میلیاردرهای جهان کجا زندگی می‌کنند

بمبی که «توماس پیکتی» با کتاب خود درباره خطر نابرابری و مسیر خطرناک سرمایه در جهان منفجر کرد، ترکش‌هایی به جا گذاشته که هر چندوقت یک بار یکی از آنها منفجر می‌شود و دنیا را تکان می‌دهد. در یکی از جدیدترین این ترکش‌های جانبی، ماه گذشته موسسه انگلیسی آکسفام گزارشی منتشر کرد با این مضمون که تا یک سال دیگر آن یک‌درصدی از جمعیت جهان که بیشترین ثروت را دارند، ثروتشان از ثروت بقیه مردم جهان بیشتر می‌شود. یعنی تا سال آینده، وزنه یک درصدی‌ها، از وزنه کل مردم جهان از نظر دارایی و ثروت بیشتر می‌شود. گزارش این موسسه نشان می‌دهد که ثروت یک درصدی‌ها (یک درصد از جمعیت جهان که ثروتمندترین هستند) از 44 درصد در سال 2009 به 48 درصد در سال 2014 افزایش یافته‌ است. با این روند، تا سال 2016، ثروت این یک درصد، از مرز 50 درصد عبور می‌کند. این گزارش در آستانه نشست مجمع جهانی اقتصادی در داووس سوئیس منتشر شد. این گزارش و گزارش‌های مشابه، باعث شد که موضوع افزایش شکاف و نابرابری میان مردم جهان از نظر دارایی و ثروت، به یکی از دستورکارهای اصلی مذاکرات شرکت‌کنندگان در نشست داووس تبدیل شود. وقتی سخن از میلیاردرهای جهان یا ثروتمندان یا همان یک درصدی‌ها به میان می‌آید، ذهن همه به سمت اسامی مانند بیل گیتس، وارن بافت یا مارک زوکربرگ می‌رود. اما این میلیاردرها چه کسانی هستند؟ آیا آنها در جزایر دور و نزدیک جهان که هر کدام برای خود مانند یک کشور در کنترل این میلیاردرها هستند، زندگی می‌کنند؟ یک درصدی‌های جهانی چه کسانی هستند و در کجا زندگی می‌کنند؟ اول باید بگوییم که وقتی از برآورد ثروت یا شناسایی و رده‌بندی ثروتمندترین‌ها صحبت می‌کنیم، منظورمان درآمد افراد نیست. بلکه میزان دارایی‌هایشان منهای وام است. با این محاسبه، یک درصد ثروتمند جمعیت جهان که شمارشان به 47 میلیون نفر می‌رسد، ثروتی بیشتر از 798 هزار دلار دارند. یعنی کسانی که ثروت و دارایی بیشتر از این رقم داشته ‌باشند، جزو یک درصدی‌ها به حساب می‌آیند. این شامل بسیاری از شهروندان در کشورهای مختلف جهان می‌شود که ممکن است اساسا خودشان را ثروتمند ویژه ندانند. بیشترین تعداد جمعیت یک درصدی‌های جهان در آمریکا زندگی می‌کنند. به همین خاطر از سه سال پیش جنبشی به نام جنبش 99 درصد در آمریکا علیه نظام سرمایه‌داری و یک درصدی‌ها شکل گرفت. این جنبش که به خاطر شروع اعتراض و تحصن خیابانی در مقابل وال‌استریت در نیویورک‌، در سراسر جهان به جنبش اشغال وال‌استریت معروف شد، مشخصا ثروتمندان و یک درصدی‌ها را عامل بروز بحران مالی و اقتصادی جهان در سال 2008 می‌دانست و خواستار این بود که این افراد، مسوولیت خطاهای خودشان را بپذیرند و خسارتی را که از بابت این بحران به مردم جهان و به ویژه به فقرا وارد شد، جبران کنند.
نقشه پراکندگی یک درصدی‌ها در جهان به این گونه است:
18 میلیون نفر در آمریکا
۵/ ۳ میلیون نفر در فرانسه
9/ 2 میلیون نفر در انگلیس
۸/ ۲ میلیون نفر در آلمان
4 میلیون نفر در ژاپن
۶/ ۱ میلیون نفر در چین
به این ترتیب دو کشور آسیایی ژاپن و چین تنها کشورهایی هستند که بیش از یک میلیون میلیاردر دارند. البته براساس گزارش‌ها، موج مهاجرت میلیاردرهای چین به سمت غرب در حال افزایش است و آنها ترجیح می‌دهند سرمایه خود را برای خرید ملک در آمریکا و انگلیس سرمایه‌گذاری کنند. سوئیس کشوری است که بیشترین تعداد میلیاردر به نسبت جمعیتش را دارد. از هر 10 شهروند این کشور، یکی جزو جمعیت یک درصدی‌های جهان است. یعنی از جمعیت 8 میلیون نفری سوئیس 800 هزار نفر دارایی و ثروتی بیش از 798 هزار دلار دارد. آلمان بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا را دارد و از کشورهای صنعتی پیشرفته جهان است؛ اما یکی از دلایلی که باعث شده کمترین تعداد میلیاردرها را به نسبت کشورهای هم‌ترازش داشته‌باشد این است که در آلمان، مردم کمی مالک خانه هستند. خانه یکی از اصلی‌ترین شاخص‌های برآورد ثروت و دارایی افراد است. اما برای اینکه جزو ابرثروتمندان جهان باشید، باید دارایی بین 50 تا 100 میلیون دلار داشته‌باشید. در کشورهای عمدتا اروپایی مانند انگلیس، شرکت‌ها و موسسات مشاوره‌ای برای ثروتمندان وجود دارد تا آنها، در افزایش سرمایه‌اشان راهنمایی کند.
۱۰ میلیاردر اول جهان:
1)وارن بافت: میلیاردر آمریکایی که میزان ثروتش در سال 2014 بیش از 58 میلیارد دلار تخمین زده شد.
۲) مایکل بلومبرگ : شهردار سابق نیویورک که میزان ثروتش در سال ۲۰۱۴، حدود ۳۳ میلیارد دلار برآورد شده‌است.
3) کارل ایکان: میلیاردر آمریکایی که میزان ثروتش در سال 2014، رقمی معادل 5/ 24 میلیارد دلار برآورد شده‌است.
۴) ولید بن‌طلال: شاهزاده سعودی که میزان ثروتش در سال ۲۰۱۴، نزدیک ۵/ ۲۰ میلیارد دلار برآورد شده‌است.
5) جورج سوروس: میلیاردر آمریکایی که میزان ثروتش در سال 2014، حدود 23 میلیارد دلار تخمین زده‌شده‌است.
۶) جوزف سافرا : میلیاردر برزیلی که میزان ثروتش در سال ۲۰۱۴، حدود ۱۶ میلیارد دلار برآورد شده‌است.
7) لوییس کارلوس سارمینتو : میلیاردر کلمبیایی که میزان ثروتش در سال 2014، نزدیک 2/ 14 میلیارد دلار تخمین زده شده‌است.
۸) میخاییل پروخوروف: میلیاردر روسی که میزان ثروتش در سال ۲۰۱۴ حدود ۱۱ میلیارد دلار برآورده شده‌است.
9) الکسی مورداشف: میلیاردر روسی که میزان ثروتش در سال 2014، معادل 5/ 10 میلیارد دلار برآورد شده‌است.
۱۰) ابیگیل جانسون: میلیاردر آمریکایی که میزان ثروتش در سال ۲۰۱۴، حدود ۳/ ۱۷ میلیارد دلار برآورده شده‌است.
چند عدد خواندنی
۸۰ : تعداد میلیاردرهای جهان
9/ 1 تریلیون دلار: حجم ثروت میلیاردرهای جهان
۶۰۰ میلیارد دلار: میزان افزایش ثروت ۸۰ میلیاردر اول جهان در ۴ سال گذشته
750 میلیارد دلار: میزان کاهش ثروت فقیرترین مردم جهان در 4 سال گذشته
میزان نابرابری درآمدی در کشورها
بر اساس گزارش سازمان توسعه و همکاری اروپا، شکاف و نابرابری درآمدی میان شهروندان کشورها رو به عمیق‌تر شدن است. این شکاف و نابرابری درآمدی تنها به اختلاف درآمد میان مدیران ارشد مثلا بانک‌ها با کارمندان نیست، بلکه گاه میان دیگر طبقه‌های جامعه هم دیده می‌شود. بر اساس گزارش این سازمان، میزان نابرابری درآمدی دهک بالای جامعه نسبت به دهک پایین جامعه در کشورهای مختلف به این شرح است:
دانمارک ۳/ ۵ برابر
نروژ 1/ 6 برابر
هلند ۶/ ۶ برابر
فرانسه 4/ 7 برابر
ایرلند ۷/ ۷ برابر
انگلیس 6/ 9 برابر
ایتالیا ۲/ ۱۰ برابر
یونان 6/ 12 برابر
اسپانیا ۸/ ۱۳ برابر
آمریکا 5/ 16 برابر
شیلی ۵/ ۲۶ برابر
مکزیک 5/ 30 برابر