دنیای اقتصاد: امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری جدید فرانسه، در کاخ ورسای به استقبال اولین میهمان خارجی خود رفت؛ ولادیمیر پوتین که به نظر می‌رسید در طول انتخابات فرانسه از مارین لوپن، رقیب ملی‌گرای ماکرون حمایت می‌کند. پوتین یک ماه پیش از انتخابات در کرملین میزبان لوپن بود. رئیس‌جمهور فرانسه گفت که در نخستین ملاقات چهره به چهره با ولادیمیر پوتین، با او گفت‌وگویی صریح داشت.

به گزارش گاردین، ماکرون هشدار داد که فرانسه به هرگونه استفاده از تسلیحات شیمیایی در سوریه واکنشی فوری نشان خواهد داد و همزمان تاکید کرد که به‌دنبال رابطه‌ای نزدیک‌تر با روسیه در مبارزه با داعش در این کشور است. ماکرون در مصاحبه مطبوعاتی مشترکی که در کاخ ورسای در نزدیکی پاریس برگزار شد، گفت که استفاده از سلاح‌های شیمیایی در سوریه «خط قرمز» فرانسه است. ماکرون گفت: «یک خط قرمز کاملا روشن در طرف ما وجود دارد. این خط قرمز چیزی نیست جز استفاده از سلاح‌های شیمیایی از سوی هر کسی در سوریه.» ولادیمیر پوتین هم بر اهمیت اتحاد علیه تروریسم در سوریه تاکید کرد و هشدار داد که مقابله با تروریست‌ها از طریق نابود کردن یک حکومت ممکن نخواهد بود.

گاردین می‌نویسد: «این دیدار بسیار نمادین در محیط مجلل کاخ ورسای برگزار شد و رئیس‌جمهور فرانسه در محیطی سرسبز سوار بر خودروهای کوچک برقی همتای روس را به تماشای مناظر برد.» با این حال، این دیدار به این دلیل مهم است که در انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه تنش‌ها و بی‌اعتمادی‌هایی میان طرفین بر سر حمایت از یکی از نامزدها به‌وجود آمد و این گمانه مطرح شد که روس‌ها همچون انتخابات آمریکا قصد دارند در انتخابات فرانسه هم تاثیرگذاری و به نوشته گاردین «دخالت»های خود را نشان دهند. در بخشی دیگر از مصاحبه مطبوعاتی برگزار شده بعد از دیدار امانوئل ماکرون و ولادیمیر پوتین، ماکرون رسانه‌های دولتی روسیه را به تلاش برای تاثیرگذاری بر انتخابات ریاست‌جمهوری فرانسه متهم کرد.

وی در همین ارتباط، به‌طور مشخص دو رسانه روسی راشا تودی و اسپوتنیک را به پخش اخبار دروغ در جریان انتخابات فرانسه متهم کرد. پوتین در این کنفرانس خبری گفت: «معنی این دیدار این نیست که ما به نوعی سعی در نفوذ در انتخابات داشتیم. این کار غیرممکن هم بود.» او همچنین در پاسخ به این سوال خبرنگاران که در مورد ادعاهای تلاش روسیه برای دخالت در انتخابات سایر کشورها سوال می‌کردند، گفت در این مورد چیزی برای گفتن ندارد. ماکرون پیش از انتخابات روسیه را به‌دنبال کردن یک استراتژی دوگانه مرکب از ارعاب نظامی و جنگ اطلاعاتی متهم کرده بود. رئیس‌جمهوری فرانسه قویا از منع فعالیت این دو رسانه روسی برای پوشش دادن انتخابات ریاست‌جمهوری در این کشور دفاع کرد و آنها را «ابزارهای پروپاگاندا» توصیف کرد. بُعد دیگر این مذاکرات تقویت همکاری‌ها در مورد سوریه بود. رئیس‌جمهوری جدید فرانسه قبل از این دیدار گفت: او خواستار گفت‌وگویی عمیق و بدون پیش‌داوری با رئیس‌جمهوری روسیه است تا بتوان از این راه به راه‌حلی برای بحران سوریه دست یافت.

ماکرون گفت: «این راه‌حل باید شامل مذاکره با تمام طرف‌ها در چارچوبی دیپلماتیک و سیاسی باشد.» ماکرون با یادآوری انفعال دولت اوباما در مورد استفاده از سلاح‌های شیمیایی در سوریه گفت در صورت استفاده از سلاح‌های شیمیایی، فرانسه «هیچ ضعفی» از خود نشان نخواهد داد و بلافاصله واکنش نشان خواهد داد. یک تحلیل بر این نظر است که ماکرون با این سخنان می‌خواهد در روزهای اول حضور خود در ورسای «چهره‌ای مصمم» از خود نشان دهد و احتمالا در «قضایای سوریه» همگرایی خود با ترامپ را نشان دهد. گاردین می‌نویسد جاسوسان فرانسوی موفق به تهیه شواهدی شده‌اندکه نشان می‌دهد ماه گذشته اسد از گاز سارین در خان شیخون استفاده کرده است و به همین دلیل بود که ترامپ دستور حمله به مراکزی در سوریه را صادر کرد. تحلیل دیگر بر این باور است که ماکرون خواهان حل‌وفصل سیاسی سریع‌تر بحران سوریه است و در این زمینه آماده بده بستان با تمام طرف‌ها است. اما دلیل این اقدام او چیست؟ دو سالی است که فرانسه هدف حملات داعش و القاعده قرار گرفته است.

از حادثه شارلی ابدو تا باتاکلان فرانسوی‌های زیادی کشته شده و وجدان فرانکوفون‌ها به درد آمد. گفته می‌شود یکی از دلایل عدم نامزدی فرانسوا اولاند در دور دوم آگاهی از فقدان محبوبیت خود و ناتوانی در مهار موج تروریسمی بود که به فرانسه روی آورده بود. از سوی دیگر، بحران سوریه موجب سرازیر شدن موج مهاجران به غرب شده و همین هم دلیل دیگری است که باید به آن پرداخت. با توجه به اینکه اکنون پوتین نقش محوری در تحولات سوریه دارد ماکرون به این نتیجه رسید که در گام اول و طی دیدار صریح با پوتین بتواند به قول معروف «سنگ‌های خود را وابکند» تا بتوان در مورد آینده سوریه به راه‌حلی دست یافت. در همین زمینه ماکرون گفت: «حامی گذار دموکراتیکی در سوریه است که دولت سوریه را حفظ کند.» او افزود: «دولت‌های شکست خورده و ناکام در منطقه تهدیدی برای دموکراسی‌های ماست و آنها موجب تقویت و اعزام تروریست‌ها به سوی ما شده‌اند.» ماکرون گفت: «هدف اصلی و قطعی ما مبارزه با تروریسم و نابودی گروه‌های تروریستی است» و در کنار آن حامی رابطه نزدیک‌تر با روسیه نیز هست. به نظر می‌رسد فرانسه به‌دنبال جای پایی برای خود در تحولات آینده سوریه است.

ورسای: نماد تحقیر روس‌ها و عظمت فرانسه

اما برگزاری این دیدار در ورسای (و نه در الیزه که محل اقامت رئیس‌جمهور و برگزاری جلسات هیات دولت و استقبال از میهمانان خارجی است) از نظر برخی تحلیلگران دارای پیام است. نکته اول این است که معاهده ورسای که به جنگ جهانی اول پایان داد، در این کاخ منعقد شده‌است. بنابراین در وجدان غربی پایان جنگ جهانی اول با «ورسای» گره خورده است. در این جنگ بود که امپراتوری‌های روسیه، آلمان، عثمانی و اتریش- مجارستان پذیرای شکست شدند. برخی می‌گویند تحقیر شکست و تحمیل غرامت‌های پس از جنگ براساس «بند گناه معاهده ورسای» زمینه ساز ظهور فاشیسم و آغاز جنگ جهانی دوم بود. شاید ماکرون در دیدار با پوتین به‌دنبال القای همین پیام به او بود تا «تزار کرملین» اندکی دست و پای خود را جمع‌ کند.

دوم اینکه، کاخ ورسای و فضای سبز اطرافش با ٨٠٠ هکتار وسعت، ٧٠٠ اتاق، ١٢ مایل جاده، ٢٠٠ هزار اصله درخت، ۵۰ فواره، ۲۱۵۰ پنجره، ۶۷ راه‌پله، ۶ هزار تابلوی نقاشی، ۱۵۰۰ طراحی، ٢١٠٠ مجسمه و ۵ هزار قطعه مبلمان، پس از بیش از سه قرن که از زمان ساخت آن می‌گذرد هنوز پا بر جا مانده است. این کاخ نماد زیبایی، شکوه و عظمت دنیای کهن و مدرن است؛ یادگاری است که از دوران کهن به دوران مدرن رسیده است. لویی چهاردهم با ساخت این کاخ نامش در تاریخ فرانسه ماندگار شد. این کاخ با هزینه بالایی ساخته شد چنانکه می‌گویند لویی چهاردهم ۲۵ درصد از درآمد ملی فرانسه در آن دوران را صرف نگهداری این کاخ می‌کرد. طی تحقیقات امروزی، هزینه ساخت ساختمان‌های این کاخ بالغ بر ۲ میلیارد دلار و قیمت طلا و نقره به‌کاررفته در این کاخ براساس قیمت طلا و نقره در سال ۲۰۰۶، به حدود ۶۰۰ میلیارد دلار می‌رسد. به همین خاطر تعدادی از تاریخ‌نگاران زندگی در ورسای را «زندگی طلایی» نامیده‌اند. کاخ‌های بسیاری از الگوی کاخ ورسای ساخته شده‌انداز آن جمله است کاخ سلطنتی روسیه به نام «کاخ پتروف» که به دستور پطر کبیر ساخته شد. بر این اساس، ماکرون به عمد پوتین را به ورسای دعوت کرد تا هم عظمت و شکوه کشورش و این کاخ را به رخ وی بکشد و هم به او یادآور شود که کاخ پتروف در روسیه با الگوبرداری از این کاخ ساخته شده است.

تفاوت دو دیدگاه

گاردین می‌نویسد: اگرچه دیدار پتر کبیر در سال ۱۷۱۷ از فرانسه نشان از روابط ۳۰۰ ساله روسیه با فرانسه دارد؛ اما اکنون شرایط حاکم بر دو کشور و تفاوت دیدگاه رهبرانش عیان‌تر از آن است که بتوان پنهان کرد. اکنون دو کشور در زمینه مسائل جهانی دیدگاه‌های متفاوتی دارند: در سوریه، اوکراین و اتحادیه اروپا. در سوریه، پوتین مدافع اسد است؛ اما دیدگاه فرانسه در قالب دیدگاه جهان غرب در قبال سوریه قابل ارزیابی است. در قضایای اوکراین، فرانسه از دیدگاه اتحادیه اروپا پشتیبانی می‌کند و مخالف ضمیمه کردن کریمه به روسیه است. گاردین می‌نویسد بزرگ‌ترین مشکل در نگاه طرفین به اتحادیه اروپا است: ماکرون کمر به اتحاد یورو بسته اما پوتین بر فروپاشی آن قمار می‌کند. با این حال، باید دید محصول این دیدار بر تحولات اروپا و خاورمیانه چگونه است.