فوتبال زدایی از تهران

با موافقت رییس‌جمهور، تیم «صبا باتری» به قم منتقل شد گروه ورزش - چند هفته‌ای بود که نشریات ورزشی ایران از انتقال چند تیم تهرانی به ویژه «صبا باتری» و «راه‌آهن» به شهرستان‌‌ها خبر می‌دادند تا این که سه شنبه (چهارم تیرماه ۱۳۸۷)، صحبت‌‌های «علی بنایی»، نماینده مردم «قم» در مجلس شورای اسلامی مشخص کرد انتقال تیم صبا باتری تهران به شهرستان قم نهایی شده است.

بدین ترتیب با توجه به انتقال پاس به همدان در سال گذشته، صبا باتری دومین تیم لیگ برتر است که در کمتر از یک سال از پایتخت جدا می‌شود و به شهرستانی که در سال‌‌های اخیر هرگز در سطح اول فوتبال ایران صاحب تیم نبوده منتقل می‌شود.

این دو انتقال، موافقان و مخالفان زیادی را به همراه داشته است و همچنان گزارش‌‌هایی درباره انحلال چند تیم دیگر تهرانی نیز منتشر می‌شود.

فروش تیم از طریق مزایده

در پایان لیگ ۸۶-۸۵ مسوولان نیروی انتظامی اعلام کردند که فعالیت‌‌های تیم فوتبال «پاس تهران» متوقف خواهد شد و امتیاز این تیم قدیمی و پر افتخار به استان همدان واگذار خواهد شد. با وجود اعتراض بسیاری از پیشکسوتان باشگاه پاس و کارشناسان فوتبال این انتقال انجام شد و تیم پاس همدان در لیگ هفتم به جای پاس تهران در رقابت‌‌ها شرکت کرد و نتایج بسیار خوبی هم گرفت.

چند ماه بعد خبرگزاری مهر گزارش داد به زودی چنین سرنوشتی به سراغ چند تیم تهرانی دیگر نیز خواهد آمد و در نخستین گام، صبا باتری به استان «گلستان» منتقل خواهد شد. البته مسوولان صبا بلافاصله این خبر را تکذیب کردند.با این حال در اوایل خرداد ماه، «ابراهیم ترکی»، مدیرعامل این باشگاه در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا به طور رسمی اعلام کرد که این تیم واگذار خواهد شد و مسوولان صبا از طریق چاپ آگهی، امتیاز تیم فوتبال و بسکتبال شان را به مزایده گذاشتند.

در متن آگهی مزایده آمده بود: «در جهت اجرای برنامه‌‌های خصوصی سازی و با توجه به تصمیمات اتخاذ شده در هیات مدیره صبا باتری در نظر است نسبت به واگذاری امتیاز تیم‌‌های نام آور ورزشی صباباتری در رشته‌‌های فوتبال و بسکتبال از طریق برگزاری مزایده اقدام شود، علاقه‌مندان می‌توانند جهت آشنایی بیشتر و دریافت اسناد شرکت در مزایده ظرف ده روز از انتشار این آگهی در ساعات اداری با شماره تلفن‌‌های مربوطه تماس حاصل فرمایند.»در همان روزها، اخباری درباره انتقال صبا باتری به شهرهای مختلف از جمله شهرهای استان گلستان، سمنان، قزوین، تبریز و آبادان شنیده می‌شد. البته «علی سعیدلو»، معاون رییس‌جمهوری، انتقال صبا باتری به گلستان را منتفی دانست.

وی در گفت‌وگو با ایسنا گفت: «دولت توجه ویژه‌ای به ورزش دارد. در سفر استانی گلستان مصوب شد که یک تیم در آن استان در سطح ملی داشته باشد. آن‌‌ها صبا باتری را می‌خواستند که این تصویب نشد و قرار شد یک تیم دیگر به این استان داده شود.»

پس از این که چند روز این آگهی در روزنامه‌‌ها چاپ شد، ابراهیم ترکی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس عنوان کرد که برای این تیم مشتری پیدا نشده است و مدیر عامل صبا باتری در بیست و یکم خرداد ماه در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا عنوان کرد که مسوولان این باشگاه از فروش تیم‌‌های شان منصرف شدند و این تیم‌‌ها به فعالیت‌‌های شان ادامه خواهند داد. او گفت: «پس از جلسات و بررسی‌‌‌هایی که در مجمع شرکت باتری‌سازی‌ نیرو صورت گرفت، سرانجام تصمیم گرفته شد تا باشگاه صبا باتری به هیچ شهر یا نهادی فروخته نشود و همچنان با قدرت به کار خود ادامه دهد. تنگناها و مشکلاتی در روند کاری باشگاه صباباتری وجود داشت که خوشبختانه مجمع راهکار‌هایی را ارائه دادند و قرار شد با حل کردن مسائل مختلف باشگاه صبا باتری همچنان با همین نام پابرجا بماند و به کار خود و حضور نمایندگانش در لیگ‌‌‌های رشته‌‌‌های مختلف به خصوص تیم فوتبال صباباتری در لیگ هشتم ادامه دهد.»

انتقال به قم

به رغم این صحبت‌‌های ترکی، ۱۳ روز بعد مشخص شد که «صبا» به قم خواهد رفت. این خبر را نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی در اختیار رسانه‌‌ها قرارداد. او عنوان کرد که موافقت رییس‌جمهوری به این تصمیم قطعیت بخشیده است.علی بنایی در مصاحبه خود با

«خبرگزاری مهر» گفت: «با هماهنگی و پیگیری‌‌‌های انجام شده در جهت رونق ورزش استان با مساعدت وزارت دفاع با انتقال باشگاه صبا باتری به قم و با موافقت رییس‌جمهوری مراحل قانونی انتقال باشگاه صبا باتری به قم به مرحله نهایی رسیده است.»او چند ساعت بعد در گفت‌وگو با «خبرگزاری فارس»، این انتقال را قطعی دانست. همچنین «متقیان» رییس هیات فوتبال استان قم نیز در گفت‌وگو با خبرنگار «مهرنیوز» این خبر را تایید کرد. با توجه به این که شهر قم هرگز در لیگ ایران تیم نداشته و یک شهر فوتبالی به شمار نمی‌رود، این انتقال پیش‌بینی نمی‌شد.

وضعیت نامعلوم راه‌آهن

با جدایی صبا باتری از تهران، «پرسپولیس»، «استقلال»، «سایپا»، «راه‌آهن» و «پیکان» تیم‌‌های پایتخت نشین هستند که در لیگ برتر ایران حضور دارند. به غیر از دو تیم پرطرفدار استقلال و پرسپولیس، خطر واگذاری هر سه تیم دیگر که دولتی هم هستند نیز وجود دارد.در هفته‌‌های گذشته روزنامه‌‌های ورزشی، بارها از احتمال انتقال این تیم‌‌ها به شهرستان‌‌ها خبر داده‌اند. در این میان بیشتر اخبار راجع به باشگاه «راه‌آهن» و انتقال این تیم به یکی از دو استان مازندران یا گلستان بوده است. مدیران این باشگاه تهرانی تا به امروز این اخبار را تکذیب کرده اند. «محمد حسن انصاری‌ فرد»، مدیر عامل این باشگاه، بیستم خرداد ماه ۱۳۸۷ در گفت‌وگو با خبرگزاری ایسنا گفت: «تاکنون هیچ صحبتی درباره واگذاری باشگاه راه‌آهن مطرح نبوده و در حالی که شرکت راه‌آهن و باشگاه فرهنگی، ورزشی راه‌آهن دارای مدیر عامل هستند، اما نمی‌دانم چرا عده‌‌ای خودسرانه در این باره صحبت می‌کنند. در هر صورت این موضع‌ گیری از نظر قانونی صحیح نیست و هیچ برنامه‌‌ای در این راستا مطرح نبوده است.»

موسوی نژاد، رییس هیات مدیره راه‌آهن نیز در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس درباره اخبار منتشره در ارتباط با انتقال این تیم به استان گلستان توضیح داد: «تا این لحظه تصمیمی برای انتقال باشگاه به استان گلستان گرفته نشده است.»این در حالی است که روزنامه ورزشی «دنیای فوتبال» با چاپ گزارشی نوشت که به زودی تیم فوتبال راه‌آهن به شهر شمالی «ساری» واگذار می‌شود و وزیر راه و ترابری و نمایندگان ساری در مجلس شورای اسلامی بر سر این موضوع به توافق رسیده‌اند؛ البته انتقال دو تیم پیکان و سایپا به شهرستان‌‌ها فعلا منتفی است. این در حالی است که در اوایل اردیبهشت اخباری درباره انتقال این دو تیم به شهرهایی مثل تبریز یا اردبیل منتشر شده بود.

موافقان و مخالفان

در هیچ یک از کشورهای صاحب فوتبال تیم‌‌های فوتبال بدین صورت واگذار نمی‌شوند و قوانین به مالکان باشگاه‌‌ها اجازه نمی‌دهد که نام باشگاه و محل آن را تغییر دهند.به عنوان مثال،‌ «رومن آبراموویچ» اجازه ندارد که نام چلسی را عوض کند و این تیم را به جای دیگری منتقل کند. اما در ایران چنین محدودیت‌‌هایی وجود ندارد و با موافقت «سازمان تربیت بدنی» می‌توان چنین انتقال‌‌هایی انجام داد.

همان طور که در سال گذشته پاس به همدان رفت و تیم قدیمی «عقاب» تهران یک شبه تبدیل به تیم «شیرین فراز» کرمانشاه شد. حتی تیم‌‌هایی چون «تراکتورسازی تبریز»، «فولاد خوزستان» و «صنعت نفت» که در لیگ برتر حضور ندارند، به دنبال این هستند تا امتیاز یک تیم لیگ برتری را بخرند و به لیگ برتر بازگردند. کاری که در هیچ جای دنیا دیده نمی‌شود و در فوتبال حرفه‌ای اروپا غیر قانونی است. از آنجا که در تهران به غیر از تیم‌‌های استقلال و پرسپولیس سایر تیم‌‌ها طرفدار قابل توجه‌ای ندارند و توسط نهادهای دولتی اداره می‌شوند، به نظر می‌رسد دولت و سازمان تربیت بدنی موافق انتقال این تیم‌‌ها به شهرستان‌‌ها هستند و این فرآیند موافقان و مخالفانی هم دارد.«کاظم اولیایی»، مدیر عامل باشگاه پاس همدان در این باره می‌گوید: «این کار کاملا درست است و در راستای خصوصی سازی انجام می‌شود. تجربه پاس همدان، تجربه کاملا موفقی بود.»

«بیژن ذوالفقار نسب»، مربی کهنه کار فوتبال ایران، انتقال تیم‌‌های تهرانی به شهرستان‌‌ها را دارای نکات مثبت و منفی می‌داند: «این تیم‌‌ها در تهران طرفدار ندارند، اما در شهرستان‌‌ها صاحب طرفدار می‌شوند. این که به تعداد تماشاگران فوتبال اضافه می‌شود نکته مثبت این کار است؛ اما باید توجه داشت بعضی از این شهرها تقریبا با فوتبال بیگانه اند. در همین تیم پاس همدان یک بازیکن همدانی هم دیده نمی‌شود و چه خوب بود مسوولان این شهرها ابتدا سرمایه گذاری می‌کردند تا فوتبال در شهرشان به صورت ریشه‌ای به وجود بیاید. نباید یک تیم پرافتخار و قدیمی مثل پاس از بین می‌رفت تا همدان صاحب تیم شود. بهتر است این تیم‌‌های شهرستانی کارشان را از لیگ‌‌های پایین تر شروع کنند و بالا بیایند مثل سایر کشورها.»