پافشاری مشاوران ترامپ به پایبندی به برجام

دنیای اقتصاد: در بحبوحه تنش‌آفرینی‌های آمریکا بر سر نقض برجام، خبرگزاری رویترز به نقل از چند مقام پیشین و فعلی آمریکا گزارش داد که رئیس‌جمهور ترامپ در حال بررسی راهبردی است که خواستار رویکرد خصمانه‌تر در قبال ایران به‌ویژه به‌دلیل فعالیت‌های این کشور در منطقه است. چند مقام پیشین و فعلی آمریکا گفته‌اند که این راهبرد را جیمز ماتیس وزیر دفاع، رکس تیلرسون وزیر امورخارجه، ژنرال مک‌مستر مشاور امنیت ملی و دیگر مقامات ارشد آمریکایی تهیه کرده‌اند که روز جمعه در نشست شورای امنیت ملی در اختیار دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا قرار گرفت.

به گزارش «ایسنا»، این مقامات آگاه که خواستند نامشان فاش نشود، گفته‌اند که این راهبرد ممکن است مورد توافق قرار گیرد و پیش از پایان سپتامبر (ماه‌جاری میلادی) علنی شود. به گفته این منابع آگاه هدف این طرح افزایش فشار بر تهران برای توقف برنامه موشکی بالستیک این کشور و آنچه واشنگتن حمایت ایران از گروه‌های شبه‌نظامی در منطقه به‌ویژه عراق و سوریه می‌خواند، است.یک مقام ارشد دولت آمریکا مدعی شد: «من این طرح را یک راهبرد گسترده برای مقابله با یکسری رفتارهای مخرب ایران شامل حمایت مالی، پشتیبانی از تروریسم، بی‌ثبات کردن منطقه به‌ویژه سوریه، عراق و یمن می‌دانم.» او همچنین گفت که این طرح دیگر ادعاهای آمریکا علیه ایران از جمله جاسوسی سایبری و فعالیت‌های دیگر به‌علاوه احتمال اشاعه سلاح هسته‌ای را هدف قرار می‌دهد.تهران همواره تاکید کرده است که به‌دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست. مقام‌های ایران در عین حال می‌گویند برنامه موشکی آنها جنبه دفاعی دارد و برخلاف توافق اتمی صورت‌گرفته میان تهران و ۶ قدرت جهانی نیست. اما ایالات‌متحده این فعالیت‌ها را از جمله فعالیت‌هایی می‌داند که روح توافق اتمی و برنامه جامع اقدام مشترک را نادیده می‌گیرند. بریتانیا، فرانسه و آلمان نیز در مردادماه در بیانیه‌ای مشترک با ایالات‌متحده، خواستار توقف آزمایش‌های موشک‌های بالستیک از طرف ایران شدند.دولت آمریکا همچنان در حال بحث و گفت‌وگو درباره اتخاذ موضعی جدید در قبال توافق هسته‌ای و گروه ۱+۵ است که در سال ۲۰۱۵ حاصل و منجر به محدودیت برنامه هسته‌ای ایران در ازای رفع تحریم‌های این کشور شد.

یک مقام پیشین و یک مقام کنونی آمریکایی گفته‌اند که این راهبرد همچنین شامل رویکرد خصمانه‌تر آمریکا در قبال ادعای واشنگتن مبنی‌بر این است که تهران به حوثی‌ها در یمن و گروه‌های فلسطینی در غزه و مصر سلاح ارسال می‌کند.بنابر گزارش رویترز، راهبرد ارائه‌شده به رئیس‌جمهور ترامپ از آمریکا می‌خواهد اقدامات خصمانه‌تری را در بحرین به‌کار گیرد که در آن اقلیت سنی اکثریت شیعه را تحت‌فشار قرار می‌دهد. شیعیان در این کشور خواستار اصلاحات هستند. علاوه‌بر این، سه تن از این مقامات آمریکایی گفته‌اند که این طرح به نیروی دریایی آمریکا اجازه می‌دهد تا هر زمان که یک قایق تندروی متعلق به نیروهای ایرانی به آنها آسیب زد، به زور متوسل شوند.نیروی دریایی ایران و آمریکا تاکنون چندین‌بار در آب‌های خلیج‌فارس و تنگه‌هرمز با یکدیگر روبه‌رو شده‌اند. با توجه به این راهبرد جدید، فرماندهان آمریکایی اکنون می‌توانند هر زمان که احساس کردند قایق‌ها و جان کارکنانشان در خطر افتاده است، از گلوله استفاده کنند. براساس این گزارش راهبرد جدید ارائه‌شده شامل افزایش فعالیت نظامی آمریکا در عراق و سوریه نمی‌شود. مشاوران امنیت ملی ترامپ معتقدند که پاسخ نظامی قدرتمندانه‌تر به آنچه واشنگتن نیروهای نیابتی ایران در عراق و سوریه می‌داند، مقابله با داعش تحت‌رهبری آمریکا را پیچیده‌تر می‌کند. آنها معتقدند که این مساله همچنان اولویت آمریکا است.

تمامی این پنج مقام آمریکایی گفته‌اند: ماتیس و مک‌مستر به همراه روسای فرماندهی مرکزی آمریکا و فرماندهی نیروهای ویژه آمریکا مخالف این بوده‌اند که فرماندهان آمریکایی در عراق و سوریه اجازه برخورد قوی‌تر با اقدامات حزب‌الله و دیگر گروه‌های شیعی موردحمایت ایران را داشته باشند. به گفته این مقامات مشاوران نگرانند که قوانین آسان‌تر برای مداخله نیروهای آمریکایی را از مقابله با بازمانده‌های داعش منحرف کند.علاوه‌بر این قوانین سهل‌انگارانه‌تر می‌تواند نیروهای آمریکایی را در تقابل با ایران قرار دهد. در حالی که نیروهای آمریکایی در حال‌حاضر نیز درگیری‌های زیادی دارند و ترامپ نیز اجازه افزایش نیروهایش در افغانستان را داده است. یک مقام پیشین آمریکایی گفت که حزب‌الله و گروه‌های شیعی مورد حمایت ایران در بازپس‌گیری مناطق تحت‌کنترل داعش در عراق بسیار مفید و کمک‌کننده بوده‌اند.رویترز در ادامه گزارش خود آورده است: اگرچه دونالد ترامپ در تلاش برای یافتن راهی برای خروج از توافق هسته‌ای است، اما اغلب مشاوران امنیت ملی‌اش خواهان باقی‌ماندن آمریکا در این توافق هستند.

یک مقام آمریکایی در این‌باره گفت: مساله اصلی ما این بود که رئیس‌جمهوری را متقاعد کنیم از برجام خارج نشود اما وی حسی بسیار قوی مبنی‌بر این دارد که آنها باید رویکردی خصمانه‌تر در قبال ایران داشته باشند. موضعی که مورد حمایت نیکی هیلی (نماینده آمریکا در سازمان ملل) است. اغلب راهبردهایی که به رئیس‌جمهوری ارائه شد به‌گونه‌ای بودند که برجام حفظ شود، اما دیگر مسائل مورد هدف قرار گیرد.براساس توافق‌نامه‌ای که بین کنگره و باراک اوباما، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا حاصل شد، کاخ سفید باید هر ۱۸۰ روز درباره این مساله به کنگره گزارش دهد که آیا ایران به مفاد توافق هسته‌ای پایبند بوده است یا نه. ترامپ تاکنون دوبار در ماه‌های آوریل و جولای پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تایید کرده، ولی او سیگنال‌های قوی را ارسال کرده است که در پاییز امسال احتمالا بار دیگر این کار را انجام نخواهد داد. دیپلمات‌های باسابقه آمریکایی هفته گذشته نگرانی عمیق خود را نسبت به این مساله اعلام کردند که مانورهای مربوط به عدم تایید توافق هسته‌ای از سوی ترامپ آن هم در شرایطی که ایرانی‌ها واقعا درحال پایبندی به مفاد آن هستند، می‌تواند تبعات ناگواری به همراه داشته باشد، از جمله آسیب‌رساندن به اعتبار آمریکا. ولی در واشنگتن شایعه این است که کاخ سفید در نهایت در مسیر عدم تایید توافق هسته‌ای حرکت نخواهد کرد و رکس تیلرسون وزیرخارجه، جیمز ماتیس وزیردفاع و مک‌مستر مشاور امنیت‌ملی، در نهایت ترامپ را متقاعد خواهند کرد تا بار دیگر پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تایید کند.

دوئل برجامی در کاخ سفید