گروه بورس- سلیمان کرمی: روز گذشته از میان ۳۷ صنعت بورسی، ۳۰ صنعت با رشد شاخص مواجه شدند. گرچه به‌طور کلی ورود هیجانی سرمایه‌های حقیقی عاملی برای رشد روزافزون بازار ارزیابی می‌شود، اما رصد معاملات بازار به مشارکت حقوقی‌ها در برخی صنایع در سمت خرید اشاره دارد. برای مثال در گروه‌هایی مانند فرآورده‌های نفتی و انبوه‌سازان، شاهد خرید سهام از سوی معامله‌گران حقوقی بودیم. از سوی دیگر در صنایع مانند فلزات اساسی و همچنین کانه‌های فلزی شاهد حضور پررنگ این معامله‌گران در سمت فروش سهام بودیم. در این میان، می‌ توان به فروش سنگین سهامداران حقوقی در نماد «فولاد» اشاره کرد (تغییر مالکیت بیش از ۱۶۴ میلیون سهم از حقوقی به حقیقی). در دیگر صنایع که در هفته‌های اخیر رشد‌های بعضا خیره‌کننده‌ای را تجربه کرده‌اند مانند خودرو و بانک نیز با اینکه فشار فروش از سوی حقوقی‌ها مشاهده شد، در برخی نمادها همچنان فعالیت حقوقی‌ها در سمت خرید سهام، قابل توجه بود (تغییر مالکیت ۱۶ میلیون سهم از حقیقی به حقوقی در «خپارس» و بیش از ۳ میلیون سهم در «وبملت»).

بازگشت امید به فرآورده‌های نفتی

در معاملات روز گذشته شاخص گروه فرآورده‌های نفتی با رشد ۵/ ۱ درصدی به روند صعودی خود ادامه داد. نگرانی از افت سودآوری شرکت‌های پالایشی و دیگر شرکت‌های این گروه با افت شدید قیمت نفت، ریزش شدید قیمت سهام این گروه را به دنبال داشت. گرچه قیمت سبد نفتی اوپک به روند نزولی خود در کانال ۲۰ دلاری ادامه داد و این موضوع نگرانی از افت سودآوری این شرکت‌های را تشدید کرد اما رفع تحریم‌های بین‌المللی عاملی قدرتمندتر در حمایت از قیمت سهام بود. در نتیجه شاهد رشد قیمت سهام این شرکت‌های زیرمجموعه فرآورده‌های نفتی هستیم. در این میان، مشارکت حقوقی‌ها در سمت خرید سهام از نکات قابل توجه در معاملات این گروه به خصوص نماد پالایشی مانند «شپنا» است. در معاملات این سهم در ۴‌روز معاملاتی اخیر در مجموع تغییر مالکیت بیش از ۷ میلیون و ۱۰۰ هزار سهم از حقیقی به حقوقی به چشم می‌خورد. در حالی که صف‌های خرید در نمادهای این گروه همچنان مشاهده می‌شود، روز گذشته نیز فعالیت پررنگ حقوقی‌ها در سمت خرید مشاهده شد. خوش‌بینی نسبت به رشد قیمتی این گروه را در شرایط نگران‌کننده بازار جهانی نفت می‌توان به دو موضوع احتمالی مرتبط دانست. ابتدا اینکه خرید مواد اولیه و فروش محصولات شرکت‌های پالایشی بر مبنای ارز مبادله‌ای در بازار داخل صورت می‌پذیرد. در این میان، رئیس بانک مرکزی در ماه‌های اخیر بارها به اعمال نرخ واحد در بازار ارز در ماه‌های پس از رفع تحریم‌های بین‌المللی تاکید داشته است. در این شرایط، انتظار تعدیل نرخ دلار در بازار وجود دارد. این موضوع احتمال رشد نرخ دلار مبادله‌ای را افزایش داده است. رشد همزمان مبالغ فروش کل شرکت و همچنین بهای تمام‌شده کالا می‌تواند سودآوری این شرکت‌ها را بهبود بخشد و با رشد نرخ دلار مبادله‌ای افزایش خیره‌کننده سودآوری این شرکت‌ها نیز دور از انتظار نیست. این موضوع می‌تواند تا حدودی اثر افت شدید قیمت‌های جهانی مشتقات نفتی را در صورت‌های مالی این شرکت‌ها جبران کند.

موضوع دیگری که قابل اشاره است، بحث کیفی‌سازی شرکت‌های پالایشی در سال‌های اخیر است. این طرح‌ها عامل مشکلات زیادی برای سهامداران این شرکت‌ها در سال‌های اخیر بود (مثلا توقف یکساله‌ نمادهای پالایشی در سال ۹۳). یکی از معضلات این شرکت‌ها در به سرانجام رسیدن این طرح‌ها را می‌توان نبود تجهیزات و همچنین کاتالیز‌های مورد نیاز این صنعت در سال‌های تحریم اقتصاد کشور دانست. در شرایط کنونی رفع تحریم‌های بین‌المللی این امیدواری را به وجود آورده است که این شرکت‌ها با سرمایه‌های جدید و همچنین بهره بردن تجربیات مرتبط با این موضوع، در نهایی ساختن این طرح‌ها موفق باشند. تولید محصولات با کیفیت بالاتر و بر اساس استاندارد‌های جهانی حاشیه سود بیشتری را برای پالایشگاه‌ها خواهد داشت. این موضوع را می‌توان کاملا در صورت‌های مالی شرکت پالایش نفت لاوان و براساس توضیحات تکمیلی این شرکت که در هفته‌های اخیر منتشرشده است، مشاهده کرد. در صورتی که قیمت نفت در همین سطوح پایین نیز ثبات نسبی داشته باشد، می‌تواند عاملی برای کاهش مشکلات پالایشگاه در روند سودآوری باشد. فاز تاخیری موجود بین خرید نفت و تولید فرآورده‌ها و در نهایت فروش این محصولات و نرخ‌گذاری آن توسط شرکت پالایش و پخش در شرایط نزول قیمت نفت سودآوری این شرکت‌ها را مختل ساخته بود که در صورت ثبات نسبی قیمت نفت می‌‌تواند تا حدودی بهبود یابد و در کنار عوامل حمایتی که پیش از این به آن اشاره شد، بار سنگین مشکلات این شرکت‌ها را کاهش دهد. تمامی نمادهای گروه فرآورده‌های نفتی در روز گذشته با رشد قیمت سهام مواجه شدند. ۴ نماد از ۶ نماد فعال این گروه آخرین معاملات را در بیشترین بازه قیمت روزانه ثبت کردند و با صف خرید مواجه بودند. در این میان، «شسپا» با رشد ۹/ ۳ درصدی بیشترین رشد روزانه را ثبت کرد، در این نماد تغییر مالکیت ۱۲۵ هزار سهم از معامله‌گران حقیقی به حقوقی را شاهد بودیم. «ونفت» نیز بیشترین حجم ارزش معاملات را در اختیار داشت، در این نماد حقوقی‌ها در هر دو سمت نقش فعالی داشتند، با این حال در این نماد نیز شاهد تغییر مالکیت ۵۰ هزار سهم از حقیقی به حقوقی بودیم.


حرکت انبوه‌سازان در خلاف جهت بازار

در معاملات روز گذشته گروه انبوه‌سازی با افت ۷/ ۱ درصدی بیشترین افت را در میان سایر صنایع بورسی به ثبت رساند. بررسی تغییرات شاخص این گروه به رشد ۵/ ۳ درصدی در هفت روز معاملاتی اخیر در مقابل افت ۵/ ۸ درصدی از ابتدای سال تاکنون اشاره دارد. رکود بازار مسکن در شرایط کنونی همچنان نگرانی را درخصوص سودآوری این شرکت‌ها نگه داشته است. از طرفی نیز پس از رشد‌های مداوم قیمت سهام این گروه در هفته گذشته، در دو روز معاملاتی اخیر شاهد تعدیل شدن قیمت‌ها در معاملات سهام شرکت‌های انبوه‌سازی هستیم. نگرانی از افت دوباره قیمت‌ها در میان سهام داران این صنعت حتی برخی از سهم‌ها را در روزهای گذشته با صف فروش مواجه کرده است. در نمادی مانند «ثمسکن» که از ابتدای دی تا روز شنبه رشد ۳۷ درصدی را ثبت کرده بود، با افت دو روز اخیر این رشد به ۲۵ درصد محدود شد. این نماد با ثبت بیشترین افت روزانه در میان سایر نمادهای این گروه، با تغییر مالکیت حدود ۲ میلیون سهم از سوی معامله‌گران حقیقی به حقوقی معاملات دیروز را به پایان رساند (بیشترین حجم و ارزش معاملات نیز در اختیار این نماد بود). «ثاباد» نیز بیشترین رشد روزانه را در معاملات روز گذشته ثبت کرد، در این نماد ۵ درصد از حجم معاملات خرید در اختیار حقوقی‌های سهم بود. در معاملات این گروه در مجموع شاهد تغییر مالکیت بیش از ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار سهم از سوی معامله‌گران حقیقی به حقوقی بودیم.


صعود کانه‌های فلزی با اهرم حقیقی

دیروز، شاخص صنعت استخراج کانه‌های فلزی با رشد ۷/ ۴ درصدی از صدرنشینان صنایع بورسی بود. شاخص این گروه از ابتدای سال با افت بیش از ۲۴ درصدی مواجه شده است. افت مداوم سودآوری شرکت‌های زیرمجموعه این گروه به خصوص نمادهای سنگ آهنی عاملی برای فشار به قیمت سهام این شرکت‌ها بوده است. گرچه همچنان رغبتی نسبت به افزایش قیمت کالا و سنگ‌آهن در بازار جهانی مشاهده نمی‌شود، اما بخشی از نقدینگی جذب شده در بازار به سوی این صنعت نیز سرازیر شده است. امیدواری به بهبود بازار جهانی در شرایط کنونی اندک است، با این حال، احتمال خروج از رکود صنایع فولاد داخلی همراه با رونق بخش ساخت‌و‌ساز می‌ تواند در بلند مدت تقاضای شرکت‌های سنگ آهنی را نیز افزایش دهد. بر این اساس، به نظر می‌رسد رشد شاخص این صنعت بیشتر بر اساس تغییر انتظارات در بازار است. در حالی که تمامی نمادهای این گروه بعضا با صف‌های سنگین خرید مواجه بودند، در مجموع تغییر مالکیت بیش از ۱۸ میلیون سهم از سوی حقیقی‌های بازار به حقوقی‌ها رقم خورد.

چینش حقوقی‌ها در روزهای سبز بورس