شرط حذف معطلی در ایستگاه‏‏‌های مترو

مترو هم وضعیت بهتری ندارد چراکه کمبود واگن به شدت خدمت‌‌‌رسانی را دچار اختلال کرده است و علاوه بر معطلی در ایستگاه‌‌‌های مختلف برای رسیدن قطار باید فشار و ازدحام جمعیت مضاعف را نیز تحمل کرد هرچند که بنا به گفته مدیران شهرداری تهران توافقات با چینی‌‌‌ها برای ساخت و خرید واگن‌‌‌ها نهایی شده اما زمان ورود اولین قطار مترو هنوز در هاله‌‌‌ای از ابهام است و به نظر نمی‌رسد در کمتر از یک‌سال این واگن‌‌‌های وارداتی به چرخه ناوگان حمل‌ونقل عمومی وارد شوند.

شبکه متروی تهران با ۲۷۱ کیلومتر و ۱۵۰ ایستگاه، بزرگ‌ترین ناوگان ریلی زیرزمینی کشور است که قرار است این شبکه تا پایان سال‌جاری توسعه یابد که البته با احتساب خطوط جدید و اتمام ایستگاه‌‌‌ها و مسیر باقی‌‌‌مانده در خطوط۶ و ۷ مترو، طول کلی شبکه متروی تهران در نهایت به ۵۰۴ کیلومتر مسیر ریلی و ۳۰۵ ایستگاه خواهد رسید؛ متروی تهران در سه دهه اخیر همواره روند توسعه‌‌‌ای داشته به‌گونه‌‌‌ای که طبق اعلام مدیران شهری به زودی علاوه بر تکمیل نواقص خطوط هفت‌گانه موجود، عملیات اجرایی ساخت چهار خط جدید نیز تکمیل می‌شود چراکه عملیات کلنگ‌‌‌زنی خطوط ۸ ،۹ و ۱۰ انجام شده و با احتساب خطوط جدید (۸ تا ۱۱) و اتمام ایستگاه‌‌‌های در خطوط ساخته شده، می‌توان گفت که قطار متروی تهران با ۵۰۴ کیلومتر مسیر ریلی و ۳۰۵ ایستگاه توقف می‌کند؛ با یک حساب سرانگشتی باید گفت که اگر خطوط جدید ۸ تا ۱۱ مترو ساخته شوند، در کل ۴۴۳۱ واگن یعنی ۶۳۳ رام قطار برای ۱۰ سال آینده نیاز داریم تا سرفاصله حرکتی قطارها به استاندارد جهانی ۲ تا ۲.۵ دقیقه برسد؛ اما مشکلاتی همچون تحریم در تامین واگن‌‌‌های مترو از طریق شرکت‌های خارجی باعث شد متولیان امر با تکیه بر ظرفیت و توانمندی شرکت‌های داخلی و دانش فنی متخصصان ایرانی، به فکر ساخت قطار ملی مترو بیفتند و مساله ساخت قطار ملی مطرح شده است.

در راستای اجرای ماده ۵۴ قانون برنامه ششم توسعه، شهرداری و شرکت متروی تهران ساخت قطار ملی مترو را با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و به منظور بومی‌‌‌سازی آن با عمق ۸۵‌درصد مدنظر قرار داده است تا طراحی و ساخت تجهیزات ناوگان موردنیاز صنعت حمل‌ونقل ریلی شهری در داخل کشور محقق شود که این سبب رفع انحصار و وابستگی حداکثری به شرکت‌های خارجی، استفاده از حداکثر ظرفیت‌‌‌های تولیدی داخلی، همچنین توجه به موضوع تعمیرات و نگهداری واگن‌ها و تهیه اسناد فنی منطبق بر استانداردهای روز دنیا با تلاش مهندسان و صنعتگران داخلی می‌شود.

در ادامه ساخت یک رام قطار هفت‌واگنه مترو در دستور کار قرار گرفت و برهمین اساس ۲۵ شرکت دانش‌بنیان و چهار مجموعه بزرگ صنعتی شامل شرکت‌های واگن‌سازی تهران (تامین‌کننده بدنه فلزی، سیستم تهویه، سیستم اطلاع‌رسانی و همچنین مونتاژ و تست قطار ملی)، جهاد دانشگاهی (تامین‌کننده سیستم رانش کامل و سیستم کنترل قطار)، شرکت مپنا ریلی (تامین‌کننده سیستم بوژی) و شرکت تیوان ترمز (تامین‌کننده سیستم ترمز و درب) با تمام توان پای کار آمدند تا یک افتخار ملی شکل بگیرد.

تولید واگن نه‌تنها موجب پیشگامی در صنعت و ایجاد ۲۵‌هزار شغل پایدار و مستقیم می‌شود، کاهش حداقل ۲۰ درصدی هزینه تامین ناوگان و تقلیل ارزبری پروژه‌‌‌ها تا ۸۵‌درصد در مرحله تولید انبوه نیز، از دیگر ثمرات این طرح ملی است.

کاظم طاهرزاده، مدیرکارگروه تولید قطار ملی در خصوص سرانجام راه‌‌‌اندازی واگن ملی تصریح کرد: بر اساس قانون برنامه پنج‌ساله توسعه ششم دولت مکلف شده بود که ۲۰۰۰ دستگاه واگن برای متروهای سراسر کشور تامین کند و همچنین باید با همکاری سازمان‌های مختلف ۸۵‌درصد دانش طراحی و ساخت مترو بومی‌‌‌سازی شود که برهمین اساس پروژه طراحی و ساخت قطار ملی تعریف و مقرر شد یک رام قطار هفت‌واگنه مترو به عنوان نمونه ساخته شود.

وی با بیان اینکه براین اساس مقرر شد که به عنوان نمونه یک رام قطار ساخته شود و بعد از اخذ تست‌‌‌های مربوطه به سراغ انبوه‌‌‌سازی برویم، تصریح کرد: از سال ۱۳۹۸ پروژه طراحی و ساخت قطار ملی آغاز شده است و حدود یک سال زمان را معطوف به طراحی و مهندسی پروژه کرده و حدود یک سال نیز ساخت پروژه به طول انجامید و نهایتا قطار در سال ۱۴۰۰ تکمیل شد، اما برای اینکه پروسه طراحی و ساخت قطار ملی تکمیل شود نیاز به تاییدیه یک شرکت ناظر بی‌‌‌طرف بین‌المللی داشتیم که این شرکت تخصص طراحی واگن را داشته باشد و ضمن کنترل طراحی‌‌‌ها، تست‌‌‌های فنی گرم و سرد زیرنظر شرکت صورت گیرد که در نهایت این مهم انجام شد و قطار ملی تاییدیه سیر در شبکه ریلی را اخذ کرد یعنی به عبارت دیگر قطار ملی می‌تواند به صورت ایمن مسافران را جابه‌‌‌جا کند.

طاهرزاده با بیان اینکه دو سال فرآیند تست‌‌‌های داخلی و خارجی قطار ملی به طول انجامید، اظهار کرد: نهایتا مجوز سیر ایمن قطار ملی از سوی ناظر خارجی اخذ شد و پس از طی مراحل اداری حدود دو هفته است که قطار ملی ساخت ایران وارد خط متروی پرند شده و مابین ایستگاه شاهد و پرند سیر می‌کند.

وی اضافه کرد: اکنون متخصصان و کارشناسان مترو در حال پایش فعالیت قطار ملی هستند تا زمینه برای تولید انبوه قطار ملی مترو آغاز شود.