سیدمحمد مجیدی - شهاب‌الدین رحیمی: آمار‌های بلندمدت تجاری ایران با سایر کشور‌ها نشان می‌دهد در طول ۴۰ سال گذشته سهم تجاری قاره آسیا نسبت به سایر کشور‌ها افزایش چشمگیری داشته است. در دو سال گذشته قریب به ۹۰ درصد بازرگانی خارجی ایران با کشورهای آسیایی صورت گرفته است. در سال‌های میانی دهه ۸۰ و پس از تحریم‌های بین‌المللی، سهم تجارت ایران با کشورهای اروپایی از ۴۰-۳۰ درصد به ۱۵ درصد رسید، اما پس از اجرایی شدن برجام و سفر رئیس‌جمهور دولت یازدهم به اروپا، قراردادهای متعددی بین ایران و چند کشور اروپایی منعقد شد. قراردادها از قبیل ۵/ ۱۰ میلیارد دلار قرارداد با ایرباس، بیش از ۴۰۰ میلیون دلار قرارداد با پژو، ۱۸ میلیارد دلار قرارداد با ایتالیا، ارسال اولین محموله نفتی به اروپا به میزان ۴ میلیون بشکه از جمله قراردادهای مهم، منعقد شده هستند. پس از این قراردادها، نظرهای کارشناسان درخصوص رویکرد تجاری کشور بررسی شد. در این پرونده، باشگاه اقتصاددانان به بررسی ساختار تجاری ایران و شرکای غربی و شرقی‌اش می‌پردازد. سوال این است که برای ایران پس از برجام تجارت با کدام کشورها مناسب‌تر است؟ به عبارت دیگر ایران در تجارت با شرق بهتر عمل خواهد کرد یا با کشور‌های غربی و اروپایی؟