پرهام پهلوان:
فقر به طور آشکار دسترسی بسیاری از ساکنان زمین به سلامت را تحتالشعاع قرار داده است. از این منظر ثبات اقتصادی (Economic stability) یکی از اصول اساسی و تعیینکننده در سلامت افراد جامعه است. در محیطی نظیر اقتصاد ایران، ثبات اقتصادی گوهر کمپیدایی است که بر سطح سلامت و رفاه افراد مختلف جامعه اثر گذاشته است.
دکتر شروین آثاری/دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه چارلز درو در لسآنجلس آمریکا
تعیینکنندههای اجتماعی سلامت، عوامل یا شرایط اجتماعی و اقتصادی هستند که بر وضعیت سلامت افراد جامعه تاثیر میگذارند. این عوامل میتوانند ابعاد و جوانب اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و محیطی را شامل شوند؛ اما رفتار و خدمات بهداشتی را در بر نمیگیرند. فهم بهتر تعیینکنندههای سلامت به طور مشترک به ما محققان و بهخصوص به سیاستگذاران بهداشتی و سیاستگذاران حیطههای دیگر کمک میکند تا درباره عوامل و فرآیندهایی که به حفظ سلامت مردم یا کاهش سلامت آنها منجر میشوند، دانش بیشتری کسب کنیم.
مطابق با تعریف سازمان بهداشت جهانی، سلامت را میتوان بهعنوان مفهومی از وضعیت رفاه کامل جسمی، روانی و اجتماعی انسان در نظر گرفت. بنابراین، مفهوم سلامت شامل ابعاد فیزیولوژیک، روانی و اجتماعی زندگی انسان است. در حالی که اهمیت وجود سیستم مراقبتهای بهداشتی پیشرفته برای سلامت جامعه غیرقابل انکار است، اهمیت بالقوه سایر عوامل تعیینکننده سلامت را نباید نادیده گرفت. از منظر تئوریهای تخصیص، عوامل غیرپزشکی تعیینکننده سلامت عمدتا با توجه به دو موضوع اهمیت دارند: اول، سهم خاص آنها در دستیابی به اهداف سلامت و دوم، اینکه تا چه حد ممکن است با تکیه بیشتر بر آن عوامل تعیینکننده، مصرف مراقبتهای بهداشتی و در نتیجه مخارج سلامت کاهش یابد.
منظور از مولفههای سلامت اجتماعی، مجموعه عوامل غیرپزشکی است که بر سلامت افراد جامعه اثر میگذارند. این عوامل شامل شرایطی است که افراد در آن به دنیا میآیند، زندگی میکنند، آموزش میبینند، کار میکنند و پیر میشوند. همچنین این عوامل شامل مجموعه وسیعتری از نیروهایی است که شرایط زندگی روزمره را شکل میدهند. یکی از این مولفهها ثبات اقتصادی جامعه است. این شاخصه به رابطه میان منابع مالی افراد (درآمد، هزینه زندگی و وضعیت اجتماعی-اقتصادی) و سلامت آنها میپردازد.