عزت نفس چیست و چه کسانی عزت نفس سالم دارند؟

عزت نفس احساس ارزشمندی، اعتماد به توانایی‌ها، باور زیبایی‌ها و محق دانستن خود برای موفقیت و شادی است. طبق مشاهدات انجام شده، اوج شکل‌گیری عزت نفس در انسان‌ها از دوران جنینی تا ۸ سالگی است. نشانه‌های افرادی که عزت نفس سالم و بالایی دارند چیست؟ در این مقاله تنها به چند مورد از ویژگی‌های افراد دارای عزت نفس سالم اشاره می‌کنیم:

کسانی که عزت نفس سالم و بالایی دارند غالبا افرادی شاد، آرام و پویا هستند. چنین افرادی خود را مستحق شادی، نشاط، موفقیت، دوست داشته شدن، نوازش، عشق ورزی، ابراز نیاز و ابراز درخواست می‌دانند. این افراد معمولا به راحتی عشق را از دیگران دریافت می‌کنند و عشق خود را به دیگران می‌دهند. افرادی که عزت نفس سالم و بالایی دارند هیچ‌گاه خود را اشتباهی نمی‌دانند. آنها هیچوقت نمی‌گویند که من به اشتباه خلق شده‌ام و جای من اینجا نبوده و نیست. آنها به درستی خلقت و شایستگی خود برای زندگی کردن ایمان دارند. افرادی که عزت نفس سالم و بالایی دارند خود را مستحق دوست داشته شدن می‌دانند و به دیگران اجازه و فرصت می‌دهند که آنها را دوست بدارند و به آنها محبت و عشق بورزند. چنین افرادی هیچ‌گاه خود را بی‌لیاقت در قبال عشق دیگران نمی‌دانند. آنها می‌دانند که ارزشمند هستند، بنابراین هم به خود احترام می‌گذارند و هم دیگران را ارزشمند دانسته و به ایشان احترام می‌گذارند. کسانی که عزت نفس بالایی دارند به توانایی‌های خود ایمان دارند و با جرات بیشتری در برابر چالش‌ها می‌ایستند و به نوعی می‌توان گفت که آنها از چالش‌ها استقبال می‌کنند. لازم به ذکر است که استقبال از چالش‌ها به معنی چالش آفرینی و به‌دنبال چالش رفتن نیست، بلکه به این معنی است که این افراد زمانی که چالشی در زندگی شان به‌وجود می‌آید از آن فرار نمی‌کنند، آن را انکار نمی‌کنند و با شهامت می‌ایستند و راهکاری برای رفع آن می‌یابند. این افراد باور دارند که هر مساله‌ای هم که ایجاد شود، در نهایت، می‌توانند راه‌حلی برای آن بیابند.

افرادی که عزت نفس بالایی دارند خود را در سیکل معیوب نیاز داشتن و عدم‌درخواست گرفتار نمی‌کنند. آنها نیازهای معقول خود را به صراحت و روشنی درخواست می‌کنند؛ زیرا خود را آنقدر ارزشمند و محق می‌دانند که نیاز‌هایشان برآورده شود. افرادی که عزت نفس بالایی دارند هیچگاه خود را با دیگران مقایسه نمی‌کنند تا خود را بابت کاستی‌هایشان به باد انتقاد و سرزنش بگیرند. آنها وجود خود را با تمام نقص‌ها و کاستی‌ها و خوبی‌ها ارزشمند می‌دانند و بر این باورند که باید خود را فقط با گذشته خود مقایسه کنند. این افراد اگر تفاوتی میان خود و دیگری ببینند می‌دانند آنچه را که در دیگری برایشان قابل تحسین است درون خود دارند و می‌توانند به آن دست یابند؛ بنابراین هرگز حسادت یا چشم و هم چشمی نمی‌کنند، هرگز برای به دست آوردن آنچه دیگری دارد دست به تخریب و آسیب زدن به او نمی‌زنند. آنها برای خود زندگی می‌کنند و به زندگی دیگران نیز احترام می‌گذارند. افرادی که عزت نفس سالم و بالایی دارند انسان‌های منعطف‌تری هستند، اما همیشه تعادل را حفظ می‌کنند. آنها نه آنقدر مانند مهرطلب‌ها انعطاف‌پذیر و نه آنقدر مانند خودشیفتگان خشک و خودمحور هستند. معقولانه‌تر و متعادل‌تر زندگی می‌کنند، فکر می‌کنند و برخورد می‌کنند. این افراد در مقابل تغییر نیز شخصیت منعطف‌تری دارند و از تغییرات استقبال می‌کنند و کمتر از ناآشنا‌ها و چیزهای جدید می‌ترسند. همچنین، این افراد تعصب و جمودیت فکری کمتر و دیدگاه گسترده‌تری دارند.

افرادی که عزت نفس سالم و بالایی دارند به راحتی به اشتباهات خود اذعان می‌کنند و درصدد جبران و اصلاح بر می‌آیند. در واقع، آنها نسبت به افراد دیگر غرور کاذب کمتری دارند و واقع‌بین‌تر هستند. آنها واقعیت‌ها را می‌بینند و می‌پذیرند و بر اساس آنچه واقعی است رفتار می‌کنند. افرادی که عزت نفس سالم و بالایی دارند در روابط خود نیز متعادل‌تر رفتار می‌کنند. آنها نه اهل سرسپردگی و مردم‌داری‌های بیمارگونه هستند و نه اهل جنگ، دشمنی و رفتار تدافعی در قبال مردم هستند؛ نه بیش از حد خدمت می‌کنند تا جایی که به خود آسیب برسانند و نه بی‌تفاوت نسبت به دیگران و خودشیفته هستند.