هزینه‌های نگهداری یک خودرو در سال
امیررشیدمهرآبادی
طبق آمار‌های منتشر شده، سهم هرپنج نفر ایرانی یک خودرو است که با توجه به سرانه خودرو دردنیا شاهد اختلاف چشمگیر با استاندارد‌های جهانی هستیم؛ یعنی حتی با وجود ترافیک آزار‌دهنده در معابر پایتخت و شهرهای بزرگ و همچنین آلودگی دائمی هوا، همچنان ظرفیت قابل‌توجهی برای عرضه خودرو درکشور وجود دارد. کما اینکه شاهد رقابت خودروسازان داخلی برای بالا بردن تیراژ تولید و نیز علاقه شرکت‌های خودروسازی خارجی برای حضور در کشورمان به‌عنوان یک بازار بالقوه و خوب هستیم.
سوالی که برای بسیاری از مالکین یا کسانی که تصمیم به خرید خودرو دارند به‌وجود می‌آید، این است که آیا این مالکیت به‌صرفه اقتصادی هست یا نه، وبا توجه به هزینه‌های مختلف نگهداری خودرو، آیا این مالکیت با درآمد خانوار مطابقت دارد یا خیر؟ البته تصمیم بر این نیست که نگاهی مسوولانه به قضیه داشته باشیم که همواره توصیه در استفاده از وسایل نقلیه عمومی دارند؛ بلکه هدف استخراج جزئیات هزینه‌هایی است که برای نگهداری و مالکیت یک خودرو در سال لازم است.برای اینکه محاسبه هزینه‌ها ملموس باشد یکی از خودروهای پرتیراژ و پر طرفدار را انتخاب می‌کنیم. فرض کنید شما قصد خرید یک دستگاه پژو 206 تیپ دو با محدوده قیمتی 35 میلیون تومان را دارید. اولین هزینه‌ای که شما برای خرید این خودرو پرداخت می‌کنید محروم شدن از سود سپرده‌گذاری در بانک یا بورس با سود تقریبی 18 درصد است که یک‌سال اول خرید شما مبلغی درحدود 6/ 3 میلیون تومان می‌شود و با توجه به شرایط فعلی بازار نیز بعد یک‌سال شما ارزش افزوده‌ای بابت خرید نداشته و حتی شاهد افت مدل و بالطبع افت قیمت حدود 4 میلیون تومان می‌باشید. البته شاید گزینه خرید شما یک خودروی کارکرده باشد که این هزینه‌ها تا حدی تعدیل شود، ولی باید هزینه‌هایی که بابت سرویس‌های مختلف مانند تعویض لاستیک‌ها، باتری و... را در جمع هزینه‌ها لحاظ کرد و در ضمن خودروی صفر کیلومتر به‌دلیل دارا بودن گارانتی معمولا هزینه‌ای بابت تعمیرات کلی به مالک تحمیل نمی‌کنند و حتی در صورت بروز اشکالات کلی که خودرو الزاما زمان طولانی‌تری را در نمایندگی خدمات پس از فروش سپری می‌کند، شرکت سازنده هزینه تردد مالک را نیز در این ایام تقبل می‌کند. با این حال عده زیادی از خریداران به‌دلیل پرداخت اولیه کمتر تمایل به خرید اتومبیل کارکرده با کارکرد کم را در اولویت قرار می‌دهند، ولی با توجه به هزینه‌های پنهان و پرداخت‌هایی در مرور زمان، در نهایت تفاوت چندانی را در جمع هزینه کرد احساس نمی‌کنند که توصیه نگارنده برای ‌این دسته از خریداران این است که حتما در زمان خرید خودروی کارکرده و دست دوم از خدمات شرکت‌های کارشناسی معتبر و با سابقه استفاده کنند تا خرید به‌صرفه و مطمئنی داشته باشند.

بخش بعدی هزینه‌ها برای یک تردد خانوادگی نرمال در حدود 15 هزار کیلومتر و با مصرف بنزین ماهانه 100 لیتر مبلغی در حدود 1/ 200 میلیون تومان است و با توجه به سرویس‌های موردنیاز از قبیل روغن، فیلتر هوا، فیلتر سوخت و هوا، لنت‌های ترمز و... مبلغی حدود 600 هزار تومان در نظر بگیرید. هزینه جریمه و خلافی و عوارض سالانه خودرو نیز باید به مجموع هزینه‌ها اضافه شود و البته این مطلب را درنظر داشته باشید که در زمان خرید خودرو از شرکت سازنده، تمام پرداختی شما بابت کالا نبوده و قسمتی از آن شامل 9 درصد مالیات بر ارزش افزوده و حدود یک میلیون تومان بابت هزینه بیمه شخص ثالث است و در ضمن در زمان فروش خودرو باید هزینه‌ای در حدود 700 هزار تومان بابت هزینه انتقال سند رسمی پرداخت شود. در مجموع خریدار مبلغی در حدود 12/ 5 میلیون تومان را بابت یک‌سال استفاده از خودرو می‌پردازد با این تبصره که در شهری مانند کلانشهر تهران با وجود طرح‌هایی مانند طرح ترافیک و طرح تردد زوج و فرد خودروها، عملا فقط می‌توانید نیمی از روزهای سال از خودروی شخصی استفاده کنید و در شرایطی که برخی از خودرو‌ها عمده عمر خودرا در پارکینگ سپری می‌کنند یا خانواده‌هایی که بیشتر از سالانه دو هزار کیلومتر تردد ندارند حتی در صورت استفاده از آژانس و تاکسی تلفنی، هزینه بسیار کمتری می‌پردازند و در نهایت نیز درگیر مشکلات عصبی ناشی از ترافیک و مشکل جای پارک و...نیز نمی‌شوید. این مبلغ هزینه برای خودروهای چینی دربازه قیمتی 50 تا 90 میلیون تومان به‌صورت قابل‌ملاحظه‌ای افزایش پیدا می‌کند؛ زیرا افت قیمت سالانه بیشتری شامل این گروه خودرویی می‌شود و در ضمن دوره رسیدن به سرویس‌های استهلاکی، کمی زودتر از دیگر خودرو‌ها فرا می‌رسد.و اما برای خودروهای وارداتی با قیمت‌های بالاتر این هزینه‌ها به‌صورت تصاعدی افزایش پیدا می‌کند. گاهی با مبلغی که در طول یک‌سال از قیمت یک خودروی وارداتی 200 میلیونی کسر می‌شود و هزینه‌های جاری آن، می‌توان یک خودرو خریداری کرد.البته این مطلب نمی‌تواند رفاه و راحتی که مالکیت خودرو شخصی برای مالک آن فراهم می‌کند را نادیده بگیرد، ولی با توجه به نیازهای مستمر و همچنین درآمد خانواده باید بهترین گزینه را از لحاظ تعداد خودروهای موردنیاز خانواده و نیز نوع آن انتخاب کرد.