عربستان و اسرائیل در یک قدمی عادی سازی؟/ پلن امنیتی بایدن برای مانور قدرت بن سلمان در خاورمیانه

به گزارش اقتصاد نیوز، حملات 7 اکتبر حماس و پاسخ اسرائیل در غزه چه تاثیری بر استراتژی ایالات متحده در خاورمیانه داشته است؟ پاسخ به این سوال فعلا مبهم است.در روزهای اخیر در رویکرد دولت بایدن درباب چنگ اسرائیل و حماس، چالش‌های امنیتی خاورمیانه و جهانی دو چشم انداز گشوده شده است. آزادی برخی از اسیرها توسط حماس در ازای توقف درگیری، اولین گام در مسیر حل مناقشه غزه است. اصولی که این رویکرد را هدایت می کند، در واقع نسبت به قبل از 7 اکتبر تغییری نکرده است. اما این درگیری موجب شد تا ایالات متحده مقوله امنیت خاورمیانه را در اولویت قرار دهد.

حمله اسرائیل، تیم بایدن را هم صدا کرد

سخنرانی برت مک گورک، هماهنگ کننده کاخ سفید برای خاورمیانه در گفتگوی منامه 2023 در بحرین و سرمقاله جو بایدن در واشنگتن پست با عنوان «ایالات متحده از چالش پوتین و حماس عقب نشینی نمی کند»، نشان از عزم بایدن برای بازتعریف استراتژی این کشور در خاورمیانه است. آنچه بایدن و مک گورک در روزهای اخیر ارائه کردند تصویر  زبان مشترک حاکم بر دولت آمریکا بود. آنها از پنج اصل راهنما پیروی می کنند که مک گورک به عنوان «دکترین بایدن» برای خاورمیانه در شورای آتلانتیک از آنها رونمایی کرد: مشارکت، بازدارندگی، دیپلماسی، یکپارچگی و ارزش ها.

حتی پس از حملات 7 اکتبر، این پنج اصل زیربنای گام‌هایی است که امروز ایالات متحده در حال انجام است، از جمله تأیید حمایت آهنین ایالات متحده از امنیت اسرائیل. با این حال، هم بایدن و هم مک گورک بر مسیری جهت تامین امنیت اسرائیل تاکید دارند که ماهیت استراتژیکی دارد و فراتر از یک تضمین مبتنی بر قدرت سخت است. در واقع، آنها تایید دارند که امنیت بلندمدت اسرائیل منوط به زیستن فلسطینی ها در سرزمین خودشان است. در همین راستا شورای آتلانتیک نوشت:در این لحظه پرتنش این خطر وجود دارد که درگیری را به صورت مجزا ببینیم. فوری ترین نیاز برای حل مناقشه اسرائیل و حماس، برقراری بازدارندگی اسرائیل و پیشرفت به سوی راه حل دو دولتی است. اما این مهم باید همراه با مجموعه وسیع تری از اقدامات ایالات متحده انجام شود، اقداماتی چون بیان تعهد ایالات متحده به منطقه پس از خروج ایالات متحده در سال 2021 از افغانستان و متعاقب آن کاهش موضع دفاعی ایالات متحده، مقابله با گسترش چین، مقابله با حمله روسیه به اوکراین، مقابله با نفوذ ایران و تقویت همسویی بین اسرائیل و عربستان سعودی.

قفل روابط واشنگتن و ریاض گشوده شد

حمله حماس اعتبار بازدارندگی اسرائیل را از بین برد. حتی اگر اسراییل می توانست حماس را در چند هفته گذشته کنار بگذارد، این اتفاق می افتاد. به ادعای ناظران، وجهه اسرائیل به عنوان نیروی(ادعایی) متوازن علیه قدرت ایران کاهش یافته است. در نتیجه، ایالات متحده با هدف بازدارندگی ایران و متحدانش، دو گروه ناو هواپیمابر و سایر قابلیت‌های نظامی را در منطقه مستقر کرد. در حالی که جنگ اسرائیل در غزه جهت برقراری مجدد بازدارندگی ادامه دارد، تعداد قابل توجهی از تلفات غیرنظامیان حل و فصل سیاسی پس از جنگ با فلسطینیان در غزه و کرانه باختری را دشوارتر خواهد کرد.

در شرایط کنونی، ایالات متحده از اهرم دیپلماسی برای کاهش فشار در منطقه و همسو کردن عربستان با اسرائیل استفاده می کند. این رویکرد، توضیح می دهد که چرا اولین سفر بایدن به منطقه در سال 2022 به اسرائیل و عربستان سعودی بود. همچنین تشریح می دهد که چرا دولت بایدن هم عادی سازی عربستان و اسرائیل و هم توافقنامه های امنیتی را دنبال می کند که نشان دهنده تعهد ایالات متحده به امنیت منطقه است. به گفته ناظران، انتظار می رفت که سود دیپلماتیک این تلاش به طور کامل قفل فروش تسلیحات ایالات متحده به عربستان سعودی را باز و جنبه های عملی کریدور اقتصادی هند-خاورمیانه-اروپا را فعال کند. این تلاش به دلیل درگیری اسرائیل و حماس متوقف شده، اما سفر اخیر شاهزاده خالد بن سلمان، وزیر دفاع عربستان سعودی به کاخ سفید و پنتاگون نشان دهنده تمایل سعودی ها برای از سرگیری این روند در مقطعی در آینده است.