شهرداری تهران با دولت کنار آمد؛ طرح تفصیلی اصلاح شد
پایان مصوبه دردسرساز برای پایتخت
سرانجام رای به حذف تراکم اضافه از ساخت‌وسازهای شهر تهران فصل الخطاب چندین ماه بحث و بررسی میان دولتمردان و مدیران شهری پایتخت شد. هفته گذشته شورای‌عالی شهرسازی و معماری کشور با همراهی مدیران شهری مصوبه معروف به «مصوبه ۸ بندی» دولت گذشته را که به موجب آن بخش‌های زیادی از طرح تفصیلی به‌عنوان «نقشه راه ساخت وساز» در پایتخت تغییر پیدا می‌کرد در برخی بندها لغو و در برخی دیگر مورد اصلاح کارشناسی قرار داد. رئیس دولت دهم یک ماه پس از ابلاغ طرح تفصیلی جدید تهران در شورای‌عالی شهرسازی و معماری مصوبه‌ای هشت بندی را ظاهرا با هدف کنترل قیمت و سوداگری در بازار مسکن به تصویب رساند که به موجب آن برخی پهنه‌ها با تغییر کاربری و برخی دیگر با افزایش تراکم مواجه می‌شدند.
سرانجام رای به حذف تراکم اضافه از ساخت‌وسازهای شهر تهران فصل الخطاب چندین ماه بحث و بررسی میان دولتمردان و مدیران شهری پایتخت شد. هفته گذشته شورای‌عالی شهرسازی و معماری کشور با همراهی مدیران شهری مصوبه معروف به «مصوبه 8 بندی» دولت گذشته را که به موجب آن بخش‌های زیادی از طرح تفصیلی به‌عنوان «نقشه راه ساخت وساز» در پایتخت تغییر پیدا می‌کرد در برخی بندها لغو و در برخی دیگر مورد اصلاح کارشناسی قرار داد. رئیس دولت دهم یک ماه پس از ابلاغ طرح تفصیلی جدید تهران در شورای‌عالی شهرسازی و معماری مصوبه‌ای هشت بندی را ظاهرا با هدف کنترل قیمت و سوداگری در بازار مسکن به تصویب رساند که به موجب آن برخی پهنه‌ها با تغییر کاربری و برخی دیگر با افزایش تراکم مواجه می‌شدند. با روی کار آمدن دولت یازدهم کارشناسان شورای‌عالی شهرسازی این مصوبه را موجب افزایش سقف جمعیت پذیری شهر تهران در افق 1405 (از 5/10 میلیون نفر به 12 میلیون و 900 هزار نفر) در شرایطی که شهر تهران به عنوان پایتخت با مشکلاتی همچون کم آبی دست به گریبان است،عنوان می‌کنند به تعبیری دیگر اگرچه در دولت گذشته مشکلات افزایش جمعیت شهر را به بهای جبران کمبود مسکن می‌پذیرفتند
اما دولتمردان یازدهم معتقدند رشد جمعیت شهر بیش از سقف پیش‌بینی شده در طرح جامع و تفصیلی به‌دلیل کمبود زیرساخت‌های خدماتی و رفاهی از یکسو و مشکلات فعلی شهر همچون آلودگی هوا، ترافیک و کم‌آبی امکان‌پذیر نخواهد بود.
گام اول: کاهش ظرفیت جمعیت‌پذیری
از این رو در اولین گام پیش از لغو مصوبه 8 بندی شورای‌عالی شهرسازی و معماری در اولین روزهای تابستان با این تشخیص که طرح تفصیلی تهران مغایرت اساسی با سند فرادست خود- طرح جامع تهران- دارد و مؤلفه « نرخ جمعیت‌پذیری شهر» را به عنوان مهم‌ترین اصل تعریف شده در طرح جامع، رعایت نکرده است، به حذف نرخ جمعیتی قیدشده در طرح تفصیلی و کاهش 6/18 درصدی آن رای دادند.
گام دوم: لغو دو بند از مصوبه
به گفته کارشناسان شهری مصوبه معروف 8 بندی دولت دهم علاوه‌بر افزایش سقف جمعیت پذیری شهر به‌دلیل تغییر کاربری برخی پهنه‌ها، به نابودی باغات و فضای سبز شهر نیز می‌انجامد.
بندهای اول تا چهارم این مصوبه هشت‌بندی در اصل تبدیل یکسری زیرپهنه‌های سکونتگاهی و با بارگذاری کم یا متوسط به بارگذاری بالا بود. مثلا پهنه R۱۱۱ را به پهنه R۱۱۲ تبدیل کردند که عملا تراکم دو طبقه به سه طبقه افزایش یافت یا اینکه پهنه R۱۱۲ را به R۱۲۲ تبدیل کردند که تراکم چهارطبقه به پنج طبقه تبدیل شد. کارشناسان شهری معتقدند به موجب این چند بند، جمعیتی حدود یک میلیون نفر به شهر تهران تحمیل خواهد شد. براساس بند پنج این مصوبه، در زیر پهنه R۲۴۱ که مربوط به باغات به هم پیوسته شهر مثل باغات اُزگُل و کن بود؛ سطح اشغال ساخت‌وساز از ۱۵ درصد به ۳۰ درصد افزایش یافت. علاوه‌بر این با توجه به مفاد طرح تفصیلی چنانچه مساحت ملک ۳ برابر سقف مساحت تعیین شده پهنه مذکور باشد، یک طبقه تراکم اضافه دیگر به آن تعلق می‌گیرد و اگر این نسبت پنج برابر باشد یک طبقه تراکم دیگر هم اضافه می‌شود. تلفیق این تبصره طرح تفصیلی با بند پنجم مصوبه دولت دهم سبب شد تا ساخت‌وساز در باغات برای متولیان ساخت‌وساز توجیه اقتصادی پیدا کند. براساس بند ۶ این مصوبه، تمام اراضی توسعه ذخیره شهری تهران که به اراضی زمین شهری بین آحاد جامعه معروف هستند و برای کاربری‌های عمومی هفت‌گانه شهری پیش‌بینی شده بودند به کاربری مسکونی و تجاری تغییر پیدا کردند. گفتنی است تغییر کاربری که به موجب این بند از مصوبه در سطح شهر تهران انجام شده با تغییر کاربری که در طول دهه‌های گذشته توسط شهرداری تهران انجام شده بود برابری می‌کند.
بند دیگر این مصوبه مربوط به افزایش تراکم در شهرک‌های تهران بود. در زمان تدوین طرح تفصیلی جدید براساس تشخیص کارشناسان طرح بنا شد تراکم طبقات شهرک‌ها در حد دو تا سه طبقه حفظ شوند. از این رو شورای‌عالی شهرسازی در دوره گذشته به شهرداری ماموریت می‌دهد تا شهرک‌ها و مناطق این چنینی را احصا کند و به دبیرخانه شورای‌عالی گزارش دهد که در طرح تفصیلی لحاظ نشوند تا دیگر اجازه ساخت بیش از آن میزان بارگذاری‌ای که الان دارند، نداشته باشند. این ماموریت از شهرداری کل به معاونت شهرسازی و از این معاونت به شهرداری‌های مناطق سپرده می‌شود. اما متاسفانه شهرداری‌های مناطق تمامی شهرک‌ها را احصا نمی‌کنند. در حال حاضر شهرک‌های زیادی مشمول افزایش تراکم شده‌اند.نتایج این چنینی حاصل از اجرای مصوبه هشت بندی دولت دهم سبب شد تا اواخر سال گذشته تشکیل شورای‌عالی شهرسازی و معماری با همکاری مدیران شهری استارت زده شود تا از این طریق تصمیمی که بدون لحاظ تمامی ابعاد کارشناسی گرفته شده بود، در همان شکل قبلی لغو نشود.هفته گذشته اجرا و ابلاغ این تصمیم کارشناسی با لغو دو بند از این مصوبه و اصلاح سایر بندها کلید زده شد.براساس تصمیم شورای‌عالی شهرسازی و مدیران شهری کاربری زمین‌های دولتی که در قالب این مصوبه به کاربری مسکونی و خدماتی تغییر پیدا کرده بود، ابطال شد. علاوه بر این ساخت وساز در باغات به هم پیوسته شهر که براساس این مصوبه با 30 درصد سطح اشغال و 4 طبقه تراکم مجاز شناخته شده بود، لغو شد. همین‌طور بند اول این مصوبه که براساس آن تمامی پهنه‌های R111 به R112 (دو طبقه به سه طبقه) تبدیل می‌شدند از این پس فقط شامل زمین‌هایی خواهد شد که اندازه قطعه حداقل 150 مترمربع و عرض گذر آنها 8 متر باشد. با بازبینی صورت گرفته در بند 2 این مصوبه نیز، املاکی امکان تبدیل از سه و چهار طبقه به پنج طبقه را خواهند داشت که اگر در شمال محور انقلاب قرار گرفته‌اند بیش از 250 مترمربع با عرض گذر 12 متر باشند و اگر در جنوب محور انقلاب واقع شده‌اند حداقل 200 مترمربع مساحت و 10 متر عرض گذر آنها باشد. بند دیگر این مصوبه که به تبدیل تراکم پایه مالی شهر تهران از 120 درصد به 180 درصد در املاک مسکونی جنوب محور انقلاب اختصاص داشت؛ در حدود اختیارات شورای شهر قرار گرفت. ساخت‌وساز در شهرک‌های سطح شهر
نیز تثبیت شد.
گام اول: کاهش ظرفیت جمعیت‌پذیری
از این رو در اولین گام پیش از لغو مصوبه 8 بندی شورای‌عالی شهرسازی و معماری در اولین روزهای تابستان با این تشخیص که طرح تفصیلی تهران مغایرت اساسی با سند فرادست خود- طرح جامع تهران- دارد و مؤلفه « نرخ جمعیت‌پذیری شهر» را به عنوان مهم‌ترین اصل تعریف شده در طرح جامع، رعایت نکرده است، به حذف نرخ جمعیتی قیدشده در طرح تفصیلی و کاهش 6/18 درصدی آن رای دادند.
گام دوم: لغو دو بند از مصوبه
به گفته کارشناسان شهری مصوبه معروف 8 بندی دولت دهم علاوه‌بر افزایش سقف جمعیت پذیری شهر به‌دلیل تغییر کاربری برخی پهنه‌ها، به نابودی باغات و فضای سبز شهر نیز می‌انجامد.
بندهای اول تا چهارم این مصوبه هشت‌بندی در اصل تبدیل یکسری زیرپهنه‌های سکونتگاهی و با بارگذاری کم یا متوسط به بارگذاری بالا بود. مثلا پهنه R۱۱۱ را به پهنه R۱۱۲ تبدیل کردند که عملا تراکم دو طبقه به سه طبقه افزایش یافت یا اینکه پهنه R۱۱۲ را به R۱۲۲ تبدیل کردند که تراکم چهارطبقه به پنج طبقه تبدیل شد. کارشناسان شهری معتقدند به موجب این چند بند، جمعیتی حدود یک میلیون نفر به شهر تهران تحمیل خواهد شد. براساس بند پنج این مصوبه، در زیر پهنه R۲۴۱ که مربوط به باغات به هم پیوسته شهر مثل باغات اُزگُل و کن بود؛ سطح اشغال ساخت‌وساز از ۱۵ درصد به ۳۰ درصد افزایش یافت. علاوه‌بر این با توجه به مفاد طرح تفصیلی چنانچه مساحت ملک ۳ برابر سقف مساحت تعیین شده پهنه مذکور باشد، یک طبقه تراکم اضافه دیگر به آن تعلق می‌گیرد و اگر این نسبت پنج برابر باشد یک طبقه تراکم دیگر هم اضافه می‌شود. تلفیق این تبصره طرح تفصیلی با بند پنجم مصوبه دولت دهم سبب شد تا ساخت‌وساز در باغات برای متولیان ساخت‌وساز توجیه اقتصادی پیدا کند. براساس بند ۶ این مصوبه، تمام اراضی توسعه ذخیره شهری تهران که به اراضی زمین شهری بین آحاد جامعه معروف هستند و برای کاربری‌های عمومی هفت‌گانه شهری پیش‌بینی شده بودند به کاربری مسکونی و تجاری تغییر پیدا کردند. گفتنی است تغییر کاربری که به موجب این بند از مصوبه در سطح شهر تهران انجام شده با تغییر کاربری که در طول دهه‌های گذشته توسط شهرداری تهران انجام شده بود برابری می‌کند.
بند دیگر این مصوبه مربوط به افزایش تراکم در شهرک‌های تهران بود. در زمان تدوین طرح تفصیلی جدید براساس تشخیص کارشناسان طرح بنا شد تراکم طبقات شهرک‌ها در حد دو تا سه طبقه حفظ شوند. از این رو شورای‌عالی شهرسازی در دوره گذشته به شهرداری ماموریت می‌دهد تا شهرک‌ها و مناطق این چنینی را احصا کند و به دبیرخانه شورای‌عالی گزارش دهد که در طرح تفصیلی لحاظ نشوند تا دیگر اجازه ساخت بیش از آن میزان بارگذاری‌ای که الان دارند، نداشته باشند. این ماموریت از شهرداری کل به معاونت شهرسازی و از این معاونت به شهرداری‌های مناطق سپرده می‌شود. اما متاسفانه شهرداری‌های مناطق تمامی شهرک‌ها را احصا نمی‌کنند. در حال حاضر شهرک‌های زیادی مشمول افزایش تراکم شده‌اند.نتایج این چنینی حاصل از اجرای مصوبه هشت بندی دولت دهم سبب شد تا اواخر سال گذشته تشکیل شورای‌عالی شهرسازی و معماری با همکاری مدیران شهری استارت زده شود تا از این طریق تصمیمی که بدون لحاظ تمامی ابعاد کارشناسی گرفته شده بود، در همان شکل قبلی لغو نشود.هفته گذشته اجرا و ابلاغ این تصمیم کارشناسی با لغو دو بند از این مصوبه و اصلاح سایر بندها کلید زده شد.براساس تصمیم شورای‌عالی شهرسازی و مدیران شهری کاربری زمین‌های دولتی که در قالب این مصوبه به کاربری مسکونی و خدماتی تغییر پیدا کرده بود، ابطال شد. علاوه بر این ساخت وساز در باغات به هم پیوسته شهر که براساس این مصوبه با 30 درصد سطح اشغال و 4 طبقه تراکم مجاز شناخته شده بود، لغو شد. همین‌طور بند اول این مصوبه که براساس آن تمامی پهنه‌های R111 به R112 (دو طبقه به سه طبقه) تبدیل می‌شدند از این پس فقط شامل زمین‌هایی خواهد شد که اندازه قطعه حداقل 150 مترمربع و عرض گذر آنها 8 متر باشد. با بازبینی صورت گرفته در بند 2 این مصوبه نیز، املاکی امکان تبدیل از سه و چهار طبقه به پنج طبقه را خواهند داشت که اگر در شمال محور انقلاب قرار گرفته‌اند بیش از 250 مترمربع با عرض گذر 12 متر باشند و اگر در جنوب محور انقلاب واقع شده‌اند حداقل 200 مترمربع مساحت و 10 متر عرض گذر آنها باشد. بند دیگر این مصوبه که به تبدیل تراکم پایه مالی شهر تهران از 120 درصد به 180 درصد در املاک مسکونی جنوب محور انقلاب اختصاص داشت؛ در حدود اختیارات شورای شهر قرار گرفت. ساخت‌وساز در شهرک‌های سطح شهر
نیز تثبیت شد.
ارسال نظر