جمعه‌بازاری برای خرید و گردشگری
فرحناز ایران‌نژاد نیمه‌شب پنج‌شنبه است یا نه بهتر، بگوییم اولین وقت جمعه‌، غرفه‌داران به صف ایستاده‌اند تا بتوانند اجازه برپایی غرفه در پارکینگ پروانه را بگیرند.
برای آنها روز جمعه نه زمان فراغت و آسایش، بلکه پرمشغله‌ترین روز کاری است. از اول صبح دسته دسته علاقه‌مندان به اشیای قدیمی و اجناس سنتی سری به این جمعه بازار می‌زنند؛‌ ساعت به یازده که برسد دیگر جای سوزن انداختن نیست. مجتمع تجاری پروانه یکی از مراکز خریدی است که پارکینگ آن از خود مجتمع معروف‌تر است. آوازه خرید و فروش اجناس و اشیا عتیقه و قدیمی آن به گوش خیلی‌ها رسیده است و حالا تبدیل به یکی از مهم‌ترین مراکز معامله عتیفه و اجناس سنتی شده است. آن چیزی که این پارکینگ را سر زبان‌ها انداخته است نه تعداد ظرفیت و گنجایش آن است و نه مکانیزه و مدرن بودن آن، بلکه خرید وفروش اجناس کهنه و قدیمی است که از هفت هشت سال پیش در دو طبقه فوقانی مجتمع به فروش می‌رسد و زبانزد مردم شده است. از کاسه و بشقاب و تنگ گرفته تا فرش و گلیم و قالیچه‌های قدیمی اینجا دادوستد می‌شود. پارکینگ پروانه جایی است که دست فروشانی که کمی زبده‌تر هستند، یا به قول خودشان بلد کار هستند، می‌توانند اجناس قدیمی و با ارزش را از تقلبی و بی ارزش تشخیص ‌دهند و از این راه امرار معاش ‌کنند. وقتی وارد پارکینگ می‌شوید تعداد زیادی از دست فروش‌ها را می‌بینید که روی زمین بساط پهن کرده‌اند و خریداران هم در حال زیرو رو کردن بساط آنها و یافتن جنس عتیقه و ارزشمند برای کلکسیون یا تزئین گوشه‌ای از منزل یا ویترین خانه هستند. داخل این بساط‌ها هر چیزی که فکرش را بکنید، پیدا می‌شود. تنگ‌های فلزی قلم کاری آفتابه و لگن، قاشق و چنگال، سینی و دیگ، سماور مسی و نقره‌ای و خیلی چیزهای دیگر که مشابه آن را در خانه داریم. اجناسی که از پدر بزرگ‌ها و مادربزرگ هایمان به ما به ارث رسیده است و اغلب با اطلاعاتی که از گذشته آنها داریم عمرشان بیشتر از پدربزرگ‌هایمان نیست، اما هرچه هست از نظر ما عتیقه محسوب می‌شود.انگشتر، گردنبد، آویز، دستبند، مدال ها، تابلو‌های نقاشی کوچک وبزرگ در میان کاسه وبشقاب چینی که بعضی از آنها خیلی هم قدیمی نیست، اینجا بسیار فراوانند. بعضی از این اشیا ۳۰ تا ۴۰ سال بیشتر عمر ندارند و حتی بعضی از آنها تا ۶-۵ سال پیش در گوشه‌ای از آشپز خانه ما جا خوش کرده بودند، اما به قول معروف نو که آید به بازار کهنه شود دل آزار. برای همین راهشان به این پارکینگ افتاده است. حالا همین‌کهنه‌های دل آزار قیمت پیدا کرده‌اند و مثل طلا هر چه به عمرشان افزوده می‌شود، گران‌تر می‌شوند. به قول یکی از فروشنده‌ها بعضی از این سماور‌های زغالی روسی بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ سال قدمت دارد و بسیار گران‌قیمت هستند. یا در بین سینی‌های قلم کاری اصفهان اجناسی با قیمت ۱۰میلیون هم به چشم می‌خورد، بعضی وقت‌ها ابزارآلات نجوم مثل اسطرلاب هم در این بساط‌ها پیدا می‌شود که تا ۷۰ میلیون قیمت دارد، اما تعداد آنها بسیار اندک است ولی در بین همین آثار و اشیا قدیمی گاهی اجناسی هم پیدا می‌شود که کاملا جدید است و فقط کهنه‌سازی شده است اما آن را به جای جنس قدیمی و با ارزش به مشتری‌ها قالب می‌کنند و کسی که تجربه و شناخت نداشته باشد، سرش کلاه می‌رود. این‌طور که فروشنده‌ها می‌گویند آنها این اجناس را از شهر‌های مختلف جمع آوری می‌کنند و گاهی در بازار و به‌طور ثابت روزهای جمعه در این پارکینگ به فروش می‌رسانند بعضی از آنها نزدیک به ۵۰ نفر را در اختیار دارند که از شهر‌های مختلف برای آنها جنس خریداری می‌کنند.
مجموعه‌های ساعت از برند‌های معروف
به جز چینی‌های قدیمی ژاپنی، اسپانیایی و آمریکایی و چینی؛ فروشنده‌هایی هستند که مجموعه‌ای زیبا از انواع ساعت دارند که خیلی از آنها هنوز هم سالم هستند و کار می‌کنند. ساعت‌هایی از برند‌های معروف که مدل‌های قدیمی اما نو آنها در فروشگاه‌های سطح شهر تا ۵۰۰ هزارتومان قیمت دارند. اما دست دوم همان مدل‌ها را می‌توان تا ۱۵۰ هزار تومان از این پارکینگ خرید. دوربین‌های بسیار قدیمی مکانیکی مانند اولمپوس تا دوربین‌های دیجیتال دست دوم نیکون و رادیو ضبط‌های قدیمی هم اینجا مشتری دارد. طبقه بالاتر بیشتر به فروش فرش و قالیچه اختصاص یافته است اما سایر لوازم خانگی مانند چرخ خیاطی، لوازم آشپزخانه یا حتی چوب اسکی هم آنجا پیدا می‌شود. فرش‌های دست‌بافت، ماشینی، ابریشم، قالیچه و کناره‌هایی که دارای طرح‌های سنتی و بومی و محلی هستند خریداران زیادی دارد.
خارجی‌ها این روزها گذرشان به پروانه نمی‌افتد
اما طبقات مجتمع تجاری پروانه به فروش پوشاک و کیف و کفش و لباس‌های سنتی اختصاص یافته است. در این طبقات انواع پالتو و مانتو با قیمت‌های مناسب به فروش می‌رسد. لباس‌های این مجموعه بیش از سایر اجناس آن معروف است لباس هندی و زیورآلات هندی در رنگ‌های شاد و زیبا با قیمت ۱۸۵ هزار تومان به فروش می‌رسد. لباس‌های سنتی با طرح‌های ترکمن هم در این جمعه بازار به فروش می‌رسد اما تعدادشان بسیار کم شده است. این بخش از پارکینگ در گذشته هم بین خریداران داخلی و هم بین توریست‌های خارجی، طرفداران زیادی داشت، اما این روزها فروشنده‌ها از رکود دو ماهه در بازارشان خیلی راضی نیستند. اطراف پاساژ پروانه فروشنده‌های دوره‌گردی هستند که اسکناس، سکه و پول خرد قدیمی ایرانی و سایر کشور‌ها را خرید و فروش می‌کنند. سنگ‌های فیروزه ایرانی آمریکایی هم در بین بساط فروش‌های پارکینگ و حتی بعضی از طلافروشی‌ها و فروشنده‌های پاساژ دادوستد می‌شود. وقتی گذرتان به این پارکینگ بیفتد، بی‌اختیار به یاد یادگاری‌های مادربزرگ‌هایتان می‌افتید و وسوسه می‌شوید قیمت آنها را بدانید. این پارکینگ روزهای جمعه از ساعت ۵/۷ صبح تا ۶ عصر دایر است و چهارراه استانبول (تقاطع فردوسی و جمهوری) و ایستگاه سعدی مترو نزدیک‌ترین مسیر به آن است.