جزئیات یکساله لابی‌های تجاری

دنیای اقتصاد: اتاق بازرگانی ایران در فاصله تیرماه ۱۳۹۵ تا تیرماه ۱۳۹۶ یک دوره تاریخی را از نظر میزبانی از هیات‌های خارجی پشت‌سر گذاشته است. ۳ رئیس‌جمهوری در ایران به همراه هیات‌های اقتصادی حضور یافتند و با نمایندگان بخش‌خصوصی ایران دیدار و گفت‌وگو کردند. اگرچه دولت و شرکت‌های دولتی مهم‌ترین ذی‌نفعان این سفرهای سیاسی-اقتصادی به شمار می‌روند، اما فرصت‌سازی برای دیدارهای رو در رو و آشنایی با ویژگی‌ها و محیط اقتصادی تازه در ایران، زمینه‌ساز و تسهیل‌کننده مراودات بخش‌خصوصی کشور با همتایان خود در سایر کشورها است. از تیرماه سال گذشته تا پایان خردادماه امسال، ۱۰۰ هیات تجاری خارجی با فعالان بخش‌خصوصی پای میز مذاکره نشستند. آبان ماه سال گذشته اتاق ایران میزبان بیشترین هیات‌های اقتصادی بوده و بهمن ماه سال گذشته نیز ورود کمترین هیات‌های تجاری را شاهد بوده‌ایم. همچنین در طول مدت زمان مورد بررسی، سه رئیس‌جمهوری نیز از کشورهای کره‌جنوبی، فنلاند و اسلوونی مهمان بخش‌خصوصی بودند.

پس از برجام و همزمان با لغو تحریم‌ها، اطمینان خارجی‌ها برای همکاری با ایران افزایش یافت. در همین راستا، به منظور آغاز همکاری‌های اقتصادی، برای مذاکره با ایرانی‌ها، به تهران آمدند. تب تند خارجی‌ها، جو روانی مثبتی را در دنیا برای ایران ایجاد کرد. البته کارشناسان بر این باور بودند که نمی‌توان از ورود و خروج این هیات‌ها، انتظار ورود سرمایه‌های شگفت‌انگیز داشت. چراکه اغلب سرمایه‌گذاران در فاز اول در بدو ورود، ارزیابی بازارهای کشور مقابل را در دستور کار خود قرار می‌دهند. پس از آن محصولات خود را در بازار می‌فروشند. یعنی واردات کالا را پیش می‌گیرند. چنانچه در این فاز بتوانند موفق شوند، به سمت سرمایه‌گذاری‌های مشترک می‌روند. سال گذشته نیز هیات‌ها برای ارزیابی بازار ایران آمدند. رفت و آمدهای هیات‌های تجاری نیز این روزها به‌ ثمر نشسته و حاصل آن قراردادهای بزرگی است که به امضا می‌رسد. به‌عنوان مثال در یک ماه اخیر، سه قرارداد بزرگ به امضای ایران و طرف‌های خارجی رسیده است.

هیات‌های اعزامی

اگر به کارنامه ایران در آمد و رفت‌های تجاری نگاه کنیم، می‌بینیم که هیات‌های ورودی به ایران تقریبا ۴ برابر هیات‌های اعزامی است. تعداد هیات‌های اعزامی ایران به کشور‌های مختلف در طول مدت زمان مذکور حدود ۲۷ هیات بوده است. بر این اساس در تیرماه سال گذشته مذاکره با فعالان اقتصادی لوکزامبورگ و بلژیک در دستور کار قرار گرفت. مردادماه گذشته نیز هیات‌هایی به کشورهای نیجریه، غنا، گینه، مالی و ارمنستان اعزام شدند. آمریکای لاتین یکی از مقاصد ایرانی‌ها در شهریور ماه بود. در مهرماه همان سال هم یک هیات به اندونزی اعزام شد. همچنین در این ماه هیات اعزامی به کشورهای کوبا، نیکاراگوئه اکوادور، شیلی، بولیوی و ونزوئلا سفر کردند و امضای تفاهم‌نامه اتاق ایران، اتاق کوبا و اتاق بولیوی یکی از نتایج این سفر بود. سوئیس و هند نیز مقاصد دیگر فعالان اقتصادی در مهرماه بود. در آبان ماه سال ۱۳۹۶، لبنان، رومانی، اسلواکی، چک و بزریل، مقاصد هیات‌های اعزامی از ایران بودند. آذرماه هیاتی از سوی ایران عازم هند، چین و ژاپن شد. قزاقستان، قرقیزستان و جمهوری آذربایجان از جمله کشورهای هدف در آذرماه بود. همچنین دو هیات از ایران در این ماه به ارمنستان رفت. عمان در بهمن ماه میزبان ۱۰ نفر از فعالان اقتصادی ایران بود. در اسفندماه نیز ۲۵ تاجر ایرانی به کشور اوکراین اعزام شدند و پاکستان هم از دیگر میزبانان ایران در این ماه بود. فروردین ماه سال ۱۳۹۶ سفری به گرجستان و روسیه انجام شد و در جربان آن، فعالان بخش‌خصوصی با فعالان اقتصادی دو کشور ملاقات کردند. اردیبهشت ماه سال جاری نیز روسیه و ویتنام مقصد هیات‌های اقتصادی اعزام شده از ایران بود. همچنین ایرانی‌ها در این ماه، دو هیات مجزا را به آلمان فرستادند. خرداد ماه نیز هیاتی از ایران به روسیه فرستاده شد.

هیات‌های پذیرشی

تیر ماه سال ۱۳۹۵، ۴ هیات وارد ایران شد. بر این اساس، هیاتی ۱۰ نفره از بلغارستان به سرپرستی معاون وزیر اقتصاد به ایران آمد. لهستان هیاتی را به سرپرستی سفیر این کشور در ایران به همراه سه نفر به پارلمان بخش‌خصوصی فرستاد و مذاکره برای همکاری‌های اتاق و سفارت در آینده نیز یکی از اهداف نشست بود. کاردار شیلی و دبیر سوم سفارت اندونزی هم به همین منظور با هیات‌هایی به اتاق ایران آمدند. ۸ هیات اقتصادی در مردادماه سال گذشته به ایران آمدند. در این ماه، لوکزامبورگ، هنگ‌کنگ، سنگاپور، لبنان، بلاروس، فیلیپین، اندونزی و مالزی مهمان پارلمان بخش‌خصوصی بودند. پرونده شهریور ماه با ورود ۹ هیات بسته شد. هیات مکزیک به سرپرستی معاون شورای کومسه و سفیر مکزیک در تهران، هیات بوسنی و هرزگوین به سرپرستی سفیر این کشور در ایران، هیات مجارستان به سرپرستی سفیر این کشور در تهران، هیات سوئیس به سرپرستی رئیس اتاق بازرگانی و هیات بانکی این کشور، هیات تایلند به سرپرستی رئیس انجمن هتلداری خود، هیات پاکستان به سرپرستی رئیس سازمان توسعه تجارت این کشور، هیات ژاپن با همراهی رئیس جترو، هیات استرالیا به سرپرستی سفیر این کشور در ایران و هیات لبنان با وزیر اقتصاد این کشور، حاصل ورود خارجی‌ها در شهریورماه سال گذشته است.

۱۵ هیات هم در مهرماه وارد ایران شد. در ماه نام‌برده شده، هیاتی از براندنبورگ آلمان به سرپرستی رئیس اتاق براندنبورگ و مدیرعامل اتاق مشترک به ایران آمدند. لهستانی‌ها با معاون وزیر اقتصاد و هیات رئیسه اتاق لهستان در پارلمان بخش‌خصوصی حضور یافتند. معاون صدراعظم آلمان نیز هیاتی از این کشور را در مهرماه همراهی کرد. هیاتی از کشور چک به سرپرستی معاون وزیر صنعت و تجارت این کشور در همین ماه در تهران حضور یافت. رئیس انجمن صنعت دریایی و کشتی کرواسی و سفیر این کشور در ایران نیز هیاتی را در مهرماه سال گذشته همراهی کردند. هیات اسپانیا با همراهی معاون امور بین‌الملل اتاق بازرگانی اسپانیا، هیات بلژیک با همراهی رایزن بازرگانی این کشور، هیات لوکزامبورگ به سرپرستی رئیس اتاق بازرگانی، هیات بنگلادش با همراهی وزیر صنایع این کشور، هیات ویتنام به سرپرستی وزیر تجارت و رئیس اتاق بازرگانی کشور خود و تایلندی‌ها با رئیس اتاق تایلند نیز در همین ماه با بخش‌خصوصی ایران دیدار کردند. ترکیه از دیگر کشورهایی بود که در مهرماه هیاتی را به سرپرستی سفرای این کشور به پارلمان بخش‌خصوصی فرستاد. ارمنستانی‌ها، چینی‌ها و کره‌ای‌ها (کره‌جنوبی) هم با سفرای مستقر در تهران کشورهای خود به دیدار بخش‌خصوصی آمدند. در آبان‌ماه، پارلمان بخش‌خصوصی میزبان بیشترین هیات‌ها بود. پرونده این ماه با ورود ۱۶ هیات بسته شد. سه هیات از اتریش، دو هیات از ژاپن، یک هیات از مجارستان، یک هیات از بلغارستان، یک هیات از ایتالیا، یک هیات از رومانی، یک هیات از شیلی، یک هیات از اسلوونی، یک هیات از پرتغال و یک هیات از مالزی به تهران آمدند و با بخش‌خصوصی دیدار کردند. هیات‌های چین، کره‌جنوبی و نیوزلند نیز از دیگر هیات‌های ورودی به کشور در آبان‌ماه سال گذشته بود.

۱۰ هیات در آذرماه به ایران آمدند. اسلوونی هیاتی را به سرپرستی مدیر اتاق بازرگانی این کشور به ایران فرستاد. هیات کرواسی و هیات شیلی نیز در همین ماه به ایران آمدند. لهستان هیاتی را به سرپرستی قائم‌مقام سازمان سرمایه‌گذاری لهستان و سفیر این کشور در ایران راهی تهران کرد. آلمانی‌ها، مالزیایی‌ها و پاکستانی‌ها نیز هیات‌هایی را در آذرماه به ایران فرستادند و برای همکاری‌های بیشتر با بخش‌خصوصی ایران وارد مذاکره شدند. اندونزی دو هیات و روسیه نیز یک هیات را در این ماه به ایران فرستاد. همچنین دی ماه سال گذشته، ۱۱ هیات خارجی وارد اتاق شدند. هیات‌های آلبانی، اروگوئه، قزاقستان و اوکراین از جمله این کشورها بودند. همچنین ۲ هیات از سوئد، ۳ هیات از چین و ۲ هیات از مالزی نیز در دی ماه مهمان اتاق ایران بودند. اما در بهمن ماه سال گذشته تنها دو هیات وارد ایران شدند. در این ماه، هیات فرانسوی و آلمانی برای مذاکره به ایران آمدند. در اسفند ماه سال گذشته و یک ماه پس از کاهش آمد و رفت هیات‌های خارجی، مجددا پارلمان بخش‌خصوصی میزبان ۱۱ هیات تجاری خارجی بود. در این ماه، لهستانی‌ها به همراه معاون وزیر توسعه اقتصادی این کشور به تهران آمدند. اتریش هم هیاتی ۴۰ نفره را روانه تهران کرد. مدیرعامل سازمان تجارت فرانسه و سفیر فرانسه در تهران هم هیاتی را از این کشور اروپایی همراهی می‌کرد.

البته هیاتی دیگر هم از سوی فرانسوی‌ها عازم ایران شد. معاون وزیر امور اقتصادی و اشتغال فنلاند هیات اعزامی از این کشور را همراهی می‌کرد. ۱۵ نفر نیز به سرپرستی رئیس انجمن صنایع تجهیزات پزشکی تایلند، در اسفند ماه به تهران آمدند. رئیس کمیته مشترک ایران و اندونزی ۸ نفر از فعالان اقتصادی این کشور را در قالب یک هیات اقتصادی همراهی کرد. وزیر سرمایه‌گذاری و تجارت ایالت استرالیای‌جنوبی نیز به همراه هیاتی از استرالیا روانه تهران شد. هیات ۵۰ نفره ترکیه هم که به سرپرستی رئیس اتاق بازرگانی آنتالیا به ایران آمد، در اسفندماه با بخش‌خصوصی دیدار کرد. البته هیاتی دیگر از این کشور همسایه به سرپرستی رایزن ارشد بازرگانی سفارت ترکیه در تهران وارد تهران شد و مهمان اتاق ایران بود. هندی‌ها هم هیاتی ۱۵ نفری را در اسفندماه به ایران فرستادند.

آغاز آمد و رفت‌های تجاری در سال ۱۳۹۶ با ورود ۶کشور همراه بود. فرانسوی‌ها، چینی‌ها و کره‌ای‌ها از نخستین مهمانان سال جدید بودند. همچنین لتونی، روسیه و نامیبیا هم هیات‌هایی را برای مذاکره با بخش‌خصوصی به ایران فرستادند. اردیبهشت‌ماه ۹۶ شاهد حضور ۴ هیات بودیم. اتاق ایران میزبان دو هیات ۲۰ نفره از آفریقای‌جنوبی بود، سازمان یونیسف نیز هیاتی ۸ نفره را به تهران اعزام کرد. همچنین هیات ۱۱ نفره مکزیکی هم از دیگر مهمانان اتاق ایران در اردیبهشت سال‌جاری بودند. خردادماه ۹۶ نیز ۴ هیات روانه ایران شدند. هیات استرالیا، چین، لهستان و مکزیک این ماه با بخش‌خصوصی دیدار و گفت‌وگو کردند.