گروه بازرگانی: واکنش فعالان بخش خصوصی به موضوع استفاده از پالم در برخی فرآورده‌های لبنی در حالی ادامه دارد که عده‌ای اعتقاد دارند افشاگری وزیر بهداشت واعلام مواضع اخیر وی مناسب بوده و این در حالی است که برخی نیز بر این باورند رسانه‌ای کردن ماجرای وجود پالم در محصولات لبنی اقدامی شتابزده بود و این موضوع باید بدون جنجال و ایجاد هراس در مصرف‌کنندگان بررسی می‌شد. همزمان با جنجال پالم، فعالان بخش کشاورزی نیز با بررسی مساله «چالش امنیت غذا» بر دستیابی به راهکاری برای تبیین سیاست‌ها در حوزه سلامت غذا تاکید کردند.

مصوبه‌ای برای کاهش واردات روغن پالم

به گزارش روابط‌عمومی اتاق بازرگانی تهران، حساسیت موضوع استفاده از روغن پالم در محصولات لبنی سایر اخبار حوزه بخش کشاورزی را تحت تاثیر قرار داده است، از این رو اعضای کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی در نشست اخیر خود به واکاوی این موضوع پرداختند. زهرا عبداللهی، مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در این باره گفت: از حدود ۷ ماه پیش موضوع پالم و سهم واردات آن در این وزارتخانه مطرح و پیگیری شده بود. عبداللهی با بیان اینکه براساس گزارش‌های رسمی وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان ملی استاندارد، واردات پالم تا ۶۰درصد افزایش داشته است، گفت: وزارت صنعت به علت تحریم و نیز ارزان بودن روغن پالم مجوز واردات این محصول را صادر کرد. به گفته وی، روغن پالم به دلیل وجود اسیدهای چرب

اشباع شده در آن، نباید بیش از حد مجاز مصرف شود که این موضوع در شورای عالی سلامت که چند ماه پیش با حضور رئیس‌جمهور برگزار شده بود، مطرح و در نهایت مصوب شد واردات روغن پالم به ایران کاهش یابد. وی از مصوبه‌ای خبر داد که براساس آن سقف واردات روغن پالم به ایران برای سال جاری تا ۳۰درصد و سال آینده تا ۱۵درصد کاهش یابد.

وی با اشاره به اینکه روغن پالم در صنایع پرچرب لبنی مصرف می‌شود، تصریح کرد: براساس استانداردها، جایگزینی بخشی از چربی حیوانی با گیاهی مجاز شمرده شده است اما طی دو سال اخیر به دلیل ارزانی روغن پالم، برخی صنایع لبنی به استفاده از این روغن در تولیدات خود روی آورده‌اند. به گفته وی در حال حاضر روغن پالم در تولید انواع محصولات پنیر و بستنی استفاده می‌شود.

مدیر دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت گفت: وزارت بهداشت مجوزی برای استفاده از روغن پالم در تولید شیر و ماست به هیچ وجه نداده است اما گزارش‌ آزمایشگاه‌های وزارت بهداشت نشان می‌دهد برخی کارخانه‌ها از آن در تولیدات خود استفاده کرده‌اند. وی به نبود میزان استاندارد استفاده از روغن گیاهی در تولید محصولات لبنی اشاره کرد و یادآور شد پیشنهاد وزارت بهداشت در حال حاضر این است که تا تعیین استانداردهای این بخش، مجوزهای افزودن چربی‌های گیاهی به محصولات لبنی لغو شود.

انتقاد از جوسازی‌های پیش آمده

عنایت‌الله بیابانی، نایب رئیس خانه کشاورز نیز با قدردانی از اعلام موضع وزیر بهداشت درباره خطرات روغن پالم به کار رفته در محصولات لبنی، خواستار رسیدگی به تخلف‌های صورت گرفته در برخی کارخانه‌های تولید لبنیات و سازمان‌هایی که مجوز استفاده از روغن پالم را داده‌اند، شد. ابوالحسن خلیلی، دیگر عضو کمیسیون کشاورزی و صنایع غذایی اتاق تهران برخلاف صحبت‌های نایب رئیس خانه کشاورز اعتقاد دارد: دولت یازدهم در زمینه ماجرای روغن پالم شتابزده عمل کرده است. به گفته وی برخلاف این نظر که روغن پالم ارزان است، این روغن نه تنها در بازار جهانی ارزان قیمت نیست بلکه به‌طور نمونه ۵۰ دلار به ازای هر تن با کنجاله سویا اختلاف قیمت دارد. خلیلی با بیان اینکه از مجموع کل روغن پالم وارداتی به کشور، ۵۰ هزار تن در صنایع لبنی به کار رفته، گفت: به دلیل فرافکنی‌ها و جوسازی‌های اخیر، بخش عمده‌ای از محصولات لبنی صادراتی ایران به بازار عراق برگشت داده شده است.

پیشنهاد افزایش تعرفه واردات روغن پالم

نماینده سازمان ملی استاندارد نیز با قدردانی از طرح موضوع استفاده از روغن پالم در صنایع لبنی تصریح کرد: صنایع لبنی ایران از سابقه خوبی در تولید برخوردار است. وی با اعلام اینکه طی سال گذشته در مجموع ۷۴۵ تا ۷۶۰ هزار تن روغن پالم وارد ایران شده است، گفت: از این میزان حدود ۶۰ هزار تن روغن پالم به چرخه تولید واحدهای لبنی کشور وارد شده است. به گفته وی، این انتقاد به واحدهای تولید لبنیات وارد است که نوع چربی گیاهی به کار رفته در محصولات را درج نمی‌کنند تا مصرف‌کنندگان از میزان آن مطلع باشند. قاسم‌پور، یکی از درخواست‌های شورای عالی سلامت را افزایش تعرفه واردات روغن پالم و در مقابل کاهش تعرفه واردات روغن زیتون عنوان کرد. به گفته وی، ترویج تولید و استفاده از روغن کلزا، آفتابگردان، سویا و ذرت در دستور کار نهادهای مسوول است.

نماینده سازمان استاندارد در عین حال از اتفاق ناگوار دیگری در بخش سلامت غذا خبر داد. به گفته وی، از یک سال پیش اتفاق تازه‌ای در عرصه صنعت دامداری کشور رخ داده و آن افزودن کود ازته در علوفه دام‌ها برای تولید شیر و گوشت بیشتر است که این اقدام تبعات خطرناکی به همراه خواهد داشت و باید هر چه زودتر جلوگیری شود.

عباس حاجی‌آخوندی، استاد دانشگاه تهران نیز در این نشست با بیان اینکه در دنیا استفاده از روغن پالم در محصولات لبنی در حد استاندارد مجاز است، گفت: وزارت بهداشت ایران مجوزی برای استفاده از این روغن گیاهی در تولید شیر پرچرب نداده است. همچنین علی تفضلی از کارشناسان کمیسیون کشاورزی اتاق تهران با اشاره به اینکه هنوز این موضوع به‌طور شفاف برای مصرف‌کنندگان بازگو نشده، خواستار دخالت اتاق تهران در رفع شبهات استفاده از روغن پالم در محصولات لبنی شد.

طرح ارتقای سلامت محصولات کشاورزی

بخش دیگری از نشست کمیسیون کشاورزی اتاق تهران به بحث سموم در محصولات کشاورزی اختصاص یافت. نماینده سازمان حفظ نباتات کشور با اشاره به جلسه شورای عالی سلامت در اردیبهشت ماه سال جاری که براساس آن موضوع باقی ماندن سموم آفت‌کش‌ها در محصولات کشاورزی مطرح شده بود، از پیگیری طرح شناسایی تمامی محصولات دارای سموم خبر داد که در دستور کار قرار گرفته است. وی در عین حال از روند رسیدگی به این موضوع با تشکیل کارگروه تخصصی و کارشناسی و تصویب طرح ارتقای سلامت محصولات کشاورزی خبر داد. نماینده سازمان استاندارد نیز با بیان اینکه در موضوع به کارگیری سموم با عدم مدیریت کلان مواجه هستیم، گفت: در حال حاضر نزدیک به ۴ هزار نفر به مقوله فروش سموم در کشور مشغول هستند که فعالیت در این حوزه نیز سازماندهی شده نیست. به گفته وی دست‌اندرکاران به دنبال آن هستند که با کمک گرفتن از شبکه توزیع دارو، برای توزیع سموم نیز در کشور شبکه سازی صورت بگیرد.

دستیابی به خودکفایی در تولید کلزا

مشاور وزیر جهاد کشاورزی نیز در این نشست با اشاره به اینکه از نظر کیفی عالی‌ترین نوع روغن در جهان، روغن کلزا و پس از آن روغن زیتون است، گفت: در اوایل دهه ۸۰ خورشیدی و در یکی از جلسات شورای عالی امنیت ملی که در مورد دانه‌های روغنی بحث بود، روی استراتژی ترویج کشت و استفاده از روغن کلزا و زیتون در ایران اتفاق نظر شد و پس از آن طرح ۱۰ ساله نیز تهیه شد که خودکفایی در تولید روغن کلزا در کشور به ۷۳درصد برسد. به گفته محمدحسین شریعتمدار، خودکفایی در تولید روغن کلزا در ایران به ۱۳درصد هم رسید اما طی هشت سال اخیر روند آن نزولی شد.

وی در مورد مصرف‌کود ازته در کشور نیز گفت: میزان مصرف این کود در ایران نسبت به مصرف آن در جهان پایین است اما ایراد آنجا است که میزان مصرف آن در برخی محصولات در ایران بسیار فراتر از حد استاندارد و جهانی است. وی در این زمینه به تولید محصولات پیاز اشاره کرد که در بعضی موارد میزان نیترات موجود در آن بسیار بالا بود اما پس از رسیدگی‌هایی این مشکل برطرف شد. مهاجرانی از دیگر اعضای کمیسیون کشاورزی اتاق تهران نیز با اشاره به مصوبه اخیر معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی گفت: در این مصوبه به اعتبار ۱۳۰۰ میلیارد تومانی برای راه‌اندازی طرح‌های آبیاری تحت فشار اشاره شده است.