب وی، از نظر سرمایه گذاری مناسب کاری در بین دوازده مورد مشابه دیگر در شانزده سال گذشته به عنوان دومین کمپانی این مجله معرفی شده است.

اکنون ساب‌وی به عنوان یکی از در حال رشدترین رستوران‌های دنیا با حدود ۳۳ هزار شعبه در ۹۱ کشور جهان می‌باشد و پس از «یام» به عنوان دومین رستوران‌های بزرگ زنجیره‌ای جهانی و بزرگترین زنجیره رستوران -با نام ثابت در همه شعبه‌ها- می‌باشد. این شرکت در سال گذشته میلادی درآمدی بالغ بر ۱۱ میلیارد دلار را از آن خود کرد.