تاریخ شفاهی (۳۴۴)

در آفریقا همه گفتند ما اورانیوم نداریم

رضا نيازمند : علاوه بر آن در سفر دوم من به آفریقای جنوبی همین آقا کمک کرده بود که من با سرهنگ اسکات صاحب خانه‌ای که رضا شاه در مدت تبعید اجاره کرده بود ملاقات کنم و مقدمات خرید آن خانه را برای دولت ایران فراهم کنم. چهارم هم معاون وزارت معادن آفریقای جنوبی بود که در دوران معاونت من در وزارت اقتصاد او را به ایران دعوت کردم و قانون معادن جدیدی برای ما نوشت که با ضدیت‌ها از طرف مهندسین معدن مواجه شد و برنامه ما نیمه‌کاره ماند. اینها موجب دلگرمی من شد. بلیت خریدم و رفتم. اول به ملاقات رئیس سازمان انرژی آفریقا که دکتر اعتماد نامه نوشته و خواهش کرده بود به من کمک کند رفتم.

او مردی بود فرانسوی نژاد به نام رو که در رشته خودش شهرت جهانی داشت. او گفت در آفریقا ما اورانیوم برای فروش نداریم، ولی تو کوشش‌ات را بکن و منشی خودش را به من داد و گفت این خانم منشی تو باشد. او همه را می‌شناسد و یک اتومبیل هم با راننده به من داد. این خانم به زودی از تمام شرکت‌های بزرگ تولید اورانیوم برای من وقت ملاقات گرفت. یکی یکی را رفتم و مذاکره کردم ولی همه گفتند ما اورانیوم نداریم. ملاقاتی با مدیرعامل آخرین شرکت تولید اورانیوم داشتم که مرد بسیار خوبی بود. خیلی به من احترام کرد ولی گفت اورانیوم ندارم. من در این جلسه آن قدر مایوس و افسرده شدم که صورتم چنان سفید شد که آن مرد ترسید و خیلی اظهار تاسف کرد و پرسید: شما کی به ایران بر می‌گردید؟ گفتم فردا. گفت شما با این حال بهتر است که دو روز اینجا بمانید و بعد بروید. بعد پرسید که آیا تا به حال معدن اورانیوم دیده‌اید؟ گفتم نه. گفت اگر میل دارید من فردا با هواپیما به معدن می‌روم. بیا باهم برویم. من تنها هستم. او می‌خواست من را از کسالت درآورد چون کسالت از سر و روی من می‌بارید. قبول کردم.