مهمترین کار همراه اول ورود به نسلهای 3 و 4  است
محمد سلیمانی تولد: 1333، کازرون تحصیلات: دکترای مخابرات از دانشگاه پیر و ماری کوری پاریس دوران وزارت: مرداد 1384- مرداد 1388 اهم اقدامات در زمینه ارتباطات سیار: آغاز به کار اپراتور دوم تلفن همراه (ایرانسل) / برگزاری مزایده اپرتور سوم تلفن همراه ایران (رایتل) / آغاز روند خصوصیسازی شرکت مخابرات ایران / کاهش قیمت سیمکارت و پایان روش ثبت نام برای فروش سیمکارت / انتخاب نام تجاری و شعار برای شرکت ارتباطات سیار ایران محمد سلیمانی در دورانی به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات رفت که بسیاری از زیرساختهای فنی و قانونی برای توسعه ارتباطات سیار در ایران از پیش فراهم شده بود. او از سال 84 وزیر شد و توانست شبکه ارتباط سیار ایران را در کیفیت و کمیت بهبود بخشد. صفهای بلند و انتظارهای طولانی به تاریخ پیوستند و قطعی تماس کاهش چشمگیری یافت. او این روزها نماینده مجلس شورای اسلامی است. خاطرات دوران وزارت سلیمانی را در گفتوگویی با او مرور کردهایم.


در دوران وزارت شما سرانجام داستان ثبتنام برای سیمکارت به پایان رسید. چه اتفاقی در زمینه فنی رخ داد که از صفهای بلند و انتظارهای طولانی به شرایط کنونی رسیدیم؟
سال 84 که من وزارت را شروع کردم، به خاطر دارم که با حجم عظیمی از تقاضا برای سیمکارت تلفن همراه مواجه بودیم و چون به همه مراکز مخابراتی استانها هم سرکشی میکردیم، به هر حال جزو مسائل مهمی بود که مطرح میشد و حدود دو میلیون تقاضا هنوز سیمکارتهایشان را دریافت نکرده بودند. شهریور 84 من کارم را شروع کردم، تقریبا در بهمن همان سال ثبتنامی کردیم و هشت میلیون نفر ثبتنام کردند، نفری 390 هزار تومان پرداخت کردند و سیل تقاضا بسیار بالا بود. الحمدلله همکاران مخابراتی در سراسر کشور همه آمدند پای کار و تلاش کردند، طوری که اوایل سال 86 همه سیمکارتها واگذار شد و از آن به بعد دیگر ثبتنام برچیده شد و زیرساختها و امکانات فراهم شد. به طوری که همراه اول هر ماه حدود یک میلیون سیمکارت به مردم واگذار میکرد.
در زمان شما ایرانسل و تالیا اجازه عرضه سیمکارتهای اعتباری را داشتند اما همراه اول تنها میتوانست سیمکارتهای دائمی عرضه کند. چه شد که تصمیم گرفتید به همراه اول هم اجازه فروش سیمکارتهای اعتباری بدهید؟
یکی دیگر از مسائل در زمان شروع کار من به عنوان وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، قیمت سیمکارت بود که در بازار آزاد بالای یک میلیون تومان خرید و فروش میشد و خود دولت هم با قیمت 440 هزار تومان به بازار عرضه میکرد. همه تلاش این بود که ما چه کنیم که موبایل در سبد خانوار قرار بگیرد و حتی دانشآموزها هم بتوانند بخرند. بررسیهایی که انجام دادیم این بود که هیچ راهی نیست جز اینکه سیمکارت پیشپرداخت هم توسط همراه اول ارائه شود. کار سختی بود و وقتی شروع کردیم اولین مانع سازمان مدیریت و برنامهریزی بود که به شدت مخالفت کرد و حتی سازمانهای نظارتی را به جان مخابرات انداخت تا اینکه موضوع در هیات دولت مطرح شد و آنجا دولت تصمیم گرفت به همراه اول اجازه دهد سیمکارتهای اعتباری را وارد بازار کند. ورود سیمکارت اعتباری توسط همراه اول هم باعث شکستن قیمتها شد و هم تنوع سرویسها و افزایش کمیت سیمکارتها و رضایت مشتریان را به همراه داشت.
یکی از اقدامات مهمی که در زمان صدارت شما بر کرسی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات صورت گرفت، آغاز روند خصوصیسازی بود که برای مخابرات ایران و زیرمجموعههایش اتفاق افتاد؛ به خصوص در حوزه سیار. به نظر شما این واگذاری چه تاثیری بر فضای ارتباطی کشور داشته است؟
بحث خصوصیسازی هم قانون بود- که اصل 44 قانون شامل مخابرات نیز میشد -و هم اینکه شرکت ایرانسل وارد شده بود و برنامه این بود که اپراتورهای سوم و چهارم هم وارد بازار شوند. پس به ناچار حتما باید مخابرات خصوصی میشد و کار بسیار بزرگی بود و تجربهاش در ایران کم بود و در دنیا هم تجربههای موفق و ناموفق در حوزه مخابرات برای بخش خصوصی وجود داشت. تقریبا مطالعات تطبیقی همه کشورها از جمله انگلیس، مالزی و بقیه انجام شد که این کشورها چگونه خصوصیسازی را انجام دادند و با چه مشکلاتی روبهرو بودند. این مطالعات ماهها طول کشید و پس از آن آمادهسازی مخابرات بود که چه چیزی خصوصی شود و چه چیزی حاکمیتی بماند. از شورای امنیت ملی گرفته تا هیات دولت، سازمان بورس، سازمان خصوصیسازی و سازمانهای نظارتی همه درگیر این کار شدند و این اتفاق در سال آخر زمان وزارت من رخ داد که کارها جمع و جور شد و الحمدلله آماده واگذاری شد و در دوره بعد این خصوصیسازی انجام گرفت.
به نظر شما همراه اول چه نقشی میتواند در رقابتآفرینی در بازار داشته باشد؟
در حوزههایی مثل مخابرات و خصوصا تلفن همراه که هر کسی یک تلفن همراه دارد، یعنی با یک ضریب نفوذ 100 درصدی نزدیک 70، 80 میلیون سیمکارت باید فعال شود و اگر فعالیتهای دیگر را هم در نظر بگیریم، ضریب نفوذ بالاتر هم میشود. در کشوری مثل کشور ما 100 میلیون سیمکارت میخواهد کار کند. این با یک اپراتور امکانپذیر نیست و بحث رقابتی تحقق پیدا نمیکند و حتما نیازمند حضور اپراتورهای متعدد است. در بررسیهایی که انجام دادیم به این نتیجه رسیدیم که در کشوری مثل ایران تا چهار اپراتور میتواند فعال شود. اگر بخواهیم خیلی کم در نظر بگیریم تا سه اپراتور، که میتواند تا چهار اپراتور ادامه پیدا کند. لذا در بحث رقابتپذیری، در حوزه کیفیت، در تنوع سرویس، در رضایت مشتری از نظر قیمت و پوشش جغرافیایی و جمعیتی نیازمند است چند اپراتور فعال شود، بنابراین تصمیم گرفته شد حداقل سه اپراتور و در صورت امکان چهار اپراتور در حوزه ارتباطات سیار فعال شود.