توسعه شهرستان‎ها با سرمایه خصوصی

دنیای اقتصاد، فاطمه رافع- چهارمین روز از سلسله برنامه‎های «هفته فرهنگی کلات» که از تاریخ ۱۱ تا ۱۷ اردیبهشت ماه و برای نخستین بار در این شهرستان اجرا شد، به اولین نشست تخصصی «کلات، فرصت‎های سرمایه‎گذاری در اقتصاد مقاومتی؛ الزامات و بایستگی‎ها» اختصاص داشت؛ اساتید و کارشناسان حاضر در این نشست که در شهر زاوین برگزار شد، به بررسی وضعیت فعلی این شهرستان و راهکارهای جذب سرمایه‏گذار برای توسعه اقتصادی آن پرداختند.

ثبات اقتصاد، نخستین گام توسعه سرمایه‎گذاری

مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی و بین‎الملل استانداری خراسان رضوی در این نشست ثبات اقتصادی را نخستین گام برای تحقق توسعه سرمایه‎گذاری دانست و گفت: کشور در حال رسیدن به ثبات اقتصادی است. علی رسولیان با بیان اینکه تورم خراسان رضوی تا قبل از دو سال گذشته ۳۷.۵ درصد بود که این رقم در حال حاضر به کمتر از ۹ درصد رسیده است، اظهار کرد: کاهش تورم و ثبات اقتصادی برای جذب سرمایه‎گذار اهمیت بسیاری دارد. مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی و بین‎الملل استانداری خراسان رضوی با بیان اینکه با سیاست‎های دولت و اجرای برجام مشکلاتی که در ارتباط با کشورهای خارجی و مراودات بانکی در کشور وجود داشت، در حال رفع شدن است، مباحث مربوط به تأمین مالی را از دیگر مسائل مهم در سرمایه‌گذاری برشمرد و تصریح کرد: امسال دولت برنامه‎های خوبی برای تأمین سرمایه مورد نیاز بخش تولید دارد که اختصاص خواهد یافت. رسولیان با اشاره به اینکه مسأله قابل اهمیت دیگر در سرمایه‎گذاری، شناسایی فرصت‎های سرمایه‏گذاری است، خاطرنشان کرد: شهرستان کلات ظرفیت‎های سرمایه‎گذاری بسیاری در بخش کشاورزی و گردشگری دارد؛ تمام دستگاه‎ها و رؤسای ادارات شهرستان‌ باید فرصت‎های سرمایه‎گذاری را شناسایی کنند و در بسته‎های مختلف در اختیار سرمایه‎گذاران قرار دهند؛ سرمایه‎گذاری باید برای سرمایه‎گذار توجیه اقتصادی داشته باشد تا به این حوزه ورود پیدا کند.

بوروکراسی‌های اداری پیچیده

مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی و بین‎الملل استانداری خراسان رضوی به اهمیت فضای کسب‎وکار در جذب سرمایه‎گذار اشاره کرد و افزود: سرمایه‌گذار برای انجام فعالیت اقتصادی نباید دچار بوروکراسی‌های اداری زیاد شود اما متأسفانه در این زمینه مشکلات جدی داریم؛ در طول دو سال گذشته فضای کسب‎وکار در استان خراسان رضوی و کشور بهبود یافته اما هنوز مشکلات زیادی در این زمینه وجود دارد. رسولیان با بیان اینکه مقام معظم رهبری با نامگذاری سال ۹۵ به نام «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» حجت را بر همه تمام کردند، گفت: دولت برنامه‌های خوبی برای تحقق اقتصاد مقاومتی تدارک دیده است و در همین راستا وظایف دستگاه‌های مختلف ابلاغ شده است. مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی و بین‎الملل استانداری خراسان رضوی با اشاره به تشکیل ۱۵ جلسه در ستاد اقتصاد مقاومتی استان، خاطرنشان کرد: برخی پروژه‌هایی که می‎تواند منجر به تسریع تحقق اقتصاد مقاومتی شد، شناسایی شده است.

شناسایی 80 تفویض اختیار مؤثر در سرمایه‎گذاری

رسولیان ادامه داد: همچنین از فرمانداران خواسته‎ایم پروژه‎هایی را در این زمینه شناسایی و معرفی کنند تا بتوانیم منابع لازم را برای اجرای آن‎ها اخذ کنیم. وی اختیارات محدود شهرستان‌ها را از مشکلات موجود در خصوص جذب سرمایه‎گذار دانست و گفت: حدود ۸۰ تفویض اختیار مهم را شناسایی کرده‌ایم که می‎تواند به سرمایه‌گذاری استان کمک کند و از معاون اول رئیس جمهور درخواست کمک در زمینه تفویض این اختیارات را داشته‎ایم. مدیرکل دفتر هماهنگی امور اقتصادی و بین‎الملل استانداری خراسان رضوی در ادامه به برخی شاخصه‎های مهم اقتصاد مقاومتی اشاره و تصریح کرد: درون‎گرا بودن یکی از ویژگی‎های اقتصاد مقاومتی است و در این خصوص باید استعدادها و ظرفیت‌های داخلی را شناسایی و برای تحقق اقتصاد مقاومتی از آن‎ها بهره برد. رسولیان رویکرد برون‎گرایی به اقتصاد را از دیگر ویژگی‎های اقتصاد مقاومتی دانست و افزود: برای توسعه اقتصاد داخلی می‌توان از ظرفیت‌ سایر کشورها نیز استفاده کرد؛ توسعه بهره‎وری، شفافیت، حذف رانت‌خواری، ویژه‎خواری و فساد، مشارکت حداکثری مردم، عدالت‎خواهی و ... از دیگر شاخصه‎های اقتصاد مقاومتی است.

ضرورت کاهش هزینه‎های تولید

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی نیز دیگر سخنران این نشست بود که با اشاره به شعار سال جاری، گفت: اقتصادی مقاومتی به معنای استفاده از تمام ظرفیت‎های موجود است که درون‌زا و برون‌نگر باشد؛ باید از ظرفیت‌های اقتصادی موجود در داخل کشور استفاده کرده و تلاش کنیم اقتصاد خوداتکایی داشته باشیم. مجتبی مزروعی با بیان اینکه وزارت جهاد کشاورزی طی دو سال گذشته اقدامات بی‌سابقه‌ای را در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی انجام داده است، اظهار کرد: در دورانی که بیشترین درآمدهای طول تاریخ را داشتیم، شاهد قیمت و وضعیت نامناسب نهاده‌های دامی و کشاورزی بودیم؛ در این دوران تسهیلات مکانیزاسیون بسیار کم بود و به سختی نیز اختصاص می‌یافت و دوره بسیار دشواری را به ویژه بعد از هدفمندی یارانه‌ها پشت سر گذاشتیم. رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی ادامه داد: کشاورزان و دام‌داران وضعیت بسیار سختی داشتند؛ در حالی که هزینه‎های تولید به بیش از ۱۰ برابر افزایش یافته بود اما درآمد تولیدکنندگان این بخش تنها دو یا سه برابر افزایش داشت. مزروعی با تأکید بر اینکه باید هزینه‌های تولید و قیمت‌ها کاهش یابد تا مصرف کننده به راحتی بتواند محصولات را مصرف کند، از تدوین برنامه‌ای برای بهبود اوضاع کشاورزی خراسان رضوی خبر داد و خاطرنشان کرد: به مدیران شهرستان‎ها ابلاغ کردیم اولویت‎های کاری خود را مشخص کنند تا بر اساس سیاست‎های کلی اقتصاد مقاومتی بتوانیم ضریب اطمینان کشاورزی و دامداری را در روستا افزایش دهیم.

اهمیت بازرگانی و تنظیم بازار

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی اضافه کرد: بحث اول در تحقق اقتصاد مقاومتی و افزایش ضریب اطمینان کشاورزی و دامداری، بازرگانی و تنظیم بازار است؛ باید در بازارهای داخلی و خارجی تعادلی برقرار کنیم. وی یادآور شد: بحث بعد که برای استان ما اهمیت بسیاری دارد، آب است؛ تمام فعالیت‌های ما در بخش کشاورزی و صنایع تبدیلی و غذایی باید با محوریت آب باشد. مزروعی با تأکید بر اهمیت گسترش کشت گلخانه‎ای برای کاهش مصرف آب و افزایش تولید، عنوان کرد: با توسعه کشت گلخانه‌ای می‎توان مصرف آب به کمتر از یک‌ بیستم و تولید را به بیش از ۳۰ برابر افزایش داد؛ توسعه کشت گلخانه‌ای از ضروریات توسعه بخش کشاورزی است.

ضعف برنامه‎ریزی عامل انتقال سرمایه‌ شهرستان‎ها به مشهد

رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با بیان اینکه در دو دهه گذشته اولویت توسعه استان را به بخش گردشگری داده‎ایم، تصریح کرد: این در حالی است که بیش از ۹۵ درصد ظرفیت گردشگری استان تنها خاص شهر مشهد است و پایه و اساس اقتصاد بیشتر شهرستان‎های خراسان رضوی را بخش کشاورزی تشکیل می‌دهد. مزروعی تأکید کرد: به دلیل اینکه در سال‌های اخیر اولویت اول را به بخش گردشگری داده‎ایم، تمام سرمایه‎ها از بخش کشاورزی به مشهد منتقل شده است؛ افراد به جای دریافت وام و سرمایه‎گذاری در مزارع و دامداری‎های خود، به مشهد مهاجرت کرده‎اند؛ باید این روند را عوض کنیم؛ امروز مشهد در پیکره خراسان به سری تبدیل شده که نیمی از این پیکره را به خود اختصاص داده است و این امر ناشی از نقیصه‎ای در برنامه‎ریزی‎هاست و باید این امر جبران شود. رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی با بیان اینکه هنر ما باید این باشد که برای سرمایه‎گذاری در بخش کشاورزی زمینه را فراهم و اعتماد سرمایه‎گذاران را جلب کنیم، خاطرنشان کرد: باید با اجرای برنامه‌های اقتصاد مقاومتی، این زمینه فراهم شود؛ باید برای تولیدکننده احترام قائل شد و از فکر و دانش او بهره برد؛ امروز نباید انتظار داشت در باغ‎ها باغبان داشت و با بیل آبگیری کرد زیرا دوره این روش‌ها گذشته است.

80 میلیارد تومان برای مکانیزاسیون

مزروعی بحث منابع و امکانات و ابزار را از دیگر مسائل مهم در توسعه بخش کشاورزی و جذب سرمایه‌گذار در این بخش دانست و تصریح کرد: در سال جاری با اولویت به مکانیزاسیون می‎پردازیم و به اندازه کافی نیز در این زمینه تسهیلات در اختیار داریم؛ سال گذشته ۵۰ میلیارد تومان برای مکانیزاسیون در اختیار داشتیم که امسال این رقم به ۸۰ میلیارد تومان رسیده است. رئیس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی جذب این تسهیلات را یکی از مهم‎ترین وظایف مدیران جهاد کشاورزی شهرستان‎ها برشمرد و افزود: بررسی‎های انجام شده نشان می‎دهد بیشترین میزان مهاجرت از روستا‎هایی بوده که کشاورزی فقیری دارند؛ کمترین میزان مهاجرت از مه‎ولات، خلیل‎آباد، تربت حیدریه، چناران و ... بوده زیرا از کشاورزی توانمند و اقتصاد شکوفا برخوردار هستند؛ سرمایه‌گذاری در بخش کشاورزی باعث جلوگیری از گسترش حاشیه‎نشینی در شهرها می‎شود.

ثبت 800 شرکت سرمایه‎گذاری خارجی

مدیر اجرایی مرکز خدمات سرمایه‌گذاری خراسان رضوی هم در بخش دیگری از این نشست با اشاره به اینکه سال گذشته ۸۰۰ شرکت سرمایه‎گذاری توسط سرمایه‎گذاران خارجی در استان به ثبت رسید، اظهار کرد: تعداد این شرکت‎ها نسبت به سال ۹۳ رشد چهار برابری داشته است. رضا خواجه نائینی با تأکید بر اینکه توسعه سرمایه‎گذاری لازمه ایجاد اشتغال و تولید، افزایش رفاه، کاهش مهاجرت، کاهش ناهنجاری‎های اجتماعی، کاهش فساد و ... است، خاطرنشان کرد: با توجه به مشکلات اقتصادی موجود در کشور و محدودیت‎های دولت، سرمایه‏گذاری نمی‏تواند وابسته به دولت باشد و نمی‎توان در این زمینه به جیب خالی دولت چشم دوخت. مدیر اجرایی مرکز خدمات سرمایه‌گذاری خراسان رضوی بر لزوم تغییر رویکرد سرمایه‌گذاری دولتی در شهرستان‎ها تأکید و تصریح کرد: باید برای توسعه شهرستان‎ها و رشد اقتصادی آن‎ها به دنبال جذب سرمایه‎های بخش خصوصی بود.

در نظر گرفتن مشوق‎های سرمایه‌گذاری

خواجه نائینی با بیان اینکه در ابتدا باید مزایای شهرستان کلات شناسایی شود، عنوان کرد: پس از آن باید به دنبال جذب سرمایه‎گذار در این شهرستان باشید و از سرمایه‎گذاران بومی شروع کنید. وی به اهمیت بهبود فضای کسب‌وکار در جذب سرمایه‎گذار اشاره کرد و گفت: باید روند سرمایه‎گذاری در کلات تسهیل و مشوق‎هایی برای سرمایه‎گذاری در این شهرستان داده شود؛ مدیران شهرستان باید واحدهای تولیدی را که قابلیت احیا شدن دارند، شناسایی کنند. مدیر اجرایی مرکز خدمات سرمایه‌گذاری خراسان رضوی با بیان اینکه کلات قابلیت‌ها و ظرفیت‎های بسیاری در زمینه گردشگری دارد، اظهار کرد: باید در زمینه گردشگری این شهرستان برندسازی صورت گیرد تا رونق اقتصادی در آن محقق شود. خواجه نائینی تأکید کرد: همکاری بین دستگاه‎ها در شهرستان کلات در ایجاد زیرساخت‎های توسعه به ویژه توسعه گردشگری این شهرستان اهمیت بسیاری دارد و به پروژه‎هایی که در شهرستان کلات قابلیت سرمایه‎گذاری دارند، تا حد توان کمک می‎کنیم.

زاوین، قطب سرمایه‎گذاری صنعتی کلات

فرماندار کلات نیز در بخشی از این همایش در خصوص انتخاب زاوین برای برگزاری این نشست، گفت: زاوین قطب سرمایه‎گذاری صنعتی کلات بوده و هست و این شهر پتانسیل‌های بسیاری در این زمینه دارد. علی‎اصغر موسوی‎ تبار با اشاره به مساحت ۳۵۱۷ کیلومتری و جمعیت ۴۲ هزار نفری کلات، اظهار کرد: این شهرستان دارای ۱۷۶ پارچه آبادی است که از این تعداد ۹۶ پارچه آبادی مسکونی است؛ وی به ظرفیت‎های کشاورزی کلات اشاره و خاطرنشان کرد: ۴۰۰۰ هکتار از اراضی این شهرستان به کشت تخم شربتی و ۵۰۰۰ هکتار از اراضی به کشت گندم دیم و کنجد دیم اختصاص دارد. فرماندار کلات با بیان اینکه ۵۹۰ تن تولید ماهی در این شهرستان داریم، افزود: حدود ۶۰ تن عسل نیز سالانه در کلات تولید می‎شود؛ ۱۳۰۰ هکتار از اراضی استان زیر کشت برنج است که سالانه ۴۰۰۰ تن برنج از آن برداشت می‎شود؛ ۱۰ درصد از گوشت قرمز ارگانیک استان در کلات تولید می‎شود.

رقابت با نیشابور و سبزوار در کشت سبزی

موسوی‎ تبار با اشاره به تخریب سبزی‏کاری‎ها در حاشیه کشف‎رود مشهد، تصریح کرد: کشاورزان کلات از این فرصت استفاده می‎کنند در حال رقم زدن نهضت سبزی‎کاری در این شهرستان هستند و به زودی سبزی کلات به مقدار زیاد در پیش‎خوان‎های سبزی فروشی مشهد عرضه خواهد شد و در حال حاضر رقیب اصلی ما دیگر مشهد نیست بلکه سبزوار و نیشابور در این زمینه رقیب ما محسوب می‎شوند؛ متأسفانه نیشابور و سبزوار نیز کشت سبزی را با پساب‌های شهری انجام می‎دهند که این سبزی‌ها برای سلامت غذایی بسیار خطرناک است و کلات می‌تواند با حمایت‎های سازمان جهاد کشاورزی نیشابور و سبزوار را از صحنه رقابت خارج و سبزی سالمی را عرضه کند. فرماندار کلات به گردشگری این شهرستان نیز اشاره کرد و افزود: کلات در حوزه طبیعت‎گردی و توریسم سلامت فعالیت می‎کند و به دلیل جاذبه‎های زمستانی این شهرستان به دنبال جذب توریست‏های ورزشی نیز هستیم. موسوی تبار با بیان اینکه نگاه مردم بومی به سرمایه‎گذار باید تغییر کند، گفت: باید دولتی‌ها نیز رویکرد خود را در زمینه جذب سرمایه‎گذار عوض کنند؛ همچنین باید در حوزه علمی نیز تغییراتی داشته باشیم زیرا پژوهش‎های انجام شده در کشور ما کاربردی نیست. بخش پایانی این نشست به طرح مشکلات سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی شهرستان کلات و چالش‎های سرمایه‎گذاری در این شهرستان اختصاص داشت که طولانی بودن فرایند اخذ مجوزهای قانونی، قوانین پیچیده و گاه مزاحم، همراهی نکردن بانک‏ها و ... از عمده مسائل مطرح شده در این بخش بود. شایان ذکر است در حاشیه این نشست، نمایشگاهی با هدف معرفی قابلیت‎ها و ظرفیت‎های شهرستان کلات برگزار شد.