هر که دارد هوس کرب ُ ‌بلا، بسم‌ا...

میرمحمد طجوزی

زیارت کربلا و نجف و سایر عتبات عراق از دیرباز آرزوی همه مسلمانان به ویژه اهل تشیع بوده است و امروز دیگر نیاز به خواندن چاوشی‌های قدیمی برای جمع‌آوری قافله نیست. نیاکانمان با شعارهایی چون «هر که دارد هوس کرببلا بسم‌ا...» مردم را به جمع شدن و عزیمت به زیارت مرقد اهل بیت فرا می‌خواندند؛ اما امروزه با گسترش فن‌آوری علمی و صنعتی نیاز به انجام چنین اموری به فراموشی گذارده است. با تاسیس آژانس‌های مسافرتی و کاروان‌های سیاحتی و زیارتی، هر گاه شخصی اراده کند می‌تواند به راحتی و بدون دردسر با پرداخت مبلغی حدود ۲۵۰هزار تومان و ثبت‌نام در یکی از کاروان‌هایی که دارای مجوز از سازمان حج و زیارت هستند خود را مهیای سفری کاملا روحانی به سوی دیار یاران خدا کند. اگر دلتان هوای کربلا و نجف کرد عجله نکنید و زمانی را برای سفر انتخاب کنید که عراق در امنیت باشد تا با مشکلی مواجه نشوید. مراحل ثبت‌نام و تهیه ویزا بسیار راحت است. کافی است با مراجعه به یکی از آژانس‌ها، بعد از ثبت‌نام مدارک خود را تحویل دهید و مسوولیت دریافت ویزا نیز بر عهده مسوول آژانس یا کاروان خواهد بود. اگر ذائقه شما کمی حساس است بهتر است بخشی از غذای مورد نیاز یک سفر چند روزه را با خود همراه داشته باشید؛ چرا که بعد از رسیدن به مهران و گذشتن از مرز کشور دیگر خبری از بوی خوش غذاهای ایرانی نیست. غذاهای عراقی هیچ تناسبی با ذائقه ایرانیان ندارد و اغلب کسانی که به این کشور سفر می‌کنند از نوع غذا و طبخ آن راضی نیستند البته وضعیت داخلی هتل‌های عراق نیز چندان رضایت‌بخش نیست اما هر چه باشد بسیار بهتر از غذاهایشان است.

اول امام اول

نجف یکی از شهرهای شیعه‌نشین و جنوبی کشور عراق است. شهری بسیار مقدس که در قلب خود مرقد بسیاری از بزرگان و اماکن مقدس را جای داده است. به همین دلیل اغلب زائران عتبات عراق اول به زیارت حرم امام اول می‌روند. اما نجف، گویی شهری است که هنوز در هاله‌ای از غم و اندوه به سر می‌برد و می‌خواهد به وسیله مهمان ‌نوازی از زائران، خود را از بند ماجرای مسجد کوفه برهاند.

از جمله اماکن زیارتی که می‌توان در نجف زیارت کرد مرقد مطهر حضرت علی (ع) است. نزدیک‌ترین مکان زیارتی به حرم امام علی قبرستان وادی‌السلام است که بسیاری از پیامبران چون هود (ع) در آن مدفون شده‌اند. مسجد سهله و کوفه دو مسجد بسیار مهم و با عظمتی هستند که در این شهر واقع شده‌اند. مسجد کوفه بعد از مسجد‌النبی پرفضیلت‌ترین مسجد جهان اسلام محسوب می‌شود. روایت است هنگامی که پیامبر اکرم همراه جبرائیل ملک وحی درگاه الهی در حال عروج به عرش بودند با رسیدن به آسمان مسجد کوفه پیامبر درخواست فرود کردند و پس از خواندن دو رکعت نماز، سفر معراج خود را ادامه دادند.

از دیگر مکان‌های زیارتی این شهر می‌توان به مرقدهای حضرت مسلم بن عقیل (ع)، هانی بن عروه» مختار سقفی، میثم تمار، خدیجه دختر امام علی و در نهایت خانه امیر‌المومنین اشاره کرد. همچنین باقی‌مانده‌هایی از کاخ معاویه نیز در این شهر به جا مانده است.

کربلا کعبه دل‌ها

شهر مقدس کربلا در جنوب بغداد، ۸۰کیلومتری شمال‌غربی نجف، کنار رودخانه فرات و ۴۵۵کیلومتری شهر کرمانشاه قرار گرفته است. کسانی که از تهران قصد عزیمت به این شهر را می‌کنند از سمت جاده ساوه به سوی همدان حرکت می‌‌کنند و پس از پشت سر گذاشتن کرمانشاه و ایلام به مرز مهران می‌رسند. البته گروهی نیز از سمت شلمچه به سوی کربلا حرکت می‌کنند.

این شهر تا سال ۶۱هجری قمری بیابانی بوده است به نام‌های نینوا، غاضریه، طف و... که بعد از به شهادت رسیدن امام‌حسین‌بن‌علی(ع) در این سرزمین محل بسیار مقدسی و همچنین زیارتگاه با عظمت و پرشکوهی برای مسلمانان و به خصوص شیعیان شده است.

زبان و قلم در وصف کربلا همیشه قاصر بوده و هست. چرا که تمام اتفاقاتی که در کربلا و روز عاشورای سال ۶۱هجری رخ داد به هیچ عنوان در سیطره عقل و منطق نمی‌گنجد و تمام آنها بر حسب عشق به ذات پاک الهی رتبه‌بندی می‌شوند، یا بهتر آن که با زبان بی‌زبانی بگوییم: «چون قلم در وصف این حالت رسید، هم قلم بشکست هم کاغذ درید»، شاید عده‌ای بر این اعتقاد نباشند اما هیچ‌گاه حقیقت کتمان نمی‌شود و کسی نمی‌تواند آن را کتمان کند. گوشه‌ای از دشت کربلا که خوب چشم بدوزی جز غم و اندوه در یک سو و در سویی دیگر عظمت و شکوه، چیزی دیگر یافت نمی‌شود.

حرم مطهر امام‌حسین و یار با وفایش حضرت ابوالفضل، خورشید و ماه تابانی است که تمام زائران تشنه تلالو انوار الهی ایشان هستند. بین‌الحرمین نیز خیابان کوتاهی است که حرم امام‌حسین(ع) را به حرم حضرت عباس(ع) مرتبط می‌کند. مرقد انصارالحسین، حبیب‌بن‌مظاهر، ابراهیم مجاب، قتلگاه، مقام‌های کف‌العباس(ع)، حضرت علی‌اکبر (ع)، حضرت علی‌اصغر(ع)، تل زینبیه، مسجد و مقام امام زمان، اسد و فضه، باغ امام جعفر صادق(ع) ورود القمه از دیگر اماکن متبرکه و زیارتی عراق محسوب می‌شوند.

سوغات فراموش نشود

آخرین سکانس یک مسافرت زیارتی، آوردن سوغات به رسم یادبود و یادگاری است. اما اگر خواستید در این سفر سوغات‌هایی را انتخاب کنید که هم به نفع جیب شما باشد و هم کالای انتخابی شما مرغوب باشد تا حد امکان سعی کنید از بازارهای امام‌علی(ع) و خیابان امام‌سجاد(ع) خرید کنید چرا که اکثر اجناس موجود در این بازارها با قیمت‌های مناسبی عرضه می‌شود البته از آن جایی که سایه اژدهای کالاهای چینی به این سرزمین نیز افتاده است مراقب باشید که اجناس چینی را به جای اجناس اصلی به شما نفروشند. پارچه‌های رنگارنگ در نجف از هر کالای دیگری بهتر یافت می‌شود.

عروسک، لباس، خلعتی نگین در و انگشتر از دیگر سوغات‌های این شهر به حساب می‌آید ولی در کربلا به دلیل بی‌نظمی که در بازار آن مشاهده می‌شود کالاهایی جز پرچم، شمایل، مهر و تسبیح به چشم نمی‌‌خورد. درنهایت به عزیزانی که قصد سفر به سرزمین عشاق را دارند می‌گوییم: قبل از سفر بنا به توصیه پزشکان واکسن‌های لازم را تزریق کنند، برحسب ذائقه، غذاهایی که مناسب سفر باشد همراه داشته باشند. در عبور و مرورهای شهری و بین شهری کشور عراق به شکل گروهی حرکت کنند، پول‌های همراه خود را به چند دسته تقسیم کرده و در نقاط مختلف لباس‌های خود نگهداری کنند و همچنین از معاشرت و اطمینان به افراد ناشناس خودداری کنند.