یورش به قلب‌ اروپا
شارلوت مک دونالد
خبرنگار و تحلیلگر مسائل اروپا- تایم
فعالیت‌های گروه تروریستی داعش علیه اروپا از زمانی که این گروه در فوریه ۲۰۱۵ ویدیویی از کشتار مسیحیان مصر منتشر کرد جدی‌تر شد. این کشتار در سواحل مدیترانه در لیبی صورت گرفت. درست در مکانی که هر هفته صدها نفر با کشتی عازم اروپا می‌شوند. در ویدیوی مذکور، یکی از شبه نظامیان داعش با دست به قلب دریا اشاره می‌کند و می‌گوید: «به زودی رم را تسخیر می‌کنیم.» راب وین‌رایت، رئیس پلیس اروپا یورو پل می‌گوید: «آنها نقاطی را در غرب اروپا هدف قرار داده‌اند و هنوز زمان اجرای عملیات‌ تروریستی بعدی‌شان مشخص نیست.» اکنون تهدید داعش در مورد اروپا نزدیک‌ و نزدیک‌تر می‌شود. آنها از شمال آفریقا محل تردد مهاجران نفوذ می‌کنند.
عقل سلیم حکم می‌کند که تهدید بالقوه جدی گرفته شود تا فعلیت نیابد. امروز گسترش و رشد داعش در خاورمیانه تاثیر عمیقی بر اروپا گذاشته است. ناآرامی‌های سوریه و عراق مردم را مجبور کرده تا اغلب سوار بر کشتی و از مسیرهای آبی راهی اروپا شوند. براساس گزارش‌های سازمان ملل متحد در سال 2014 حدودا 200هزار نفر راهی اروپا شدند که در مقایسه با ۶۰ هزار نفری که سال ۲۰۱۳ مهاجرت کردند افزایش نگران‌کننده‌ای داشته است. ۵ هزار و 600 نفر در 2 ماه اول سال راهی اروپا شدند در حالی که مسیرهای آبی خطرناک‌ترین مسیر ممکن هستند و غرق شدن پناهجویان در راه رسیدن به جایی امن برای زندگی تبدیل به اتفاقی عادی شده است. پناهجویانی که می‌توانند از این حوادث جان سالم به در برند و خود را سالم به کشورهای مقصد برسانند سیاست و اقتصاد آن کشورها را تحت فشار قرار می‌دهند و از همه اینها مهم‌تر اینکه داعش، ستیزه‌جویان خود را در قالب پناهجو و به‌صورت پنهانی به اروپا می‌فرستد.براساس مدارکی که اخیرا در اندیشکده بریتانیایی مطالعات مبارزه با افراط‌گرایی کوییلیام در مورد داعش ترجمه شده است، استراتژی‌های تبلیغاتی این گروه مورد بررسی قرار گرفته است. یکی از مهمترین نکات حاصل از ترجمه این مدارک تکیه داعش به حربه ارسال شبه نظامیانش به قلب اروپا است، آن هم در پوشش پناهجویان. در این روش داعش تلاش می‌کند تا از لغزش‌های امنیتی کشورهای اروپایی استفاده کرده تا به اهداف تعیین شده خود دسترسی پیدا کند. در بخشی از مدارک ترجمه شده در اندیشکده کوییلیام آمده است: «حتی اگر بخشی از استراتژی اعزام شبه نظامیان از طریق کانال مهاجران عملیاتی شود می‌تواند زمینه را برای شکل‌گیری دوزخی در جنوب اروپا فراهم کند.» همچنین در ادامه این دستورالعمل آمده است: «این استراتژی می‌تواند منجر به بسته‌شدن خطوط حمل و نقل دریایی اروپا نیز بشود، چرا که یکی از اهداف فلج کردن کشتی‌ها و نفت‌کش‌های صلیبیون است.» چارلی وینتر محققی که کار ترجمه این مدارک را برعهده داشت می‌گوید: «این مدارک تنها به‌عنوان دستورالعمل‌های تبلیغاتی داعش در اختیار ماست و هیچ سند و شاهدی مبنی بر اینکه این گروه از استراتژی‌های ذکر شده استفاده می‌کند وجود ندارد.»

دغدغه دیگر کشورهای اروپایی این است که شبه‌نظامیان داعش در سوریه و عراق از طریق ترکیه خود را به یونان و کشورهای حوزه بالکان رسانده و مسیر خود برای رسیدن به اروپای غربی را هموار می‌کنند. یک دیپلمات ارشد اروپایی که کشورش قربانی حملات تروریستی شده می‌گوید: «به‌عنوان مثال یکی از ساده‌ترین روش‌هایی که تروریست‌ها برای رساندن خود به قلب اروپا یافته‌اند رساندن خود به مرز‌های کشورهای مورد نظر و درخواست پناهندگی است. سپس ما آنها را به صرف قهوه و چای دعوت کرده و زمانی را نیز برای مصاحبه در مورد پناهندگی مشخص می‌کنیم. اما نمی‌توانیم این افراد را زیر نظر داشته باشیم و کنترل کنیم. آنها می‌توانند ظرف یکی دو ساعت خود را به قطاری که راهی آلمان است برسانند.» البته در این رابطه نیز هنوز شواهد و قرائن محکمی مبنی بر استفاده تروریست‌ها از روش‌های ذکر شده وجود ندارد. اینکه تروریست‌ها در قالب پناهجو، خود را به اروپا می‌رسانند بیشتر ادعای راست‌های افراطی و احزاب مخالف پذیرش پناهجویان است. اما استراتژی دیگری که بسیار محتمل به نظر می‌رسد است که گروهی مانند داعش سربازانش را در محل زندگی آنها یعنی قلب اروپا پرورش می‌دهد. آنها سربازان خود را به‌صورت آنلاین تحت تعالیم رادیکال قرار می‌دهند. سازمان اطلاعات پلیس اروپا در سال ۲۰۱۵ اعلام کرد که حداقل ۵ هزار شهروند اروپا در میدان‌های نبرد سوریه و عراق در قالب گروه‌های جهادی در حال پیکار هستند و برخی آنها به خاورمیانه سفر کرده و مجددا به اروپا بازگشته‌اند. داعش در حال حاضر در پی افرادی است که پاسپورت اروپایی دارند و می‌توانند به‌صورت آزادانه در کشورهای اروپایی تردد کنند. همچنین دولتمردان اروپایی نگران نقش زنان و جوانان تعلیم دیده از سوی داعش‌اند، کسانی که به این گروه تروریستی پیوسته اند و حالا بعد از بازگشت به خانه، آتش جنگ را به خاک اروپا می‌کشانند. وین‌رایت به نمایندگی از کمیته حفظ امنیت برای مقابله با بزرگترین تهدید علیه اروپا از زمان ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ در پارلمان بریتانیا گفت: «تصویر کنونی از شرایط پیکارجویان داعش به اندازه کافی نگران‌کننده است، البته همه کسانی که به اروپا باز می‌گردند آنقدر رادیکال نیستند که احتمال انجام عملیات تروریستی داشته باشند، اما ممکن است برخی از آنها دست به چنین اعمالی بزنند.»