قرار گرفتن ایران در رتبه ۱۰۰ جهان از نظر بزرگی دولت
اندازه دولت و آزادی اقتصادی
در گزارش موسسه فریزر درجه آزادی اقتصادی کشورها براساس پنج شاخص اصلی امتیاز صفر تا ۱۰ می‌گیرد که هرچه این امتیاز به ۱۰ نزدیک‌تر باشد، آزادی اقتصادی در کشور مورد نظر بیشتر است؛ این پنج شاخص اصلی عبارتند از: ۱) اندازه دولت، ۲) ساختار قانونی و حقوق مالکیت، ۳) دسترسی به نقدینگی، ۴) آزادی تجارت بین‌المللی و ۵) قوانین مربوط به اعتبارات، بازار کار و تجارت.
در گزارش موسسه فریزر درجه آزادی اقتصادی کشورها براساس پنج شاخص اصلی امتیاز صفر تا 10 می‌گیرد که هرچه این امتیاز به 10 نزدیک‌تر باشد، آزادی اقتصادی در کشور مورد نظر بیشتر است؛ این پنج شاخص اصلی عبارتند از: 1) اندازه دولت، 2) ساختار قانونی و حقوق مالکیت، 3) دسترسی به نقدینگی، 4) آزادی تجارت بین‌المللی و 5) قوانین مربوط به اعتبارات، بازار کار و تجارت.
در گزارش موسسه فریزر به شاخص اندازه دولت نیز مانند سایر شاخص‌ها نمره‌ای از صفر تا ۱۰ به هر کشور تعلق می‌گیرد که هر چه این نمره بیشتر باشد دلالت بر کوچک‌تر بودن دولت و به عبارت دیگر آزادی بیشتر اقتصاد از دولت در آن کشور دارد. بنابراین براساس این گزارش، اندازه دولت در ایران در سال ۲۰۱۳ نسبت به سال ۲۰۱۲ بزرگ‌تر شده و ایران از نظر بزرگی دولت با کسب نمره ۱۱/ ۶ در رتبه ۱۰۰ جهان قرار گرفته است در حالی که نمره ایران در شاخص اندازه دولت در سال ۲۰۱۲ برابر ۴۰/ ۶ بوده است.
بزرگی هر دولت نیز بر پایه چهار شاخص میزان مصرف دولت (از کل مصرف)، میزان یارانه و پاداش پرداختی توسط دولت (درصدی از تولید ناخالص داخلی)، سهم شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری دولتی از تولید منابع و همچنین میزان نرخ مالیاتی سنجیده می‌شود. براساس این گزارش میزان مصرف دولت ایران معادل 5/ 21درصد کل مصرف در کشور، میزان یارانه و پاداش پرداختی معادل 88/ 7 درصد تولید ناخالص داخلی و سهم شرکت‌ها و سرمایه‌گذاری دولتی در تولید منابع و اقتصاد 3/ 35 درصد برآورد شده است.
در رتبه‌بندی موسسه فریزر، هنگ‌کنگ دارای کوچک‌ترین دولت در جهان شناخته شده و نمره اندازه دولت این کشور ۴/ ۹ اعلام شده است که کسب بالاترین نمره در این شاخص حاکی از این است که اقتصاد هنگ‌کنگ از بیشترین آزادی اقتصاد در برابر مداخله دولت برخوردار بوده است. بنگلادش با نمره ۹/ ۸، هندوراس با نمره ۸/ ۸، ماداگاسکار با نمره ۷/ ۸ و فیلیپین با نمره ۷۱/ ۸۱ نیز به ترتیب در رتبه‌های دوم تا چهارم از نظر کوچکی دولت قرار گرفته‌اند. رتبه برخی کشورهای دیگر از نظر اندازه دولت عبارت است از ژاپن ۱۳۴، کویت ۹۲، عربستان ۱۳۶، ترکیه ۵۷، انگلیس ۱۰۱، آمریکا ۷۴، استرالیا ۶۸، اتریش ۱۳۹، بحرین ۶۹، کانادا ۹۸، چین ۱۳۵، آلمان ۱۲۶ و هند ۳۵.
در این میان سوئد نیز با کسب نمره 4/ 3 در شاخص اندازه دولت، به‌عنوان بزرگ‌ترین دولت جهان (در مقایسه با اندازه اقتصاد خودش) شناخته شده است. الجزایر با نمره 41/ 3، هلند با نمره 7/ 3، دانمارک با نمره 8/ 3 و بلژیک با نمره 9/ 3 نیز در رتبه‌های بعدی در میان کشورهای دارای دولت‌های بزرگ جای گرفته‌اند. همچنین در میان سایر شاخص‌های آزادی اقتصادی، ایران در شاخص ساختار قانونی و حقوق مالکیت رتبه 85، در شاخص دسترسی به نقدینگی رتبه 118، در شاخص آزادی تجارت بین‌المللی در رتبه 155 و در شاخص قوانین مربوط به اعتبارات، بازار کار و تجارت رتبه 156 را کسب کرده است. بنابراین اقتصاد ایران در شاخص اندازه دولت پس از شاخص ساختار قانونی و حقوق مالکیت، بهترین عملکرد را از نظر آزادی اقتصادی داشته است.
ارسال نظر