گروه بازار پول: حال و هوای بازار ارز در آغاز سال ۹۴ به دو بخش متفاوت تقسیم می‌شود. بخش اول به ۱۵ روز ابتدایی سال مربوط است که تحت‌تاثیر تعطیلات و مذاکرات هسته‌ای در جریان، فضای بازار کم رونق و حجم معاملات پایین بود. در این مدت دامنه نوسانات دلار محدود بود و نهایتا در تاریخ ۱۱ فروردین بهای این ارز با ۱۰ تومان کاهش نسبت به آخرین روز سال گذشته به ۳۳۳۰ تومان رسید. بخش دوم به پس از تعطیلات و شروع جدی معاملات از تاریخ ۱۶ فروردین مربوط است، جایی‌که به نظر می‌رسد تحت‌تاثیر تفاهم‌ لوزان قیمت دلار تا حدی تعدیل شود و در مسیر نزولی قرار بگیرد. در صورت افت شدید نهاد سیاست‌گذار برای مقابله با شوک منفی قیمت و مدیریت نوسانات بازار اقداماتی را انجام خواهد داد.

دلار در سال ۹۴

دلار در تاریخ ۲۸ اسفند سال گذشته با ۲۰ تومان کاهش به قیمت ۳۳۴۰ تومان رسید. در ابتدای سال ۹۴ بهای دلار تا حدی بالا رفت، ولی از تاریخ ۶ فروردین فضای بازار تحت‌تاثیر آغاز مذاکرات هسته‌ای قرار گرفت و دلار در فضای انتظاری کمی از ارزش خود را از دست داد. دلار در تعطیلات در بازه قیمتی ۳۳۲۵ تومان تا ۳۳۶۵ تومان قرار داشت؛ البته در روزهای کاری ابتدایی در برخی ساعات قیمت‌هایی نزدیک به ۳۴۰۰ تومان نیز بر تابلوی صرافی‌ها نقش بست، اما پس از آن دلار تا حدی در مسیر کاهشی قرار گرفت و در تاریخ ۱۱ فروردین نرخ فروش دلار به ۳۳۳۰ تومان رسید. با وجود اینکه در اکثر روزهای اولین ماه سال جاری دامنه نوسانات دلار محدود بود، در تاریخ ۱۱ فروردین تغییرات قیمتی دلار تحت‌تاثیر رسیدن مذاکرات به مراحل حساس خود و انتظارات متفاوت فعالان زیاد شد و دلار در بازه ۳۲۹۵ تومان تا ۳۳۶۵ تومان نوسان کرد. کاهش جزئی قیمت دلار در فروردین‌ماه در حالی صورت گرفت که در همین مقطع زمانی در سال گذشته شاخص بازار ارز مسیر افزایشی را پیموده بود. سکه در روزهای ابتدایی سال ۹۴ بیشترتحت‌تاثیر تعطیلات قرار داشت و کمتر به تغییرات اونس جهانی و دلار واکنش نشان داد و این کالای گرانبها در تاریخ ۱۱ فروردین تا قیمت ۹۳۸ هزار تومان پایین آمد. دیگر اتفاق مهمی که در روزهای ابتدایی سال ۹۴ رخ داد، عبور نرخ رسمی دلار از مرز ۲۸۰۰ تومان بود. نرخ رسمی دلار در تاریخ ۸ فروردین با ۳۵ ریال افزایش به ۲۸۰۲ تومان و ۷ ریال رسید. این رشد ادامه یافت و تا تاریخ ۱۱ فروردین نرخ رسمی دلار به ۲۸۰۸ تومان و ۵ ریال رسید.

مدیریت نوسانات بازار ارز

به نظر می‌رسد پس از آشکار شدن نتایج مذاکرات هسته‌ای و اعلام تفاهم ایران با ۱+۵، انتظار برای کاهش نرخ ارز میان بازیگران بازار بالا رفته است. روز جمعه با وجود تعطیلی رسمی صرافی‌های مجاز، معاملات محدودی در بازار غیررسمی با نرخ‌هایی نزدیک به ۳۲۰۰ تومان میان دلالان صورت گرفت، امری که با وجود غیر قابل پیش‌بینی بودن بازار تا حدودی نشان‌دهنده سمت و سوی انتظارات در روز ابتدایی هفته جاری است. به‌نظر می‌رسد تکانه روانی مذاکرات می‌تواند در روز شنبه قیمت‌های بازار را تا حدی تعدیل کند، این در حالی است که با وجود نتایج مثبت مذاکرات، توافق نهایی صورت نگرفته و در وضعیت تحریم‌ها و درآمدهای ارزی کشور تغییر خاصی رخ نداده است تا کاهش احتمالی بیشتر ناشی از هیجانات روانی باشد. به نظر می‌رسد در چنین شرایطی ورود نهاد سیاست‌گذار برای جلوگیری از ریزش شدید هیجانی قیمت‌ها به مدیریت نوسانات بازار کمک کند. در این بین یک منبع موثق نیز به «دنیای اقتصاد» خبر داد که برای مدیریت نوسانات برنامه خاصی وجود دارد تا بازار با شوک قیمتی منفی مواجه نشود. آنچه در بازار ارز اهمیت دارد ثبات نسبی قیمت‌ها است و جزر و مدهای شدید پیش‌بینی‌پذیری و انجام فعالیت‌های اقتصادی را برای فعالان دشوار خواهد کرد؛ بنابراین حضور نهاد سیاست‌گذار در هنگام ریزش برای مدیریت نوسانات و انتظارات بازار از اهمیت خاصی برخوردار است. در اسفندماه دلار تحت‌تاثیر جو روانی و خوشبینی به نتایج مذاکرات قسمتی از ارزش خود را از دست داده بود. قیمت دلار در تاریخ یک اسفند سال گذشته ۳۴۲۰ تومان بود، اما در کمتر از ۳۰ روز این ارز ۸۰ تومان کاهش قیمت را تجربه کرد. از سوی دیگر، به اعتقاد کارشناسان کاهش شدید نرخ ارز از شاخص‌های بنیادین اقتصاد مانند نرخ تورم پیروی نمی‌کند و در صورت ریزش بار دیگر قیمت در مسیر صعودی قرار خواهد گرفت. کاهش شدید نرخ ارز صادرات کشور را نیز با ضرر مواجه خواهد کرد.