همه علیه داعش

محمدحسین باقی: کنفرانس بین‌‌المللی ضد داعش روز دوشنبه در پاریس برگزار شد. به گزارش گاردین ۲۴ کشوری که در کنفرانس ضد داعش در پاریس حضور یافته بودند اعلام کردند که «از هر ابزار لازمی» برای شکست «تهدید جهانی» نیروهای داعش استفاده خواهند کرد.فرانسوا اولاند به‌عنوان میزبان این اجلاس در سخنانی اعلام کرد:«تهدید داعش جهانی است و پاسخ هم باید جهانی باشد.» این کنفرانس در حالی برگزار شد که دولت فرانسه به‌عنوان اولین کشوری که با استراتژی جامع آمریکا اعلام همکاری کرد پروازهای شناسایی خود بر فراز عراق را آغاز کرده است.

وزرای خارجه کشورهای مهم اروپایی، همسایگان عراق و کشورهای حاشیه خلیج فارس در نشست پاریس جوانب سیاسی، امنیتی و بشردوستانه حمله به داعش را مورد بحث قرار دادند. در کنفرانس مشترک اولاند رئیس‌جمهور فرانسه با فواد معصوم رئیس‌جمهور عراق بر اهمیت مبارزه با داعش و نابودی بهشت امن آنها تاکید شد. «ندیمه بابا» گزارشگر الجزیره می‌گوید:«آنچه در این کنفرانس مشترک مهم بود این نبود که چه کشوری حمله نظامی انجام می‌دهد، بلکه مهم این بود که چه کشوری کمک مالی و نظامی ارائه خواهد داد.»

فیلیپ هاموند وزیر امور خارجه انگلیس هم اعلام کرد که کشورش نقش مهمی در این ائتلاف ایفا خواهد کرد. این «نقش مهم» فراتر از تسلیح کردها رفته و پروازهای شناسایی و اعزام نیرو را هم دربرمی‌گیرد. این در حالی است که با سر بریده شدن دیوید هینز امدادگر بریتانیایی به دست داعش، عزم انگلیس برای مبارزه با داعش جزم شد. گاردین می‌افزاید تقریبا ۴۰ کشور اعلام کرده اند که برای مبارزه با داعش کمک خواهند کرد و از این میان ۲۴ کشور در کنفرانس پاریس حضور یافته بودند. گزارش‌ها حاکی است که بحث اصلی در کنفرانس پاریس بر سر نحوه پوشش دادن به حملات در عراق علیه مواضع داعش بود و هیچ بحثی در مورد حمله به مواضع داعش در خاک سوریه مطرح نشد.

گزارش گاردین حاکی است که حمله به خاک عراق و سوریه با هم تفاوت‌هایی دارد. در سوریه، اقدام نظامی به لحاظ قانونی مشکل سازتر از عراق است، چرا که در عراق دولت این کشور دست همکاری به ائتلاف ضد داعش داده در حالی که در سوریه این امر مستلزم جلب رضایت بشار اسد است. گاردین می‌افزاید مشکل دیگری که در حمله به سوریه وجود دارد مشروعیت قطعنامه سازمان ملل است که احتمالا با مخالفت روسیه در شورای امنیت مواجه خواهد شد. برخی گزارش‌ها بر این باور است که اگرچه روسیه اعلام کرده آمریکا برای ورود به جنگ سوریه، نیاز به مجوز سازمان ملل دارد اما به نظر نمی‌رسد که پوتین در حال حاضر به جز اعلام موضع، دست به اقدام عملی برای مخالفت با آمریکا بزند. با توجه به اینکه ۶۰ درصد عملیات ارتش سوریه از طریق هوا انجام می‌گیرد، در صورت ورود آمریکا به سوریه توازن قوا به نفع غرب و جبهه النصره عوض خواهد شد.

با این حال، گزارش سی.ان.ان کشورهایی را که تاکنون رسما در ائتلاف ضد داعش مشارکت کرده یا کمکی ارائه خواهند داد را اینگونه فهرست کرده است. وجه مشترک تمام این کمک‌ها یا «هوایی» است یا «ارائه کمک‌های بشردوستانه.»

استرالیا: روز یکشنبه دولت استرالیا در پاسخ درخواست ایالات متحده اعلام کرد که در حال آماده‌سازی برای اعزام نیروها و تجهیزاتی به امارات است. این تجهیزات عبارت است از: ۸هواپیمای جنگی F/A-۱۸ نیروی هوایی سلطنتی استرالیا، یک فروند هوابرد E-۷A Wedgetail و یک تانکر چند منظوره KC-۳۰A و هواپیمای حمل و نقل. استرالیا همچنین برای جلوگیری از بحران‌های انسانی کمک‌هایی ارائه خواهد داد. به گفته دفتر تونی آبوت، نخست‌وزیر استرالیا، نیروی زمینی این کشور در عملیات‌های زمینی مشارکت نخواهد کرد.

بریتانیا: دیوید کامرون نخست‌وزیر بریتانیا که دولتش با نزدیک شدن به انتخابات اسکاتلند و سر بریده شدن یک امدادگر بریتانیایی سخت ترین دوران خود را می‌گذراند، داعش را «تهدید» اعلام کرد و افزود کشورش نیروهای کرد را تسلیح و از حکومت عراق پشتیبانی خواهد کرد و کمک‌های بشردوستانه را همچنان ادامه داده و با سازمان ملل برای مبارزه با داعش همکاری خواهد کرد. کامرون افزود:«ما نیروی زمینی نخواهیم فرستاد اما با دیگران برای نابودی تهدید تروریست‌ها همکاری خواهیم کرد.»

فرانسه: وزیر دفاع این کشور اعلام کرد که «ما پروازهای شناسایی بر فراز عراق را آغاز کرده‌ایم.» وی افزود دو هواپیمای رافائل نیروی هوایی از پایگاهی در امارات برخاستند و این در حالی است که نیروهای هوایی فرانسه در عملیات اخیر در شهر آمرلی عراق حضور داشت. فرانسه اعلام کرده که ۱۸ هزار گلوله کالیبر ۵۰ برای مبارزه با داعش اختصاص داده است. این کشور همچنین در کنار استرالیا و بریتانیا کمک‌های بشردوستانه از هوا برای عراقی‌ها می‌فرستاد.

آلمان: این کشور برای مهار تبلیغات داعش و عضوگیری آنها تمام فعالیت‌هایی که به‌گونه‌ای از این گروه حمایت می‌کند را ممنوع کرد. از آن جمله می‌توان به پوشش‌های سیاه و بیرق داعش اشاره کرد. این کشور همچنین کمک‌های نظامی به کردهای عراقی ارائه داد.

هلند: روز یکشنبه وزارت خارجه آمریکا از هلند تقدیر کرد چراکه این کشور گام‌هایی برای محدود کردن جریان ورود و خروج مبارزان خارجی به کشور را اتخاذ کرد که ممکن است پیوندهایی با داعش داشته یا کمک‌هایی به آنها ارائه دهند. نیویورک تایمز گزارش داد که دولت هلند به دنبال اصلاح قانونی ملی است که بر اساس آن هر فردی که با گروه‌های تروریستی همکاری کند از او سلب شهروندی می‌شود.

کانادا: وزارت خارجه آمریکا همچنین اعلام کرد که دولت کانادا «کمک‌های ملموس و تسلیحاتی» برای مبارزه با داعش را اختصاص داده است. استفن هارپر نخست‌وزیر کانادا اعلام کرد که این کشور بیش از ۵۰ نیروی عملیات ویژه را به‌عنوان بخشی از ماموریت مشورتی به عراق خواهد فرستاد اما هیچ مداخله مستقیم نظامی از سوی این کشور وجود نخواهد داشت.

وزارت خارجه همچنین از اینکه کشورهای ایتالیا، لهستان، دانمارک، آلبانی و کرواسی تجهیزات و تسلیحاتی در مبارزه با داعش اختصاص داده‌اند قدردانی کرد. همچنین از کشورهای نیوزیلند، رومانی و کره‌جنوبی که کمک‌های بشردوستانه ارائه دادند قدردانی کرد، اما تشکر ویژه خود را از کره‌جنوبی اعلام کرد، چرا که این کشور ۲/۱ میلیون دلار هم به این مبارزه اختصاص داده است.

ترکیه: مقام‌های آمریکایی می‌گویند این کشور هم گام‌هایی برای قطع جریان پول به داعش اتخاذ کرده، اما ورود چندین مبارز خارجی را رد کرده و از دیپورت کردن آنهایی که به سوریه و عراق می‌روند هم سر باز زد. ایالات متحده همچنین امیدوار است که ترکیه صادرات نفت برای داعش که پول بیشتری برای این گروه به ارمغان می‌آورد را متوقف کند.

اردن: مروان معاشر وزیر خارجه سابق اردن در گفت‌وگو با سی.ان.ان از اینکه این کشور متعهد به اعزام نیروی زمینی در مبارزه با داعش بشود ابراز تردید کرد. او افزود: نقش کلیدی اردن همانا ارائه اطلاعات جاسوسی به غرب خواهد بود.

عربستان سعودی: روز پنج‌شنبه جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا با شاهزاده سعود الفیصل، وزیر خارجه عربستان دیدار کرد. مقام‌های آمریکایی می‌گویند عربستان سعودی پیشنهاد آموزش شورشیان در خاک خود را داده است. ایالات متحده همچنین از عربستان، قطر و مصر می‌خواهد تا از شبکه‌های تلویزیونی عرب برای انتشار پیام‌های ضدداعشی استفاده کرده و روحانیون و واعظان بیشتری را برای سخن گفتن علیه داعش تقویت کنند. مقام‌های آمریکایی اعلام کرده‌اند عربستان ۵۰۰ میلیون دلار به آژانس‌های امدادرسانی بشردوستانه سازمان ملل کمک کرده و این در حالی است که عربستان یکی از کشورهای موثر در تشکیل گروه داعش، النصره و سایر گروه‌های تکفیری است. پیش از این داعش تهدید کرده بود که به عربستان حمله خواهد کرد. بنابراین، عربستان ۳۰ هزار نیرو در مرز خود با عراق مستقر کرد. «لابوت» گزارشگر سی.ان.ان از جان کری پرسیده بود که عربستان سعودی خود محرک و حامی نسخه وهابی از اسلام و تقویت کننده افراط‌گرایان است. چگونه از این کشور خواستار کمک هستید؟ کری در پاسخ گفته بود:«عربستان عمیقا متعهد به تلاش برای از میان بردن» داعش است.

مصر: وزیر خارجه آمریکا در سفر خود به منطقه اعلام کرد که مصر نقشی حیاتی در مبارزه با ایدئولوژی داعش دارد. او افزود: «مذاکرات مفصلی با مصری‌ها در خصوص عملیات نظامی» در عراق داشتیم. اقدامات این گروه را نباید به پای اسلام نوشت.

قطر: مقام‌های آمریکا اعلام کردند که این کشور ذره‌ای خلیج‌فارس پروازهای بشردوستانه زیادی به عراق برای ارائه کمک انجام داده است. قطر همراه با عربستان، امارات و ترکیه در زمره کشورهایی هستند که با شروع جنگ داخلی در سوریه کمک‌های مالی و تسلیحاتی فراوانی به مخالفان دولت سوریه ارائه دادند.

کردستان عراق: نیروهای پیشمرگه کرد نفع گسترده‌ای در اعزام نیروی زمینی برای مبارزه با داعش دارند. با یورش داعش به عراق بخش‌هایی از خاک این کشور به تسخیر آنها در آمد و اقلیم خودمختار کردستان به شدت در معرض تهدید داعش قرار گرفت به‌گونه‌ای که تعداد زیادی از ایزدی‌های عراق به کوه‌ها پناه بردند. مسعود بارزانی، رئیس‌جمهور اقلیم کردستان در مصاحبه با «آنا کورن» از سی.ان.ان اعلام کرده بود که اگر استراتژی جامعی وجود داشته باشد حاضریم نیروهای خود را به فراسوی مرزهای خود بفرستیم.

ایران: این کشور براساس استراتژی کلان حاضر به همکاری با آمریکا نیست. از سوی دیگر مقام‌های آمریکایی هرگونه ائتلاف یا همکاری با ایران بر ضد داعش را تکذیب کرده‌اند. این در حالی است که جیمز بیکر، وزیر امور خارجه اسبق آمریکا، در ارتباط با حذف ایران از ائتلاف برای مبارزه با داعش می‌گوید:«آمریکا نباید به دلیل ترس از متهم شدن به همکاری با شیعیان از سوی کشورهای منطقه ایران را از این ائتلاف حذف می‌کرد.»

آغاز حملات ایالات متحده

جنگنده‌های آمریکایی مواضع داعشیان را در جنوب بغداد بمباران کردند. این اقدام اولین گام عملی آمریکا پس از تشکیل ائتلاف جهانی مبارزه با داعش بود. فرمانده مرکزی آمریکا اعلام کرد که این حمله پس از آن صورت گرفت که نیروهای عراقی خواستار کمک شدند. اوباما در استراتژی جامع خود برای مبارزه با داعش اعلام کرد که چکمه‌های سربازان آمریکایی زمین را لمس نخواهد کرد و این کشور فقط از نیروی هوایی استفاده خواهد کرد. پیش از این ایالات متحده حدود ۴۷۵ نیروی دیگر در قالب مشاور نظامی به عراق فرستاده بود که مجموع نیروهای این کشور در عراق را به ۱۷۰۰ نفر رساند. مقام‌های آمریکایی می‌گویند این کشور برای اقدام نظامی خود باید مجوز کنگره را دریافت کند. فرماندهی مرکزی آمریکا اعلام کرد که حملات ایالات متحده باعث نابودی ۶ خودرو داعش شد. گزارش الجزیره حاکی است تا کنون ایالات متحده ۱۶۲ بار حمله هوایی علیه مواضع داعش را انجام داده است.