یلدای حاشیه‌ساز تلویزیون

 پرسروصداترین حاشیه‌ یلدای تلویزیون مصاحبه جعلی شبکه نسیم با رونالدو بود که با هوش مصنوعی انجام شد و در آن از رونالدو پرسیده شد که هندوانه‌اش را از کجا می‌خرد یا اینکه برنامه امسال شب یلدایش چیست و آیا انار و آجیل خریده است؟ در اتفاقی دیگر همین شبکه ویژه‌برنامه یلدایی سال گذشته را به عنوان یکی از ویژه‌برنامه‌های یلدایی ۱۴۰۲ بازپخش کرد. بر این اساس، گزیده ویژه‌برنامه «شوتبال» با اجرای علی عامل هاشمی و سوگل طهماسبی که شب یلدای ۱۴۰۱ روی آنتن رفته بود، در یلدای ۱۴۰۲ هم پخش شد و چهره‌هایی مانند مهران غفوریان، اصغر سمسارزاده، داوود منفرد و... مهمان شدند و به گپ‌و‌گفت با مجریان برنامه پرداختند. یکی دیگر از موارد عجیب تبلیغ حضور جناب خان در تلویزیون بود اما شب یلدا این اتفاق نیفتاد و مشخص شد ترفندی برای کشاندن مخاطب پای تلویزیون بوده است.

دامنه انتقادها از برنامه‌های یلدایی تلویزیون به شکل عجیبی وسیع بوده است. حتی رسانه‌های نزدیک به طیف فکری مدیران این رسانه هم معترض شده‌اند. فرهیختگان آنلاین در گزارشی نوشت صداوسیما صبح از ابتذال اینستاگرام صحبت می‌کند و شب مهمانانش را از همان اینستاگرام دعوت می‌کند. ماجرای این طعنه برمی‌گردد به حضور پسر نوجوانی که در اینستاگرام با عبارت «واقعیه یا کیکه؟» به شهرت رسیده است.

درباره حضور همین پسر نوجوان، سردار آزمون ملی‌پوش فوتبال هم مطلبی منتشر کرد که مورد توجه قرار گرفت. او در صفحه‌اش نوشت: «به جای اینکه یک نوجوان یا جوان مستعد و موفق به برنامه دعوت شود و از کارهای بزرگش برای الگوسازی بگوید، کسی را روی آنتن دیدیم که با جمله «واقعیه یا کیکه» مشهور شد و در تصمیمی حیرت‌انگیز خیلی زود سر از تلویزیون درآورد. پس الگوسازی برای نوجوان‌های ما کجا رفت؟ چطور شعور ما مخاطبان مورد توهین قرار گرفت؟ با تمام احترام برای این نوجوان، صداوسیما جای او نبود. جای فرد موفقی بود که بتواند الگویی حتی برای ما بزرگ‌ترها باشد. متاسفم برای این انتخاب و امیدوارم مسوولان از این پس در الگوسازی و انتخاب مهمان‌ها دقت بیشتری به خرج بدهند و برای مخاطبان ارزش بیشتری قائل شوند. به امید آن روز.»

محمدجواد آذری جهرمی، وزیر سابق ارتباطات، هم نوشت: «در تاریخ خواهند نوشت: آن تفکر صداوسیمایی که به دنبال نابودی شبکه‌های اجتماعی بود و با زمینه‌سازی و حمایت از فیلترینگ، سرمایه اجتماعی نظام را به حراج گذاشت، درنهایت برای جذب مخاطب ریزش‌کرده و جلب توجه مردم در شب یلدا، دست به دامان اینفلوئنسرهای اینستاگرامی شد.»

در همین رابطه سایت عصر ایران برنامه‌های تلویزیون را نقد کرده و در گزارشی نوشته است : «این تجربه دو‌ساله باعث شد افرادی که همواره بیرون گود نشسته بودند و به عالم و آدم و هر نوع کار و برنامه‌ای در صداوسیما انتقاد داشتند، حال که خود بر مسند مدیریت نشسته‌اند، بفهمند که این قضیه به آن سادگی‌ها هم نیست که آنها فکر می‌کردند. ارتباط رسانه‌ای چون تلویزیون با مخاطب یک رابطه دو‌طرفه است. تلویزیون در ایران تمام پولش از بودجه دولت و بیت‌المال است و به همین دلیل تمام ایرانیان در چرخیدن چرخ‌های این رسانه نقش دارند؛ پس باید این را مد‌نظر قرار دهند که باید برای تمام ایرانیان برنامه بسازند. به همین سادگی.»

سایت خبرآنلاین هم در بخشی از نقد خود به برنامه‌های یلدایی تلویزیون، درباره تقلید صدای صادق بوقی نوشته است: «صفحه این پیرمرد هم به دلیل هنجار‌شکنی بسته شد، اما مفهوم هنجار یکی از مفاهیم بنیادی علوم اجتماعی است. هر‌چند مانند سایر مفاهیم علوم اجتماعی، در اینجا تنوع تعاریف زیاد است ولی در کل منظور از هنجار به تعبیری، الگوهای غالب و پذیرفته‌شده رفتار در یک گروه اجتماعی است. معمولا در تعریف هنجار نگاه آماری هم وجود دارد، یعنی به قواعد رفتاری اشاره دارد که تعداد بیشتری از اعضای یک گروه اجتماعی از آن پیروی می‌کنند. در این وضعیت هر کس از آن هنجارهای غالب تخطی کند هنجارشکن تعریف می‌شود. به همین دلیل و با تعریف بالا برخی از منتقدان و جامعه‌شناسان معتقدند صادق بوقی هیچ هنجارشکنی انجام نداده و عقیده آنها هم درست است، به این خاطر که یوسف تیموری و بهنام تشکر و چندین نفر دیگر روی آنتن زنده تلویزیون این موسیقی را بازخوانی کردند.»