بارانداز طباطبایی، از میراث پدری تا اقامتگاه بوم‌گردی

میترا یزدچی* امروزه یکی از انواع پرطرفدار گردشگری، گردش در طبیعت (اکوتوریسم) است. شاید بتوان گفت بهترین نماد طبیعت روستاها هستند؛ چراکه روستاییان به معنی واقعی همزیستی سالمی با طبیعت دارند و به آن احترام می‌گذارند. یکی از این روستاها، روستای فرحزاد است؛ روستایی در فاصله سه کیلومتری شمال روستای مصر از توابع استان اصفهان. در واقع روستای فرحزاد آخرین نقطه شمال شرقی استان اصفهان قبل از ورود به کویر مرکزی ایران محسوب می‌شود. در این روستا در حال حاضر ۲ خانوار سکونت دارند که خانه‌های آبا و اجدادی خود را احیا کرده و با زراعت و دامداری پذیرای گردشگران هستند. یکی از این سکونتگاه‌ها به بارانداز طباطبایی شهرت دارد که توسط سید هاشم طباطبایی و خانواده‌اش اداره می‌شود. این خانه، خانه اجدادی آقای طباطبایی است که با توجه به استقبال گردشگران از مراکز اقامتی روستایی و کویری راه‌اندازی شده است و از سال گذشته با توجه به معرفی این اقامتگاه در کتاب لونی پلنت، گردشگران خارجی زیادی برای دیدن و اقامت به این خانه آمده‌اند. سبک معماری بارانداز طباطبایی یک و ۲ به سبک معماری درونگرای خانه‌های محلی کویری بنا شده است. اقامتگاه اول دارای سه اتاق بزرگ، ۲ اتاق کوچک و یک ایوان و اقامتگاه دوم با ۶ اتاق و یک ایوان که با سقف‌های هلالی یادآور معماری سنتی و فراموش شده این مرز و بوم است. این اقامتگاه در حال حاضر به صورت بسیار زیبا و به سبک سنتی ایرانی بازسازی شده است. بارانداز طباطبایی یکی از استانداردترین اقامتگاه‌های بوم‌گردی کشور به شمار می‌رود که علاوه بر فراهم کردن شرایط اقامت و کسب و کارهای کوچک برای ساکنان و همسایگان خود، نه تنها موجب درآمدزایی شده بلکه مواد غذایی مورد نیاز خودش را نیز خود تامین می‌کند. همین کسب و کارهای به ظاهر کوچک نه تنها گردشگران را برای سفر به این منطقه ترغیب کرده، بلکه موجب جذب جوانان روستایی و مهاجرت معکوس به منطقه هم شده است. وجود شن‌های روان و رمل‌های ماسه‌ای از خصوصیات بارز روستای فرحزاد است که وجهه‌ای متمایز به آن بخشیده است و بارانداز طباطبایی توانسته با ابتکار عمل از آن استفاده مطلوب کند. آنها تفریحاتی متناسب با محیط کویری ایجاد کرده‌اند که از آن جمله می‌توان به شترسواری، سافاری (اتومبیل سواری روی شن)، رصد ستارگان، کویرنوردی و... اشاره کرد. هم اکنون به‌طور مستقیم حدود ۲۰ نفر از افراد محلی در این دوبارانداز مشغول کار هستند و تعداد بسیاری نیز به طور غیرمستقیم از این راه درآمد دارند. * yazdchymit@yahoo.com