دنیای اقتصاد- دلار آمریکا با 12 تومان افزایش قیمت، دیروز به 1293 تومان رسید که فاصله چندانی تا فتح قله جدید 1300 تومانی ندارد. این در حالی است که بانک مرکزی 33 ریال از نرخ مرجع دلار آمریکا کاست و آن را 10768 ریال تعیین کرد. سکه نیز روز گذشته در راستای بازگشت قیمت جهانی طلا با 25 هزار تومان افزایش تا 590 هزار تومان بالا رفت. روز گذشته قیمت طلا در بازار‌های جهانی به دلیل تشکیل صف خرید با افزایش مواجه شد و پس از نوسان تا 1678دلار، در غروب دیروز به وقت تهران به 1660 دلار رسید.

قیمت سکه با ۲۵ هزار تومان افزایش در مسیر بازگشت
دلار در یک قدمی 1300 تومان
گروه بازار پول - مسعود رضا طاهری: قیمت دلار آمریکا با افزایش ۱۲ تومانی به ۱۲۹۳ تومان رسید. البته اسکناس پشت سبز قبل از ظهر دیروز به نرخ ۱۳۰۰ تومان نیز از سوی برخی فعالان بازار اعلام شده بود، اما تا بعد از ظهر قیمت آن به سطح ۱۲۹۳ تومان رسید و در ساعات پایانی معاملات از هم کمتر شد. در همین حال قیمت سکه در بازار داخلی با اوج گرفتن دوباره قیمت طلا در بازار‌های جهانی با ۲۵ هزار تومان افزایش تا ۵۹۰ هزار تومان افزایش یافت. قیمت سکه در بانک مرکزی نیز بیش از ۱۸ هزار تومان گران شد.
قیمت دلار در مهر ماه سال گذشته با بروز اتفاقات مختلفی که منجر به دونرخی شدن قیمت ارز‌های عمده و به ویژه دلار آمریکا در بازار داخلی شد از مرز 1200 تومان عبور کرد. در آن زمان قیمت حواله دلار نیز تا 1250 تومان بالا رفت. از آن زمان تا کنون قیمت دلار به عنوان ارز شاخص کشور با نوسان فراوانی تحت کنترل بانک مرکزی تا 1100 تومان نیز در بازار آزاد افت کرد.
اما تلاش‌های کنترلی بانک مرکزی که بیشتر حول محور تک‌نرخی شدن ارز صورت می‌گرفت، حتی با افزایش ۱۱ درصدی قیمت نرخ مرجع و رساندن یک شبه آن تا ۱۱۷۲ تومان در ۱۸ خرداد امسال به نتیجه نرسید. بلافاصله اصرار واردکنندگان و نهاد‌های تابع وزارت اقتصاد با همراهی برخی از نمایندگان مجلس فضا را برای پایین آوردن بیشتر قیمت دلار مهیا کرد. قیمت دلار مرجع مجددا به محدوده ۱۰۵۰ تومان بازگردانده شد، اما منحنی قیمت دلار در بازار آزاد با شتاب بیشتری همراه شد تا جایی که اختلاف نرخ رسمی و غیر رسمی دلار در بازار آزاد از ۲۰۰ تومان نیز فراتر رفت.
در روز‌های اخیر افت قیمت طلا در بازار‌های جهانی و تقویت برابری دلار در برابر یورو موجب افزایش شدیدتر قیمت دلار در بازار داخلی شد. قیمت دلار طی روز‌های اخیر از 1255 تومان تا مرز 1300 تومان بالا رفته است. برابری یورو به دلار از 38/1 تا 35/1 افت کرد و در نتیجه قیمت دلار در بازار داخلی رو به افزایش نهاد.
در این میان قیمت درهم امارات به عنوان سیگنال تعیین قیمت ارز در بازار آزاد از ۳۳۵ تومان به ۳۵۰ تومان رسید. در عین حال در روز گذشته بانک مرکزی با افزایش مجدد قیمت طلا و تضعیف جزئی ارزش دلار در برابر ارزهای عمده نرخ مرجع دلار را با ۳۳ ریال کاهش تا ۱۰۷۶۸ ریال پایین آورد.به این ترتیب اختلاف قیمت رسمی و غیر رسمی دلار به ۲۱۷ تومان رسید.
بازار سکه
با افزایش دوباره قیمت طلا در بازار‌های جهانی و بازگشت قیمت از سطح نازل ۱۵۳۱ دلار آن در روز‌های اخیر، قیمت سکه با ۲۵ هزار تومان افزایش تا ۵۹۰ هزار تومان بالا رفت. قیمت خرید آن نیز از سوی سکه فروشان ۵۸۰ هزار تومان اعلام شد. سکه طرح قدیم نیز با همین میزان افزایش تا ۶۰۰ هزار تومان بالا رفت. نرخ خرید این سکه هم ۵۸۰ هزار تومان اعلام شد. در بازار قیمت نیم سکه و ربع سکه نیز با ۸۰۰۰ هزار تومان و ۷۰۰۰ تومان افزایش به ترتیب به قیمت ۲۸۰ هزار تومان و ۱۴۷ هزار تومان فروخته شدند.
در بازار دیروز همچنین قیمت سکه گرمی با 2000 تومان افزایش به 77 هزار تومان رسید. در این بازار هر مثقال طلای 17 عیار با رشد 7500 تومانی تا 227 هزار و 500 تومان بالا رفت. از این رو هر گرم طلای 18 عیار با بیش از 1700 تومان افزایش به 52 هزار و 518 تومان رسید.
سکه دولتی دوباره گران شد
بانک مرکزی قیمت سکه بهار آزادی را با 18 هزار و 720 تومان افزایش به نرخ 559 هزار و 520 تومان رساند. نیم سکه نیز با 12 هزار و 360 تومان رشد قیمت در حدود 264 هزارو 160 تومان تعیین کرد. ربع سکه نیز با 9360 تومان افزایش قیمت به 139 هزار و 360 تومان رسید. بانک مرکزی قیمت سکه گرمی را 2080 تومان گران کرد و آن را تا 72 هزار و 800 تومان بالا برد.
بازار ارز
بازار ارز دیروز با توجه به روند افزایشی قیمت‌ها روز جالب توجهی را سپری کرد. قیمت اسکناسی تمام ارزها در این بازار بالا رفت. دلار با 12 تومان افزایش تا 1293 تومان و حتی 1300 تومان بالا رفت. یورو نیز همراستا با دلار آمریکا با 23 تومان رشد قیمت به 1758 تومان به مردم فروخته شد. در تابلوی صرافی‌ها قیمت خرید دلار آمریکا 1285تومان و قیمت خرید یورو 1750 تومان درج شد.پوند انگلیس نیز با 25 تومان رشد قیمت تا 2025 تومان گران شد. این ارز از مردم 2010 تومان خریداری می‌شد. در بازار دیروز صد ین ژاپن و دلار استرالیا هر یک با 10 تومان افزایش به ترتیب 1660 تومان و 1300 تومان فروخته شدند. ریال عربستان و لیر ترکیه نیز هر یک با 5 تومان افزایش به ترتیب 335 تومان و 710 تومان به فروش رسیدند. در این بازار دلار کانادا با 20 تومان رشد قیمت به بهای 1290 تومان رسید. درهم امارات نیز با 2 تومان افزایش تا 350 تومان گران شد.
خبرگزاری مهر نیز نوشت بانک مرکزی در حالی سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز را در پیش گرفته است که اختلاف قیمت دلار در بازار رسمی که امروز از سوی این بانک ۱۰۷۷ تومان تعیین شده با نرخ دلار در بازار فرعی به ۲۱۸ تومان برسد تا به این ترتیب شکست سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز را به اثبات برساند.
بنابراین گزارش، محمود بهمنی چندی پیش در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه با وجود اجرای سیاست یکسان‌سازی نرخ دلار توسط بانک مرکزی، هنوز نرخ دلار در بازار رسمی و آزاد با یکدیگر اختلاف دارد، گفته بود: منتظر نتیجه اجرای برنامه‌های ارزی خود در بازار هستیم.
بر اساس این گزارش این در حالی است که مسوولان اقتصادی و بانکی کشور سیاست یکسان سازی نرخ ارز توسط بانک مرکزی را موفقیت آمیز می‌دانند. وزیر اقتصاد گفته است: در مجموع سیاست یکسان سازی نرخ ارز همچنان مورد اولویت ما است.
وزیر امور اقتصادی و دارایی افزوده است: در مقطعی بانک مرکزی تلاش کرد که فاصله بین نرخ رسمی و آزاد دلار را کاهش دهد، اما مجددا این فاصله زیاد شد.
اصغر ابوالحسنی معاون وزیر اقتصاد هم گفته است: اعمال و اعلام سیاست‌های ارزی برعهده بانک مرکزی است، طبیعی است برای از بین بردن اختلاف قیمت بین بازار رسمی و غیررسمی سیاست‌هایی را در مقاطعی اعلام می‌کند.
وی با اشاره به اینکه بانک مرکزی این سیاست‌ها را تا رسیدن به نتیجه ادامه می‌دهد، تصریح کرده است: به نظر می‌رسد که سیاست یکسان‌سازی نرخ ارزی که توسط بانک مرکزی تاکنون اعمال شده نتیجه خیلی منفی نداشته است.
به گفته معاون وزیر اقتصاد، اعمال سیاست‌های بهینه‌تری در کنار سیاست یکسان‌سازی نرخ ارز از سوی بانک مرکزی الزامی به نظر می‌رسد.
به گزارش مهر، مسوولان و مدیران بانک مرکزی مطرح می‌کنند که با نرخ رسمی تقاضاهای اولویت دار را پوشش می‌دهیم و احیانا تقاضاهای مازاد و خارج از چارچوب است که نرخ ارز در بازار را تعیین می‌کند، اما تقاضاهای مذکور تقاضاهای اولویت‌دار بانک مرکزی نیست.
فعالان بازار ارز یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت دلار در بازار را نزدیک شدن به سفر حج و افزایش تقاضای دلار از سوی مسافران اعلام می‌کنند که همین افزایش تقاضا باعث افزایش قیمت دلار شده است.
طلا در بازار‌های جهانی
دیروز قیمت طلا در بازار‌های جهانی با حداقل ۶۰ دلار افزایش تا ۱۶۶۰ دلار تا بعد از ظهر دیروز بالا رفت، البته تا این زمان تا ۱۶۷۸ دلار نیز بالا رفته بود. قیمت طلا تا غروب روز گذشته به وقت تهران به ۱۶۶۰ دلار رسید.
دیروز بازار طلا در سطح جهان شاهد خرید‌های عمده بود. نگرانی از کندی رشد اقتصادی در جهان و نگرانی از بحران بدهی‌ها در اروپا خریداران را دوباره برای خرید طلا به صف کرد. در عین حال بازار‌های سهام در اروپا و آمریکا و همچنین آسیا با رشد شاخص‌ها همراه بود. در همین حال اعلام شد که عربستان‌سعودی احتمالا از میزان تولیدات نفتی خود خواهد کاست. در کنار این برخی تحلیل‌ها افزایش تقاضا برای نفت را در پی رشد تقاضا با رونق دوباره بورس‌های جهانی در بالا بردن قیمت نفت و طلا تاثیرگذار می‌دانند.

نقش بازارگردانان جهانی در نوسان قیمت طلا

برای افت قیمت طلا در بازار‌های جهانی طی روز‌های اخیر دلایل عمده‌ای ذکر شده که از آن میان می‌توان به طرح تزریق 400 میلیارد دلاری فدرال رزرو آمریکا در قالب خرید اوراق قرضه کوتاه مدت و در مقابل فروش اوراق قرضه بلند مدت و همچنین فروش دارایی‌های طلا برای پوشش زیان ناشی از افت ارزش سهام در سراسر جهان اشاره کرد.اولین عامل با تقویت ارزش دلار در مقابل اغلب ارزهای عمده، مجموعه کالاهای استراتژیک قابل معامله با دلار آمریکا را با افت قیمت روبه‌رو کرد که طلا و نفت در راس آنها بود و دومین عامل به حراج طلا دامن زد و از این طریق قیمت طلا را ظرف 3، 4 روز از 1813 دلار تا 1531 دلار پایین آورد. این شرایط البته زیاد دوام نیاورد و تا ظهر روز گذشته در مسیر بازگشت تا 1660 دلار بالا رفت. در این میان گفت‌وگو با رییس صندوق صادرات طلا و جواهر کشور حاوی تحلیل‌های تازه‌تر و البته قابل تامل‌تری است. علی فخر موحدی به دنیای اقتصاد گفت: نوسان قیمت طلا در بازار‌های جهانی بیش از هر چیز به کنترل قیمت طلا توسط بازارگردانان بازار نیویورک و لندن مربوط است. دلالان بزرگ در بازار‌های طلا در جهان به خریداران تازه وارد تا حدودی اجازه تاخت و تاز در این بازار‌ها را می‌دهند. این بازارگردانان در مواقع لازم با ایجاد صف فروش قیمت طلا را تا جایی که لازم بدانند پایین می‌کشند. وی افزود در بازار لندن که خود نیز تحت کنترل بازار نیویورک است، خریداران اینترنتی و خریداران فیزیکی طلا به طور دقیق رصد می‌شوند. حتی افرادی که با استفاده از ساز و کار فارکس اقدام به خرید فیزیکی طلا می‌کنند نیز باید از ابتدا اعلام کنند که تا چه میزان اقدام به خرید طلا خواهند کرد، در غیر این صورت به طور خودکار به آنها اجازه خرید بیش از حد مجاز داده نمی‌شود. در واقع بازار طلا در جهان در انحصار قدرت‌های بزرگ است که مجال قدرت‌نمایی بیشتری به افراد و حتی دولت‌های تازه وارد برای در اختیار گرفتن ذخایر فراوان طلا را نمی‌دهند. وی همچنین با اشاره به اینکه در بازارجهانی طلا دلالان خبره و متخصصین علاوه بر رصد خریداران، اطلاعاتی نیز در خصوص تولید مواد خام از معادن، میزان تبدیل مواد خام به شمش طلا، فروش شمش طلا به بانک‌های مرکزی دنیا و حتی میزان ذخایر ارزی بانک‌های جهان را نیز تحت نظارت دارند، افزود: سامانه‌های معاملاتی طلا از بورس توکیو تا نیویورک کاملا به هم متصل است و بازیگردانان این بازارها تحت کنترل نظامات سیاسی دنیا قیمت‌ها را به طور برنامه‌ریزی شده بالا و پایین می‌کنند. وی ماه‌های اخیر به ویژه شهریور و مهر را ماه‌های سررسید برخی وام‌های بانکی در خارج از کشور دانست. وی با توضیح اینکه در برخی معاملات آبشن بانک‌ها و موسسات نیز اقدام به خرید و فروش اجاره طلا به صورت مدت‌دار می‌کنند و اوراق این معاملات را به عنوان ضمانت در بانک‌های دیگر قرار داده و مجددا با سفته‌بازی اقدام به خرید طلا می‌کنند که اغلب خرید نقدی در این مرحله انجام نمی‌شود، افزود: در این فصل به هنگام سررسید معاملات بانک‌ها، موسسات و برخی شرکت‌های بزرگ مانند شرکت‌های سازنده وسایل ارتباطی و الکترونیکی اقدام به فروش طلا برای تسویه بدهی خود در قبال ضمانت‌های مذکور می‌کنند. باید دانست که در این فصل افت قیمت طلا تقریبا طبیعی است، اما قیمت طلا با گذر از این ایام در ماهای نوامبر و دسامبر مجددا رو به افزایش خواهد داشت. علی فخر موحدی در ادامه مقابله غرب با سازمان موسوم به brics شامل برزیل، روسیه، هندوستان، چین و آفریقای جنوبی را برای کنترل قدرت اقتصادی این کشور‌ها که به اقتصادهای نوظهور معروف هستند را یادآور شد و تاکید کرد: مقابله در مقابل دلار آمریکا تامین مالی برای خرید طلا و نقره و تامین مالی برای خرید مایحتاج کشاورزی عمده‌ترین هدف از تاسیس صندوق این سازمان است که آمریکا و اروپا برای مقابله با اقتدار این کشور‌ها معمولا از اهرم کنترل قیمت به ویژه قیمت طلا حداکثر استفاده را می‌کند.