بررسی سود شرکت‌های پتروشیمی در اثر تغییرات در سرفصل فروش و مواد اولیه
تقویت سودآوری در بزرگ‌ترین صنعت بورس
مازیار فتحی - محمد مهدی عشریه کارشناسان ارشد تحلیل کارگزاری راهنمای سرمایه‌گذاران در حال حاضر محصولات پتروشیمی ایران به ۶۰ کشور دنیا صادر می‌شود که به ترتیب آسیای جنوب شرقی ۲۳ درصد، چین ۲۲ درصد، خاورمیانه ۱۹ درصد، خاور دور ۱۸ درصد، شبه قاره هند ۱۳ درصد و کشورهای اروپایی ۵ درصد از سهم صادرات پتروشیمی را به خود اختصاص داده‌اند. از اهمیت این گروه همین بس که ارزش مجتمع‌های پتروشیمی در بازار سرمایه حدود ۲۴ درصد ارزش کل بازار است. این گروه فراز و نشیب‌های بسیاری را برای رسیدن به ثبات پشت سر گذاشته‌اند.
مازیار فتحی - محمد مهدی عشریه کارشناسان ارشد تحلیل کارگزاری راهنمای سرمایه‌گذاران در حال حاضر محصولات پتروشیمی ایران به 60 کشور دنیا صادر می‌شود که به ترتیب آسیای جنوب شرقی 23 درصد، چین 22 درصد، خاورمیانه 19 درصد، خاور دور 18 درصد، شبه قاره هند 13 درصد و کشورهای اروپایی 5 درصد از سهم صادرات پتروشیمی را به خود اختصاص داده‌اند. از اهمیت این گروه همین بس که ارزش مجتمع‌های پتروشیمی در بازار سرمایه حدود 24 درصد ارزش کل بازار است. این گروه فراز و نشیب‌های بسیاری را برای رسیدن به ثبات پشت سر گذاشته‌اند. سال گذشته مجلس خوراک مجتمع‌های پتروشیمی را به 13 سنت در هر مترمکعب افزایش داد. مخالفت‌های بسیاری با این افزایش نرخ صورت پذیرفت؛ ولی در‌نهایت این مجلس بود که توانست افزایش نرخ خوراک به 13 سنت را به‌صورت قانون به تصویب برساند. از آنجا بود که بازار سرمایه روند ریزشی خود را آغاز کرد و امید حمایت مجلس از پتروشیمی‌ها رو به افول رفت؛ اما در ابتدای سال جاری دولت نرخ متوسط 10 سنت را برای ترکیب نرخ خوراک گازی و سوخت تصویب کرد. به عبارت دیگر، براساس قیمت دلار بودجه، متوسط قیمت گاز به 2650 ریال در هر مترمکعب رسید. این افزایش
نرخ حدود 4 برابری برای پتروشیمی‌های خوراک گاز متان شیرین، باعث تعدیلات منفی در پیش‌بینی سودآوری این مجتمع‌ها شد. حال دوباره بعد از گذشت چندین ماه، دولت مساله جداسازی نرخ خوراک و نرخ گاز مصرفی را به میان آورد. تا اینکه بالاخره نرخ خوراک به قیمت 13 سنت و نرخ گاز 1320 ریال به تصویب هیات وزیران رسید. بر اساس مصوبه جدید متوسط نرخ خوراک و نرخ سوخت به 2020 ریال تغییر پیدا کرد. این نرخ متوسط از آنجا به‌دست آمده است که از ١٤ میلیارد مترمکعب مصرف سالانه گاز مجتمع‌های پتروشیمی، 5/4 میلیارد مترمکعب صرف خوراک می‌شود که قیمت آن در مصوبه هیات وزیران 3445 ریال تعیین شده است؛ ضمن آنکه این رقم متناسب با بند «ق» تبصره ٢ ماده واحده قانون بودجه سال ١٣٩٣ است که در آن عنوان شده قیمت پایه خوراک گاز واحدهای پتروشیمی در چارچوب قانون هدفمند کردن یارانه‌ها به‌گونه‌ای تعیین شود که از ١٣سنت در هر مترمکعب کمتر نشود. فرمول تعیین این نرخ به صورت:
١٤/ (١٣٢٠×۵/۹+٣٤٤٥×۵/۴) است. بنابراین حدود ٦٨ درصد مصرف سالانه گاز مجتمع‌های پتروشیمی صرف سوخت این مجتمع‌ها می‌شود. از طرف دیگر به‌منظور برچیده شدن بازار دلالی در مجتمع‌های پتروشیمی، دولت مصوبه فروش محصولات پتروشیمی در بورس کالا به نرخ دلار آزاد را تصویب کرد. بر این اساس کلیه مجتمع‌های پتروشیمی موظف شدند محصولات خود را در بورس کالا و بورس انرژی به قیمت ارز آزاد ضربدر ۹۵ درصد فوب خلیج‌فارس به فروش برسانند و اجازه فروش محصولات در بازار آزاد را نخواهند داشت. با این مصوبه عملا دلال‌بازی در بازار پتروشیمی به حداقل خواهد رسید. به همین منظور و در راستای دو مصوبه جدید هیات دولت بر آن شدیم که تحلیلی جامع از مجتمع‌های پتروشیمی بازار سرمایه ارائه کنیم. در این تحلیل با توجه به پایین بودن احتمال کاهش دلار به زیر ۳۰ هزار ریال، نرخ تسعیر ارز را برای سال جاری ۳۰۰۰۰ ریال مد نظر قرار دادیم. گرچه احتمال قوی متوسط قیمت دلار تا پایان سال بالاتر از این رقم باشد، همان‌طور که از ابتدای سال جاری تاکنون این متوسط در حدود ۳۲۰۰۰ ریال بوده است. قیمت جهانی محصولات صادراتی مجتمع‌های مختلف را به علت عدم اطمینان در بازارهای مالی جهانی، براساس گزارش پیش‌بینی شرکت‌ها منظور کردیم. به عبارت دیگر، در تحلیل هر شرکت از مفروضات بودجه همان شرکت در قیمت‌های جهانی استفاده کردیم. مبلغ محصولات فروش رفته تا قبل از مصوبه افزایش نرخ را نیز با استفاده از اطلاعات رسمی بورس کالا و بورس انرژی محاسبه و باقی فروش محصولات را با افزایش نرخ مصوب محاسبه و مقدار فروش این مجتمع‌ها را بر اساس بودجه پیش‌بینی‌شده برای سال ۹۳، محاسبه کردیم. میزان مصرف خوراک هم مطابق بودجه در برآورد تحلیلی لحاظ شده است.
پتروشیمی خارک
خوراک پتروشیمی خارک با گاز متان‌ترش تامین می‌شود. براساس پیش‌بینی صورت‌های مالی سال اخیر، این شرکت به‌طور کامل صادرات‌محور بوده و همه محصولات خود (از قبیل پروپان، بوتان، پنتان، متانول و گوگرد) را صادر می‌کند. «شخارک» در آخرین صورت‌های مالی منتشره خود در تاریخ 16/04/93، براساس عملکرد واقعی 3 ماهه، نرخ خوراک مصرفی خود را 5/9 سنت برای هر مترمکعب در نظر گرفته که این نرخ به صورت علی‌الحساب بوده و بر اساس پیش‌بینی‌های شرکت، نرخ گاز تا پایان سال به همین نرخ مد نظر قرار گرفته است. همچنین شرکت برآورد نرخ‌های جهانی محصولات را براساس اطلاعات واقعی سه ماهه مطابق جدول زیر به بازار ارائه کرده است.
شرکت در گزارش‌های سه ماه، نرخ تسعیر ارز را بر اساس میانگین مبلغ واقعی فروش دلار (۳۲۴۳۹ ریال) محاسبه کرده و برای باقیمانده سال جاری درآمد حاصل از فروش، هزینه گاز مصرفی و هزینه حمل را بر مبنای دلار ۲۶۵۰۰ ریال محاسبه کرده
است. براساس گزارش منتشره، «شخارک» خوراک مجتمع‌های خود را بر اساس نرخ دلار آزاد خریداری می‌کند. بر این اساس، در گزارش‌های 3 ماهه نرخ تسعیر ارز را 32439 ریال و برای بقیه سال مالی خود 26500 ریال پیش‌بینی کرده است. اما در برآورد تحلیلی نرخ ارز در 9 ماهه آتی 93 مبلغ 30000 ریال برآورد شده است.
بنابراین، پتروشیمی خارک از مصوبات جدید مبنی بر تغییر نرخ محصولات در بورس کالا (به علت صادرات محور بودن) و تغییر نرخ خوراک هیچ‌گونه تاثیری نمی‌پذیرد و تنها از محل تغییر نرخ تسعیر ارز، افزایش ۷/۹۷۱ میلیارد ریالی در فروش و افزایش ۹/۳۲۵ میلیارد ریالی در بهای تمام شده را برای این شرکت متصوریم که در نهایت باعث افزایش ۳۲۳ ریالی EPS با توجه به سرمایه ۲۰۰۰ میلیارد ریالی شرکت خواهد شد.
پتروشیمی زاگرس
خوراک مجتمع زاگرس گاز متان شیرین است و محصولات تولیدی این شرکت متانول و بخار هستند که بخار فقط 1/1درصد مبلغ ریالی فروش شرکت را تشکیل می‌دهد و قابل ملاحظه نیست. این شرکت هزینه حمل‌و‌نقل هر تن متانول را 70 دلار و نرخ فروش آن را 390 دلار فرض کرده است. همچنین نرخ تسعیر ارز برای هر دلار در بودجه 29000 ریال پیش‌بینی شده است. زاگرس پیش‌بینی تولید و فروش 2 میلیون و 500 هزار تن متانول را دارد. البته از لحاظ فنی قابلیت تولید 3 میلیون تن متانول را نیز دارا است. از آنجا که براساس روند فروش سال‌های گذشته و پیش‌بینی شرکت حدود 99درصد فروش به صورت صادرات است، تغییرات فروش داخلی اندک شرکت را لحاظ نمی‌کنیم. با توجه به اینکه نرخ متانول از ابتدای سال تاکنون در بازارهای جهانی بازه قیمتی 580-410 دلار را تجربه کرده است، بنابراین نرخ 390 دلار پیش‌بینی شده برای این محصول بسیار دست پایین در نظر گرفته شده است. اما در برآورد تحلیلی از همین نرخ استفاده می‌کنیم. جدول زیر تحلیل مبلغ فروش متانول (با نرخ تسعیر ارز 30000 ریال) و بخار به مبلغ بودجه (هر تن 193821 ریال) را نشان می‌دهد:
در صورت سود و زیان در قسمت بهای تمام شده، نرخ اکسیژن و یوتیلیتی بر مبنای نرخ‌های سال ۹۲ با دلار ۲۶۵۰۰ ریال در نظر گرفته شده است. همچنین نرخ گاز خوراک بر مبنای ۱۳ سنت و گاز سوخت بر مبنای ۳ سنت با دلار ۲۶۵۰۰ ریال محاسبه شده است. حال با توجه به نرخ جدید ۲.۰۲۰ریالی برای گاز تحلیل زیر را داریم:
بنابراین زاگرس ۹۷۵۰۰۰ میلیون ریال افزایش مبلغ فروش و ۲۶۵۲۶۸۵ میلیون ریال کاهش بهای تمام‌شده خواهد داشت که با توجه به سرمایه ۲۴۰۰ میلیارد ریالی شرکت، قابلیت افزایش ۱۵۱۲ریالی EPS را در پی خواهد داشت.
پتروشیمی خراسان
پتروشیمی خراسان از خوراک گاز متان شیرین تغذیه می‌شود. محصولات این مجتمع عبارت است از: اوره، آمونیاک و کریستال ملامین. در گزارش بودجه این شرکت قیمت هر تن اوره در بازار داخلی 8745000 ریال و در بازار خارجی 9570000 ریال مفروض شده است. این شرکت فروش اوره خود را به قیمت متوسط 330 دلار که در بازارهای داخلی با دلار 26500 ریال و در بازار صادراتی با دلار 29000 ریال تسعیر می‌شود، پیش‌بینی کرده است.
باید مدنظر داشت که «خراسان» متعهد است سالانه ۲۸۲ هزار تن اوره به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی تحویل دهد. براساس صورت‌های مالی سال ۹۲ هر تن اوره به قیمت ۶۱۲۵۰۰۰ ریال به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی فروخته شده است. دولت قول افزایش قیمت خرید اوره را در اوایل سال جاری به پتروشیمی‌ها داده بود که تا زمان تنظیم این گزارش، تعهد مزبور عملی نشده است. بنابراین، در صورتی که این افزایش نرخ اعمال شود، براساس تعهدها از اول سال جاری محاسبه می‌شود. بر اساس پیش‌بینی اکثر مجتمع‌های پتروشیمی، فروش اوره به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی در سال جاری به نرخ ۸۷۴۵۰۰۰ ریال پیش‌بینی شده است، بنابراین این تحلیل نیز فرض را بر افزایش نرخ به این مبلغ می‌گذارد. این مجتمع از ابتدای سال تاکنون ۴۳۴۰ تن اوره با متوسط قیمت ۸۵۲۴۰۰۰ ریال در بورس کالا به فروش رسانده است. بر اساس مصوبه جدید از این پس قیمت اوره بر مبنای فرمول به ۹۴۰۵۰۰۰ ریال افزایش می‌یابد. بنابراین ۲۴۶۶۰ تن باقیمانده از کل فروش داخلی به قیمت فوق به فروش خواهد رسید.
پتروشیمی خراسان پیش‌بینی کرده است که ۳۳۳ هزار تن آمونیاک را در سال ۹۳ به مرحله تولید برساند که عمده این آمونیاک در خط تولید اوره مصرف می‌شود. در بودجه «خراسان» فروش ۴۵۰۰ تن آمونیاک در بازارهای داخلی و ۴۰۰۰ تن در بازارهای صادراتی پیش‌بینی شده است. از آنجا که مبلغ فروش آمونیاک به کل مبلغ فروش شرکت کمتر از یک درصد است، تفاوت محسوسی در روند سودآوری شرکت ایجاد نخواهد شد. لذا از محاسبه تغییرات قیمتی این محصول صرف‌نظر می‌شود. سومین محصول «خراسان» کریستال ملامین نام دارد. این شرکت پیش‌بینی کرده است که ۱۱ هزار تن صادرات و ۹۶۰۰ تن فروش داخلی به قیمت ۳۴۸۰۰۰۰۰ریال بر هر تن از این محصول در سال جاری به وقوع بپیوندد. «خراسان» از ابتدای سال تاکنون ۳۷۷۵ تن کریستال ملامین به قیمت متوسط ۳۳۱۵۷۰۰۰ ریال بر هر تن در بورس کالا به فروش رسانده است. در نتیجه، بنا بر بودجه، ۵۸۲۵ تن به قیمت مصوبه جدید که ۹۵ درصد قیمت فروش صادراتی ولی بر مبنای ارز آزاد است خواهد فروخت.
لذا خراسان از محل افزایش نرخ محصولات، مبلغ ۸۴۴۹۹ میلیون ریال افزایش فروش خواهد داشت.
این شرکت از محل تغییرات نرخ خوراک نیز بهره می‌برد. در بودجه پیش‌بینی مصرف 243530000 مترمکعب گاز طبیعی را با نرخ 13 سنت با نرخ تسعیر ارز 26500 ریال مد نظر قرار داده است. همچنین مقدار 253509075 مترمکعب گاز برای مصرف سوخت با نرخ هر مترمکعب 1004 ریال از مفروضات اولین گزارش پیش‌بینی این شرکت است. بنابراین با توجه به نرخ جدید گاز داریم:
بنابراین مبلغ ۸۹۴۶۵ میلیون ریال کاهش بهای تمام‌شده را برآورد می‌کنیم. با توجه به سرمایه شرکت که متشکل از ۱۷۸۹۹۱۲۰۰۰ سهم است، خراسان توانایی تعدیل مثبت به ارزش ۹۷ ریال برای هر سهم را دارا است.
پتروشیمی پردیس
خوراک این مجتمع گاز متان شیرین است و اوره و آمونیاک از محصولات تولیدی این شرکت پتروشیمی است.
سال مالی «شپدیس» ۳۰/۹/۹۳ است و این شرکت در پیش‌بینی فروش اوره، طبق آخرین بودجه، فروش ۱۸۰۵۰۰۰ تن اوره را متصور شده است. با توجه به میزان فروش در ۳ ماه اول سال مالی که به نرخ ۶۱۲۵۰۰۰ ریال بر هر تن و به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی صورت گرفته است و اینکه شرکت تمامی فروش داخلی خود را به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی تحویل و تعهد فروش ۶۰۰ هزار تن تا پایان سال مالی را داده است برآورد کارشناسی را انجام می‌دهیم. این شرکت از ابتدای سال ۹۳ نرخ فروش هر تن اوره داخلی خود را ۸۷۴۰۰۰۰ ریال مدنظر قرار داده و از مصوبه افزایش نرخ محصولات پتروشیمی با توجه به اینکه در بورس کالا فروشی ندارد سودی عاید «شپدیس» نخواهد شد.
از دیگر مفروضات این شرکت در قسمت فروش بودجه می‌توان به صادرات 1140145 تن اوره، فرض قیمت جهانی 350 دلار اوره گرانوله با نرخ تسعیر ارز 29000 ریال و همچنین صادرات 68950 تن آمونیاک با نرخ متوسط 395 دلار اشاره داشت. در قسمت بهای تمام شده، شرکت در سه ماهه ابتدایی سال مالی 93، مقدار 134295000 مترمکعب گاز طبیعی به قیمت هر مترمکعب 735 ریال به ارزش کل 987707 میلیون ریال مصرف کرده است. با توجه به مقادیر مصرفی بودجه مبلغ 813181 میلیون ریال کاهش بهای گاز مصرفی را برآورد می‌کنیم.
بنابراین نسبت به بودجه اعلامی ۴۲۶۲۸۸ میلیون ریال افزایش سود از بابت فروش و ۸۱۳۱۸۱ میلیون ریال افزایش سود از بابت کاهش بهای تمام شده عاید شرکت خواهد شد.
در نتیجه با توجه به سرمایه 3 هزار میلیارد ریالی شرکت، «شپدیس» توانایی رشد 413 ریالی EPS را دارا است.
پتروشیمی شیراز
این شرکت از خوراک گاز متان شیرین استفاده می‌کند. محصولات «شیراز» عبارت است از: اوره، متانول، نیترات آمونیوم، نیترات صنعتی، آمونیاک، سودای سبک، سودای سنگین، جوش شیرین، آرگون و کود نیترات مخلوط. این شرکت در بودجه، متانول جهت فروش داخلی را هر کیلوگرم ۹هزار ریال پیش‌بینی کرده است و تا تاریخ ۱۳/۴/۱۳۹۳ مقدار ۱۳۱۳۴ تن از این محصول را به قیمت متوسط ۷۹۷۴ ریال بر هر کیلوگرم به فروش رسانده است. اوره داخلی نیز هر کیلوگرم ۸۲۰۰ ریال پیش‌بینی شده که ۳۱۰ هزار تن اوره کشاورزی به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی فروخته خواهد شد.
همچنین متانول صادراتی را 340 دلار و اوره صادراتی را 320 دلار و نرخ تسعیر ارز را 29 هزار ریال پیش‌بینی کرده است. اگر همانند تحلیل پتروشیمی‌های فوق برای این شرکت محاسبات را انجام دهیم در نهایت با توجه به سرمایه 2550 میلیارد ریالی «شیراز»، این نماد 14 ریال به EPS خود می‌افزاید.
پتروشیمی فن‌آوران
خوراک این مجتمع گاز متان شیرین است و محصولات تولیدی آن عبارت است از: متانول، اسید استیک، منوکسید کربن و هیدروژن. میزان فروش منوکسید کربن و هیدروژن در مقابل کل فروش شرکت بسیار ناچیز ارزیابی می‌شود. در سال ۹۲ شرکت ۸۱ درصد از محصولات را صادر و برای سال جدید تنها ۶۴ درصد، صادرات را پیش‌بینی کرده است. «شفن» نرخ تسعیر ارز را ۲۶۵۰۰ ریال و نرخ متانول صادراتی را ۴۰۰ دلار و همچنین هزینه حمل را ۶۰ دلار مدنظر قرار داده است. در بخش فروش داخلی نیز هر کیلو متانول را ۸۶۰۰ ریال فرض کرده که از ابتدای سال تاکنون ۱۳۶۸ تن متانول به قیمت میانگین ۷۹۱۹ ریال به فروش رسانده است. اسید استیک نیز در فروش صادراتی هر تن ۴۲۰ دلار در نظر گرفته شده و در فروش داخلی هر کیلو ۹۸۰۰ ریال در صورت‌های مالی شرکت آمده است. این شرکت از ابتدای سال تاکنون ۷۹۵۸ تن اسید استیک نیز به قیمت متوسط ۱۳۱۳۷ ریال در بورس کالا به فروش رسانده است.
به‌طور کلی طبق محاسبات، فروش شرکت 1835025 میلیون ریال افزایش و بهای تمام شده 616466 میلیون ریال کاهش خواهد داشت. بنابراین با توجه به سرمایه 950 میلیارد ریالی، «شفن» میزان EPS خود را 2581 ریال تعدیل مثبت خواهد داد.
پتروشیمی کرمانشاه
خوراک «کرماشا» گاز متان شیرین است. این شرکت تنها به تولید اوره و آمونیاک می‌پردازد. «کرماشا» دلار بودجه را ۲۹ هزار ریال و نرخ اوره را ۳۳۰ دلار بر هر تن مد نظر قرار داده است. این شرکت پیش‌بینی فروش ۲۹۲۵۰۰ تن اوره صادراتی به قیمت هر تن ۹۵۷۰۰۰۰ ریال و ۳۵۷۵۰۰ تن اوره داخلی به قیمت هر تن ۸۷۴۵۰۰۰ ریال در بودجه خود دارد. در برآورد تحلیلی مبلغ فروش شرکت، با توجه به ارقام سال‌های گذشته فرض فروش ۲۳۰ هزار تن اوره به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی را داریم. همچنین «کرماشا» نرخ خوراک را ۳۹۰۴ ریال و نرخ سوخت را ۸۵۹ ریال برای هر مترمکعب مد نظر قرار داده است که بر اساس بودجه ۲۷۸۹۰۵۲۷۳ مترمکعب خوراک و ۲۰۴۰۸۷۱۶۹ مترمکعب سوخت نیاز دارد. در نهایت با توجه به سرمایه حدود ۱۷۶۵ میلیارد ریالی شرکت افزایش ۲۲۳ ریال EPS را انتظار داریم.
پتروشیمی مارون
خوراک این مجتمع گاز اتان است و از تغییر نرخ گاز تاثیری نمی‌پذیرد. محصولات تولیدی «مارون» عبارت است از: اتیلن، پلی‌اتیلن سنگین، پلی‌پروپیلن، بنزین پیرولیز، مونواتیلن گلایکول، دی‌اتیلن گلایکول، تری اتیلن گلایکول. همچنین 2 درصد از باقی مبلغ فروش مربوط به محصولات دیگر است که به علت تاثیر ناچیز نادیده می‌گیریم. «مارون» نرخ تسعیر ارز را 28هزار ریال در نظر گرفته است.
با توجه به فروش شرکت از ابتدای سال تاکنون در بورس کالا و مفروضات تحلیلی که در مورد سایر شرکت‌ها لحاظ داشتیم مبلغ فروش شرکت در جمع هر ۲ سرفصل داخلی و خارجی ۳۵۱۳۰۲۲ میلیون ریال افزایش خواهد یافت. اما در قسمت بهای تمام شده چون هر تن اتان ۲۴۰ دلار بر مبنای دلار اتاق مبادلات در نظر گرفته شده (۲۵هزار ریال)، اگر قیمت تسعیر را به ارز بودجه تبدیل کنیم ۵۶۷۷۲۰ میلیون ریال افزایش هزینه در پی خواهد داشت. در نهایت با سرمایه ۴ هزار میلیاردی «مارون» ۷۳۶ ریال افزایش EPS را برای این شرکت برآورد می‌کنیم.
پتروشیمی جم
خوراک پتروشیمی جم ترکیبی از گاز اتان و مایع است و محصولات این شرکت عبارت است از: اتیلن، پروپیلن، پلی‌اتیلن سبک، پلی‌اتیلن سنگین، بنزین پیرولیز، نفت کوره، بوتادین و بوتن.
این شرکت دلار بودجه را ۲۹۶۰۰ ریال مدنظر قرار داده است و بنابراین از این محل در برآورد تحلیلی ۱۴ درصد افزایش مبلغ فروش خارجی را در پی خواهد داشت. اگر محاسبات اصلاح قیمت‌های داخلی با توجه به قیمت‌های صادراتی در بودجه شرکت انجام شود «جم» با سرمایه ۴۸۰۰ میلیارد ریالی افزایش ۲۵۴ ریالی EPS را انتظار می‌کشد.
در جدول زیر EPS بودجه و تحلیلی و درصد تغییر آن را برای تمامی پتروشیمی‌های مزبور مشاهده می‌کنید.
pic۹
در پایان باید عنوان کرد محاسبات فوق فقط تغییر نرخ در 2 سرفصل فروش و بهای تمام شده را در صورت سود و زیان برای پتروشیمی‌ها تحلیل کرده است و وارد بحث هزینه‌های دیگر شرکت‌ها و درآمدهای غیرعملیاتی آنها و سرمایه‌گذاری آنها در سایر پتروشیمی‌ها نشده است.
١٤/ (١٣٢٠×۵/۹+٣٤٤٥×۵/۴) است. بنابراین حدود ٦٨ درصد مصرف سالانه گاز مجتمع‌های پتروشیمی صرف سوخت این مجتمع‌ها می‌شود. از طرف دیگر به‌منظور برچیده شدن بازار دلالی در مجتمع‌های پتروشیمی، دولت مصوبه فروش محصولات پتروشیمی در بورس کالا به نرخ دلار آزاد را تصویب کرد. بر این اساس کلیه مجتمع‌های پتروشیمی موظف شدند محصولات خود را در بورس کالا و بورس انرژی به قیمت ارز آزاد ضربدر ۹۵ درصد فوب خلیج‌فارس به فروش برسانند و اجازه فروش محصولات در بازار آزاد را نخواهند داشت. با این مصوبه عملا دلال‌بازی در بازار پتروشیمی به حداقل خواهد رسید. به همین منظور و در راستای دو مصوبه جدید هیات دولت بر آن شدیم که تحلیلی جامع از مجتمع‌های پتروشیمی بازار سرمایه ارائه کنیم. در این تحلیل با توجه به پایین بودن احتمال کاهش دلار به زیر ۳۰ هزار ریال، نرخ تسعیر ارز را برای سال جاری ۳۰۰۰۰ ریال مد نظر قرار دادیم. گرچه احتمال قوی متوسط قیمت دلار تا پایان سال بالاتر از این رقم باشد، همان‌طور که از ابتدای سال جاری تاکنون این متوسط در حدود ۳۲۰۰۰ ریال بوده است. قیمت جهانی محصولات صادراتی مجتمع‌های مختلف را به علت عدم اطمینان در بازارهای مالی جهانی، براساس گزارش پیش‌بینی شرکت‌ها منظور کردیم. به عبارت دیگر، در تحلیل هر شرکت از مفروضات بودجه همان شرکت در قیمت‌های جهانی استفاده کردیم. مبلغ محصولات فروش رفته تا قبل از مصوبه افزایش نرخ را نیز با استفاده از اطلاعات رسمی بورس کالا و بورس انرژی محاسبه و باقی فروش محصولات را با افزایش نرخ مصوب محاسبه و مقدار فروش این مجتمع‌ها را بر اساس بودجه پیش‌بینی‌شده برای سال ۹۳، محاسبه کردیم. میزان مصرف خوراک هم مطابق بودجه در برآورد تحلیلی لحاظ شده است.
پتروشیمی خارک
خوراک پتروشیمی خارک با گاز متان‌ترش تامین می‌شود. براساس پیش‌بینی صورت‌های مالی سال اخیر، این شرکت به‌طور کامل صادرات‌محور بوده و همه محصولات خود (از قبیل پروپان، بوتان، پنتان، متانول و گوگرد) را صادر می‌کند. «شخارک» در آخرین صورت‌های مالی منتشره خود در تاریخ 16/04/93، براساس عملکرد واقعی 3 ماهه، نرخ خوراک مصرفی خود را 5/9 سنت برای هر مترمکعب در نظر گرفته که این نرخ به صورت علی‌الحساب بوده و بر اساس پیش‌بینی‌های شرکت، نرخ گاز تا پایان سال به همین نرخ مد نظر قرار گرفته است. همچنین شرکت برآورد نرخ‌های جهانی محصولات را براساس اطلاعات واقعی سه ماهه مطابق جدول زیر به بازار ارائه کرده است.
شرکت در گزارش‌های سه ماه، نرخ تسعیر ارز را بر اساس میانگین مبلغ واقعی فروش دلار (۳۲۴۳۹ ریال) محاسبه کرده و برای باقیمانده سال جاری درآمد حاصل از فروش، هزینه گاز مصرفی و هزینه حمل را بر مبنای دلار ۲۶۵۰۰ ریال محاسبه کرده
است. براساس گزارش منتشره، «شخارک» خوراک مجتمع‌های خود را بر اساس نرخ دلار آزاد خریداری می‌کند. بر این اساس، در گزارش‌های 3 ماهه نرخ تسعیر ارز را 32439 ریال و برای بقیه سال مالی خود 26500 ریال پیش‌بینی کرده است. اما در برآورد تحلیلی نرخ ارز در 9 ماهه آتی 93 مبلغ 30000 ریال برآورد شده است.
بنابراین، پتروشیمی خارک از مصوبات جدید مبنی بر تغییر نرخ محصولات در بورس کالا (به علت صادرات محور بودن) و تغییر نرخ خوراک هیچ‌گونه تاثیری نمی‌پذیرد و تنها از محل تغییر نرخ تسعیر ارز، افزایش ۷/۹۷۱ میلیارد ریالی در فروش و افزایش ۹/۳۲۵ میلیارد ریالی در بهای تمام شده را برای این شرکت متصوریم که در نهایت باعث افزایش ۳۲۳ ریالی EPS با توجه به سرمایه ۲۰۰۰ میلیارد ریالی شرکت خواهد شد.
پتروشیمی زاگرس
خوراک مجتمع زاگرس گاز متان شیرین است و محصولات تولیدی این شرکت متانول و بخار هستند که بخار فقط 1/1درصد مبلغ ریالی فروش شرکت را تشکیل می‌دهد و قابل ملاحظه نیست. این شرکت هزینه حمل‌و‌نقل هر تن متانول را 70 دلار و نرخ فروش آن را 390 دلار فرض کرده است. همچنین نرخ تسعیر ارز برای هر دلار در بودجه 29000 ریال پیش‌بینی شده است. زاگرس پیش‌بینی تولید و فروش 2 میلیون و 500 هزار تن متانول را دارد. البته از لحاظ فنی قابلیت تولید 3 میلیون تن متانول را نیز دارا است. از آنجا که براساس روند فروش سال‌های گذشته و پیش‌بینی شرکت حدود 99درصد فروش به صورت صادرات است، تغییرات فروش داخلی اندک شرکت را لحاظ نمی‌کنیم. با توجه به اینکه نرخ متانول از ابتدای سال تاکنون در بازارهای جهانی بازه قیمتی 580-410 دلار را تجربه کرده است، بنابراین نرخ 390 دلار پیش‌بینی شده برای این محصول بسیار دست پایین در نظر گرفته شده است. اما در برآورد تحلیلی از همین نرخ استفاده می‌کنیم. جدول زیر تحلیل مبلغ فروش متانول (با نرخ تسعیر ارز 30000 ریال) و بخار به مبلغ بودجه (هر تن 193821 ریال) را نشان می‌دهد:
در صورت سود و زیان در قسمت بهای تمام شده، نرخ اکسیژن و یوتیلیتی بر مبنای نرخ‌های سال ۹۲ با دلار ۲۶۵۰۰ ریال در نظر گرفته شده است. همچنین نرخ گاز خوراک بر مبنای ۱۳ سنت و گاز سوخت بر مبنای ۳ سنت با دلار ۲۶۵۰۰ ریال محاسبه شده است. حال با توجه به نرخ جدید ۲.۰۲۰ریالی برای گاز تحلیل زیر را داریم:
بنابراین زاگرس ۹۷۵۰۰۰ میلیون ریال افزایش مبلغ فروش و ۲۶۵۲۶۸۵ میلیون ریال کاهش بهای تمام‌شده خواهد داشت که با توجه به سرمایه ۲۴۰۰ میلیارد ریالی شرکت، قابلیت افزایش ۱۵۱۲ریالی EPS را در پی خواهد داشت.
پتروشیمی خراسان
پتروشیمی خراسان از خوراک گاز متان شیرین تغذیه می‌شود. محصولات این مجتمع عبارت است از: اوره، آمونیاک و کریستال ملامین. در گزارش بودجه این شرکت قیمت هر تن اوره در بازار داخلی 8745000 ریال و در بازار خارجی 9570000 ریال مفروض شده است. این شرکت فروش اوره خود را به قیمت متوسط 330 دلار که در بازارهای داخلی با دلار 26500 ریال و در بازار صادراتی با دلار 29000 ریال تسعیر می‌شود، پیش‌بینی کرده است.
باید مدنظر داشت که «خراسان» متعهد است سالانه ۲۸۲ هزار تن اوره به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی تحویل دهد. براساس صورت‌های مالی سال ۹۲ هر تن اوره به قیمت ۶۱۲۵۰۰۰ ریال به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی فروخته شده است. دولت قول افزایش قیمت خرید اوره را در اوایل سال جاری به پتروشیمی‌ها داده بود که تا زمان تنظیم این گزارش، تعهد مزبور عملی نشده است. بنابراین، در صورتی که این افزایش نرخ اعمال شود، براساس تعهدها از اول سال جاری محاسبه می‌شود. بر اساس پیش‌بینی اکثر مجتمع‌های پتروشیمی، فروش اوره به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی در سال جاری به نرخ ۸۷۴۵۰۰۰ ریال پیش‌بینی شده است، بنابراین این تحلیل نیز فرض را بر افزایش نرخ به این مبلغ می‌گذارد. این مجتمع از ابتدای سال تاکنون ۴۳۴۰ تن اوره با متوسط قیمت ۸۵۲۴۰۰۰ ریال در بورس کالا به فروش رسانده است. بر اساس مصوبه جدید از این پس قیمت اوره بر مبنای فرمول به ۹۴۰۵۰۰۰ ریال افزایش می‌یابد. بنابراین ۲۴۶۶۰ تن باقیمانده از کل فروش داخلی به قیمت فوق به فروش خواهد رسید.
پتروشیمی خراسان پیش‌بینی کرده است که ۳۳۳ هزار تن آمونیاک را در سال ۹۳ به مرحله تولید برساند که عمده این آمونیاک در خط تولید اوره مصرف می‌شود. در بودجه «خراسان» فروش ۴۵۰۰ تن آمونیاک در بازارهای داخلی و ۴۰۰۰ تن در بازارهای صادراتی پیش‌بینی شده است. از آنجا که مبلغ فروش آمونیاک به کل مبلغ فروش شرکت کمتر از یک درصد است، تفاوت محسوسی در روند سودآوری شرکت ایجاد نخواهد شد. لذا از محاسبه تغییرات قیمتی این محصول صرف‌نظر می‌شود. سومین محصول «خراسان» کریستال ملامین نام دارد. این شرکت پیش‌بینی کرده است که ۱۱ هزار تن صادرات و ۹۶۰۰ تن فروش داخلی به قیمت ۳۴۸۰۰۰۰۰ریال بر هر تن از این محصول در سال جاری به وقوع بپیوندد. «خراسان» از ابتدای سال تاکنون ۳۷۷۵ تن کریستال ملامین به قیمت متوسط ۳۳۱۵۷۰۰۰ ریال بر هر تن در بورس کالا به فروش رسانده است. در نتیجه، بنا بر بودجه، ۵۸۲۵ تن به قیمت مصوبه جدید که ۹۵ درصد قیمت فروش صادراتی ولی بر مبنای ارز آزاد است خواهد فروخت.
لذا خراسان از محل افزایش نرخ محصولات، مبلغ ۸۴۴۹۹ میلیون ریال افزایش فروش خواهد داشت.
این شرکت از محل تغییرات نرخ خوراک نیز بهره می‌برد. در بودجه پیش‌بینی مصرف 243530000 مترمکعب گاز طبیعی را با نرخ 13 سنت با نرخ تسعیر ارز 26500 ریال مد نظر قرار داده است. همچنین مقدار 253509075 مترمکعب گاز برای مصرف سوخت با نرخ هر مترمکعب 1004 ریال از مفروضات اولین گزارش پیش‌بینی این شرکت است. بنابراین با توجه به نرخ جدید گاز داریم:
بنابراین مبلغ ۸۹۴۶۵ میلیون ریال کاهش بهای تمام‌شده را برآورد می‌کنیم. با توجه به سرمایه شرکت که متشکل از ۱۷۸۹۹۱۲۰۰۰ سهم است، خراسان توانایی تعدیل مثبت به ارزش ۹۷ ریال برای هر سهم را دارا است.
پتروشیمی پردیس
خوراک این مجتمع گاز متان شیرین است و اوره و آمونیاک از محصولات تولیدی این شرکت پتروشیمی است.
سال مالی «شپدیس» ۳۰/۹/۹۳ است و این شرکت در پیش‌بینی فروش اوره، طبق آخرین بودجه، فروش ۱۸۰۵۰۰۰ تن اوره را متصور شده است. با توجه به میزان فروش در ۳ ماه اول سال مالی که به نرخ ۶۱۲۵۰۰۰ ریال بر هر تن و به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی صورت گرفته است و اینکه شرکت تمامی فروش داخلی خود را به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی تحویل و تعهد فروش ۶۰۰ هزار تن تا پایان سال مالی را داده است برآورد کارشناسی را انجام می‌دهیم. این شرکت از ابتدای سال ۹۳ نرخ فروش هر تن اوره داخلی خود را ۸۷۴۰۰۰۰ ریال مدنظر قرار داده و از مصوبه افزایش نرخ محصولات پتروشیمی با توجه به اینکه در بورس کالا فروشی ندارد سودی عاید «شپدیس» نخواهد شد.
از دیگر مفروضات این شرکت در قسمت فروش بودجه می‌توان به صادرات 1140145 تن اوره، فرض قیمت جهانی 350 دلار اوره گرانوله با نرخ تسعیر ارز 29000 ریال و همچنین صادرات 68950 تن آمونیاک با نرخ متوسط 395 دلار اشاره داشت. در قسمت بهای تمام شده، شرکت در سه ماهه ابتدایی سال مالی 93، مقدار 134295000 مترمکعب گاز طبیعی به قیمت هر مترمکعب 735 ریال به ارزش کل 987707 میلیون ریال مصرف کرده است. با توجه به مقادیر مصرفی بودجه مبلغ 813181 میلیون ریال کاهش بهای گاز مصرفی را برآورد می‌کنیم.
بنابراین نسبت به بودجه اعلامی ۴۲۶۲۸۸ میلیون ریال افزایش سود از بابت فروش و ۸۱۳۱۸۱ میلیون ریال افزایش سود از بابت کاهش بهای تمام شده عاید شرکت خواهد شد.
در نتیجه با توجه به سرمایه 3 هزار میلیارد ریالی شرکت، «شپدیس» توانایی رشد 413 ریالی EPS را دارا است.
پتروشیمی شیراز
این شرکت از خوراک گاز متان شیرین استفاده می‌کند. محصولات «شیراز» عبارت است از: اوره، متانول، نیترات آمونیوم، نیترات صنعتی، آمونیاک، سودای سبک، سودای سنگین، جوش شیرین، آرگون و کود نیترات مخلوط. این شرکت در بودجه، متانول جهت فروش داخلی را هر کیلوگرم ۹هزار ریال پیش‌بینی کرده است و تا تاریخ ۱۳/۴/۱۳۹۳ مقدار ۱۳۱۳۴ تن از این محصول را به قیمت متوسط ۷۹۷۴ ریال بر هر کیلوگرم به فروش رسانده است. اوره داخلی نیز هر کیلوگرم ۸۲۰۰ ریال پیش‌بینی شده که ۳۱۰ هزار تن اوره کشاورزی به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی فروخته خواهد شد.
همچنین متانول صادراتی را 340 دلار و اوره صادراتی را 320 دلار و نرخ تسعیر ارز را 29 هزار ریال پیش‌بینی کرده است. اگر همانند تحلیل پتروشیمی‌های فوق برای این شرکت محاسبات را انجام دهیم در نهایت با توجه به سرمایه 2550 میلیارد ریالی «شیراز»، این نماد 14 ریال به EPS خود می‌افزاید.
پتروشیمی فن‌آوران
خوراک این مجتمع گاز متان شیرین است و محصولات تولیدی آن عبارت است از: متانول، اسید استیک، منوکسید کربن و هیدروژن. میزان فروش منوکسید کربن و هیدروژن در مقابل کل فروش شرکت بسیار ناچیز ارزیابی می‌شود. در سال ۹۲ شرکت ۸۱ درصد از محصولات را صادر و برای سال جدید تنها ۶۴ درصد، صادرات را پیش‌بینی کرده است. «شفن» نرخ تسعیر ارز را ۲۶۵۰۰ ریال و نرخ متانول صادراتی را ۴۰۰ دلار و همچنین هزینه حمل را ۶۰ دلار مدنظر قرار داده است. در بخش فروش داخلی نیز هر کیلو متانول را ۸۶۰۰ ریال فرض کرده که از ابتدای سال تاکنون ۱۳۶۸ تن متانول به قیمت میانگین ۷۹۱۹ ریال به فروش رسانده است. اسید استیک نیز در فروش صادراتی هر تن ۴۲۰ دلار در نظر گرفته شده و در فروش داخلی هر کیلو ۹۸۰۰ ریال در صورت‌های مالی شرکت آمده است. این شرکت از ابتدای سال تاکنون ۷۹۵۸ تن اسید استیک نیز به قیمت متوسط ۱۳۱۳۷ ریال در بورس کالا به فروش رسانده است.
به‌طور کلی طبق محاسبات، فروش شرکت 1835025 میلیون ریال افزایش و بهای تمام شده 616466 میلیون ریال کاهش خواهد داشت. بنابراین با توجه به سرمایه 950 میلیارد ریالی، «شفن» میزان EPS خود را 2581 ریال تعدیل مثبت خواهد داد.
پتروشیمی کرمانشاه
خوراک «کرماشا» گاز متان شیرین است. این شرکت تنها به تولید اوره و آمونیاک می‌پردازد. «کرماشا» دلار بودجه را ۲۹ هزار ریال و نرخ اوره را ۳۳۰ دلار بر هر تن مد نظر قرار داده است. این شرکت پیش‌بینی فروش ۲۹۲۵۰۰ تن اوره صادراتی به قیمت هر تن ۹۵۷۰۰۰۰ ریال و ۳۵۷۵۰۰ تن اوره داخلی به قیمت هر تن ۸۷۴۵۰۰۰ ریال در بودجه خود دارد. در برآورد تحلیلی مبلغ فروش شرکت، با توجه به ارقام سال‌های گذشته فرض فروش ۲۳۰ هزار تن اوره به شرکت خدمات حمایتی کشاورزی را داریم. همچنین «کرماشا» نرخ خوراک را ۳۹۰۴ ریال و نرخ سوخت را ۸۵۹ ریال برای هر مترمکعب مد نظر قرار داده است که بر اساس بودجه ۲۷۸۹۰۵۲۷۳ مترمکعب خوراک و ۲۰۴۰۸۷۱۶۹ مترمکعب سوخت نیاز دارد. در نهایت با توجه به سرمایه حدود ۱۷۶۵ میلیارد ریالی شرکت افزایش ۲۲۳ ریال EPS را انتظار داریم.
پتروشیمی مارون
خوراک این مجتمع گاز اتان است و از تغییر نرخ گاز تاثیری نمی‌پذیرد. محصولات تولیدی «مارون» عبارت است از: اتیلن، پلی‌اتیلن سنگین، پلی‌پروپیلن، بنزین پیرولیز، مونواتیلن گلایکول، دی‌اتیلن گلایکول، تری اتیلن گلایکول. همچنین 2 درصد از باقی مبلغ فروش مربوط به محصولات دیگر است که به علت تاثیر ناچیز نادیده می‌گیریم. «مارون» نرخ تسعیر ارز را 28هزار ریال در نظر گرفته است.
با توجه به فروش شرکت از ابتدای سال تاکنون در بورس کالا و مفروضات تحلیلی که در مورد سایر شرکت‌ها لحاظ داشتیم مبلغ فروش شرکت در جمع هر ۲ سرفصل داخلی و خارجی ۳۵۱۳۰۲۲ میلیون ریال افزایش خواهد یافت. اما در قسمت بهای تمام شده چون هر تن اتان ۲۴۰ دلار بر مبنای دلار اتاق مبادلات در نظر گرفته شده (۲۵هزار ریال)، اگر قیمت تسعیر را به ارز بودجه تبدیل کنیم ۵۶۷۷۲۰ میلیون ریال افزایش هزینه در پی خواهد داشت. در نهایت با سرمایه ۴ هزار میلیاردی «مارون» ۷۳۶ ریال افزایش EPS را برای این شرکت برآورد می‌کنیم.
پتروشیمی جم
خوراک پتروشیمی جم ترکیبی از گاز اتان و مایع است و محصولات این شرکت عبارت است از: اتیلن، پروپیلن، پلی‌اتیلن سبک، پلی‌اتیلن سنگین، بنزین پیرولیز، نفت کوره، بوتادین و بوتن.
این شرکت دلار بودجه را ۲۹۶۰۰ ریال مدنظر قرار داده است و بنابراین از این محل در برآورد تحلیلی ۱۴ درصد افزایش مبلغ فروش خارجی را در پی خواهد داشت. اگر محاسبات اصلاح قیمت‌های داخلی با توجه به قیمت‌های صادراتی در بودجه شرکت انجام شود «جم» با سرمایه ۴۸۰۰ میلیارد ریالی افزایش ۲۵۴ ریالی EPS را انتظار می‌کشد.
در جدول زیر EPS بودجه و تحلیلی و درصد تغییر آن را برای تمامی پتروشیمی‌های مزبور مشاهده می‌کنید.
pic۹
در پایان باید عنوان کرد محاسبات فوق فقط تغییر نرخ در 2 سرفصل فروش و بهای تمام شده را در صورت سود و زیان برای پتروشیمی‌ها تحلیل کرده است و وارد بحث هزینه‌های دیگر شرکت‌ها و درآمدهای غیرعملیاتی آنها و سرمایه‌گذاری آنها در سایر پتروشیمی‌ها نشده است.
ارسال نظر