زمستان ماندگار در بورس
بورس پیشتاز رالی ۱۴۰۳؟
سلمان نصیرزاده، تحلیلگر بازار سرمایه با اشاره به اینکه حال بورس خوب نیست، گفت: علت هم این است که با نهاد تصمیم‌گیر و تصمیم‌سازی مواجهیم که درگیر گزاره‌هایی نظیر بی‌برنامگی، شلختگی، دم‌دمی مزاجی، روزمرگی و به‌دور از تحلیل‌های کارشناسی و غیر‌قابل هضم شده و عدم‌پاسخگویی است، وقتی با این نهاد مواجه هستیم که سیطره تصمیماتش بر کلیت روند بازارها، فرآیند سرمایه‌گذاری و اقتصاد و... اثر مستقیم دارد و در نقطه مقابل عقلانیت قرارگرفته‌است، پیروی از روی منطق، تحلیل داده‌های منسجم و مستند دیگر کارکرد خود را از دست می‌دهد.
وی تاکید کرد: بورس جایی است که نیاز به نظم دارد، نیاز به انسجام فکری سیاستگذار دارد تا چرخ‌دنده‌های اقتصادی نرم شود، بچرخد و بازار سرمایه آن پویا شود، دور‌شدن از عقلانیت اکوسیستم سرمایه‌گذاری‌ها را به‌خطر انداخته است. نگاهی به تصمیم اخیر انتشار 280همتی گواهی‌سپرده خاص 30درصدی نشان می‌دهد که چطور اکوسیستم مالی برهم خورده و طرفین عرضه و متقاضی را با چالش‌های جدی مواجه کرده و حتی کارکرد کوتاه‌مدت آن که همان کنترل نرخ ارز بود هم ابتر مانده‌است. متاسفانه اکثر صنایع تحت تاثیر این سیاست‌ها قرار گرفته‌اند و در این‌خصوص کافیست نگاهی به آمار شامخ و آمار تراز تجاری غیرنفتی بیندازیم.
نصیرزاده عنوان کرد: با شرایط فعلی نمی‌توان تا پایان سال از بازار انتظار خاصی داشت زیرا بازار هنوز رخدادهای اخیر را هضم نکرده‌است. بازار پتانسیل‌های خوبی دارد و تغییر در سیاست‌های التهاب‌آفرین ارزی و پولی می‌تواند از مهم‌ترین عامل تغییرنگرش در بازار سرمایه باشد. همچنین برگشت به عقلانیت در تغییر قوانین دست‌وپا گیر صنایع از تغییر در عوارض صادراتی تا تغییر و تعدیل در تصمیمات محدود‌کننده سودآوری نظیر تغییر قیمت‌گذاری فرمول پالایشی‌ها و کاهش نگرانی فعالان از توقف سیاست‌های هزینه‌زا به صنایع می‌تواند گره‌گشا باشد. این تحلیلگر گفت: موتور محرک تورم همچنان روشن است و این موتور هم در بخش تقاضا و هم در بخش عرضه می‌تواند در سال‌آینده تقویت شود که دیر یا زود بازارها را با خود همراه می‌کند. اگر نگرش‌های التهاب‌آفرین تغییر کند، می‌تواند بازار سرمایه را نسبت به سایر بازارها برنده رالی کسب‌بازده کند، در غیر این‌صورت حرکت بورس در سال‌بعد هم تابعی از حرکت سایر بازارها با عقب‌ماندگی بیشتر خواهد بود. در هر حال انتظار می‌رود قدرت بازدارندگی دولت در سال‌بعد نسبت به سال‌جاری با توجه به کاهش قدرت ابزارهای در اختیار کمتر شده و رفته‌رفته و بالاجبار هم که شده دست به تعدیل در تصمیمات بزند که بسته به نوع رخدادها می‌تواند در روند آتی بازار سهام موثر واقع شود.
احتمال افزایش تقاضا در هفته آتی
مهدی ساسانی، دیگر تحلیلگر بورسی با اشاره به اینکه بورس به‌رغم ارزندگی‌هایی که دارد متاسفانه کماکان از نبود نقدینگی بر روی تابلوی معاملاتی خود رنج می‌برد و ارزش معاملات پایینی را شاهدیم، گفت: فروشنده‌ها با توجه به ارزندگی سهام خود آنچنان تمایلی برای فروش سهام در قیمت‌های پایین ندارند اما در طرف مقابل خریداران نیز عجله‌ای برای خرید سهام ندارند و این باعث‌شده معاملات بسیار کندی را در بسیاری از نمادها شاهد باشیم. وی ادامه داد: در روزهای گذشته صحبت‌هایی درخصوص واگذاری بلوک خودروسازها توسط دولت بار دیگر شدت گرفته بود. بازار سرمایه به‌دنبال این است که ببیند آیا دولت قصد فروش این بلوک‌ها را به‌صورت جدی دارد یا نه. دو روز پیش در اخبار خواندیم که یک خریدار برای خرید بلوک ایران‌خودرو اعلام آمادگی کرده و گفته بود اگر وزارت صمت قصد داشته‌باشد این بلوک را واگذار کند ما می‌توانیم خریدار باشیم، بنابراین چنانچه قصد جدی برای فروش بلوک خودروسازها وجود داشته‌باشد، احتمالا بشود در بخش‌خصوصی خریداران خوبی را برای این بلوک پیدا کرد.
ساسانی افزود: پالایشگاهی‌ها کماکان منتظر این هستند تا ببینند مصوبه‌ای که باعث شد تا سودآوری آنها تحت‌الشعاع قرار بگیرد، ملغی می‌شود یا قرار است کماکان اجرایی شود. روز گذشته در خبرها خواندیم که صحبت‌هایی درخصوص ملغی‌کردن این مصوبه انجام‌شده اما با توجه به اینکه تنها یک ماه تا پایان سال1402 باقی‌مانده، احتمال می‌رود این موضوع به سال‌آینده موکول شود. این تحلیلگر در ادامه گفت: کماکان فعالان بازار سرمایه و سرمایه‌گذاران منتظر هستند که یک اقدام جدی برای تزریق نقدینگی را بر روی تابلوی معاملات شاهد باشند تا بتوانند به پشتوانه اعتمادی که ایجاد می‌شود روزهای بهتری را در تالار شیشه‌ای ببینند. شخصا انتظار دارم از هفته آینده شاهد بهبود تقاضا در بازار سرمایه باشیم اما این تقاضا تا زمانی‌که نتواند ارزش معاملات را تا حد مطلوبی بالا ببرد، نمی‌تواند روندی پایدار داشته باشد و شاید به‌عنوان یک مسکن موقت عمل کند تا ببینیم برای سال‌آینده چه چشم‌اندازی را می‌توان برای بازار سرمایه درنظر گرفت.
احتمال رشد از نیمه دوم اسفند
برزو حق‌شناس، تحلیلگر بازار سرمایه نیز ضمن تاکید بر اینکه وضعیت بازار سرمایه اصلا خوب نیست، گفت: ارزش معاملات در سطح سه‌هزار و 284میلیارد‌تومان بوده و این به‌معنای فاجعه است. با وجود محدودیت‌های ایجادشده برای بازارگردانان و کنترل طرف عرضه که تاثیر موقتی بر بازار داشت، روز گذشته در آخر وقت سهام مجددا منفی شدند. این نشان می‌دهد طرف تقاضا ضعیف است و به‌رغم منع بازارگردانان از فروش سهام منفی می‌شوند. وی ادامه داد: این موضوع تا حد زیادی به سیاست‌های کلان اقتصادی و عدم‌ثبات در نرخ سود بانکی برمی‌گردد. افزایش نرخ بهره یا عدم‌افزایش آن سیاستی است که در اختیار بانک‌مرکزی است و فارغ از درست یا غلط‌بودن آن نرخ بهره باید مشخص باشد. به ثبات در سیاستگذاری نیاز است و وقتی این ثبات نیست همه بازارها مخصوصا بازار سرمایه ضربه می‌خورند. حق‌شناس با اشاره به اینکه نرخ بهره را نمی‌شود چماقی بر سر بازار نگه داشت، گفت: بازار سرمایه در حال‌حاضر درگیر تبعات این بی‌ثباتی است. بعید به‌نظر می‌رسد آقای فرزین بتواند این سیاست را ادامه بدهد و در آن موفق باشد. از نیمه دوم اسفند به بعد احتمالا وضعیت بهتری در بازار سرمایه داشته باشیم، مخصوصا اینکه در حوزه اقدامات درون سازمانی نیز شاهد اتفاقات مثبتی هستیم.
