سوختگی به جای قاشق‌زنی

رسم این نبود

واقعیت این است که رسم این شده که فرهنگ یک جشن جهانی تبدیل شود به مراسم انسان‌سوزی. هرچند پلیس امنیت اقتصادی، قرارگاه مبارزه با موادمحترقه قاچاق و غیرمجاز از حدود دو ماه قبل اقدام به رصد قاچاقچیان و فروشندگان مواد محترقه کرده بود و بیش از ۴۳ میلیون اکلیل سرنج و ۱۰ میلیون فقره موادمحترقه را کشف و ضبط کرد، اما باز هم چهارشنبه‌سوری امسال شاهد حوادث دلخراشی بودیم. اگرچه همواره داد فرهنگ‌سازی در برپایی این آیین داده می‌شود و بسیاری از کارشناسان میراث‌فرهنگی پیشنهاد می‌کنند که چهارشنبه‌سوری را در مراکز اصلی شهر باید برپا کرد و شادی‌آفرینی کرد، اما با این حال تصمیم و اراده جدی برای به نتیجه‌رساندن این نظرات کارشناسی در درازای سال دیده نمی‌شود. هر چند امسال، آتش‌نشانی تهران کمپین «نه به چهارشنبه سوری خطرناک» را ایجاد کرد و حمیدرضا یادگاری، مدیرکل روابط عمومی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران به «ایسنا» گفت: «این کمپین با استقبال خوبی مواجه شده و هدف آن کاهش خسارات جانی و مالی ناشی از حوادث چهارشنبه سوری است.» با این حال همچنان شاهد اتفاقاتی هستیم که با آیین چهارشنبه‌سوری بیگانه است و رسم جدید و خطرناکی است که باید آن را از چهره این  آیین باستانی ایرانی زدود.

چشم‌ها بیشترین آسیب را دیدند

آمارها دردناک است و امسال هم خانواده‌های بسیاری عزادار شدند و خانه‌های بی‌شماری تخریب. جعفر میعادفر، رئیس سازمان اورژانس کشور از مرگ ۱۴ نفر و مصدومیت ۳ هزار و ۲۵۳ نفر خبر داده و جزئیات این آمار را اعلام کرد. به گزارش او، شمار مصدومان دارای قطع عضو به ۱۸۹ نفر می‌رسد. او همچنین از هزار و ۷۰ نفری گفت که دچار آسیب چشم شدند؛ از این تعداد تاکنون یک مورد تخلیه کامل چشم هم انجام شده است. میعادفر بیشترین مورد مصدومیت حوادث چهارشنبه سوری ۱۴۰۲ را مربوط به آسیب به چشم اعلام می‌کند. رتبه دوم این آسیب‌ها را سوختگی دارد با ۹۸۱ مورد. اینها اما پایان فجایع‌ رخ‌داده در چهارشنبه سوری نیستند. اتفاقاتی در این روز رخ داد که باعث قربانی‌شدن کودکان و نوجوانان بی‌شماری شده است. مواردی دردناک که از سوی مسوولان آتش‌نشانی اعلام شده است؛ از آن‌جمله انفجار نارنجک در دستان دو پسر ۲۷ و ۲۹ ساله در جنوب تهران در شهرک دولتخواه است.

این دو نفر داشتند مواد محترقه درست می‌کردند. انفجاری که حین این اتفاق رخ داد خانه‌ آنها را ویران کرد و بسیاری از شیشه‌هایشان را شکست. در همان زمان که این انفجار رخ می‌داد، آتش‌نشانان به محله یاخچی‌آباد تهران اعزام شدند و در آنجا نوجوان ۱۶ ساله‌ای را به بیمارستان رساندند که با انفجار نارنجک دو دستش مصدوم شده بود. یک خانه هم در خیابان شهیداندرزگوی تهران در آتش سوخت که فیلم آن در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌چرخید. شهرهای دیگر ایران هم از این حوادث بی‌نصیب نبودند. پاساژ حیدری در زاهدان خسارت بسیار بزرگی متحمل شد و بسیاری از مغازه‌هایش بر اثر انفجار مهیبی سوختند. سیدصادق اعتبار پورسینا، رئیس سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری همدان هم از «مصدومیت مادربزرگ و نوه ۱۸ ساله در انفجار ترقه در همدان» خبر داد. این مادربزرگ و نوه‌اش در کوی رضوان همدان زندگی می‌کردند.

آنها در راه‌‌پله ساختمانشان بودند که ترقه‌ها منفجر شد. نه تنها راه‌پله تخریب شد که دستان و صورت پسر ۱۸ ساله آسیب دید و مادربزرگش هم از این ماجرا آسیب جدی دید. اما بشنوید از اصفهان که آنجا هم ۴ پسر ۱۵ ساله در مبارکه با انفجار ترقه سوختند. پژمان عقدک، سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان هم از افزایش تعداد مصدومان چهارشنبه آخر سال در اصفهان گفته است. یکی دیگر از سوانح انفجار تخریب‌گرانه  را قدیر موسی‌خانی، رئیس سازمان آتش‌نشانی شهرداری قزوین گزارش داده است. بر اساس این گزارش، خانه‌ای در خیابان نوروزیان این شهر که در انبارش مواد محترقه نگهداری می‌شده ناگهان منفجر می‌شود و در این حادثه خانه می‌ریزد و یک نفر از ناحیه صورت و دست و پا دچار سوختگی شدید می‌شود. این حوادث اما به همین‌جا ختم نمی‌شود و بنا به گزارش اصغر جعفری، رئیس اورژانس آذربایجان شرقی، براثر انفجار مواد محترقه دو مرد جوان در باسمنج و شهرک ارم جان خود را از دست می‌دهند.

حمله به خودروی آتش‌نشانی و آمبولانس

یکی دیگر از حوادثی که معمولا در این روز اتفاق می‌افتد و تکان‌دهنده است؛ آسیب‌زدن به خودروی آتش‌نشانی و آمبولانس‌ اورژانس است. مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهر تهران از آسیب رساندن برخی افراد به دو دستگاه خودروی آتش‌نشانی در تهران و از سوی دیگر سرهنگ علی همه‌خانی، معاون اجتماعی فرماندهی انتظامی تهران بزرگ از مجروحیت سه مامور انتظامی که با پرتاب نارنجک دست‌ساز در مناطق فلاح و خیابان هنگام از ناحیه صورت مجروح شدند، خبر داد.  در این شب به گفته سخنگوی سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی تهران ۷ هزار تماس برقرار شده است که هر کدام گزارش اتفاقی در جای جای پایتخت را می‌دادند، همچون بسیاری از شهرهای ایران. این در حالی است که اگر مراسم قاشق‌زنی و آش‌پزی و دورهمی‌های محله‌ای ترویج می‌شد هرگز شاهد این میزان مرگ‌ومیر و مصدومیت نمی‌شدیم و با دل خوش‌ نوروز را جشن می‌گرفتیم.