افق توریسم سلامت در یزد

در ایران، گردشگری سلامت بیشتر در بحث درمان بیماری‌هایی چون جراحی قلب، ناباروری، دندان‌پزشکی، چشم، سرطان، جراحی پلاستیک و گردشگری در آب‌های شفابخش است. در خبرها آمده بود که معاون درمان وزارت بهداشت گفته که هدف‌‌‌گذاری ما کسب درآمد ۵ تا ۱۰ میلیارد دلاری در سال از راه گردشگری سلامت است‌‌‌. معاون درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به اینکه اکنون ۲۴۷ مرکز درمانی مجوز گردشگری سلامت دارند، گفت: در رتبه‌‌‌بندی جهانی که از سوی یک موسسه آمریکایی در خصوص گردشگری درمانی صورت گرفته، ایران دارای رتبه چهل‌‌‌و‌‌‌ششم بین کشور‌‌‌های جهان معرفی شده است.

سعید کریمی بیشترین گردشگر سلامت مراجعه‌کننده به ایران را مربوط به ۱۰ کشور همسایه شرقی و غربی و حاشیه خلیج‌‌‌فارس دانست و اظهار کرد: بین این کشور‌‌‌ها عراق و افغانستان در رتبه بالاتر و پاکستان، عمان، بحرین ارمنستان و تاجیکستان در رتبه‌‌‌های بعدی قرار دارند و کشور‌‌‌های مذکور مجموعا مبدأ بیش از ۹۰درصد گردشگران سلامت ایران بوده‌‌‌اند. وی با بیان اینکه ایران در سال ۱۴۰۱ از ۱۶۴ ملیت گوناگون و بنابراین از ۵ قاره جهان گردشگر سلامت داشته است، یادآور شد: البته تعداد گردشگران سلامت از برخی ملیت‌‌‌ها چند صدهزار نفر و شمار گردشگران سلامت برخی کشور‌‌‌ها نیز به ویژه از قاره‌‌‌ها و مناطق دوردست محدود بوده است.

معاون درمان وزارت بهداشت ضمن اشاره به اینکه گردشگری سلامت صنعتی ارز‌‌‌آور است، اظهار کرد: سالانه حدود یک میلیارد دلار به واسطه خدمات گردشگری سلامت وارد کشور می‌شود که این مبلغ علاوه بر مراکز درمانی و بیمارستانی به زنجیره هتل‌‌‌ها، رستوران‌‌‌ها، صنعت حمل‌ونقل و دیگر نهاد‌‌‌های خدماتی نیز تعلق می‌‌‌گیرد. در واقع گردشگری سلامت به عنوان یک صنعت پاک می‌‌‌تواند چرخ اقتصادی یک استان و شهر میراث جهانی و شناخته شده در جهان همچون یزد را کاملا متحول کرده و پولدار کند.

یزد با میراث ماندگار در حوزه‌‌‌های گردشگری، صنایع‌‌‌دستی و صنایع و معادن یکی از استان‌‌‌هایی است که ظرفیت‌‌‌های بسیار گسترده‌‌‌ای در حوزه پزشکی و خدمات درمانی دارد و همواره در دولت‌‌‌های مختلف شعار توسعه گردشگری سلامت را در برنامه‌‌‌ها داشته است.با این حال رونق گردشگری سلامت با توجه به ظرفیت‌‌‌های این سرزمین با آنچه در برنامه‌‌‌ها و شعارها ارائه شده و می‌شود فاصله‌‌‌ زیادی دارد؛ یکی از این برنامه‌‌‌ها برنامه تحولی «یزدنوین» است.این برنامه در حوزه گردشگری سلامت شامل پزشکی، تندرستی و طبیعت درمانی که با حضور و همکاری فعالان حوزه گردشگری سلامت، فعالان بخش خصوصی، نمایندگان شرکت‌های گردشگری سلامت و نمایندگان بیمارستان‌‌‌های خصوصی و مشارکت اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌‌‌دستی و دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی(ره) یزد تهیه و تدوین شده است، شامل ۱۴حوزه فعالیت و ۸۹ طرح با هدف دستیابی سالانه به ۲۰ هزار گردشگر خارجی این حوزه در افق ۱۴۰۵ است.

این در حالی است که بر اساس آمار رسمی و غیررسمی، اکنون سالانه حدود ۲هزار نفر از اتباع خارجی برای رفع نیاز درمانی و سلامت و همچنین بازدید از جاذبه‌‌‌های گردشگری در استان حضور می‌‌‌یابند که در برنامه گردشگری سلامت استان برای سال ۱۴۰۵، معادل ۲۰ هزار نفر هدف‌‌‌گذاری شده است. استاندار یزد درباره برنامه استان در این بخش اظهار کرد: با توجه به ظرفیت‌‌‌های استان در حوزه بهداشت و درمان و به‌‌‌ویژه در حوزه منابع انسانی و برخورداری از پزشکان حاذق و توانمند، توجه به حوزه گردشگری سلامت و برنامه‌‌‌ریزی برای پیشبرد برنامه‌‌‌های این حوزه از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

مهران فاطمی افزود: نگاه استان به حوزه گردشگری سلامت عمدتا بر گردشگری سلامت گردشگران خارجی متمرکز است و با حرکت جدی در این مسیر و پذیرش گردشگران از این طریق، ضمن ارزآوری و ایجاد ارزش‌‌‌ افزوده شاهد شکل‌‌‌گیری اتفاقات فرهنگی در کنار آن خواهیم بود. وی در تبیین ضرورت تدوین دقیق چارچوب گردشگری سلامت استان و تعیین چشم‌‌‌انداز این حوزه گفت: خروجی نشست‌‌‌های هم‌‌‌اندیشی این حوزه، باید تعیین ریل صحیح استان در حوزه گردشگری سلامت، متناسب با ظرفیت‌‌‌ها و زیرساخت‌‌‌های موجود و پیش‌‌‌بینی شرایط آینده و سپس اولویت‌‌‌بندی اقدامات و پروژه‌‌‌های لازم‌‌‌الاجرا در این مسیر باشد.

استاندار یزد با بیان اینکه تعلل در تدوین نقشه راه گردشگری سلامت و معرفی ظرفیت‌‌‌های یزد در این حوزه در سطح ملی و بین‌‌‌المللی جایز نیست، تاکید کرد: برنامه تدوین‌‌‌شده در این بخش باید به‌‌‌عنوان پیوست اجرایی سند یزد نوین قرار گرفته و در وهله بعدی، برنامه زمان‌‌‌بندی برای پروژه‌‌‌های این حوزه تهیه و آنها در قالب برنامه‌‌‌های کوتاه‌‌‌مدت، میان‌‌‌مدت و بلندمدت در مدار اجرا قرار می‌‌‌گیرد. فاطمی بر لزوم معرفی ظرفیت‌‌‌های دینی، فرهنگی، تاریخی، اقتصادی، تجاری و گردشگری در سطح ملی و بین‌‌‌المللی و تامین منابع مالی در راستای تحقق این مهم تاکید کرد. سرپرست دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد نیز درباره ظرفیت‌‌‌های پزشکی و سلامت استان یزد گفت: استان یزد به یکی از بهترین قطب‌‌‌های درمان و خوشنام در زمینه پزشکی تبدیل شده و نسبت به سایر استان‌‌‌ها در حوزه درمان وضعیت بسیار مناسبی دارد.

مهدی هاشمی‌باجگانی با بیان اینکه یزد در میزان تخت‌‌‌ها در بیمارستان‌‌‌ها و همچنین میزان و تعداد پرستار و پرسنل بیمارستانی و تجهیزات پزشکی به عنوان یکی از شاخصه‌‌‌های برتر در کشور است، افزود: یزد در همه زمینه‌‌‌ها جزو پنج استان برتر کشور است و به عنوان قطب درمان شناخته می‌شود. وی خاطرنشان کرد: اکنون از استان‌‌‌های کرمان، هرمزگان، خراسان، سیستان و بلوچستان و اخیرا فارس و اصفهان ورود بیمار به یزد داریم.

سرپرست دانشگاه علوم پزشکی تصریح کرد: رتبه اول پژوهشی میان دانشگاه‌‌‌های هم سطح، دارا بودن ۲۰ مجله علمی ـ پژوهشی و وجود ۲۰ مرکز دانش‌‌‌بنیان با محوریت سلامت از موفقیت‌‌‌های دانشگاه است. همچنین مقرر شد مساله تحقیقات دانش‌بنیان به سمت محصول محوری ارتقا یابد. وی تاکید کرد: اکنون هدف‌‌‌گذاری ما از بیمارستان‌‌‌های معمولی به سمت بیمارستان‌‌‌ها با اهداف تخصصی و فوق تخصصی پیشرفته نظیر بیمارستان فوق تخصصی پیوند با ۷۰درصد پیشرفت، بیمارستان سرطان تامین اجتماعی و بیمارستان پیوند کلیه است. با وجود اینکه استان یزد در سال‌‌‌های گذشته به عنوان یکی از قطب‌‌‌های سلامت کشور مطرح شده و گردشگری سلامت در این استان رواج پیدا کرده اما نبود فضاهای مناسب برای اسکان گردشگران سلامت، مشکلات زیرساختی و شلوغی درمانگاه‌‌‌های دولتی در شهر یزد ، مشکلاتی را برای بومی‌ها و ساکنان شهر یزد ایجاد کرده است.

نماینده یزد، اشکذر و بخش ندوشن در مجلس برای حل این مشکل با تاکید بر اینکه درمانگاه‌‌‌های تخصصی در استان یزد بسیار مورد نیاز است، اظهار کرد: زمانی که در محلات برای بررسی مشکلات مردم حضور پیدا می‌‌‌کنیم، مردم نسبت به نبود درمانگاه تخصصی در محلات اعتراضاتی دارند که باید برای این مساله نیز چاره‌‌‌اندیشی شود تا در سریع‌ترین زمان بتوان به شهروندان خدمات درمانی ارائه کرد. محمد صالح جوکار درباره گردشگری سلامت هم گفت: در حوزه درمان در استان یزد یک هدف راهبردی داریم که آن هم حوزه توریسم یا گردشگری سلامت است. وی افزود: الان این مساله به نوعی در استان یزد شکل گرفته و از مناطق جنوبی کشور به یزد مراجعه می‌‌‌کنند تا از ظرفیت‌‌‌های بسیار خوب پزشکی استفاده کنند. به نظر می‌‌‌رسد با توجه به ظرفیت بالای نیروی انسانی و وجود پزشکان فوق تخصص ، مجرب و متعهد در استان یزد و تنها با تقویت زیرساخت‌‌‌ها و تدوین یک‌برنامه منسجم و با نگاه واقعی به داشته‌‌‌ها ، بتوان به درآمدزایی و حرکت صحیح قطب پزشکی مرکز و جنوب کشور روی ریل گردشگری سلامت امیدوار بود.