بر اساس بخشنامه‌ای جدید فهرست کالاهای ممنوع از صادرات به 27 قلم کاهش یافت
گروه بازرگانی- دور جدید تغییرات در سیاست‌های تجارت خارجی کشور آغاز شد. با وجودی که در دو هفته گذشته مسوولان تجارت خارجی ایران سیاست‌ها و بخشنامه‌های جدید را قطعی و بدون تغییر اعلام کردند، اما هفته پیش برای سومین بار در ۲ ماه گذشته فهرست کالاهای مشمول ممنوعیت و محدودیت در حوزه واردات و صادرات تغییر کرد تا به این ترتیب یک بار دیگر دولت سیاست‌های سختگیرانه صادرات را اندکی تعدیل کند.

این دومین بار است که دولت ممنوعیت صادرات را تعدیل می‌کند. نخستین بار که فهرست کالاهای ممنوع از صادرات منتشر شد، صادرات 52 قلم کالا ممنوع اعلام شده بود اما خیلی زود این فهرست در یک بازنگری به 39 قلم کالا تعدیل شد و حالا تعداد کالاهای ممنوع از صادرات به 27 قلم کاهش یافته است تا به این ترتیب بار دیگر سیاست‌های تجارت خارجی کشور به نفع صادرات تغییر کند. این سیاست‌ها که نخست با ممنوعیت گروهی از کالاهای مشمول دریافت ارز ارزان آغاز شده بود، پس از انتقادها و اعتراض‌ها به ممنوعیت و مجوزهای مشروط تبدیل شد. حالا دولت بار دیگر با قرار دادن راه‌های جدید پیش پای صادرکنندگان برخی کالاهای صادراتی را به 3 دسته جدید « کالاهای مشمول ممنوعیت صادراتی»، «کالاهای مشمول پرداخت عوارض یا مجوز صادراتی» و «کالاهای مشمول عوارض صادراتی» تعدیل کرده است.
پیش از این بعد از نامه جنجال برانگیز سیدجواد تقوی، رییس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان به سازمان توسعه تجارت ایران برای ممنوعیت صادراتی ۵۲ قلم کالای صادراتی، دولت بازنگری‌هایی را در این زمینه انجام داد و در نهایت، جسته و گریخته با اطلاع‌رسانی مسوولان سازمان توسعه تجارت ایران، مشخص شد که تغییراتی در حذف و اضافه این ۵۲ قلم کالای ممنوعه صادراتی انجام شده است.
برهمین اساس، بخشنامه17 آبان ماه سازمان توسعه تجارت مبنی بر لیست دوگانه «محدودیت و ممنوعیت» صادراتی صادر شده بود. در این بخشنامه دو جدول شامل کالاهای مشمول ممنوعیت صادرات ( 39 قلم کالا) و کالاهای مشمول پرداخت عوارض صادراتی (34 قلم کالا) پیش‌بینی شده بود.
حال به تازگی بخشنامه جدیدی در تاریخ ۲۳ آذرماه سال جاری ابلاغ شده، بر مبنای آن، سه فهرست مبنی بر «کالاهای مشمول ممنوعیت صادراتی»، «کالاهای مشمول پرداخت عوارض یا مجوز صادراتی» و «کالاهای مشمول عوارض صادراتی» نهایی شده است.
بر این اساس برخی از این کالاها که در زمره کالاهای اساسی قرار می‌گیرند، در ردیف‌های اول قرار گرفته‌اند و بر اساس این مصوبه، صادرات آنها از 8 آبان‌ماه سال جاری ممنوع اعلام شده بود که در این ردیف، کالاهایی همچون گندم، آرد گندم، صرفا شکر خام، سفید و قند، گوشت قرمز، جو، ذرت دامی، کنجاله سویا و دانه‌های روغنی شامل تعرفه‌های 12079920- 12060000- 1205- 1201 قرار می‌گیرند.
اما برخی از کالاها همچون شیرخشک به استثنای شیرخشک اطفال تحت ردیف تعرفه‌‎های ۰۴۰۲۲۱۱۰- ۰۴۰۲۱۰۱۰- ۰۴۰۲۱۰۹ تاریخ اجرای آنها از ۸ آبان‌ماه به ۲۵ آذرماه تغییر یافته است. نکته حائز اهمیت این است که کالاهای مشمول ممنوعیت صادرات از ۵۲ قلم ابتدا به ۳۹ قلم کالا و هم اکنون به ۲۷ قلم تقلیل یافته است. جزئیات کامل سه فهرست مبنی بر «کالاهای مشمول ممنوعیت صادراتی»، «کالاهای مشمول پرداخت عوارض یا مجوز صادراتی» و «کالاهای مشمول عوارض صادراتی» را خبرگزاری مهر روز گذشته منتشر کرد. فهرست‌های جدید کالاهای مشمول محدودیت و ممنوعیت در حوزه واردات و صادرات نشان از آغاز دور جدید تغییرات در سیاست‌های تجاری کشور دارد. معاون گمرک ایران با اشاره به اینکه فهرست کالاهای ممنوعه صادراتی در حال بازنگری است، گفت: دستورالعمل جدیدی درباره ممنوعیت‌های صادراتی به گمرک ابلاغ نشده است.
بخشنامه هنوز نهایی نیست
البته تصویر بخشنامه جدید در حوزه تجارت خارجی در حالی منتشر شده است که محمدرضا نادری، معاون گمرک بیان کرد: فهرست کالاهای ممنوعه صادراتی در ستاد تدابیر ویژه اقتصادی در حال بازنگری است که در صورت ایجاد هرگونه تغییری اطلاعات لازم اعلام خواهد شد.
نادری با اشاره به اینکه صادرات غیرنفتی کشور از قبل نیز روندی روبه‌ رشد داشت، گفت: در این مدت بازار‌های صادراتی جدیدی برای کشور ایجاد شده است که باید از این ظرفیت‌ها استفاده کرد و ما افزایش صادرات را به فال نیک می‌گیریم. او در پاسخ به این سوال که آیا احتمال تخلف در گمرک‌های کشور در خصوص اعمال ممنوعیت روی صادرات برخی کالاها وجود دارد؟ به «ایسنا» گفت: امکان تخلف وجود ندارد، چرا که کار صادرات براساس اظهار‌نامه‌ گمرکی و اسناد مربوطه انجام می‌شود.
به گفته‌ این مقام مسوول فهرست کالاهای ممنوعه صادراتی به کالاهای مجاز، مشروط و ممنوع تقسیم می‌شود که به غیر از کالاهای ممنوع برخی کالاهای دیگر با مجوز سازمان حمایت و پرداخت عوارض امکان صادرات دارند و بسیاری از کالاها نیز صادراتشان بلامانع است.