نمایندگان مجلس در گفت‌و‌گو با «دنیای اقتصاد» لایحه بودجه را ارزیابی کردند
تردید در رشد ۸ درصدی در سال اول برنامه هفتم
لایحه بودجه همراه با افزایش مالیات رای نمی‌آورد
حجت‌الله فیروزی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در گفت‌و‌گو با «دنیای اقتصاد»، با تاکید بر لزوم اصلاح لایحه بودجه در مجلس گفت: کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۳ در مجلس به تصویب رسیده است. این در حالی است که مجلس در مرحله اول با کلیات بودجه موافقت نکرد و در حال حاضر هم که موافقت کردیم با این امید است که در بررسی جزئیات بتوانیم اصلاحات لازم را انجام دهیم.
او تاکید کرد: مجلس با هیچ‌گونه افزایشی در حوزه مالیات‌ها موافق نیست. البته استدلال دولت این است که ما نمی‌خواهیم مالیات را افزایش دهیم، بلکه به دنبال جلوگیری از فرار مالیاتی هستیم و میزان پیش‌بینی شده درآمد مالیاتی در بودجه ۱۴۰۳ از این محل است. هر اقدامی که دولت بخواهد برای جلوگیری از فرار مالیاتی انجام دهد و گرفتن مالیات از کسانی‌که مالیات نمی‌دهند، مورد تایید مجلس است و قطعا مردم هم این توقع را از دولت‌ها دارند. اما اگر قرار باشد افزایش مالیاتی به اقشاری که در حال حاضر مالیات پرداخت می‌کنند؛ خصوصا کسبه و کارمندان دولت که برای وصول مالیات در دسترس‌تر هستند، فشار بیاورد؛ مجلس به‌شدت با این موضوع مخالف است و جزئیات لایحه در این خصوص قطعا رای نخواهد آورد.
این عضو کمیسیون صنایع مجلس تصریح کرد: دولت در بودجه هدف‌گذاری‌هایی کرده که سازو‌کار آن هدف‌گذاری‌ها مشخص نیست. برای مثال در عرصه صنعت و تولید دولت ۸.۵ درصد هدف‌گذاری رشد داشته یا در عرصه صادرات غیر‌نفتی ۱۳درصد پیش‌بینی رشد کرده‌اند، اما اینها با لایحه فعلی و سازو‌کار فعلی قابل تحقق نیست و شاید نیاز باشد علاوه بر مسائل مالی که در بودجه می‌آید؛ یکسری احکام در بودجه دیده شود که مشوق‌هایی برای حوزه تولید و افزایش صادرات باشد. خلأ این مشوق‌ها در بودجه دیده می‌شود.
فیروزی خاطرنشان کرد: ظاهرا فرض دولت در لایحه بودجه این بوده که صنعت و تولید به ثباتی رسیده و در حال حاضر نیازی به مشوق‌ها ندارد. اما ما در کمیسیون صنایع معتقدیم که جای مشوق‌ها به‌شدت خالی است و حتما باید این مشوق‌ها به عنوان احکام بودجه دیده شود که بتوانیم رشد تولید و صادرات داشته باشیم و خصوصا در حوزه معدن بتوانیم اقدام اساسی انجام دهیم. او در خصوص اینکه با توجه به پیش‌بینی شرایط رکود-تورم برای سال آینده احتمال فشار به تولیدکنندگان برای تحقق درآمدهای مالیاتی وجود ندارد؟ اظهار کرد: ما هم این نگرانی‌ها را داریم و در جلسه کمیسیون صنایع با دولتمردان این موضوع هم به وزارت صمت به عنوان متولی امر تولید و هم به سازمان بودجه به عنوان مرکز فکری دولت در حوزه بودجه‌نویسی گفته شد. به نظر می‌رسد با این نگاه رسیدن به رشد مورد نظر در حوزه تولید دور از ذهن است.
این نماینده مجلس تاکید کرد: اگر بخواهیم به رشد مورد نظر در صنعت و تولید در سال آینده برسیم باید نگاه در جزئیات بودجه تغییر کند. ما هم نگران هستیم که تورم افزایش پیدا کند و اگر رکود هم در کنار آن باشد، می‌تواند به اقتصاد کشور، توان خرید مردم، توان تولید و درآمد مردم صدمه بزند و در نتیجه کاهش میزان تحقق درآمدهای مالیاتی را به دنبال داشته باشد.
بودجه برای مردم یا کارمندان دولت؟
همچنین ولی اسماعیلی، رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس با انتقاد از سهم زیاد حقوق کارمندان دولت در بودجه، گفت: یکی از ضعف‌های بودجه‌نویسی ما این است که ما بیشتر برای کارمندان دولت بودجه می‌نویسیم نه برای مردم. این موضوع به دلیل این است که عائله دولت زیاد شده است. باید این موضوع در اصلاح ساختار بودجه دیده شود. او ادامه داد: با توجه به اینکه طی ۵ سال آینده باید به رشد ۸درصد برسیم؛ این موضوع باید با منابعی که از واردات و صادرات و گشایش‌هایی که در تجارت خارجی به دست می‌آوریم، تحقق پیدا کند. اما در حال حاضر با توجه به لایحه بودجه حتی تحقق یک درصد هم بسیار دور از ذهن است و این یکی از نقاط ضعف بودجه است.
رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس با اشاره به رشد مالیات در بودجه ۱۴۰۳، تاکید کرد: گرفتن مالیات از مردم باید مانند تمام کشورها از یک روزی شروع شود. اما اینکه شیب این تحول به چه شکل باشد، بسیار اهمیت دارد و باید شیب افزایش درآمدهای مالیاتی با توجه به وضعیت معیشتی مردم، حقوق کارمندان و بازنشستگان ملایم باشد. اسماعیلی تصریح کرد: افزایش یک درصد مالیات ارزش‌افزوده به صورت مستقیم بر مردم تاثیر خواهد گذاشت و یکی از مخالفت‌های من با بودجه به همین دلیل بود که امیدواریم در بررسی لایحه در کمیسیون تلفیق این موضوع حل شود. او با اشاره به گره خوردن افزایش یک درصدی مالیات ارزش‌افزوده با همسان‌سازی حقوق بازنشستگان افزود: ما سعی می‌کنیم منابع همسان‌سازی حقوق بازنشستگان را از جای دیگری همچون عوارض گمرکی، درآمدهای نفتی و... تامین کنیم.
۱۴۰۳ در وضعیت رکود - تورم
نوری‌قزلجه، عضو کمیسیون کشاورزی مجلس نیز گفت: با افزایش سهم مالیات در بودجه ۱۴۰۳ به مردم فشار می‌آید و این طبیعی است. در بودجه ۱۴۰۲، مالیات ۶۱ درصد افزایش پیدا کرد و در لایحه بودجه ۱۴۰۳ مالیات ۵۰ درصد دیگر هم افزایش پیدا می‌کند که این موضوع به مردم فشار وارد می‌کند. او ادامه داد: افزایش یک درصد مالیات ارزش‌افزوده را همه مردم اعم از فقیر و غنی باید بپردازند و این موضوع برای مردم مشکل ایجاد می‌کند. ضمن اینکه در سال آینده رکود-تورم هم ادامه خواهد داشت. رئیس فراکسیون مستقلین مجلس با اشاره به سهم هزینه‌های جاری در بودجه ۱۴۰۳ تاکید کرد: بودجه عمرانی افزایش پیدا نکرده و با توجه به تورم عدد حقیقی می‌توان گفت حتی ۵۰ درصد هم کاهش داشته است. بنابراین در این شرایط مالیاتی که مردم پرداخت می‌کنند، به سمت سرمایه‌گذاری و احداث راه‌آهن، جاده، مترو و زیرساخت‌های عمومی نمی‌رود، بلکه با توجه به سهم بیش از ۸۳درصدی حقوق و دستمزدها در بودجه، درآمدهای مالیاتی به سمت خوردوخوراک دولت و دولتیان است.
نوری‌قزلجه با اشاره به در نظر گرفتن رشد ۸ درصدی در لایحه برنامه هفتم که سال اول اجرای آن ۱۴۰۳ است، خاطرنشان کرد: رشد ۸درصدی اتفاق نمی‌افتد. یک سوم آن از محل بهره‌وری است و این موضوع هم دانش، توانمندی و شایستگی می‌خواهد که متاسفانه ما در حوزه‌های مدیریتی و در بخش‌های مختلف از این موضوع فاصله می‌گیریم. از سوی دیگر وقتی می‌گوییم اعتبارات عمرانی ثابت است، معلوم است که دیگر نمی‌توان رشد ۸ درصدی را تعقیب کرد و این امر محقق نمی‌شود. این نماینده مجلس، به پیش‌بینی شرایط اقتصادی در سال آینده اشاره و تصریح کرد: شرایط رکود-تورم در سال آینده هم ادامه پیدا خواهد کرد و مشکلات اقتصادی ما در حال حاضر راهکار سیاسی دارد و با عدد و رقم نمی‌توان آن را درست کرد.
