مهم‌ترین ریسک صنعت شوینده کدام است؟
چشم‌‌‌انداز ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ نمادهای شویندهساز
براساس گزارش‌‌‌های مختلف، تا سال 2030 بخش پودرها از لحاظ نوع محصول بیشترین رشد را خواهد داشت؛ زیرا در منطقه آسیا-اقیانوسیه همچنان رشد جمعیت بیشتر از سایر نقاط دنیا خواهد بود و در این منطقه شست‌وشوی البسه به صورت دستی (پودر) مرسوم است. از لحاظ کاربرد محصولات هم تا سال 2030 وزنه ترازو به سمت محصولات خانگی سنگین‌‌‌تر خواهد بود و رشد تقاضا برای محصولات صنعتی افزایش چشمگیری نخواهد داشت.
منابع و گزارش‌‌‌های مختلف برای 2030، در بخش کانال‌‌‌های توزیع، همچنان تقاضا در فروشگاه‌‌‌های سنتی مانند هایپرمارکت‌‌‌ها را بیشتر از دیگر کانال‌‌‌ها در نظر می‌‌‌گیرند. از لحاظ منطقه‌‌‌ای هم منطقه آسیا-اقیانوسیه به دلیل جمعیت بالا و چشم‌‌‌انداز رشد بیشتر جمعیت در حال حاضر دارای بزرگ‌ترین بازار محصولات شوینده، چه از لحاظ حجم و چه از لحاظ ارزش فروش است و پیش‌بینی می‌شود که این پیشتازی تا 2030 هم ادامه داشته باشد.
شوینده‌‌‌ها در بازار سرمایه ایران
در بازار سرمایه ایران، هلدینگ مدیریت صنعت شوینده بهشهر سهامدار اصلی نمادهای «شپاکسا»، «شگل»، «ساینا» و هلدینگ «گلرنگ» سهامدار اصلی نمادهای «پاکشو» و «قرن» مجموعا با ارزش بازار حدود 39هزار میلیارد تومان هستند.
نرخ محصولات تولیدی و مواد اولیه
مهم‌ترین مواد اولیه صنعت شوینده، شامل روغن‌پالم وارداتی از شرق آسیا و همچنین اکلیل‌بنزن خطی (LAB) است که نوعی آروماتیک است و توسط پتروشیمی‌‌‌های اصفهان و کرمانشاه تولید می‌شود.
بزرگ‌ترین تولیدکنندگان روغن پالم دنیا اندونزی و مالزی با سهم 85درصد تولید دنیا هستند. 68درصد تقاضای روغن پالم برای بخش غذایی و 27درصد آن برای بخش صنعتی است. در چند ماه گذشته، جنگ روسیه و اوکراین باعث شد تا عرضه روغن آفتابگردان کاهش یابد که این اتفاق باعث افزایش تقاضا برای روغن‌پالم به‌عنوان نزدیک‌‌‌ترین کالای جایگزین و افزایش شدید قیمت آن شد. به این ترتیب، با توجه به اتفاقات جهانی، قیمت مواد اولیه‌‌‌ای که شرکت‌های شوینده تهیه می‌کنند، رشد چشمگیری داشته که در جدول گزارش قابل مشاهده است. لازم به ذکر است که قیمت‌های حال حاضر بین 20 تا 40درصد از قیمت‌های 1400 بالاتر هستند.
عمده محصولات تولیدی پنج شرکت یادشده محصولات خانگی هستند که قیمت آنها عمدتا از سوی انجمن صنایع شوینده تعیین می‌شود؛ اما برای تعدادی از محصولات که برای سبد مصرفی خانوار ضروری محسوب می‌‌‌شوند، تصمیم‌گیر نهایی سازمان حمایت از مصرفکنندگان و تولیدکنندگان است. از سال 97 تا 99 متوسط افزایش نرخ‌های سالانه محصولات شوینده به صورت دومرحله در سال و حدود 30 تا 40درصد بوده؛ اما در سال 1400 فقط یک‌مرحله افزایش نرخ 25درصدی در خردادماه تصویب شد و بعد از آن دیگر شاهد افزایش نرخ برای محصولات شوینده نبودیم و در این مدت، قیمت‌های جهانی مواد اولیه همان‌طور که بررسی شد، چند برابر شده است و در داخل کشور هم به طور متوسط تورم 40درصدی سالانه را داشتیم که بر هزینه‌‌‌های دستمزد و سربار شرکت‌ها اثر داشته است، به طوری که در نهایت بعضی از نمادها مجبور به کاهش تولید شدند و نمادهایی مانند «شپاکسا»، «شگل» و «ساینا» در سه‌ماه اول سال مالی 1401 متحمل زیان شده‌‌‌اند.
تولیدات محصولات گروه بهشهر از ماه آذر سال 1400 به‌شدت کاهش یافته است؛ اما این امر برای شرکت‌های گروه گلرنگ مشاهده نمی‌شود.
با نگاهی به نرخ‌های فروش ماهانه محصولات این پنج‌شرکت مشاهده می‌شود که نرخ‌های فروش محصولات گروه بهشهر بعد از افزایش خردادماه 1400 تغییر محسوسی نداشته‌‌‌اند و به دلیل افزایش هزینه‌‌‌های تولید، شرکت‌ها شروع به کاهش تولید کرده‌‌‌اند؛ اما برای نمادهای «قرن» و «پاکشو» متعلق به هلدینگ گلرنگ از اسفند 1400 به بعد افزایش نرخ مشاهده می‌شود؛ دلیل این اتفاق احتمالا به سبد محصول متنوع‌‌‌تر «قرن» و «پاکشو» بازمی‌گردد که توانسته‌‌‌اند در فضای پرریسک قیمت‌گذاری دولتی، تولید را به سمت محصولاتی ببرند که در سبد ضروری خانوار وجود ندارند.
مهم‌ترین ریسک صنعت شوینده مربوط به قیمت‌گذاری دولت است و حداقل انتظاری که از دولت می‌رود، این است که نرخ‌ها متناسب با رشد هزینه‌‌‌ها رشد کنند؛ اتفاقی که از خرداد 1400 رخ نداده است. در پیش‌بینی سودآوری شرکت‌ها در سال 1401 افزایش نرخ اخیرا مصوب‌شده 25درصد برای کل سال در نظر گرفته شده، همچنین برای سال 1402 هم افزایش نرخ 40درصدی معادل افزایش تورم و حقوق دستمزد در نظر گرفته شده است.
