دنیای اقتصاد: یک روز مانده به انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات‌متحده، بازار گمانه‌زنی‌ها داغ‌تر از هر زمانی است. نزدیکی آرای دو نامزد در تازه‌ترین نظرسنجی‌ها،‌ بازارها را عصبی کرده، موضوعی که علاوه‌بر ابهام، از افزایش شانس پیروزی نامزد جنجالی جمهوری‌خواهان نیز اثر گرفته است. افت‌وخیز بازارها در هفته گذشته که نظرسنجی‌ها تحت‌تاثیر تحولات تازه بوده‌اند، شدید بوده و واضح است که واکنش شاخص‌ها و قیمت‌ها به نتیجه انتخابات شدیدتر هم خواهد بود. درحالی‌که هیلاری کلینتون دموکرات به‌دلیل ادامه راه باراک اوباما، نامزد حافظ وضع موجود در نظر گرفته می‌شود، دونالد ترامپ جنجالی سیاست‌هایی مبهم دارد. «دنیای‌اقتصاد» در گزارشی واکنش‌های احتمالی بازارهای مختلف جهان را به پیروزی هر یک از نامزدهای انتخابات آمریکا بررسی کرده و سناریوهای گوناگونی را برای شاخص و قیمت‌ها مطرح کرده است. مهم‌ترین مساله این است که راه یافتن ترامپ به «کاخ سفید» پناهگاه‌های سرمایه را گران می‌کند؛ در‌حالی‌که ریاست کلینتون، روندهای فعلی را کم‌وبیش حفظ خواهد کرد. «دنیای اقتصاد» علاوه‌بر نگاه به سناریوهای انتخاباتی بازارها، در گزارشی دیگر، برنامه‌های اقتصادی نامزدهای دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان را نیز مورد ارزیابی قرار داده است.

بازارهای جهانی در دومین هفته نوامبر بی‌هیچ تردیدی تحت‌تاثیر انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات‌متحده خواهند بود، انتخاباتی که نه تنها سیاست یکی از ابرقدرت‌ها و بزرگ‌ترین اقتصاد دنیا را متاثر خواهد کرد، بلکه سیاست و اقتصاد جهان را نیز تحت‌تاثیر قرار خواهد داد. هیلاری کلینتون نامزد دموکرات‌ها، رئیس‌جمهور ثبات در نظر گرفته می‌شود؛ چراکه کم و بیش راه باراک اوباما را ادامه خواهد داد. از این رو پیروزی او در انتخابات ۸ نوامبر که نتیجه آن روز بعد معلوم خواهد شد، بازارها را آرام خواهد کرد. از آن سو، دونالد ترامپ نامزد جنجالی جمهوری خواهان، حتی از سوی بسیاری از اعضای این حزب نیز پذیرفته نیست. برنامه‌های سیاسی و اقتصادی او تا حد بسیار کمی شناخته شده است و خود او هم مدعی است می‌خواهد واشنگتن را زیر و رو کند. این‌ها به آن معنا است که پیروزی او بازارها را به هم خواهد ریخت. تا دو هفته پیش، اوضاع به نفع کلینتون بود و از این رو شاخص‌های سهام و دلار رو به رشد داشتند و پناهگاه‌های سرمایه با کاهش خرید مواجه بودند، اما هفته گذشته شرایط تغییر کرد. یکشنبه هفته گذشته رئیس «اف بی‌آی» آمریکا اعلام کرد که بازپرسان این نهاد فدرال مجوز بررسی مجدد نحوه محافظت کلینتون از ایمیل‌های محرمانه را کسب کرده‌اند. این خبر باعث رشد قابل‌توجه جایگاه ترامپ در نظرسنجی‌های انتخاباتی شد و به محض شروع هفته جدید کاری بازارها را متاثر کرد. از روز دوشنبه، شاخص دلار رو به ضعف گذاشت و بورس‌های جهان تحت‌فشار قرار گرفتند. همزمان، پناهگاه‌های سرمایه مانند طلا و ارزهایی چون فرانک سوئیس و ین ژاپن با افزایش شدید تقاضا روبه‌رو شدند. نفت خام نیز به دلیل احتمال تحت‌تاثیر قرار گرفتن فضای اقتصاد جهان از ریاست‌جمهوری میلیاردر آمریکایی با کاهش ارزش روبه‌رو شد.حالا یک روز مانده به انتخاباتی که رئیس ۴ سال آینده کاخ سفید را مشخص خواهد کرد، نظرسنجی‌ها از نزدیک بودن آرای نامزدهای دو حزب اصلی آمریکا خبر می‌دهند و این بازارها را عصبی کرده است. مهم‌ترین نشانه این عصبیت، افت اکثر شاخص‌های بورسی در روز جمعه بود. انتخابات روز سه‌شنبه برگزار می‌شود و از این رو بازارها در نیمه اول هفته حالت انتظاری خواهند داشت، اما از روز پنجشنبه که بازارهای جهان با نتایج کامل انتخابات روبه‌رو شوند، شاخص‌ها و قیمت‌ها واکنش مقتضی خود را عیان خواهند کرد. با این همه، واکنش‌ها کوتاه‌مدت نخواهند بود.

بازار سهام

پیروزی کلینتون: بازارهای سهام قطعا تمایل دارند نامزد دموکرات برنده انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا باشد. اگر کلینتون پیروز انتخابات باشد، بازارهای سهام با رشد مواجه خواهند شد، گرچه برخی معتقدند بازارهای سهام در چند هفته‌ای که کلینتون جایگاه خوبی در نظرسنجی‌ها داشت، احتمال پیروزی او را پیشخور کرده‌اند. به گزارش رویترز، مارگارت یانگ از موسسه «سی‌ام‌سی مارکتس» و تحلیلگران «بارکلیز» معتقدند که بازارهای سهام در صورت پیروزی کلینتون رشد خواهند کرد، اما رشد آنها محدود خواهد بود.البته کلینتون وعده داده جلوی خودسری‌های «وال استریت» بایستد، اما سیاست‌های او از آنجا که عمدتا وضع موجود را حفظ خواهد کرد، معامله‌گران سهام را راضی نگه خواهد داشت. کلینتون میان سرمایه‌داران بورس‌های آمریکا هواداران و حتی حامیان مالی بسیاری دارد. موسسه «مورگان استنلی» معتقد است که بزرگ‌ترین بازندگان بورسی پیروزی کلینتون، شرکت‌های دارویی خواهند بود زیرا دولت او مالیات آنها را افزایش خواهد داد و قیمت محصولات آنها را کنترل خواهد کرد.

پیروزی ترامپ:‌ پیروزی نامزد جنجالی جمهوری خواهان به سرعت باعث افت شاخص‌های سهام خواهد شد، اول از آن رو که کمتر کسی از سیاست‌های اقتصادی او آگاهی دارد و دوم از آن جهت که بازارهای سهام هم‌اکنون در سطح قابل قبولی هستند که احتمال سودگیری را افزایش می‌دهد. یانگ از موسسه سی‌ام‌سی معتقد است که واکنش بازارهای سهام به پیروزی ترامپ حتی از واکنش آنها به «برگزیت» نیز شدیدتر خواهد بود. بارکلیز پیش‌بینی کرده که در صورتی که ترامپ رئیس کاخ سفید شود، شاخص «اس اند پی ۵۰۰» حدود ۱۳ درصد از ارزش خود را از دست خواهد داد. البته توبیاس لوکوویچ از «سیتی گروپ» این کاهش را بیشتر از ۵ درصد پیش‌بینی نمی‌کند.جان نرماند، رئیس بخش مبادلات ارزی، کالاهای پایه و تحقیقات نرخ‌های برابری ارزها در «جی پی مورگان» پیش‌بینی وضعیت بازارها در طولانی مدت را در صورت ریاست‌جمهوری ترامپ بسیار دشوار می‌داند؛ زیرا به گفته او بخشی از پیشنهادهای سیاستی ترامپ، نامرسوم و برخی دیگر مبهمند. با این همه برخی از موسسات معتقدند که برخی از سهام‌های خاص از ریاست‌جمهوری ترامپ منتفع خواهند شد. تحلیل «بلک راک» نشان می‌دهد شرکت‌های دارویی و بانک‌ها در صورت ریاست‌جمهوری ترامپ با رشد سهام روبه‌رو خواهند شد. تحلیل بلومبرگ نیز مشابه همین است.

بازار ارز

پیروزی کلینتون: با پیروزی نامزد دموکرات در انتخابات آمریکا، دلار ایالات‌متحده بیش از پیش تقویت خواهد شد به همان دلیل که سیاست‌های او حامی ادامه وضع موجود خواهد بود و کاهش ابهام درباره چشم‌انداز سیاست‌های اقتصادی باعث تقویت دلار خواهد شد. از همین رو بود که دلار در روزهای در اوج بودن کلینتون در نظرسنجی‌ها به‌شدت تقویت شد. اگر کلینتون در انتخابات پیروز شود،‌ معامله‌گران بازار ارز دوباره بر احتمال افزایش نرخ‌های بهره در نشست دسامبر کمیته بازار آزاد فدرال رزرو متمرکز خواهند شد. انقباض پولی در آمریکا، دلار را در برابر بیشتر ارزهای جهانی تقویت خواهد کرد. البته تحلیل «بانک آمریکا» رشد دلار در دولت دموکرات را منوط به این می‌داند که دموکرات‌ها در انتخابات کنگره نیز پیروز شوند. موسسه «سوسیته جنرال» می‌گوید: در صورت پیروزی کلینتون، ارزهای اقتصادهای نوظهور تا حدی رشد خواهند کرد، چراکه پیروزی کلینتون در بازار ارز پیشخور شده است. البته سوسیته جنرال، روبل روسیه را از این احتمال مستثنی می‌داند. یکی از برندگان مهم پیروزی کلینتون، پزوی مکزیک خواهد بود. دونالد ترامپ گفته در صورت ریاست‌جمهوری دیواری میان دو کشور خواهد کشید و قوانین مهاجرت را تغییر خواهد داد. به این ترتیب، شکست ترامپ به شدت پزوی مکزیک را تقویت خواهد کرد. وضعیت به گونه‌ای است که در ماه‌های گذشته، ارزش پزوی مکزیک به‌عنوان ابزار سنجش عملکرد نامزدها در کارزارهای انتخاباتی عمل کرده است. نرماند از «جی‌پی‌مورگان» رشد دلار کانادا را هم در صورت پیروزی کلینتون پیش‌بینی می‌کند. پیش‌بینی می‌شود ارزهای آسیایی نیز به علت آسودگی بیشتر در صورت پیروزی کلینتون با رشد مواجه شوند. کلیف تان، از بانک «توکیو-میتسوبیشی او اف جی» رشد ۲ درصدی ارزهای آسیایی را در صورت ریاست‌جمهوری کلینتون پیش‌بینی می‌کند.

پیروزی ترامپ:‌ ابهام موجود درباره سیاست‌های ترامپ باعث تضعیف دلار در صورت راه یافتن ترامپ به کاخ سفید خواهد شد. همچنین واضح است که پزوی مکزیک هم در صورت پیروزی او سقوط خواهد کرد. سوسیته جنرال پیش‌بینی کرد که در صورت پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری سه‌شنبه، پزوی مکزیک ۱۷ درصد از ارزش خود را از دست خواهد داد. با این همه، «بانک آمریکا» معتقد است احتمال پیروزی ترامپ پیش از این اثر خود را بر ارز همسایه گذاشته است. نرماند از جی پی مورگان هم می‌گوید از آنجا که ترامپ حامی دستکاری تعرفه‌های بازرگانی به نفع آمریکا است، در صورت به قدرت رسیدن او دلار کانادا در یک روز ۵ درصد از ارزش خود را از دست خواهد داد. او سقوط پزو را هم در صورت ریاست‌جمهوری ترامپ، ۸ درصد پیش‌بینی می‌کند. البته او می‌گوید که پزو در بلندمدت بازگشت خواهد داشت، چراکه بانک مرکزی مکزیک در بازار مداخله خواهد کرد و کنگره نیز سیاست‌های ترامپ را تعدیل خواهد کرد. پیروزی ترامپ ارزهای پناهگاه مانند ین ژاپن و فرانک سوئیس را هم محبوب‌تر خواهد کرد چراکه مشخص نیست دولت او با بزرگ‌ترین اقتصاد جهان و در کل اقتصاد جهان چه خواهد کرد. یورو و پوند هم تحت‌تاثیر نگرانی‌ها از روابط آمریکا و چین و احتمال تعویق انقباض پولی تقویت خواهند شد. پیش‌بینی می‌شود ریاست‌جمهوری ترامپ، ارزهای وابسته به کالا را نیز تحت فشار قرار دهد. از آنجا که ریاست‌جمهوری او فضایی ضدرشد تولید خواهد کرد،‌ کالاهایی مانند نفت احتمالا تضعیف خواهند شد و ارزهایی چون دلار کانادا را تحت‌تاثیر قرار خواهند داد.البته «بانک آمریکا»‌ می‌گوید بین ۳ تا ۹ ماه پس از انتخاب احتمالی ترامپ، دلار دوباره رشد خواهد کرد؛ چراکه جمهوری‌خواهان به فکر محرک‌های مالی برای افزایش رشد اقتصادی خواهند افتاد. از آنجا که ترامپ علیه چین و صادرات آن هم مواضع تندی گرفته، ریاست‌جمهوری او یوآن را هم در بازارهای جهانی تضعیف می‌کند. کن چئونگ، استراتژیست «میزوهو بانک» هنگ کنگ این افت را تا ۳ درصد پیش‌بینی می‌کند. افزایش ریسک سیاسی نیز دلیل دیگری برای افت یوآن خواهد بود. موسسه «کردیت اگریکول» می‌گوید وون کره جنوبی نیز با ریاست ترامپ تضعیف خواهد شد؛ زیرا او لزوم حضور نیروهای آمریکا در نزدیکی مرز کره شمالی را زیر سوال برده است.

بازار کالا

پیروزی کلینتون: بازار کالاهای پایه، تنوع زیادی دارد که تاثیرپذیری‌های متفاوتی از انتخابات آمریکا دارند. کلینتون از آنجا که احتمالا به افزایش رشد اقتصادی کمک خواهد کرد، باعث افزایش قیمت نفت خواهد شد، گرچه برخی معتقدند سیاست‌های حامی محیط زیست او نفت را تحت فشار قرار خواهد داد. زغال‌سنگ نیز ممکن است تحت فشار سیاست‌های زیست محیطی او باشد. با این همه، گاز طبیعی در صورت حذف زغال‌سنگ از چرخه انرژی، با رشد روبه‌رو خواهد شد. در بازار فلزهای گرانبها، روی کار آمدن کلینتون قیمت‌ها را کاهش خواهد داد؛ اول از آن رو که تقاضای طلا و نقره به‌عنوان سرمایه امن کاهش خواهد یافت و دوم از آن جهت که افزایش نرخ‌های بهره، دلار را گران و کالاهای پایه را ارزان خواهد کرد. اینکه کلینتون حامی وضع موجود است باعث خواهد شد طلا روند طبیعی خود را طی کند.

پیروزی ترامپ: ترامپ وعده داده قوانین زیست محیطی که استفاده از زغال‌سنگ را محدود می‌کند، تغییر دهد. به این ترتیب، ریاست‌جمهوری او حامی زغال‌سنگ و عامل فشار برای مصرف گاز طبیعی خواهد بود. بلومبرگ پیش‌بینی کرده پیروزی ترامپ در انتخابات باعث کاهش شدید تقاضای گاز شود.

نفت خام ممکن است در دولت ترامپ تحت‌تاثیر فضای ضدرشد قرار بگیرد اما مساله این است که موضع‌گیری‌های او علیه ایران و توافق هسته‌ای ممکن است تنش را در بازار انرژی بالا ببرد و نفت را گران‌تر کند. جان کیلدوف از موسسه «اگین کپیتال» روند ماه‌های آینده نفت را به موضع‌گیری‌های سیاسی ترامپ وابسته می‌داند. نورماند از جی پی مورگان می‌گوید پیروزی ترامپ در انتخابات ابتدا باعث افت ۵ درصدی نفت می‌شود، اما بعد موجب رشد ۱۸ درصدی قیمت طلای سیاه خواهد شد. او علاوه بر موضع‌گیری‌های سیاسی ترامپ، افت شاخص‌های سهام و برگزیت را نیز عامل رشد نفت می‌داند.اما یکی از بزرگ‌ترین برنده‌های پیروزی ترامپ، طلا خواهد بود. روند بهای فلز زرد در هفته گذشته کاملا موید این نکته است. از زمانی که جایگاه ترامپ در نظرسنجی‌های انتخاباتی بهبود یافت، طلا نیز گران‌تر و گران‌تر شد. فلز زرد همیشه از بحران‌های اقتصادی و سیاسی یا ابهامات موجود نفع می‌برد و حضور ترامپ در کاخ سفید احتمال هر دو را افزایش می‌دهد. اونس طلا هفته گذشته به کمک شوک ترامپ، پس از حدود یک ماه از مرز ۱۳۰۰ دلار گذشت و در نهایت روی قیمت ۱۳۰۴ دلار ایستاد. نورماند پیش‌بینی می‌کند که اعلام پیروزی ترامپ در انتخابات بلافاصله باعث جهش بهای طلا تا قیمت ۱۳۵۰ دلار خواهد شد. ترامپ حامی افزایش نرخ‌های بهره است،‌ اما اگر سیاست‌های دولت او باعث شود کمیته بازار آزاد فدرال رزرو، انقباض پولی را به تعویق بیندازد، طلا باز هم گران خواهد شد. همچنین افت شاخص‌های بورس به نفع طلا کار خواهد کرد. بارکلیز وضعیت مس را هم در دولت او خوب می‌داند؛ چراکه ترامپ بر پل‌سازی و جاده‌سازی تاکید داشته است. البته نورماند، جاه‌طلبی‌های ترامپ درباره زیرساخت‌ها را بسیار مبهم می‌داند.

بازار اوراق

پیروزی کلینتون: روی کار آمدن رئیس‌جمهوری دموکرات در شرایط فعلی باعث خواهد شد ریسک‌پذیری در بازارها افزایش پیدا کند. این موضوع بازدهی اوراق بهادار را افزایش خواهد داد. این سناریو را «بانک آمریکا» هم تایید می‌کند. وقتی در ماه جولای کلینتون در نظرسنجی‌های انتخاباتی، فاصله خود را با ترامپ افزایش داد، بازدهی اوراق دولتی ده ساله ایالات متحده، ۳۶/ ۰ رشد کرد، اما زمانی که اف‌بی‌آی اعلام کرد پرونده هیلاری کلینتون را مورد بررسی مجدد قرار خواهد داد، بازدهی اوراق با افت مواجه شد. بررسی‌های ایان لینجن، از مدیران ارشد «بی‌ام‌او کپیتال مارکتس» نشان می‌دهد در صورت پیروزی کلینتون، بازدهی متوسط اوراق دولتی ۰۵/ ۰درصد رشد خواهد کرد. اگر جمهوری‌خواهان کنترل دست کم یکی از مجالس کنگره را در دست خود نگه دارند، بازار اوراق تغییر چندانی را تجربه نخواهد کرد زیرا محرک‌های مالی دولت در مقایسه با برنامه‌های ترامپ، پایین خواهد ماند. اما اگر دموکرات‌ها در انتخابات کنگره هم پیروز شوند، بازدهی اوراق قرضه افزایش خواهد یافت.

پیروزی ترامپ:‌ موسسه «کردیت اگریکول» پیش‌بینی می‌کند که پیروزی ترامپ به افت بازدهی اوراق قرضه منجر شود. این موسسه افت ۱/ ۰ درصدی را پیش‌بینی می‌کند، گرچه بررسی‌های «لینجن» از میزان افت کمتری می‌گوید. نورماند از جی پی مورگان میزان افت را ۷/ ۱ درصد پیش‌بینی می‌کند. با این همه، در طولانی مدت ممکن است روند معکوس شود. برنامه‌های ترامپ برای کاهش مالیات‌ها و هزینه کردن برای زیرساخت‌ها می‌تواند باعث شود بازدهی اوراق مثبت شود، به‌خصوص اگر کنترل یکی از مجالس کنگره در دست جمهوری‌خواهان باشد. البته «بانک آمریکا» معتقد است بازدهی اوراق تحت‌تاثیر ریاست ترامپ قرار نخواهد گرفت.

ادامه خبر را در صفحات ۶ ‌و ۲۹ بخوانید