معنای بازگشت ترامپ برای ناتو/ آیا اروپا در آستانه جنگ جهانی سوم قرار دارد؟

به گزارش اقتصادنیوز، دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور، بیزاری خود از ناتو را پنهان نکرد. در سال 2018، در اجلاس سران ائتلاف نظامی، او تهدید کرد که اگر سایر اعضا هزینه‌های دفاعی خود را افزایش ندهند، آمریکا "راه خود را خواهد رفت". گفته می شود که او اغلب به طور خصوصی در مورد خروج از ناتو صحبت کرده است. اما در 10 فوریه، در یک گردهمایی در کارولینای جنوبی، ترامپ فراتر از پیش بینی ها لفاظی کرد. او بدون شک به صورت غیرمعمول مدعی شد که «رئیس‌جمهور یک کشور بزرگ» از او پرسیده: «خب، ، اگر ما پول ندهیم و روسیه به ما حمله کند، آیا از ما محافظت می‌کنی؟» ترامپ می‌گوید در پاسخ گفتم، «تو پولی ندادی؟ شما بزهکار هستید... نه، من از شما محافظت نمی کنم. در واقع من روسیه را تشویق می‌کنم که هر کاری می‌خواهد انجام دهد».

هراس ناتو از بازگشت ترامپ

در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ، سران دولت های اروپایی نگران این بودند که او تعهد آمریکا به بند پنجم سند تاسیس ناتو، معاهده واشنگتن 1949 را تضعیف کند. ماده 5 می گوید: «حمله مسلحانه علیه یک یا چند [عضو]... حمله علیه همه آنها در نظر گرفته شود» و اعضا به قربانی یا قربانیان چنین حمله ای «فورا» کمک کنند. تنها زمانی که ماده 5 مورد استناد قرار گرفت پس از حملات 11 سپتامبر 2001 بود که در نتیجه ناتو از سال 2003 به مدت یک دهه یک ماموریت امنیتی در افغانستان را رهبری کرد.ماده 5 می گوید که پاسخ ناتو ممکن است شامل نیروی مسلح نیز باشد، اما آن را الزامی نمی کند. آنچه ائتلاف وعده می دهد این است که "اقدامی را که لازم بداند" برای بازگرداندن و حفظ امنیت انجام دهد. این می تواند هر چیزی باشد، از جنگ هسته ای گرفته تا اعتراض سخت دیپلماتیک. یکی دیگر از ابهامات - که از زمان الحاق روسیه به کریمه، بخشی از اوکراین، در سال 2014، اعضای شورای آتلانتیک شمالی را نگران کرده به "جنگ ترکیبی" مربوط می شود. این ترکیبی از تبلیغات، فساد، براندازی، جاسوسی، بهره برداری از وابستگی اقتصادی و انرژی، دیپلماسی و استفاده از نیروهای نظامی نامنظم است ("مردان سبز کوچک" که در کریمه ظاهر شدند). اگرچه اوکراین عضو ناتو نیست، اما حمله روسیه مشکلی را برای ائتلاف نشان داد: چگونه می توان آستانه پاسخ قهرآمیز را شناسایی کرد و چگونه آن را برای جلوگیری از تشدید درگیری مسلحانه کامل تنظیم ساخت.

چگونه عبور از محدودیت ها

به نوشته اکونومیست، علیرغم حمله روسیه به اوکراین در سال 2022، این نگرانی ها به طور کامل برطرف نشده است. به نظر می رسد ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، همچنان حمله مستقیم به خاک ناتو را بسیار خطرناک می داند. اما اگر او با به دست آوردن دست برتر در اوکراین جسور شود، ممکن است وسوسه شود تا بداند آستانه ناتو برای استفاده از زور در کجا قرار دارد، برای مثال با محاصره کشورهای بالتیک، سازماندهی یک حمله سایبری بزرگ، یا حمله به شکاف سووالکی، کریدور ناتو. بین بلاروس و کالینینگراد، یک منطقه روسی. اگر ترامپ دوباره رئیس جمهور شود، این وسوسه بسیار قوی تر خواهد بود.از زمان حمله تمام عیار روسیه به اوکراین، بودجه دفاعی اعضای اروپایی ناتو به شدت افزایش یافته است. به رهبری لهستان، هزینه تجهیزات نظامی 25 درصد افزایش یافته و تعداد اعضای ناتو که به هدف صرف حداقل 2 درصد تولید ناخالص داخلی برای دفاع رسیده اند، اکنون 11 مورد از 31 است. این ائتلاف انتظار دارد این رقم تا پایان سال 2024 به 18 برسد.با این حال بعید به نظر می رسد که سطح واقعی هزینه های دفاعی اروپا بتواند ترامپ را تسکین دهد. در عوض، اروپا شروع به رویارویی با چیز غیرقابل تصوری کرده است: اینکه دیگر نمی توان به پشتوانه امنیت اروپا توسط قدرت نظامی آمریکا، اعتماد کرد. این تغییر در لحظه‌ای اتفاق می‌افتد که خطر بزرگ‌تری برای اروپا نسبت به هر زمان دیگری از زمان اوج جنگ سرد رخ می‌دهد.

برخی ممکن است بگویند که این  تحولات چندان هشدار دهنده نیست. به هر حال، ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری خود، آمریکا را از ناتو خارج نکرد. در هر صورت، قوانین دو حزبی که اواخر سال گذشته تصویب شد، هر رئیس‌جمهوری را که می‌خواهد از ائتلاف کناره‌گیری کند، موظف می‌کند که دو سوم اکثریت را در سنا یا کنگره، که یک محدودیت عمدتا جدی است را کسب کند.اما برای دیگران، چنین اطمینانی پوچ است. در اولین دوره ریاست جمهوری خود، ترامپ عمدتا توسط وزرای دفاع و مشاوران امنیت ملی که به ناتو متعهد بودند، محدود شد. اگر او پیروز می شد، احتمالا چهره هایی را منصوب می کرد انتصاباتی می توانست با خارج کردن نیروهای آمریکایی از این کشور، تعهد ایالات متحده  به تعهدات معاهده را به طور مهلکی از بین ببرد. در چنین شرایطی، پوتین به بزرگ ترین آرزوی خود - پاره کردن هر معنای عملی ماده 5 تا آنجا که به آمریکا مربوط می شد – می رسید.