پاکستان به روایت WTO

گروه بازرگانی- ترور بی‌نظیر بوتو در آستانه سال جدید میلادی، حامل برخی پیام‌های آشکار و پنهان برای دنیا و آینده است. در این میان اگر از ریشه‌های سیاسی چنین عملیات پیچیده‌ای بگذریم به دلالت‌های اقتصادی و تجاری آن می‌رسیم که نخستین پیامد آن بستن مرزها و اختلال در روابط تجاری پاکستان با همسایگانش است.

نکته اینجا است که ترور نخست‌وزیر احتمالی آینده پاکستان ساعاتی پس از دیدار و گفت‌وگوی رسمی او با حامد کرزای اتفاق افتاد. در آن دیدار تاکید دو طرف بر مبادلات تجاری گسترده‌تر و مبارزه پیگیرانه با تروریسم، محور اصلی گفت‌وگو بود.

کرزای گفت که سهم افغانستان فقط ۵۰میلیون دلار از تجارت ۲/۱میلیارد دلاری میان دو کشور است. رییس‌جمهور افغانستان ضمنا به سرمایه‌گذاری ۲میلیارد دلاری چین در زمینه صنایع مس افغانستان و احداث راه‌آهن در این کشور اشاره کرد که به نفع دو کشور رقم خواهد خورد.

یکی از مقامات بلند پایه تجاری هند نیز پس از واقعه ترور بوتو آینده تجارت با پاکستان را «نامطمئن» ارزیابی کرد. دیگر شرکای اصلی تجاری پاکستان نیز احتمالا چنین دیدگاهی دارند.

اما پاکستان در روز اول ژانویه ۱۹۹۵ رسما به سازمان تجارت جهانی پیوست.

در صفحه اختصاصی این کشور در سایت WTO شاخص‌های اقتصادی آن نمایانده شده که نگاهی به آنها ما را با وضعیت بغرنج این کشور بحرانی آشنا می‌کند. جمعیت پاکستان در سال ۲۰۰۶ به ۱۵۹میلیون نفر رسیده است در حالی که ارزش تولید ناخالص داخلی آن ۱۲۸۸۳۰میلیون دلار بوده. سرانه تجاری آن نیز ۱۷۲دلار ارزیابی شده است. ضمن اینکه نسبت تجارت به اGDPا ۱/۳۳ درصد برآورد شده است.

رتبه جهانی این کشور از نظر صادرات و واردات کالا و خدمات بازرگانی به ترتیب ۶۵، ۷۸، ۵۰ و ۵۱ است. ارزش صادرات و واردات (کالا) آن در سال ۲۰۰۶ به ترتیب ۱۶۹۳۰میلیون دلار و ۲۹۸۲۵میلیون دلار بوده است. سهم آن در صادرات جهانی ۱۴/۰ و در واردات جهانی ۲۴/۰ ارزیابی شده است. صادرات خدمات پاکستان نیز با رقم ۲۲۴۶میلیون دلار مشخص شده، حال آنکه واردات آن در این بخش ۸۰۸۹میلیون دلار بوده است.

شرکای اصلی تجاری آن در واردات کالا به ترتیب اتحادیه اروپا، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، چین و آمریکا هستند در صادرات هم همین کشورها طر‌ف‌های اصلی پاکستان هستند به اضافه افغانستان.

با این وصف گفته می‌شود که ۸۰درصد مردم پاکستان زیرخط فقرند و این وضعیت یعنی «خطرجدی است».