رونق بازار سرمایه در نیمه دوم سال

بورس تهران توانسته تاثیرات ناشی از تحولات بازارهای جهانی را جذب کند و به روند عادی خود ادامه دهد

گروه بورس- علیرضا باغانی: در شرایطی که بامداد روزگذشته بازارهای جهانی با به صدا درآمدن ناقوس افت قیمت فلزات اساسی و صنایع وابسته بازگشایی شد، بازار سرمایه ایران در سومین روز معاملاتی هفته واکنشی در خور توجهی به این رخداد جهانی از خود نشان نداد. فعالان بازار سرمایه پس از تجربه بازدهی منفی ۲/۱ و ۳/۰درصدی بورس در روزهای شنبه و یکشنبه، روز دوشنبه شاهد رشد ۴۷ واحدی شاخص، احیای کانال نزدیک ۲۵ هزار واحدی و در نهایت ثبت ۱/۰ درصدی بازدهی بازار بودند اتفاقی که موجب شد، بازدهی بازار بار دیگر به حدود ۱/۷ درصد برسد.

در این حال، دیگر متغیر بازار یعنی ارزش بازار نیز با رشد مواجه شد و در روز گذشته از ۱۱۱ هزار میلیارد تومان فراتر رفت. افزون بر این، ارزش روزانه معاملات نیز طی روز دوشنبه به حدود ۸۲ میلیارد تومان رسید. اما در همین حال، مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران در واکنش به ایجاد تعادل در بازار سرمایه طی روز دوشنبه از جذب تاثیرات منفی افت قیمت معاملات فلزات پایه در بازارهای جهانی خبر داد.

بازار جهانی بر بورس اثر دارد یا ندارد؟

حسن قالیباف اصل در گفت‌وگو با دنیای‌اقتصاد با پیش‌بینی انتقال بخشی از بدهی‌های آمریکا به کشورهای دیگر، رفتار کشورهای توسعه یافته را در حل بحران کنونی جهانی اثرگذار دانست و افزود: رکود بازارهای جهانی زودگذر است و از هیچ حیث نمی‌توان آن را با بحران سال ۲۰۰۸ تطبیق داد، اما در هر حال بورس تهران به دلیل تنوعی که در صنایع مختلف دارد، شوک‌‌های ناشی از تحولات جهانی را جذب کرده است.

بالاترین مقام اجرایی بازار سرمایه در برابر این سوال که آیا افت و خیزهای بازارهای جهانی را در بورس تهران بی‌تاثیر می‌داند، گفت: حدود نیمی از بورس تهران از تحولات جهانی اثرپذیر هستند و نمی‌توان اثرگذاری رخدادهای جهانی را بر بورس تهران بی‌تاثیر قلمداد کرد، اما بازار سرمایه ایران به دلیل وجود صنایع مختلف و متنوع ظرف ۲ روز توانست تاثیرات این رخدادهای جهانی را جذب کند تا جایی که روزگذشته نمادهای مالی و خدماتی توانستند جو عمومی بازار را متعادل کنند.

نیمه دوم سال را دریابید!

مدیرعامل بورس تهران در ادامه در برابر این سوال که در صورت تداوم رکود حاکم بر بازارهای جهانی، چه پیش‌بینی از روزهای آینده بازار سرمایه ایران دارد، گفت: باتوجه به تنوع صنایع پذیرفته شده در بازار و ورود شرکت‌های جدید به بورس تهران پیش‌بینی ما حکمفرمایی تعادل پایدار در بازار طی روزهای آینده و به ویژه نیمه دوم سال است.

وی با اشاره به پیش‌بینی عرضه سهام ۱۵ شرکت دولتی و خصوصی در بورس تهران طی سال ۹۰ گفت: تاکنون گرچه پذیرش شرکت‌های جدید و بزرگی همچون بانک پاسارگاد و انصار در بورس تهران انجام شده اما عرضه‌ای صورت نگرفته است، در حالی که با توجه به پیشرفتی که در حوزه پذیرش داریم، پیش‌بینی ما تراکم عرضه‌های اولیه در نیمه دوم سال است، به طوری که در هر ماه دو عرضه اولیه یا بازگشایی نماد در بورس تهران انجام خواهد شد.

وی نزدیک‌ترین عرضه اولیه اصل چهل و چهاری به بورس تهران را حمل و نقل بین‌المللی خلیج فارس اعلام کرد و گفت: نماد بانک پاسارگاد هم پس از درج، ظرف روزهای آینده در بورس تهران بازگشایی خواهد شد.

نخستین فرابورسی که لباس بورس می‌پوشد

سخنگوی بورس تهران در ادامه اظهاراتش از انتقال نخستین شرکت فرابورسی به بورس تهران ظرف روزهای آینده خبر داد و تصریح کرد: کار انتقال شرکت تجارت الکترونیکی پارسیان از فرابورس به بورس نهایی شده و این شرکت نخستین نمادی خواهد بود که از فرابورس به بورس تهران منتقل خواهد شد.

وی در مورد روش انتقال نماد «رپارس» به بورس گفت: نماد تجارت الکترونیک پارسیان در یکی از روزهای معاملاتی هفته آینده پس از معامله در فرابورس در روز بعد در بورس تهران بازگشایی می‌شود و تغییر شرایط قیمتی نخواهد داشت.

قالیباف اصل سهم شناور حداقل ۱۰ درصدی، سرمایه دست‌کم ۲۰ میلیارد تومانی و حضور ۶ ماهه در فرابورس را به عنوان شرایط اولیه انتقال شرکت‌های فرابورسی به بورس تهران عنوان کرد و خاطرنشان ساخت: بعد از تجارت پارسیان شرکت‌های دیگر فرابورسی نیز به تدریج و براساس تقاضای سهامداران عمده آن‌ها وارد بورس تهران خواهند شد.

رشد متغیرهای بورس در ۴ ماه

بالاترین مقام اجرایی بورس تهران در روایتی آماری از وضعیت بازار سرمایه از ابتدای سال جاری تا دوم مردادماه گفت: در این مدت هرچند بازدهی بورس تهران طی ۳ ماه متوالی منفی شد، اما تمامی متغیرهای مهم بازار سرمایه روند صعودی داشت، تا جایی که در این مدت ۹هزار و ۲۰۰میلیارد تومان معامله در بورس انجام شده، آن هم در شرایطی که ارزش معاملات در مدت مشابه سال قبل ۷هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان رقم خورده است.

به گفته وی، بررسی آمار ارزش معاملات خرد و بلوک سهام در پروسه زمانی ۴ ماهه اول سال جاری تا دوم مردادماه سال جاری حاکی از آن است که ارزش این معاملات با رشد ۱۰۰درصدی از ۳ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان در مدت مشابه سال قبل به ۷هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسیده است. افزون بر این، دفعات انجام معامله هم در بازار از ۹۸۰ هزار دفعه به ۱میلیون و ۶۰۰ هزار دفعه افزایش یافته که معادل رشد ۶۸ درصدی است و این اتفاق هم در شرایطی رخ می‌دهد که تعداد کدهای معاملاتی بورس از ۲۷ هزار کد معاملاتی به ۶۴ هزار کد معاملاتی افزایش یافته است و با رشد ۱۳۰ درصدی مواجه شده است، با این وصف، در پس همه این تحولات بازدهی بیش‌از ۷درصدی برای فعالان بورس اوراق بهادار تهران رقم خورده است.

سخنگوی بورس تهران در پاسخ به این پرسش که چرا با وجود رشد تمامی متغیرهای عنوان شده ارزش معاملات روزانه سهام چنین شرایطی را تجربه نکرده است، گفت: گرچه در روزهای اخیر ارزش روزانه معاملات کاهش یافته، اما میانگین ارزش روزانه معاملات در ۸۲ روز کاری سال ۹۰ عدد ۱۱۰میلیارد تومانی را نشان می‌دهد که عدد بالا و قابل توجهی است.

حقوقی‌ها کوچ نکرده‌اند

مدیرعامل بورس اوراق بهادار تهران درباره شائبه کم‌رنگ شدن حضور حقوقی‌ها در بازار سرمایه گفت: در بررسی آمارهای معاملات بورس هیچ نشانه‌ای از کم رنگ شدن فعالیت حقوقی‌ها قابل رصد نیست تا جایی که در ۴ ماهه نخست سال، منتهی به دوم مردادماه سال جاری از کل خریدهای انجام شده در بورس سهم حقوقی‌ها ۵۷ درصد بوده و بقیه خریدها از سوی حقیقی‌ها انجام شده است، بدان معنی که همچنان سهم حقوقی‌ها در خرید سهام قابل توجه بوده است. از سویی دیگر، حقوقی‌ها در کل فروش سهام رخ داده در بورس طی مدت یاد شده سهمی ۵۶ درصدی داشته و ۴۴ درصد فروش‌ها هم از سوی حقیقی‌ها رقم خورده است.

وی با بیان این که بازار سرمایه در ادوار مختلف شاهد حضور حقوقی‌های قدرتمند و پرتوانی بوده است، تاکید کرد: در شرایط کنونی بورس تهران به دنبال ترغیب حقوقی‌های قدرتمند برای سرمایه‌گذاری در بازار سرمایه است، هرچند که در حال حاضر هم حقوقی‌های فعال در بازار کم نیستند و شاید بخشی از این که تصور می‌شود حقوقی‌ فعال در بازار حضور ندارد، کاهش نقش حمایتی آن‌ها در بورس تهران است.

این مقام مسوول با اشاره به واگذاری بیش از ۸۴ هزار میلیارد تومانی دارایی‌های متعلق به دولت طی ۶ سال گذشته گفت: ۸۰ درصد این واگذاری‌ها از طریق بازار سرمایه انجام شده که رقمی در حدود ۶۵ هزار میلیارد تومان را شامل می‌شود و این شرایط نشان می‌دهد که بخشی از نقدینگی از بورس تهران خارج شده است و بخشی دیگر از نقدینگی هم به مشارکت سهامداران در افزایش سرمایه شرکت‌ها اختصاص یافته است، در این شرایط اگر در بازار دچار ضعف نقدینگی می‌شویم، نباید تعجب کرد.

ابزار بدون ریسک پرطرفدار شده‌اند

قالیباف اصل با اشاره به برگزاری نشست مشترک با مدیران ۳۰ شرکت بورسی برای انتشار اوراق مشارکت گفت: در سال جاری ۱۵ اوراق مشارکت و ۲ صکوک در بورس پذیرش خواهند شد.

وی گفت: طبق مقررات تعیین شده از سوی هیات پذیرش، ورود انواع اوراق مشارکت و صکوک به بورس و معاملات ثانویه آن‌ها در این بازار نیازی به طی مراحلی پذیرش ندارد و این اوراق هم قابلیت پذیره نویسی در بورس داشته و هم در بازار ثانویه می‌توانند معامله شوند.

به گفته قالیباف اصل، شرکت بورس اوراق بهادار تهران با تقاضای بالای پذیرش اوراق مشارکت توسط شهرداری‌ها، شرکت‌های مختلف و سازمان‌های اقتصادی مواجه است که این اوراق پس از دریافت مجوز از سوی سازمان بورس یا بانک مرکزی قابلیت پذیرش در بورس تهران را دارند و به نظر می‌رسد، نیمه دوم سال بورس تهران در تحول بزرگی در حوزه پذیرش این ابزار بدون ریسک و پرطرفدار مواجه شود.

وی در پایان صکوک جدید اجاره ماهان را به عنوان نخستین ابزار مالی در قالب اوراق اجاره دانست که به زودی در بورس تهران پذیرفته خواهد شد.